Pauline Janet Smith

Pauline Janet Smith (2 April 1882 - 29 Januarie 1959) word beskou as een van Suid-Afrika se grootste skrywers.

Boorling van Oudtshoorn

Pauline Janet Smith word op 2 April 1882 op Oudtshoorn gebore as die oudste dogter van Henry Urmson Smith en Jessie Milne. Beide haar ouers arriveer omstreeks 1880 hier as immigrante vanaf Engeland. Min is van haar voorskoolse jare bekend maar gedurende 1888-1893 woon Pauline en haar suster, Dorothy, klasse by in 'n skoolkamer in Queen's straat (teenswoordige Baron vd Rheede straat). Daarna word hulle deur verskeie goewernantes tuis onderrig. Een van hulle is 'n Me Hudson wat in 'n twee verdieping huis in Queens straat gewoon het.

Haar vader was die eerste residensiële geneesheer in Oudtshoorn en dien ook 'n termyn as burgemeester van die dorp. Op 'n stadium woon die gesin in 'n huis op die hoek van Voortrekker- en Hoog straat. As kind vergesel sy dikwels haar pa op huisbesoeke aan die siekes in die distrik. Hierdie gewaarwordinge van haar tydens hierdie besoeke, word vergestalt in haar latere boeke.

Skoolopvoeding

Gedurende 1894 woon sy en haar suster die Oudtshoorn Girl's school by in 'n vertrek van 'n gebou in Kerk straat. Voordat sy baie siek raak, woon sy klasse by in die nuutgeboude "skool teen die heuwel". In 1895 vertrek sy en haar suster na 'n skool aan Queen's Gate, Aberdeen, Skotland en woon dit by tot 1898.

Gedurende 1898 besoek haar ma vir haar en en bring  haar ernstige siek vader saam na Engeland. Haar vader reël dat sy dogters die Caldecote skool naby Londen bywoon. Op dieselfde dag wat haar pa besig is om hierdie reëlings te tref, sterf hy alleen in 'n hotelkamer aan 'n hart-aanval. Hy was maar 42 jaar oud.

Vanaf 1899 woon Pauline en haar suster die skool in Caldecote by. Pauline is weer gereeld siek in hierdie tyd en op 'n stadium verlaat sy die skool. Dit is gedurende hierdie tyd wat sy haar nou beroemde sketse genaamd ''Platkop's Children'', voltooi en aanstuur na haar suster.

Tersiêre Opleiding

In 1900 is sy weer terug in die skool en bly daar tot 1901 wanneer sy aan Bedford Kollege, Londen begin studeer vir 'n graadkursus. Sy begin gedurende 1902 om sketse en gedigte te stuur na Skotse koerante, naamlik The Weekly Free Press en The Evening Gazette wat beide in Aberdeen gepubliseer word. Teen 1903 woon sy saam met haar moeder in Engeland en gaan voort om sketse en gedigte aan die koerante te stuur.

Vakansies in Suid-Afrika

In November 1904 vertrek sy saam met haar moeder en tante, Jean Wallis, met haar eerste vakansie na Suid-Afrika waar sy tot Junie 1905, meestal in Oudtshoorn en die distrik vertoef. Met haar terugkeer na Engeland vestig sy haar by haar moeder. Haar liefde vir Suid-Afrika en in besonder haar geboorte dorp, Oudtshoorn, blyk duidelik uit die feit dat sy in die jare daarna, Suid-Afrika by vyf geleenthede besoek. Gedurende 1906 reis sy in Europa en doen meestal skryfwerk.

Lewe as Skrywer

Die jare daarna skryf sy  voltyds en vele publikasies sien die lig. Die oorgrote meerderheid van haar werke handel oor die mense van Oudtshoorn ofte wel, Platkops, soos sy dit noem het in haar boeke.Tydens haar reis in Europa begin sy werk aan 'n roman waarin Mimi Bergh van Kruisrivier, Oudtshoorn as hoofkarakter figureer. Sy vernietig egter hierdie werk en spits haar toe op kortverhale na advies deur Arnold Bennett, 'n skrywersvriend van haar. Bennett beveel aan dat sy meer moet toespits op stories oor die Klein Karoo. Wanneer Bennet onverwags in 1931 sterf, publiseer sy in 1933,  A.B.....a minor marginal note, ter ere van hom. Menige gerugte wou dit hê dat daar meer as net 'n gewone vriendskap tussen hulle twee was, maar ten minste het hulle groot bewondering vir mekaar se skryfwerk gehad. Bennett skryf oor haar in Journal: Pauline Smith was there, very silent. But with more secret fire in her than any of them.

