Gaan na inhoud

Gro Harlem Brundtland

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Gro Harlem Brundtland
Gro Harlem Brundtland
Gro Harlem Brundtland in 2007.

Eerste Minister van Noorweë
Ampstermyn
3 November 1990 – 25 Oktober 1996
Monarg Olaf V
Harald V
Voorafgegaan deur Jan P. Syse
Opgevolg deur Thorbjørn Jagland
Ampstermyn
9 Mei 1986 – 16 Oktober 1989
Monarg Olaf V
Voorafgegaan deur Kåre Willoch
Opgevolg deur Jan P. Syse
Ampstermyn
4 Februarie 1981 – 14 Oktober 1981
Monarg Olaf V
Voorafgegaan deur Odvar Nordli
Opgevolg deur Kåre Willoch

Direkteur-generaal van die Wêreldgesondheidsorganisasie
Ampstermyn
13 Mei 1998 – 21 Julie 2003
President Kofi Annan
Voorafgegaan deur Hiroshi Nakajima
Opgevolg deur Lee Jong-Wook

Persoonlike besonderhede
Gebore 20 April 1939 (1939-04-20) (85 jaar oud)
Bærum, Noorweë
Politieke party Sosiaal-Demokratiese Arbeidersparty
Eggenoot/-note Arne Olav Brundtland
Alma mater Universiteit van Oslo
Harvard University
Handtekening

Gro Harlem Brundtland, (20 April 1939 - ) 'n Noorse politikus, is die voormalige Eerste Minister van Noorweë, diplomaat, dokter en voorstander van die beginsel van volhoubare ontwikkeling.

Brundtland, as 'n globale denker, het nuwe insig gebring tot die verhouding tussen die omgewing en menslike ontwikkeling. As leier van die WGO sedert 1998, is sy toegewy tot die verbetering van die gesondheid van die mense van die wêreld, om herkonstruksie en ontwikkeling in lande wat deur oorlog en natuurrampe verskeur is, aan te help, om lyding en armoede te verlig en om volhoubare en gelyke gesondheidstelsels in alle lande te bevorder.

Dr. Brundtland hou verskeie internasionale poste en het verskeie internasionale pryse en toekennings ontvang, waaronder die Derdewêreldprys in 1988, die Indira Gandhi-prys in 1988, die Onassis Stigting se Delphi-prys in 1992 en die Charlemagne-prys in 1994. Sy is die outeur van verskeie artikels oor politieke, omgewings- en ontwikkelingsaangeleenthede.

Lewensgeskiedenis

[wysig | wysig bron]

Dr. Gro Harlem Brundtland is op 20 April 1939 in Oslo, Noorweë gebore. Haar pa was 'n spesialis in mediese rehabilitasie en 'n entoesiastiese politieke aktivis wat die Rockefeller-beurs gewen het toe Gro tien jaar oud was. Die gesin het na Amerika verhuis vir die duur van sy studies en het ook in Egipte gewoon waar hy as die Verenigde Nasies se kundige op rehabilitasie gewerk het. Brundtland het besluit om in haar pa se voetspore te volg. Na sy in 1963 by die Universiteit van Oslo as dokter gekwalifiseer het, het sy 'n beurs ontvang na die Harvard Universiteit van Openbare Gesondheid waar sy in 1965 'n meestersgraad in Openbare Gesondheid behaal het. Hier het sy toenemend bewus geword daarvan dat die tradisionele insigte in menslike gesondheid nie genoegsaam kennis geneem het van die rol van die omgewing en die uitwerking van vinnige menslike ontwikkeling nie.

In 1965 het Dr. Brundtland na Oslo en die ministerie van gesondheid teruggekeer, waar sy vir die volgende dekade gewerk het aan aangeleenthede wat gestrek het van borsvoeding tot die voorkoming van kanker. Tussen 1968 en 1974 was sy assistent mediese direkteur by die Oslo Raad van Gesondheid. In 1974 is die pos van minister van die omgewing in die Noorweegse regering aan Brundtland aangebied. Alhoewel sy nie 'n opgeleide omgewingsdeskundige was nie, het haar geloof in die belangrike skakel tussen menslike gesondheid en die omgewing haar oorreed om die pos te aanvaar.

Sy is gou internasionaal erken in omgewingsirkels en haar energieke toewyding is tuis erken. In 1981 het Gro Harlem Brundtland die eerste vroulike eerste minister in Noorweë geword en die jongste persoon in die geskiedenis van Noorweë wat die pos van eerste minister gehou het. As Voorsitter van die Noorweë Arbeidersparty tussen 1981 en 1992 (en lid vanaf die ouderdom van sewe), het sy vir twee meer tydperke as eerste minister gedien, van 1986 tot 1989 en weer van 1990 tot 1996. As Noorweë se leier het sy gesondheidsaangeleenthede, kinderaangeleenthede en die bemagtiging van vroue aangespreek. In 1986 het sy agt vroue tot haar regering van agtien lede aangestel en deur haar derde ampstermyn was nege uit die negentien ministers vroulik.

Gedurende die tagtigerjare het Brundtland as voorsitter opgetree van die Wêreldkommissie van Omgewing en Ontwikkeling wat die konsep van volhoubare ontwikkeling begin het. In teenstelling met die heersende opvatting dat mense die reg gehad het om die aarde se hulpbronne na wense te gebruik (en te misbruik), het die Brundtland-kommissie 'n beleid aangemoedig wat sal toelaat vir die volhoubare gebruik van hulpbronne en wat nie toekomstige geslagte se voorreg om dieselfde hulpbronne te benut, beskadig nie. Die kommissie se baanbrekerverslag, Our Common Future, is in April 1987 gepubliseer en het uiteindelik gelei tot die eerste Aarde-leierskonferensie - die Verenigde Nasies se Konferensie oor Omgewing en Ontwikkeling in 1992 in Rio de Janeiro.

Dr. Brundtland is in 1998 vir 'n vyfjaartermyn as direkteur-generaal van die Wêreldgesondheidsorganisasie verkies. In haar openingstoespraak het sy haar prioriteite uiteengesit: WGO sal help om oordraagbare siektes te monitor, terug te druk en waar moontlik uit te wis; WGO sal help om die las van nie-oordraagbare siektes te beveg en te verminder; WGO sal lande help om volhoubare gesondheidstelsels te bou wat kan help dat gelykheidsmikpunte bereik word en wat gehaltediens aan almal sal lewer, met spesifieke klem op die situasie van vroue en moeders wat krities is om vir hul kinders 'n veilige en gesonde wegspring in die lewe te gee; WGO sal staan vir gesondheid, die saak met grondige bewyse ondersteun en daardeur 'n beter advokaat vir gesondheid teenoor 'n breër gehoor van besluitnemers wees.

Sedert sy die amp aanvaar het, het sy globale aksie vir die uitwissing van malaria voorgestaan en het sy entoesiasties steun gewerf teen die gebruik van tabakprodukte. Ten spyte van haar ongewone toewyding tot globale aangeleenthede, was sy in staat om 'n gesin groot te maak. Sy is getroud met Arne Olav Brundtland.