Limousin (dialek)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Limousin
Lemosin
Gepraat in: Vlag van Frankryk Frankryk 
Gebied: Limousin
Totale sprekers:
Taalfamilie: Indo-Europees
 Romaans
  Wes-Romaans
   Galloiberies
    Galloromaans
     Oksitaans-Romaans
      Oksitaans
       Limousin 
Skrifstelsel: Latynse alfabet 
Amptelike status
Amptelike taal in:
Gereguleer deur: Congrès Permanent de la Lenga Occitana[1]
Taalkodes
ISO 639-1: oc
ISO 639-2: oci
ISO 639-3: oci 
Dialekte van Oksitaans

Die Limousin dialek (Limousin: Lemosin) is 'n Oksitaanse dialek wat deur ongeveer 400 000 mense in die deel van die Suide van Frankryk in die région Limousin gepraat of verstaan word. Die vroegste Oksitaanse dokumente is in dié dialek geskryf vernaamlik die Boecis, wat in ongeveer 1000 n.C. geskryf is.

Limousin word hoofsaaklik deur landelike mense ouer as 50 gebruik. Alle sprekers praat Frans as eerste of tweede taal. As gevolg van die taalbeleid van die Franse regering, wat slegs Frans as amptelike taal erken, word dit nie deur die regeing erken nie en is die taal moontlik besig om te verdwyn. Die Limousin dialek was tot die 16de eeu die amptelike taal van die gebied en het die oorheersende mondelingse taal gebly tot aan die begin van die 20ste eeu toe Frans begin het om die oorhand te kry. Spore van die Oksitaanse dialek van Limousin bly behoue in baie familie- en plekname. Verder kan dit waargeneem word in die woordbou en gesegdes en die aksent van Franse sprekers van Limousin.

'n Taalherlewingsbeweging rondom die Felibrige en die Institut d'Estudis Occitans is aktief in Limousin en ander dele van Oksitanië. Daar is twee École Calandreta, tweetalige privaatskole waar Frans en Oksitaans vir onderrig gebruik word in die Limousin dialek gebied; die een by Limoges en die ander by Périgueux. Die skole is nie-denominaal, gratis en gebruik 'n aktiewe en deelnemende pedagogie gegrond op die teorieë van Freinet. Die skole is oop aan almal sonder uitsondering, insluitend kinders wie se ouers nie Oksitaans praat nie. Die skole neem deel aan die oordrag en behoud van die Limousin taal deur kinders tweetalig Oksitaans-Frans te onderrig.[2]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Congrès permanent de la langue occitane / Congrès permanent de la lenga occitana – Un nouvel organisme de régulation de l'occitan au service des usagers et des locuteurs". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Januarie 2012. Besoek op 15 April 2012.
  2. Calandreta Lemosina Calandreta Lemosina : qu'es ' quò ?[dooie skakel], besoek op 12 Maart 2007

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]


Indo-Europese tale: Kentum-tale: Italiese tale
Italiese groep Oskies | Umbries | Faliskies | Latyn
Romaanse tale
Iberoromaans Aragonees | Asturies | Galicies | Katalaans | Ladino | Leonees | Portugees | Spaans
Galloromaans Langues d'oil: Frans | Gallo | Lorreins | Normandies (Auregnais | Guernésiais | Jèrriais | Sercquiais) Pikardies | Champenois | Waals | Anglo-Normandies
Oksitaans: Aranees | Auvergnat | Gaskons | Languedokies | Limousin | Provensaals
Frankoprovensaals
Galloitalies Lombardies | Monegaskies | Piëmontees | Venesiaans
Retoromaans Romansch | Ladinies | Friulaans
Italoromaans Dalmaties | Italiaans | Napolitaans
Suid-Romaans Korsikaans | Sardies (Campidanies, Galluraans, Logudories, Sassaries) | Sisiliaans
Balkanromaans Aroemeens | Istro-Roemaans | Meglenoroemaans | Roemeens
Romaanse
Kunstale
Interlingua | Interlingue | Lingua Franca Nova