Sakramentsdag

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Sakramentsdagoptog in Meckenbeuren, Baden-Württemberg, Duitsland, 2007
Sakramentsdagoptog, skildery deur Carl Emil Doepler, olie op doek
Sakramentsdagoptog, skildery deur Jules Breton, 1857
Sakramentsdagoptog in Hofgastein, skildery deur Adolph Menzel, 1880

Sakramentsdag (Latyn: Sollemnitas Sanctissimi Corporis et Sanguinis Christi, letterlik: "Fees van die heiligste liggaam en bloed van Christus")[1] is 'n Hoogfees binne die liturgiese jaar van die Rooms-Katolieke Kerk en herdenk die werklike teenwoordigheid van Jesus se liggaam en bloed as 'n sakrament van die Eucharistie. In Engels en ander tale word die Latynse naam – Corpus Christi – vir die fees gebruik.

Sakramentsdag word op die tweede Donderdag ná Pinkster gehou. Twee maande vroeër word die Eucharistie op Wit-Donderdag in 'n donker atmosfeer herdenk en gaan na Goeie Vrydag oor. Die liturgie op hierdie dag herdenk ook die was van die dissipels se voete deur Jesus, die instelling van die priesterskap en die pyn in die Tuin van Getsemane. Sakramentsdag is op 11 Augustus 1264 deur pous Urbanus IV in die liturgiese kalender van die Rooms-Katolieke Kerk opgeneem as 'n feesdag wat uitsluitlik op die Heilige Eucharistie fokus en die vreugde van die Eucharistie – die liggaam en bloed van Jesus Christus – beklemtoon.[2]

Sakramentsdag word liturgies op die Donderdag ná Drie-eenheid-Sondag, of "waar die plegtigheid van die Allerheiligste en Bloed van Christus nie 'n heilige dag van verpligting is nie, word dit aan die Sondag na die Allerheiligste Drie-eenheid as die regte dag toegewys".[3] Sedert die liturgiese hervormings van 1969 onder pous Paulus VI het die biskoppe van elke land die reg om die fees na die volgende Sondag te skuif.[4]

Die einde van die Heilige Mis sluit gewoonlik 'n optog met die Geseënde Sakrament, wat algemeen in 'n monstrans vertoon word, in. Die optog word deur die Seën van die Heilige Sakrament opgevolg. Van die bekendste optogte is dié onder voorsitterskap van die pous elke jaar in Rome tussen die Aartsbasiliek van die Allerheiligste Verlosser en die Basiliek van Santa Maria Maggiore; in eersgenoemde word die Heilige Mis gehou en in laasgenoemde die Seën van die Heilige Sakrament.[5]

Die viering van Sakramentsdag was deur die Protestantse kerke tydens die Protestantse Hervorming verbied, omdat hulle nie aan die leerstellings van transubstantiation hou nie. In plaas daarvan het Protestantse kerke, afhangende van die denominasie, verskillende sienings rakende Jesus se teenwoordigheid tydens die Nagmaal: synde óf Jesus se simboliese óf Jesus se metaforiese teenwoordigheid. Vandag word Sakramentsdag deur die meeste Protestantse denominasies nie erken nie. Die Kerk van Engeland het Sakramentsdag tydens die Engelse Hervorming in 1548 afgeskaf, maar dié fees later heringevoer.

Datum[wysig | wysig bron]

Die datum van Sakramentsdag word, nes baie ander feeste en herdenkings van die liturgiese jaar, volgens die Paasfeesdatum bereken. Vervolgens word Sakramentsdag op die tweede Donderdag ná Pinkster (op die 60ste dag ná Paassondag) gehou. Die vroegste moontlike termyn volgens die Gregoriaanse kalender is 21 Mei en die laaste moontlike is 24 Junie.

Data Sakramentsdag 2000–2031
Jaar Datum
2000 22 Junie
2001 14 Junie
2002 30 Mei
2003 19 Junie
2004 10 Junie
2005 26 Mei
2006 15 Junie
2007 7 Junie
Jaar Datum
2008 22 Mei
2009 11 Junie
2010 3 Junie
2011 23 Junie
2012 7 Junie
2013 30 Mei
2014 19 Junie
2015 4 Junie
Jaar Datum
2016 26 Mei
2017 15 Junie
2018 31 Mei
2019 20 Junie
2020 11 Junie
2021 3 Junie
2022 16 Junie
2023 8 Junie
Jaar Datum
2024 30 Mei
2025 19 Junie
2026 4 Junie
2027 27 Mei
2028 15 Junie
2029 31 Mei
2030 20 Junie
2031 12 Junie

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (la) (ru) Calendarium Romanum
  2. (de) Fronleichnam. In: Ökumenisches Heiligenlexikon (heiligenlexikon.de). Besoek op 16 Mei 2019.
  3. (la) "Sanctissimi Corpus et Sanguis Christi." Roman Missal, 2011 vertaal uit Latyn in 2011.
  4. (de) Zum gemeinsamen Dienst berufen. Die Leitung gottesdienstlicher Feiern. Rahmenordnung für die Zusammenarbeit von Priestern, Diakonen und Laien im Bereich der Liturgie; Sekretariat der Deutschen Bischofskonferenz 8 Januarie 1999. 7de uitgawe, Bonn, 2007.
  5. (de) Fronleichnam in Rom: „Gottes Liebesgeschichte mit uns“. In: Radio Vatikan, 18 Junie 2017. Besoek op 18 Junie 2017.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

  • (en) "Feast of Corpus Christi". Catholic Encyclopædia. Besoek op 16 Mei 2019.
  • (en) "Feast of Corpus Christi". Encyclopædia Britannica. Besoek op 16 Mei 2019.