Nyiragongo

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Nyiragongo
Die Nyiragongo-vulkaan in 1994. Die Nyiragongo-vulkaan in 1994.
Ligging Oos-Demokratiese Republiek die Kongo
Hoogte 3 470 meter bo seevlak
Reeks Virunga-bergreeks
Koördinate 1°31′S 29°15′O / 1.517°S 29.250°O / -1.517; 29.250Koördinate: 1°31′S 29°15′O / 1.517°S 29.250°O / -1.517; 29.250
Bergtipe Stratovulkaan
Laaste uitbarsting 2021
Ligging van Nyiragongo op 'n kaart (Afrika)
Nyiragongo
Nyiragongo

Nyiragongo is 'n aktiewe stratovulkaan (samegestelde vulkaan) in die noordooste van die Demokratiese Republiek die Kongo. Die vulkaan is 3 470 meter hoog en lê in die Virunga Nasionale Park. Nyiragongo is op 'n warmkol ("hotspot") in die Groot Skeurvallei. Die vulkaankrater oorvleuel gedeeltelik met twee ouer vulkane, Shaheru en Baruta. Verskeie kleiner slakkegels (of slakkeëls) kan in die omgewing gevind word. Dertien kilometer na die noorde is nog 'n aktiewe vulkaan, Nyamuragira.

Die vulkaan het een van die grootste, permanente lawamere ter wêreld. Die vlak van die meer wissel voortdurend. Die lawa het 'n lae viskositeit en vloei maklik. Dit kom deur die hoër konsentrasie meliliet en nefeliniet. As gevolg hiervan is die lawastome vinnig en uiters gevaarlik.

Nyiragongo is deur IAVCEI as een van die 16 "Vulkane van die Desennium" aangewys as gevolg van die vulkaan se geskiedenis, groot uitbarstings en die nabygeleë bewoonde gebiede. Die vulkaan is 16 km noord van die stad Goma. Hierdie stad is in groot gevaar wanneer die vulkaan tot uitbarsting kom. Net suid lê die Kivumeer, waarin groot hoeveelhede metaan en koolstofdioksied opgelos is. Hierdie gasse kan tydens 'n limniese uitbarsting vrygestel word.

Uitbarstings[wysig | wysig bron]

Die vulkaan se lawameer.

Die Nyiragongo het sedert 1882 minstens 34 keer uitgebars. Op 10 Januarie 1977 breek die wand van die lawameer tydens 'n uitbarsting. Die meer loop in een uur leeg, wat tot 'n lawastroom met 'n snelheid van ongeveer 100 km/h aanleiding gee. Volgens amptelike statistieke kom 70 mense om, maar die dodetal is vermoedelik aansienlik hoër.

In 1994 word ses seismograwe op die hellings van die berg geïnstalleer. In dieselfde jaar, tydens die Rwandese volksmoord, oorkruis sowat 400 000 vlugtelinge hierdie hellings. Slegs een van die instrumente bly ongeskonde, wat vulkanoloë grotendeels blind laat.

Op 17 Januarie 2002 vind daar weer 'n uitbarsting plaas. Wonder bo wonder kom slegs 'n paar mense hiertydens om. Ongeveer 400 000 mense is tydelik ontruim nadat die lawa tot in die sentrum van Goma aan die grens met Rwanda vloei. Hierdie lawa, met 'n hoogte van een verdieping, versteen later. Die lawa is so hard soos beton en huise is daarop gebou.

Sedert 2002 is die Nyiragongo feitlik permanent aktief met aspluime, die uitstoot van gasse en roeringe in die lawameer.[1]

In 2021 het 'n uitbarsting woongebiede in die noorde van die stad Goma verwoes en mense laat vlug.

Verwysings[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

  • Wikimedia Commons logo Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Nyiragongo.
  • (en) "Mount Nyiragongo". Encyclopædia Britannica. Besoek op 24 Mei 2021.