Swartberge

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Swartberg)

Koördinate: 33°22′00″S 22°21′15″O / 33.36667°S 22.35417°O / -33.36667; 22.35417

Swartberge naby Oudtshoorn, nadat dit in Julie kapok het.

Die Swartberge is 'n lang bergreeks wat deel uitmaak van die Kaapse Plooigordel. Dit loop oorwegend van oos na wes, en vorm die noordgrens van die halfdroë gebied bekend as die Klein-Karoo. Noord van die reeks lê etlike kleiner plooiings van die Plooigordel – die Elandsberg, Rooirant, Aasvoëlberg, Gamkasberg ensomeer – wat die suidgrens vorm van 'n ander semi-droë gebied, die Koup van die suidwestelike Groot-Karoo. Die gedeelte wes van Die Poort in die Gouritsrivier, insluitend die Seweweekspoort, staan as die Klein-Swartberge bekend, terwyl die langer deel oos van die Gouritsrivier as die Groot-Swartberge bekend staan. Daar is etlike kleiner berge en heuwels in Suid-Afrika, veral in die Kaapprovinsies, wat as "Swartberg" bekend staan.

Passe en deurgange[wysig | wysig bron]

Pad deur Meiringspoort

Daar is heelwat passe deur die Swartbergreeks, en die bekendste is besmoontlik die Swartbergpas. Dit is geleë tussen Oudtshoorn in die suide en Prins Albert in die noorde. Die pas is nie geteer nie en kan ontoeganklik word as dit gereën het, maar dit bied asemrowende uitsigte oor die Klein-Karoo suidwaarts en die Koup na die noorde. Die plantsoorte wat langs die pas voorkom is besonder interessant, siende dat honderde verskillende spesies hier gedy. Die klipwerk wat enige van die pas se prentjiemooi haarnaalddraaie ondersteun is ook fassinerend.

Oos van die Swartbergpas, verskaf die Meiringspoort geteerde toegang deur die Swartberge, al langs 'n rivier af. Die Meiringspoortpas strek noord tot in die dorpie De Rust. Dié pas bied skouspelagtige klipformasies al langs die roete. Daar vind ook jaarliks 'n halfmaraton oor die pas plaas, wat in De Rust eindig.

Groot dele van die Swartberge word bewaar as 'n UNESCO-wêrelderfenisterrein.

Die Gamkaskloof (ook bekend as "Die Hel"), 'n geïsoleerde vallei van omtrent 20 kilometer lank en maksimum 600 meter wyd is tussen die Swartberge en Gamkasberg geleë. Die vallei word aan die westekant deur Die Poort in die Gouritsrivier deursny.

Die twee reekse[wysig | wysig bron]

Die kruin van die Swartberge is merendeels oor die 2 000 m hoog, wat dit die hoogste bergreeks in die Wes-Kaap en die Kaapse Plooigordel maak. Dit is ook een van die langste bergreekse aangesien dit oor sowat 230 km, van Laingsburg af in die weste, tot tussen Willowmore en Uniondale in die ooste, strek.

Die Swartberge bestaan uit twee onderskeibare, maar tog byna aaneenlopende bergreekse, naamlik die Klein-Swartberge en die Groot-Swartberge. Ironies genoeg is die Klein-Swartberge (die reeks wat meer wes geleë is) die hoër reeks van die twee, alhoewel korter. Die Plooigordel en provinsie se hoogste piek, die Seweweekspoortpiek met 'n hoogte van 2 325 m, is ook in die Klein-Swartbergereeks geleë. Die bekende Towerkop toring bo Ladismith in die Klein-Karoo uit tot 'n hoogte van 2 240 m. Die piek kry sy naam van sy gesplete toppunt, wat, volgens die legende deur 'n towerspreuk en 'n daaropvolgende weerligstraal oopgekloof is. Die Seweweekspoort loop deur die Klein-Swartberge.

Die Groot-Swartberge lê na die oostekant, en die grens tussen die twee reekse is Die Poort. Dit loop reg deur die bergreeks en is deur die Gouritsrivier uitgekerf. Hierdie oostelike gedeelte van die reeks, die Groot-Swartberge, is byna so hoog as die Klein-Swartberge. Tierberg, 'n piek van 2 132 m hoog, is hier die hoogste punt. Net buite Oudtshoorn is die Kangogrotte, die bekendste grotte in Suid-Afrika, aan die voet van die Swartberge geleë.

Galery[wysig | wysig bron]

Vertaalnota[wysig | wysig bron]

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.