Tsonga: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
No edit summary
Bygewerk
Lyn 3: Lyn 3:
|inheemsenaam=Xitsonga
|inheemsenaam=Xitsonga
|familiekleur=Niger-Kongo
|familiekleur=Niger-Kongo
|state={{Vlagland|Mosambiek}}<br />{{Vlagland|Suid-Afrika}}<br />{{Vlagland|Swaziland}}<br />{{Vlagland|Zimbabwe}}
|state={{vlagland|Mosambiek}}<br />{{vlagland|Suid-Afrika}}<br />{{vlagland|Swaziland}}<br />{{vlagland|Zimbabwe}}
|streek=[[Limpopo]], [[Mpumalanga]], [[Gaza (provinsie)|Gaza]], [[Maputo (provinsie)|Maputo-provinsie]], [[Maputo]]-stad, [[Manica (provinsie)|Manica]], [[Inhambane (provinsie)|Inhambane -provinsie]], Chikombezi
|streek=[[Limpopo]], [[Mpumalanga]], [[Gauteng]], [[KwaZulu-Natal]], [[Noordwes]], [[Gaza (provinsie)|Gaza]], [[Maputo (provinsie)|Maputo-provinsie]], [[Maputo]]-stad, [[Manica (provinsie)|Manica]], [[Inhambane (provinsie)|Inhambane-provinsie]], Chikombezi, Malipati, Chiredzi
|sprekers=4 miljoen (moedertaal, 2011)<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/tso | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Tsonga | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate=21 Januarie 2016}}</ref><br />3,4 miljoen (tweede taal in Suid-Afrika, 2002)<ref>{{en}} Webb, Vic. 2002. "Language in South Africa: the role of language in national transformation, reconstruction and development." ''Impact: Studies in language and society,'' 14:78</ref>
|sprekers=3&nbsp;669&nbsp;000<ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=tso www.ethnologue.com]</ref>
|rang=
|rang=
|skrif=[[Latynse alfabet]]
|skrif=[[Latynse alfabet]]
|fam2=[[Atlantiese Kongo tale|Atlanties-Kongo]]
|fam1=[[Niger-Kongo-tale|Niger-Kongo]]
|fam3=[[Volta-Kongo]]
|fam2=[[Atlantiese Kongo-tale|Atlanties-Kongo]]
|fam4=[[Benue-Kongo tale|Benue-Kongo]]
|fam3=[[Volta-Kongo-tale|Volta-Kongo]]
|fam4=[[Benue-Kongo-tale|Benue-Kongo]]
|fam5=[[Bantoid]]
|fam5=[[Bantoid-tale|Bantoid]]
|fam6=Suidelike
|fam6=[[Suidelike Bantoid-tale|Suidelike Bantoid]]
|fam7=Bekrompe Bantu
|fam7=[[Bantoetale]]
|nasie={{Vlagland|Suid-Afrika}}<br />{{Vlagland|Zimbabwe}} (as ''Shangani'')
|fam8=[[Suidelike Bantoetale|Suidelik]]
|nasie={{vlagland|Suid-Afrika}}<br />{{vlagland|Zimbabwe}} (as ''Shangani'')
|agentskap=''geen''
|agentskap=''geen''
|iso1=ts|iso2=tso|iso3=tso
|iso1=ts|iso2=tso|iso3=tso
Lyn 20: Lyn 22:
}}
}}


[[Lêer:South Africa 2001 Tsonga speakers proportion map.svg|duimnael|links|Suid-Afrikaanse distrikte met 'n meerderheid Tsongasprekers (2001):
[[Lêer:South Africa 2011 Tsonga speakers proportion map.svg|duimnael|links|Suid-Afrikaanse distrikte met 'n meerderheid van Tsongataliges in 2011:<br />
{{Kolomme2
{{Kolomme2
|Kolom1=
|Kolom1=
Lyn 28: Lyn 30:
|Kolom2=
|Kolom2=
{{legend|#31A354|60–80%}}
{{legend|#31A354|60–80%}}
{{legend|#006D2C|80–100%}}}}
{{legend|#006D2C|80–100%}}}}]]
[[Lêer:South Africa 2011 Tsonga speakers density map.svg|duimnael|links|Geografiese verspreiding van Tsonga in Suid-Afrika bevolkingsdigtheid per vierkante kilometer in 2011:<br />
]]
[[Lêer:South Africa 2001 Tsonga speakers density map.svg|duimnael|links|Geografiese verspreiding van Tsonga in Suid-Afrika as bevolkings-<br/>digtheid per km<sup>2</sup> in 2001:
{{Kolomme2
{{Kolomme2
|Kolom1=
|Kolom1=
Lyn 42: Lyn 43:
{{legend|#e31a1c|300–1000 /km²}}
{{legend|#e31a1c|300–1000 /km²}}
{{legend|#bc0026|1000–3000 /km²}}
{{legend|#bc0026|1000–3000 /km²}}
{{legend|#800026|&gt;3000 /km²}}}}
{{legend|#800026|&gt;3000 /km²}}}}]]
]]