Met haar 1913-1914 besoek aan Suid-Afrika was haar hoofdoel om soveel as moontlik materiaal vir haar skryfwerk te versamel. Tydens haar reise in die distrik van Oudtshoorn het sy volledig en noukeurig dagboek gehou van onderhoude en haar gewaarwordinge van plekke en mense. Hierdie aantekeninge is later verwoord in vyf van die stories in die boek The Little Karoo. Die joernaal  het voorts 'n duidelike prentjie verskaf van die lewe op die platteland in daardie tydperk van die Suid-Afrikaanse geskiedenis en het sy dit geniaal oorgedra in haar werke. ''Winter Sacrament'', waaraan sy gedurende die 1950's gewerk het, was veronderstel om die afsluiting van The Little Karoo te wees maar haar ernstige agteruitgang verhinder haar om dit tot bevrediging van haarself, te voltooi.

Sy het veral aanklank gevind onder die boere en bywoners van die Klein Karoo en het  baie van hulle en hulle stories fyn ingeweef in haar vertellings. Met sommige het sy lewenslange vriende geword.

Sy was nooit baie gesond nie en het feitlik lewenslank gely aan Neuralgie, 'n pynlike gesig-aandoening. Dit moes dus 'n traumatiese ervaring gewees het in 1944 toe 'n hond haar in die gesig byt. Haar siekte het daar dikwels weggehou van haar skryfwerk en sekere beplande reise van haar moes ook dikwels afgestel word as gevolg daarvan.

In 1947 word The Pain uitgesaai op BBC radio asook uittreksels van The Beadle, daarom was dit teleurstellend toe die Platkops Children film projek in 1949 opgehef word. 'n Paar jaar vroeër was dit egter The Beadle wat vir vreugde sowel as teleurstelling gesorg het. Met die publikasie daarvan in 1926 was die resensies baie positief. Die werk word selfs beskryf as "the work of a genius", en dit moes  vir haar 'n groot teleurstelling gewees het toe die boek in Boston verban word. Selfs haar moeder en suster weier om 'n kopie daarvan in ontvangs te neem. Hoogtepunte was egter volop en in 1929 word ''The Last Voyage'' op BBC radio uitgesaai. Die kortverhaal ''Desolution''word ingesluit in''The Best British Short Stories of 1929''. Gedurende die dertigerjare word talle van haar stories in Afrikaans vertaal en gepubliseer in ''Die Huisgenoot''. Van die vertalings, soos byvoorbeeld ''Platkops Children'', word nie gepubliseer nie.

Hoewel sy 'n suksesvolle skrywer was, was sy nooit finansieel baie sterk nie. Haar vriende moes haar gereeld help hiermee.

Haar Afsterwe en daarna

'n Jaar voor haar afsterwe word sy deur 25 Suid-Afrikaanse skrywers vereer met 'n versierde adres. Dit lui ondermeer: "...you have transcended the barriers of race and language and made essential humanity real." Gedurende hierdie tydperk van haar lewe is sy bevrees dat sy haar geheue sal verloor.

Na 'n reeks hart-aanvalle, sterf sy op 29 Januarie 1959 in Dorset. Haar ongepubliseerde werke en notas word bemaak aan die Universiteit van Kaapstad.

Na haar afsterwe word haar The Beadle in Afrikaans verfilm en later jare word The Pain ook in Afrikaans verwerk vir die SAUK. 'n Straat in Oudsthoorn word ook na haar vernoem. 

