KDE

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
KDE
Kort opsomming van die logo.

Ontwikkelaar KDE-ontwikkelaars
Bedryfstelsel Kruisplatform
Kategorie werkskermomgewing
Lisensie GPL en ander
Webblad http://www.kde.org/

KDE (K Desktop Environment) (ˌkeɪˌdiːˈiː) is 'n vrye-sagteware projek wat poog om 'n kragtige sisteem vir 'n maklik bruikbare werkskermomgewing te wees. Die doel van die projek is om basiese werkskermfunksies en toepassingsprogrammatuur vir die gewone gebruiker te skep, asook om die nodige nutsgoed en dokumentasie aan programmeerders te verskaf sodat hulle hul eie toepassingsprogrammatuur vir die omgewing kan ontwikkel. In hierdie opsig dien die KDE-projek as 'n oorkoepelende organiseringsnetwerk vir verskeie selfstandige toepassingsprojekte soos bv. Amarok, K3b, KOffice en vele meer...

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

KDE is in 1996 begin deur Matthias Ettrich, terwyl hy studeer het aan die Eberhard Karls Universiteit van Tübingen. Op daardie stadium was daar sekere aspekte van die UNIX werkskerm wat hom struwelinge besorg het. Een van sy grootste kwellings was dat geen van die werkskermprogrammatuur eenvormig gelyk of opgetree het nie. Hy het toe voorgestel dat daar 'n volledige werkskermomgewing geskep word wat bestaan uit elemente wat die gebruiker kon aanvaar sou deurgaans dieselfde lyk en optree. Hy wou ook hierdie omgewing so gebruikersvriendelik as moontlik maak. Hierdie voorstel het baie belangstelling op die internet gelok, en so was die KDE-projek toe gebore.

Matthias het besluit om die QT-gereedskapbundel te gebruik vir die KDE-projek. Ander programmeerders het vinnig begin om KDE/Qt toepassingsprogrammatuur te skryf en teen vroeg 1997 het groot en komplekse sagteware vir die omgewing begin verskyn. Op daardie stadium is Qt nie onder vrye-sagteware-lisensie vrygestel nie, en daar was dus lede van die GNU-projek wat bekommerd begin raak het oor die gebruik van 'n geslote gereedskapbundel om 'n vrye-sagtware werkskerm te bou. Die GNOME-projek het dus ontstaan, met die oogmerk om 'n nuwe werkskermomgewing te bou sonder Qt en wat heeltemal bo-op vrye-sagteware ontwikkel is.

Die Qt-gereedskapbundel is in November 1998 gelisensiëer onder die vrye/oopbron QPL (Q Public License). Gedurende hierdie selfde jaar het die KDE Vrye Qt-stigting ontstaan, wat sou waarborg dat Qt sou val onder 'n variant van die uiters liberale BSD-lisensie indien Trolltech sou ophou bestaan of geen vrye/oopbron weergawe van Qt in 12 maande vrygestel is nie. Daar was egter nou steeds debat oor versoenbaarheid met die GNU General Public License (GPL).

In September 2000 het Trolltech die Unix-weergawe van Qt vrygestel onder die GPL, sowel as die QPL. Dit het die bekommernisse van die Vrye-sagteware Stigting finaal uit die weg geruim. Die Qt 4.0 vrystelling (en latere vrystellings) is beskikbaar gemaak as vrye sagteware vir Unix, Windows en Mac, wat aantoon dat toekomstige KDE-weergawes moontlik inheemse vrystellings op hierdie platforms kan hê.

Beide KDE en GNOME neem nou deel aan freedesktop.org, 'n poging om die Unix-werkskerm te standardiseer, hoewel daar nog heelwat kompetisie tussen die twee projekte bestaan.

Naam[wysig | wysig bron]

Die naam KDE is oorspronklik bedoel as 'n woordspeling op die bestaande Common Desktop Environment wat beskikbaar was vir Unix-sisteme. CDE was 'n X11-gebaseerde gebruikeromgewing wat gesamentlik deur HP, IBM en Sun ontwikkel is. Dit het 'n koppelvlak en produktiwiteitsnutsgoed gehad wat gebaseer was op die Motif-gebruikerskoppelvlakenjin en was veronderstel om 'n maklik-bruikbare en intuïtiewe werkskermomgewing te voorsien. Die K was bedoel om te staan vir Kool, maar daar is spoedig besluit dat dit liewer niks in besonder moet beteken nie.

Kenteken[wysig | wysig bron]

Konqi, kenteken van die KDE-projek

Die KDE-projek se kenteken is 'n groen draak genaamd Konqi. Konqi kan in verskeie toepassings gevind word, en ook wanneer die gebruik sy sessie afsluit of die "Oor KDE"-skerm raadpleeg.