Die [[taal]] '''Tsonga''' (''Xitsonga'' in Tsonga) vorm deel van die [[Niger-Kongo tale|Niger-Kongo-taalfamilie]]. Dit is een van die elf amptelike landstale van [[Suid-Afrika]], waar dit deur ongeveer 1&nbsp;940&nbsp;000 mense as moedertaal gepraat word (2006-sensus). Dit word deur ongeveer 1&nbsp;710&nbsp;000 mense gepraat in [[Mosambiek]] en deur 19&nbsp;000 in [[Swaziland]]. Daar is ook ongeveer 5&nbsp;000 sprekers in [[Zimbabwe]], waar dit een van die amptelike tale is.
Die [[taal]] '''Tsonga''' (''Xitsonga'' in Tsonga) vorm deel van die [[Niger-Kongo-tale|Niger-Kongo-taalfamilie]]. Dit is een van die elf [[Amptelike taal|amptelike landstale]] van [[Suid-Afrika]], waar dit deur sowat 2 miljoen mense as moedertaal gepraat word (2011-sensus), hoofsaaklik [[Tsongas]]. Dit word deur ongeveer 1&nbsp;710&nbsp;000 mense gepraat in [[Mosambiek]] en deur 19&nbsp;000 in [[Swaziland]]. Daar is ook ongeveer 5&nbsp;000 sprekers in [[Zimbabwe]], waar dit een van die amptelike tale is.


== Woorde ==
== Woorde ==
Algemene woorde en frases:
Algemene woorde en frases:

{| class="wikitable" style="font-size: 85%"
{| class="wikitable" style="font-size: 85%"
|-
|-
!width="75"|[[Afrikaans]]
!width="75"|[[Afrikaans]]
! Tsonga
! Xitsonga
|-
|-
| Welkom || U amukeriwile (enkelvoud) / Mi amukeriwile (meervoud)
| Welkom || U amukeriwile (enkelvoud) / Mi amukeriwile (meervoud)
Lyn 83: Lyn 82:
== Sien ook ==
== Sien ook ==
* [[Tale in Suid-Afrika]]
* [[Tale in Suid-Afrika]]
* [[Tsongas]]
* [[Lys van gedrukte Afrikaans-vreemdtalige woordeboeke]]
* [[Lys van gedrukte Afrikaans-vreemdtalige woordeboeke]]



Wysiging soos op 14:45, 21 Januarie 2016

Tsonga
Xitsonga
Gepraat in: Vlag van Mosambiek Mosambiek
Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
Vlag van Swaziland Swaziland
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe 
Gebied: Limpopo, Mpumalanga, Gauteng, KwaZulu-Natal, Noordwes, Gaza, Maputo-provinsie, Maputo-stad, Manica, Inhambane-provinsie, Chikombezi, Malipati, Chiredzi
Totale sprekers: 4 miljoen (moedertaal, 2011)[1]
3,4 miljoen (tweede taal in Suid-Afrika, 2002)[2]
Taalfamilie: Niger-Kongo
 Atlanties-Kongo
  Volta-Kongo
   Benue-Kongo
    Bantoid
     Suidelike Bantoid
      Bantoetale
       Suidelik
        Tsonga 
Skrifstelsel: Latynse alfabet 
Amptelike status
Amptelike taal in: Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe (as Shangani)
Gereguleer deur: geen
Taalkodes
ISO 639-1: ts
ISO 639-2: tso
ISO 639-3: tso
Suid-Afrikaanse distrikte met 'n meerderheid van Tsongataliges in 2011:
██ 0–20% ██ 20–40% ██ 40–60%
██ 60–80% ██ 80–100%

Geografiese verspreiding van Tsonga in Suid-Afrika ná bevolkingsdigtheid per vierkante kilometer in 2011:
██ <1 /km² ██ 1–3 /km² ██ 3–10 /km² ██ 10–30 /km² ██ 30–100 /km²
██ 100–300 /km² ██ 300–1000 /km² ██ 1000–3000 /km² ██ >3000 /km²

Die taal Tsonga (Xitsonga in Tsonga) vorm deel van die Niger-Kongo-taalfamilie. Dit is een van die elf amptelike landstale van Suid-Afrika, waar dit deur sowat 2 miljoen mense as moedertaal gepraat word (2011-sensus), hoofsaaklik Tsongas. Dit word deur ongeveer 1 710 000 mense gepraat in Mosambiek en deur 19 000 in Swaziland. Daar is ook ongeveer 5 000 sprekers in Zimbabwe, waar dit een van die amptelike tale is.

Woorde

Algemene woorde en frases:

Afrikaans Tsonga
Welkom U amukeriwile (enkelvoud) / Mi amukeriwile (meervoud)
Dankie Inkomu
Goeiedag / Hallo Avuxeni
Totsiens Salani
Rook verbode A ku dzhahiwi
Geen ingang A ku ngheniwi
Pasop vir die trap Xiya-xiya xitepisi
Pasop! Tivonele!
Veels geluk met jou verjaarsdag Ndzi tlangela siku ro velekiwa
Seisoengroete Mikateko ya Masiku yo Wisa
Geseënde Kersfees A ku ve Khisimusi lerinene
Geseënde Kersfees en voorspoedige Nuwejaar A ku vi Khisimusi lerinene naswona a ku vi lembe lerintshwa lerinene

Sien ook

Verwysings

  1. (en) "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Tsonga". Ethnologue. Besoek op 21 Januarie 2016.
  2. (en) Webb, Vic. 2002. "Language in South Africa: the role of language in national transformation, reconstruction and development." Impact: Studies in language and society, 14:78

Eksterne skakels

Wikipedia
Wikipedia
Sien gerus Wikipedia se uitgawe in Tsonga

Taalhulpmiddels

Sagteware in Tsonga