Berning Malan

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Ds. Frederic John Berning Malan
Ds. Berning Malan
Ds. F.J.B. Malan

Naam Frederic John Berning Malan
Geboorte 30 April 1897
Adelaide, Kaapkolonie
Sterfte 9 Desember 1963
Kerkverband Nederduits Gereformeerd
Gemeente(s) Villiersdorp, Drieankerbaai, Ladismith, Bredasdorp, Montagu
Jare aktief 1931-1960
Kweekskool Universiteit Stellenbosch

Ds. Frederic John Berning Malan (Adelaide, 30 April 1897 - 9 Desember 1963) was 'n predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk.

Herkoms en opleiding[wysig | wysig bron]

Ds. Malan was in 1928 voorsitter van Maties se studenteraad. Agter: A.A. Smuts (B.A.), (later ds.) O.A. Cloete (B.A.), C.P. van der Merwe (B.A.), E. Stals (B.Sc.), H. Liebenberg (B.A.), A.A. Smuts (B.Sc.), E.P. Groenewald (M.A.). Middel: (later prof.) H.B. Thom (M.A., adjunkvoorsitter), J.C. van der Westhuizen (M.A., sekretaris), Berning Malan (B.A., voorsitter), Erika Theron (B.A., asst.sekr.), (later ds.) Louis Rex (B.A.) Voor: J.C. Pauw (B.A.), P.A. Weber (B.A., penningmeester), L.H. Bartel (B.Sc.) Abraham Jonker (inlas) was afwesig.

Berning Malan het sy laerskoolonderrig op Hoopstad in die Vrystaat ontvang en sy aanvanklike hoërskoolonderrig aan die Hoërskool Franschhoek. Van Januarie 1914 tot 1919 het hy aan 'n plaasskool in die Vrystaat onderwys gegee en daarna sy skoolloopbaan op Boshof hervat en voltooi. Sy naskoolse opleiding het hy ontvang aan die Hugenote-universiteitskollege op Wellington en die Grey-universiteitskollege in Bloemfontein, waar hy die B.A.-graad en Hoër Onderwysdiploma aan die einde van 1923 behaal het. Intussen is hy op 12 Desember 1922 in die huwelik bevestig met mej. Maria Steyl.

Villiersdorp[wysig | wysig bron]

Nadat hy sy studie voltooi het, het hy van 1922 tot 1925 as hoërskoolonderwyser eers op Winburg en daarna op Parys gewerk. In 1926 het hy na Stellenbosch vertrek vir sy opleiding as predikant. Nadat hy die proponentseksamen aan die einde van 1930 met sukses afgelê het, het hy die gemeente Nuwekerk, Graaff-Reinet, as hulprediker tot April 1938 bedien. Hy is op 29 Januarie 1938 na Villiersdorp beroep en op Saterdag 9 April 1938 in die gemeente bevestig. Op Vrydag 8 April het 'n groot skare die nuwe leraarspaar by Die Tol ingewag, hulle vreugdevol ontmoet en na die pastorie geleide gedoen.

Mev. Maria Malan is op 5 Maart 1941 op Villiersdorp oorlede nadat haar man blykbaar reeds die beroep na Drieankerbaai aangeneem het. Vir die gemeente was haar heengaan 'n traumatiese ervaring – die eerste en enigste predikantsvrou wat in Villiersdorp se pastorie oorlede is. Op 6 Maart 1941 het 'n groot skare gemeentelede ds. Malan na Wellington vergesel waar sy vrou onder blyke van groot deelneming begrawe is. Kort ná mev. Malan se dood het ds. Malan 'n beroep na die NG gemeente Drieankerbaai, Kaapstad, aangeneem en op 27 Maart 1941 is in die Eureka-saal van hom afskeid geneem. Adresse van verskillende liggame op Villiersdorp is voorgelees en aan hom oorhandig, asook 'n pragtige marmervaas namens die Vrouesendingbond vir plasing op mev. Malan se graf. Op Sondag 30 Maart het hy sy afskeidspreek gelewer na aanleiding van die Bybelteks "Ek groet julle met 'n heilige kus". Op 31 Maart is demissie aan hom verleen en finaal van hom afskeid geneem.

