Ernest Chausson
Amédée-Ernest Chausson (Franse fonetiese spelling: ʃosɔ̃; 20 Januarie 1855 – 10 Junie 1899) was 'n Franse Romantiese komponis.
Lewe[wysig | wysig bron]
Chausson is in Parys gebore uit 'n gegoede burgerlike familie. Hy was die enigste oorlewende kind van 'n boukontrakteur wat sy fortuin gemaak het deur Baron Haussmann in die herontwikkeling van Parys in die 1850's te help. Om sy vader tevrede te stel het Chausson regte gestudeer en is hy as advokaat vir die appèlhof aangestel, maar hy het min of geen belangstelling in die beroep gehad nie. Hy het gereeld die Paryse salonne besoek waar hy bekendes soos Henri Fantin-Latour, Odilon Redon, en Vincent d'Indy ontmoet het. Voordat hy op 'n musikale loopbaan besluit het, het hy geworstel met skryf en teken.
In 1879, op die ouderdom van 24, het hy Jules Massenet se komposisieklasse by die Paryse Konservatorium begin bywoon; Massenet het hom as "'n uitsonderlike persoon en 'n ware kunstenaar" beskou. Hy het reeds 'n paar klavierstukke en liedjies gekomponeer. Nietemin is die vroegste manuskripte wat behoue gebly het dié wat deur Massenet gekorrigeer is. By die konservatorium het Chausson ook onder César Franck gestudeer, met wie hy 'n hegte vriendskap gevorm het wat tot Franck se dood in 1890 sou duur. Chausson het sy studies in 1881 onderbreek ná 'n mislukte poging om die Prix de Rome te wen.[1]
Gedurende 1882 en 1883 het Chausson, wat van reis gehou het, Bayreuth besoek om die operas van Richard Wagner te sien. Op die eerste van hierdie reise het hy saam met d'Indy gereis om die première van Wagner se Parsifal te sien, en op die tweede reis het hy saamgereis met sy nuwe eggenote, Jeanne Escudier (1862–1936), saam met wie hy vyf kinders sou hê.
Van 1886 tot sy dood in 1899 was Chausson sekretaris van die Société Nationale de Musique. In sy eie huis (22 Boulevard de Courcelles, naby Parc Monceau), het hy verskeie kunstenaars ontvang, insluitende die komponiste Henri Duparc, Gabriel Fauré, Claude Debussy en Isaac Albéniz; die digter Stéphane Mallarmé; die Russiese romanskrywer Iwan Toergenef; en die Impressionistiese skilder Claude Monet. Chausson het ook skilderye versamel.
Dood[wysig | wysig bron]
Chausson het op 44-jarige leeftyd gesterf terwyl hy by een van sy plattelandse toevlugsoorde, die Château de Moussets, in Limay, Yvelines, woonagtig was. Chausson het met sy fiets bergaf gery en 'n baksteenmuur getref en is op slag dood. Die presiese omstandighede bly onduidelik; en hoewel dit waarskynlik 'n ongeluk was, is daar bespiegel dat hy selfmoord gepleeg het aangesien hy geneig was tot depressie. Hierdie selfmoordteorie is deur Debussy se biograaf, Edward Lockspeiser, voorgehou,[1] maar is meer onlangs deur Chausson se eie biograaf, Ralph Scott Grover, verwerp.[2] Toe hy 20 was het Chausson in sy dagboek geskryf “Ek het die voorgevoel dat my lewe kort sal wees. Ek kan nie juis daaroor kla nie, maar ek wil nie doodgaan voordat ek ten minste iets behaal het nie."[3]
Chausson is begrawe in die Père Lachaise-begraafplaas in Parys. Sy begrafnis is bygewoon deur persone uit die kunstewêreld, insluitende Duparc, Gabriel Fauré, Isaac Albéniz, Redon, Edgar Degas, Auguste Rodin, Henri de Régnier, Pierre Louÿs en Claude Debussy. Alhoewel Chausson se broederlike verhouding met Debussy vyf jaar vroeër op die rotse geloop het weens sy afkeur van Debussy se losbandigheid,[4][5] was Debussy nog altyd 'n kranige aanhanger van Chausson se musiek.
Naamgewing[wysig | wysig bron]
'n Klein park, die Ernest Chausson-plein in the 17de arrondissement van Parys, is na Chausson vernoem.
