Erik Chisholm

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Erik Chisholm
Gebore
Erik William Chisholm

4 Januarie 1904
Sterf8 Junie 1965
NasionaliteitSuid-Afrika
BeroepPianis, dirigent, komponis
Bekend virInvloed op Suid-Afrikaanse klassieke musiek
EggenootDiana Brodie (1ste), Lillias Scott (2de)
Ouer(s)John Chisholm, Elizabeth Macleod

Erik Chisholm (1904–1965) was ’n Skotsgebore pianis, dirigent en komponis. Hy staan as "Skotland se verlore komponis" bekend en het ’n belangrike en verrykende invloed op Suid-Afrikaanse klassieke musiek gehad.[1] Van 1946 tot met sy dood was hy musiekdirekteur van die Kollege vir Musiek aan die Universiteit van Kaapstad. Chisholm het veral Skotse musiek in sy komposisies verwerk en kan in die opsig met Béla Bartók vergelyk word, wat Hongaarse volksmusiek in sy komposisies verwerk het.[2]

Lewensloop[wysig | wysig bron]

Erik William Chisholm is op 4 Januarie 1904 in Glasgow, Skotland gebore. Sy ouers was John Chrisholm en Elizabeth McGeachy Macleod. Hy het van jongs af gesondheidsprobleme gehad en verlaat skool op 13. Teen daai tyd was sy (klein) komposisies reeds gewaardeer en uitgegee. Later neem hy klavierlesse by die Royal Scottish Academy of Music and Drama en studeer orrel aan die Katedraal van Glasgow. Ná lesse by Leff Pouishnoff vertrek Chisholm na Kanada, Nova Scotia, New Glasgow, waar hy 'n orrelis en koorleier in die Westminster Presbiteriaanse Kerk word.

'n Jaar later is Chisholm weer terug na Glasgow om die orrel in die Barony Kerk te speel en privaat lesse te gee. Omdat hy nie 'n skooldiploma gehad het, nie kon hy nie aan 'n universiteit studeer nie. Met steun van sy toekomstige vrou, Diana Brodie, en haar musikale vriende kry hy uiteindelik in 1928 vrystelling om aan die Universiteit van Edinburgh te studeer. Hy gradueer daar in 1934 onder Donald Tovey. Ondertussen het hy die Vereniging vir Skotse Ballet gestig en ook resensies vir twee twee koerante, die Glasgow Weekly Herald en Scottish Daily Express, gedoen. In 1930 word hy 'n dirigent by die Glasgow Grand Opera.

In die 1930's kom sy Skotse agtergrond na vore in die titels wat hy aan sy werke gee: Pibroch Pianoconcert (1930); Straloch, suite vir orkes (1933) en die sonate An Riobhan Dearg (1939). In 1933 was hy die solis in sy eie pianoconcert nr. 1, waarvan die première in Amsterdam plaasgevind het. Sy Britse premières sluit in die van Idomeneo van Mozart (1934); Les Troyens van Hector Berlioz (1935) en Béatrice et Benedict (Berlioz) in 1936. Hy was by talle musikale organisasies betrokke en was onder andere die musikale direkteur van die Celtic Ballett, waarvoor hy ook ballette gekomponeer het (byvoorbeeld: The Forsaken Mermaid).

Vanweë sy swak gesondheid (oë en verbuigde arm) kon hy nie gedurende die Tweede Wêreldoorlog diens doen nie, maar hy het wel uitvoerings vir die troepe gelewer. So beland hy in Italië en Suidoos-Asië (1943–1945). Gedurende dié tyd het hy 'n multikulturele orkes in Indië gestig en die Simfonie-orkes van Singapoer tot stand gebring. Intussen is hy 'n tweede keer getroud – met Lillias, die dogter van komponis Francis George Scott. In 1946 arriveer hy in Suid-Afrika, waar hy as 'n professor in musiek aan die Universiteit van Kaapstad aangestel is.

Chisholm is op 8 Junie 1965 in Kaapstad oorlede. Hy het meer as honderd werke oor sy lewe gekomponeer.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  2. "Erik Chisholm: Home Page" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2007. Besoek op 15 Augustus 2007.