Drieankerbaai[wysig | wysig bron]

Villiersdorp se eerste NG kerk is op 25 Januarie 1846 ingewy. Ná vergrotings is dit opnuut ingewy op 21 Oktober 1904, maar op 17 Oktober 1949 is dit aan die slopers oorhandig. In dié kerk het ds. Malan die woord bedien.
Die NG kerk op Villiersdorp se hoeksteen is eers in 1950 gelê, nege jaar nadat ds. Malan die gemeente verlaat het.
Ds. Malan het die hoeksteen van Villiersdorp se Eureka-Saal op 16 April 1940 gelê.

Ds. Malan is op 12 April 1941 in Drieankerbaai bevestig. Sy bediening het begin in droefheid waarin hy die diep meegevoel van die gemeente gehad het. Die lidmate en kerkraad het hom alle steun gegee in die skaars twee jaar dat hy daar gestaan het. In dié tydperk het die Tweede Wêreldoorlog gewoed en talle skepe is naby die Kaap gekelder en duisende trope het hier aangedoen op pad na die slagvelde van Noord-Afrika en die Ooste. Die spanning wat in baie ander gemeentes ondervind is tussen die lidmate wat vir of teen Suid-Afrika se deelname aan die oorlog was, het nie in Drieankerbaai voorgekom nie. Ds. Malan het by geleentheid die Ring van Kaapstad toegespreek en verklaar: "Van allerweë word gevoel dat ons nou moeilike tye deurmaak en dat besondere versigtigheid deur die kerklike owerhede aan die dag gelê moet word. Die Kerk van Christus is die sterkste band om ons aanmekaar te bind, en niks moet toegelaat word wat hierdie bande sou kon skade doen nie."

Ladismith, Bredasdorp, Montagu[wysig | wysig bron]

Die feeskomitee van die NG gemeente Montagu met sy 100-jarige bestaan in 1954. Die tweede mev. Malan sit tweede van links voor en ds. Malan vyfde van links.

Drieankerbaai se lidmate en kerkraad het op 23 Januarie 1943 met leedwese van ds. Malan afskeid geneem. Hierna het hy na die gemeente Ladismith vertrek. Terwyl hy in Drieankerbaai gestaan het, is hy in die huwelik bevestig met mej. Hester Pretorius van Wellington. Later het ds. Malan ook nog die gemeentes Bredasdorp en Montagu bedien tot hy die tuig in 1960 neergelê het. Hy het 'n student gebly tot op 'n hoë ouderdom en talle werke het uit sy pen die lig gesien. Hy was 'n begaafde predikant wat die waarhede van die Skrif eenvoudig kon oordra.

Ds. Malan is op 9 Desember 1963 in die ouderdom van 66 jaar oorlede.

Skryfwerk[wysig | wysig bron]

  • Die Lewe van Onse Hier Jesus Christus. Geskrywe in Die Woorde van Die Bybel self. Saamgestel deur ds. Malan. 1944.
  • Op God wag. Oordenkings vir 'n maand. Deur Andrew Murray, in Afrikaans oorgesit deur FJ Berning Malan. 1940.
  • Vrede vir julle. Deur Henry Drummond. Verafrikaans deur ds. F.J. Berning Malan. Datum onbekend.
  • Handboek en beknopte inleiding op die Nuwe Testament. Deur Frederic John Berning Malan. Datum onbekend.
  • Nederigheid: die sieraad van heiligheid. Deur Andrew Murray. Verafrikaans Frederic John Berning Malan. Datum onbekend.

Bronne[wysig | wysig bron]

  • (af) Malan, Etienne G. 1980. Die kerk teen Seinheuwel. Drieankerbaai: NG Kerkraad.
  • (af) Van Lill, ds. Gert. 2002. Ned. Geref. Kerk Villiersdorp 1858-2000 (En ander rolspelers in die gemeenskap van Villiersdorp 1663 - 2000). Villiersdorp: Ned. Geref. Kerk Villiersdorp.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]