Organisering van die KDE-projek[wysig | wysig bron]

KDE is, soos baie ander vrye-/oopbronsagtewareprojekte, hoofsaaklik 'n vrywilligerspoging, hoewel verkeie maatskappye, soos bv. Novel (in die vorm van hul SuSE Linux-verspreiding), Trolltech en Mandriva, voltydse werknemers het wat aan die projek bydra. Omdat groot hoeveelhede mense op verskeie maniere (bv. bronkode, vertalings en grafika) tot KDE bydra, is die organisering van die projek ingewikkeld. Die KDE-ontwikkelaars maak veral van e-pos-besprekingslyste gebruik om onderlangs probleme te bespreek.

Hoewel ontwikkelaars en gebruikers deesdae reg oor die wêreld gevind kan word, behou die projek 'n sterk basis in Duitsland. Die webbedieners is geleë by die Tübingen en Kaiserslautern universiteite, 'n Duitse nie-winsjaende organisasie (KDE e.v.) besit die KDE-handelsmerk, en KDE-konferensies vind dikwels plaas in Duitsland.

Argitektuur[wysig | wysig bron]

KDE is ontwikkel met Trolltech se QT-gereedskapbundel wat op die meeste Unix-verwante (bv. Linux en Mac OS X) en Microsoft Windows werk. Alle KDE 3-vrystellings is gebou op Qt 3, wat slegs vir Linux en Unix-verwante bedryfstelsels onder die GPL beskikbaargestel is. As gevolg hiervan is KDE 3 slegs op Windows beskikbaar deur van 'n X bediener gebruik te maak.

KDE 4 gaan gebaseer wees op Qt 4 - wat onder die GPL vir Windows en Mac OS X beskikbaargestel is. KDE 4-toepassingsprogrammatuur sal dus inheems op hierdie bedryfstelsels kan hardloop.

Basistegnologieë wat in KDE 3 gebruik is[wysig | wysig bron]

  • aRts - klankbediener
  • DCOP - sisteem vir interproseskommunikasie
  • KDELibs
  • KHTML - HTML-enjin
  • KIO - uitbreibare netwerk-agnostiese lêertoegang
  • Kiosk - laat toe dat sekere KDE-omgewingsfunksies afgeskakel kan word om vir 'n meer gekontroleerde omgewing te sorg
  • KParts - liggewig intydse grafiese komponentraamwerk
  • KWin - vensterbestuurder
  • XMLGUI - laat toe om gebruikerskoppelvlak-elemente met behulp van XML-lêers te omskryf

Vername KDE sagteware[wysig | wysig bron]

Toepassingsprogrammatuur vir KDE sluit in:

Tydlyn[wysig | wysig bron]

Datum Vrystelling
14 Oktober 1996 Projek aangekondig deur Matthias Ettrich
12 Julie 1998 KDE 1.0 vrysgestel[1]
6 Februarie 1999 KDE 1.1 vrygestel[2]
3 Mei 1999 KDE 1.1.1 vrygestel[3]
13 September 1999 KDE 1.1.2 vrygestel[4] (KDE 1.2 is beplan, maar nooit vrygestel nie [5][6][7])
15 Desember 1999 KDE 1.89, ook bekend as Krash (onstabiele ontwikkelaarsvrystelling)
23 Oktober 2000 KDE 2.0 vrygestel
26 Februarie 2001 KDE 2.1 vrygestel
15 Augustus 2001 KDE 2.2 vrygestel
3 April 2002 KDE 3.0 vrygestel
28 Januarie 2003 KDE 3.1 vrygestel
3 Februarie 2004 KDE 3.2 vrygestel
19 Augustus 2004 KDE 3.3 vrygestel
16 Maart 2005 KDE 3.4 vrygestel
29 November 2005 KDE 3.5 vrygestel
31 Januarie 2006 KDE 3.5.1 vrygestel
28 Maart 2006 KDE 3.5.2 vrygestel
31 Mei 2006 KDE 3.5.3 vrygestel
2 Augustus 2006 KDE 3.5.4 vrygestel
11 Oktober 2006 KDE 3.5.5 vrygestel
24 Januarie 2007 KDE 3.5.6 vrygestel
22 Mei 2007 KDE 3.5.7 vrygestel
16 Oktober 2007 KDE 3.5.8 vrygestel[8]
11 Desember 2007 Verwagde vrystellingsdatum van KDE 4.0
11 Januarie 2008 KDE 4.0.0 vrygestel

Sien ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. KDE persaankondiging vir weergawe 1.0
  2. KDE nuusargief vir Februarie 1999 Geargiveer 22 Desember 2008 op Wayback Machine wat verwys na die vrystelling van weergawe 1.1
  3. KDE persaankondiging Geargiveer 9 Augustus 2006 op Wayback Machine vir weergawe 1.1.1
  4. KDE persaankondiging vir weergawe 1.1.2
  5. Voorbereidings vir KDE 1.1.2
  6. Stephan Kulow oor 1.1.2 vs. 1.2
  7. KDE aankondigings
  8. Vrystellingsaankondiging vir weergawe 3.5.8