Musiek[wysig | wysig bron]
Chausson se kreatiewe werk word algemeen in drie periodes verdeel. In die eerste periode word sy uitset stilisties oorheers deur die invloed van Massenet. Die tweede tydperk, vanaf 1886, word gekenmerk deur 'n meer dramatiese karakter, wat deels voortspruit uit Chausson se kontak met die artistieke milieus waarin hy beweeg het. In die derde periode, vanaf sy vader se dood in 1894, is hy veral beïnvloed deur sy lees van die simbolistiese digters en Russiese letterkunde, veral Toergenef, Dostojefski, en Tolstoi.
Chausson se werk is individualisties, maar dit weerspieël 'n paar tegniese invloede van beide Wagner en sy ander musikale held, Franck. Stilistiese spore, nie net van Massenet nie, maar ook van Brahms, kan soms bespeur word. Oor die algemeen oorbrug Chausson se komposisionele idioom die gaping tussen die ryp Romantiek van Massenet en Franck en die meer introverte Impressionisme van Debussy.
Verskeie delikate liedjies het uit Chausson se pen gekom. Hy het een opera voltooi, Le roi Arthus (Koning Arthur). Sy orkesuitset was klein, maar betekenisvol. Dit sluit in die simfoniese gedig Viviane; die Simfonie in B-mol, sy enigste simfonie; die Poème vir viool en orkes, 'n belangrike stuk in die vioolrepertorium; en die dramatiese liederesiklus Poème de l'amour et de la mer.
Chausson is glo die eerste komponis wat die celesta gebruik het. Hy het die instrument in Desember 1888 gebruik vir sy insidentele musiek wat geskryf is vir 'n klein orkes vir La Tempête, 'n Franse vertaling deur Maurice Bouchor van Shakespeare se The Tempest.[6]
Chausson was nie besonders produktief nie, en het slegs 39 opus-genommerde stukke agtergelaat.
"Daar is oomblikke wanneer ek voel dat ek gedryf word deur 'n soort koorsagtige instink, asof ek die voorgevoel het dat ek nie my doel sal bereik nie, of dat ek dit te laat sal bereik." Ernest Chausson
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Edward Lockspeiser, Debussy: His Life and Mind, vol. 1 (Londen: Cassell, 1965), p. 126.
- ↑ Ralph Scott Grover, Ernest Chausson: The Man and His Music (Londen: Athlone Press, 1980), p. 56; R. J. Stove, César Franck: His Life and Times (Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2012), p. 306.
- ↑ Steven M. Whiting, CD-notas vir die Concerto in D majeur en Klaviertrio in G mineur deur Ernest Chausson. Naxos 8.572468. 2010.
- ↑ Edward Lockspeiser, Debussy: His Life and Mind, vol. 1 (London: Cassell, 1965), pp. 40–47.
- ↑ Nichols, R., The Life of Debussy (Cambridge University Press, 1998).
- ↑ Blades, James and Holland, James, "Celesta"; in: Gallois, Jean, "Chausson, Ernest: Works", Grove Music Online Geargiveer 16 Mei 2008 op Wayback Machine (besoek op 8 April 2006) (Intekenaarskap vereis) Let wel: Die eerste groot komponis wat die celesta in 'n werk vir volle simfonieorkes gebruik het, was Pjotr Tsjaikofski. Hy het dit die eerste keer gebruik in sy simfoniese gedig Die Wojewoda in 1891, en die volgende jaar in sy ballet Die Neutekraker, veral in die "Dans van die Suikerpruimfeetjies".
Bronnelys[wysig | wysig bron]
- Charles Oulmont (), Musique de l'amour. I. Ernest Chausson et "la bande à Franck" (Paris: Desclée de Brouwer & Cie., 1935).
- Jean Gallois, Ernest Chausson (Parys: Fayard, 1994).
- Le Doussal, Florence (2000). "Maurice Denis et Ernest Chausson: Deux âmes fraternelles éprises d'absolu". Music in Art: International Journal for Music Iconography. 25 (1–2): 103–114. ISSN 1522-7464.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
 |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Ernest Chausson. |
- Musiek en media deur Ernest Chausson op die International Music Score Library Project
- Gratis digitale partiture deur Ernest Chausson in die OpenScore Lieder Corpus
- Hymne védique Koorstuk begelei deur orkes, op. 9 Vokale partituur (Parys: Hamelle, 1886) van die Sibley Music Library Digital Scores Collection
- Mélodies pour chant et piano, op. 2 (Parys: J. Hamelle, 1890) van die Sibley Music Library Digital Scores Collection
- Les Vêpres du Commun des saint, op. 31 (Parys: Editions de la Schola Cantorum, 1907) van die Sibley Music Library Digital Scores Collection
- Opname van Chausson se Klaviertrio in G mineur Op. 3 op Wayback Machine (archived 31 Augustus 2006)
Normdata  |
|
|---|