Dionisius die Grote
| Dionisius die Grote | ||||
| ||||
| Pous Dionisius die Grote | ||||
| Indeling | Patriarg | |||
| Kerk | Alexandrië | |||
| Setel | Alexandrië | |||
| Termyn | 28 Desember 248 - 22 Maart 264 | |||
| Kerkampte | ||||
| Voorganger | Herakles | |||
| Opvolger | Maksimus | |||
| Persoonlike besonderhede | ||||
| Geboorteplek | Alexandrië, Egipte | |||
| Oorlede | 22 Maart, 264 | |||
| Sterfteplek | Egipte | |||
| Nasionaliteit | Egiptenaar | |||
| Feesdag | 8 April[1] (13 Barahat Koptiese Christendom)[2] | |||
| ||||
Dionisius die Grote (Grieks: Διονύσιος) was die 14de pous en patriarg van Alexandrië vanaf 28 Desember 248 tot sy dood op 22 Maart 264. Die meeste inligting wat oor hom bekend is, kom van sy menigte skrifte. Slegs een oorspronklike brief oorleef tot vandag toe; die oorblywende briewe is uittreksel in die werke van Eusebius.
Hy is deur Eusebius, Basilius van Caesarea en ander "die Grote" genoem, en is deur die Katolieke Ensiklopedie gekenmerk as "ongetwyfeld, na Cyprianus, die mees vooraanstaande biskop van die derde eeu ... soos St. Cyprianus, minder 'n groot teoloog as 'n goeie administrateur."[3]
Vroeë lewe[wysig | wysig bron]
Dionisius is gebore in 'n ryk politeïstiese familie iewers in die laat 2de, of vroeë 3de eeu. Hy het die grootste deel van sy lewe boeke gelees en die tradisies van politeïste noukeurig bestudeer. Hy het op 'n volwasse ouderdom tot die Christendom bekeer en sy bekeringservaring met Filemon, 'n pastoor van Pous Sixtus II, bespreek.[3]
Dionisius het tot die Christendom bekeer toe hy 'n visioen ontvang het wat deur God gestuur is; daarin is hy beveel om die dwaalleer wat die Kerk in die gesig staar, kragtig te bestudeer sodat hy dit deur leerstellige studie kon weerlê. Ná sy bekering het hy by die Kategetiese Skool van Alexandrië aangesluit en was 'n student van Origenes en Pous Herakles. Hy het uiteindelik leier van die skool en biskop van die kerk geword, wat Pous Herakles in 231 opgevolg het. Later het hy Pous geword van die kerk van Alexandrië en patriarg van die Setel van Sint Markus in 248.[3]
Lewe as Pous van Alexandrië[wysig | wysig bron]
Dionisius was meer 'n bekwame administrateur as 'n groot teoloog.[3] Inligting oor sy werk as biskop van Alexandrië word gevind in Dionisius se korrespondensie met ander biskoppe en geestelikes van die derde eeuse Katolieke Kerk. Dionisius se korrespondensies het interpretasies oor die Evangelie volgens Lukas, die Evangelie volgens Johannes en die Boek van Openbaring ingesluit.