Haar bydrae tot die Suid-Afrikaanse letterkunde maak haar beslis onlosmaaklik deel van die Afrikaanse kultuur. Op geen stadium in haar skryflewe of andersins het sy die Afrikaner-mense ooit karikatuuragtig voorgestel  in enige van haar werke nie.

Publikasies

• A.B......a minor marginal note - 1933
• The Advent of the Telephone at the White House - 1904
• 'Anna's Marriage'. In The Little Karoo - 1925
• 'Aunt Elizabeth in the Highlands: The "Pipers"'. In The Unknown Pauline Smith - ed. 1993
• 'Background to Platkops'. In The Unknown Pauline Smith - ed. 1993
• The Beadle - 1926
• Beaufort-West - 1934
• Benachie'. The Evening Gazette(Aberdeen) - 1903
• The B'loon Man'. The Evening Gazette(Aberdeen) - 1910
• The Cart'. Cape Argus(Cape Town) - 1925
• Desolation'. In The Little Karoo - 1930
• The Doctor'. In More Short Stories - ed. 1968
• The Dusting of a Study'. The Evening Gazette(Aberdeen) - 1903
• An Extra Holiday'. The Evening Gazette(Aberdeen) - 1903
• The Father'. In The Little Karoo - 1930
• Horse Thieves'. Cape Argus(Cape Town) - 1927
• 'The Jackal'. The State - 1912
• The Last Voyage. In Eleven One-Act plays. - Ed. 1965
• Letters, selection. In Pauline Smith - Ed. 1983
• The Little Karoo - 1925
• 'Ludovitje'. The Adelphi - 1924
• 'Madam's Christmas Tree'. Weekly Free Press(Aberdeen) -1905
• 'Marthinus in the Mountains'. In The Unknown Pauline Smith - Ed. 1993
• 'The Miller'. The Adelphi - 1924
• 'Mrs. Obbinson's Story'. Cape Times Annual - 1931
• 'Notes from a South African Diary', including 'Neighbours', 'A Farm Governess', and 'A Vergadering'. Voorslag - 1926
• 'The Old Country Home'. The Evening Gazette(Aberdeen) - 1903
• 'Old Maids'. The Evening Gazette(Aberdeen) - 1902
• 'The Pain'. The Adelphi - 1923
• 'The Pastor's Daughter'. In The Little Karoo - 1925
• Platkops Children - 1935
• 'Sabie'. In Pauline Smith - Ed. 1983
• 'The 'Sattling' of Barehillocks'. The Evening Gazette(Aberdeen) - 1904
• 'The Schoolmaster'. The Adelphi - 1923
• 'The Sinner'. In The Little Karoo - 1925
• 'The Sisters'. The New Statesman. 1915
• 'South African Diary, 1905', selections. In Pauline Smith - Ed. 1983
• 'A Tennantry Dinner'. The Evening Gazette(Aberdeen) - 1902
• 'Three Travellers. From a South African Diary'. The Cape - 1926
• 'A Visit to the Diamond-Diggings'. World Today - 1928
• 'The Wagon Trip Diary, 1934'. The Unknown Pauline Smith. - Ed. 1993
• 'Why and How I Became an Author'. English Studies in Africa - 1963
• 'Winter Sacrament: Journey to Platkops'. In The Unknown Pauline Smith - Ed. 1993
• 'The Ythan'. Weekly Free Press(Aberdeen) - 1903
• Secret Fire The 1913-1914 South African Journal of Pauline Smith - Ed. 1997

Verwysings

• Foto's is geneem uit www.oudtshoorninfo.com; Secret Fire ~ The 1913-1914 South African Journal of Pauline Smith; The Beadle.
• Beyers, C.J., Editor in Chief, Dictionary of South African Biography Vol IV, Human Sciences Research Council.1981.
• Scheub, Harold, Editor, Secret Fire - The 1913-1914 South African Journal of Pauline Smith, University of Natal Press, Pietermaritzburg.1997.
• Pereira, Ernest, Editor, et al., The Unknown Pauline Smith Unpublished and out of print Stories, Diaries and other Prose Writings(including her Arnold Bennett Memoir, University of Natal press, Pietermaritzburg.1993.