Gedurende 249 n.C. is 'n groot vervolging in Alexandrië deur 'n politeïstiese gepeupel uitgevoer, en honderde is aangerand, gestenig, verbrand of afgemaai weens hul weiering om hul geloof te ontken. Dionisius het daarin geslaag om hierdie vervolging en die burgeroorlog wat daarop gevolg het, te oorleef. In Januarie 250 het die nuwe keiser Decius 'n dekreet van wettige vervolging uitgevaardig. Uit vrees het baie Christene hul geloof verloën deur 'n tekenbare politeïstiese offer te bring, terwyl ander probeer het om vals dokumente te bekom wat hul opoffering bevestig. Ander wat geweier het om op te offer, het openbare bespotting en skande onder hul familie en vriende in die gesig gestaar, en, as dit deur die owerhede gevind is, wrede marteling en teregstelling. Baie het uit die stad na die woestyn gevlug, waar die meeste aan blootstelling, honger, dors of aanvalle deur bandiete of wilde diere beswyk het.[4]
Dionisius self is agtervolg deur die prefek Aurelius Appius Sabinus, wat 'n sluipmoordenaar uitgestuur het om hom op die oog af te vermoor. Dionisius het drie dae lank weggekruip voordat hy op die vierde nag van die Deciaanse dekreet saam met sy dienaars en ander lojale broers vertrek het. Na 'n borsel met 'n groep soldate het hy daarin geslaag om saam met twee van sy volgelinge te ontsnap, en 'n woning in die Libiese woestyn opgerig tot die einde van die vervolging die volgende jaar.[4]
Hy het Pous Cornelius ondersteun in die omstredenheid van 251, wat ontstaan het toe Teenpous Novatianus, 'n geleerde biskop van die Kerk in Rome, 'n skeuringskerk op die been gebring het met 'n streng standpunt oor die hertoelating van Christene wat tydens die vervolging afvallig geraak het. In teenstelling met Novatianus se leer, het Dionisius beveel dat die nagmaal aan niemand geweier moes word nie, nie eers as hul op hul sterfbed is nie al het hulle voorheen die geloof verloën.[5]
In 252 het 'n pessituasie Alexandrië geteister, en Dionisius het saam met ander priesters en diakens dit op hulle geneem om die siekes en sterwendes by te staan.[4]
Die vervolgings het ietwat bedaar onder Trebonianus Gallus, maar is hernu onder Valerianus wat later Gallus vervang het. Dionisius is gevange geneem en toe in ballingskap gebring. Toe Gallienus die ryk oorgeneem het, het hy al die gelowiges wat in die tronk was, vrygelaat en diegene in ballingskap teruggebring. Gallienus het aan Dionisius en die biskoppe 'n brief geskryf om hul veiligheid te verseker met die opening van die kerke.[6]
Tydens die debat met Pous Stefanus en Cyprianus het Dionisius die posisie van die Roomse Biskop ondersteun, maar hy het steeds die outonomie van die Afrika-kerke ondersteun.[7]
Nalatenskap[wysig | wysig bron]
Basilius van Caesarea skryf aan Pous Damasus I oor hulp wat Dionisius aan die kerk in Caesarea gestuur het. Hierdie korrespondensie word deur Pous Pius IX aangehaal in sy ensikliek Praedecessores Nostros (On Hulp vir Ierland) van 25 Maart 1847.[8]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Martyrologium Romanum
- ↑ "Baramhat 13 : Lives of Saints : Synaxarium - CopticChurch.net".
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Chapman, John. "Dionysius of Alexandria." The Catholic Encyclopedia. Vol. 5. New York: Robert Appleton Company, 1909. 6 Apr. 2013
- ↑ 4,0 4,1 4,2 "Saint Dionysius", The College of Saint Dionysius
- ↑ Butler, Alban. Lives of the Saints, Vol. XI, 1866
- ↑ "The Story of Abba Dionysius", Coptic Orthodox Church
- ↑ "Saint Dionysius of Alexandria | Christian theologian | Britannica". www.britannica.com (in Engels). Besoek op 22 April 2022.
- ↑ Pope Pius IX, Praedecessors Nostros, 25 March 1847
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
- (en) Werke deur Saint Dionysius by Project Gutenberg
- (en) Werke deur of oor Saint Dionysius op die Internet Archive
- (en) The works of Gregory Thaumaturgus, Dionysius of Alexandria and Archelaus, trans. S. D. F. Salmond, Edinburgh, T. & T. Clark, 1871: Google Books, archive.org
- (en) F. C. Conybeare, "Dionysius of Alexandria, Newly discovered letters to the Popes Stephen and Xystus", English Historical Review 25 (1910) pp. 111-114 (tertullian.org copy)
- (en) Bishop of Alexandria, Saint Dionysius, "St. Dionysius of Alexandria Letters and Treatises", edited by Charles Lett Feltoe, The MacMillin Company, London, 1918
| Religieuse titels | ||
|---|---|---|
| Voorafgegaan deur Herakles |
Patriarg van Alexandrië 248-264 |
Opgevolg deur Maksimus |
Normdata  |
|
|---|