Python (genus)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Egte luislange (Python)
'n Birmaanse luislang (Python molurus bivittatus)
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Filum:
Subfilum:
Klas:
Orde:
Suborde:
Familie:
Genus:
Python

Daudin, 1803
Sinonieme

Python is 'n genus van slange in die familie van luislange (Pythonidae). Die genus omvat sewe spesies wat in Afrika en Asië voorkom, maar waarvan nie een giftig is nie.[2]

Omskrywing[wysig | wysig bron]

Alle spesies van hierdie genus is van middelgrootte tot baie groot. Soos alle luislangagtiges is hulle nie giftig nie en maak hul prooi dood deur konstriksie. Al hierdie luislange het lipkuiltjies en kan infrarooistrale opspoor en so ook in die donker jag. Ander gemeenskaplike kenmerke is onder andere die tande van die voorkaak, die enorme rekbare onderkaak en die baie beweeglike bokaak en die voortplanting deur die lê van eiers (ovipariteit).

Verspreiding[wysig | wysig bron]

Die verspreidingsgebied sluit die tropiese dele van Afrika en Asië in. Vier soorte kom in Afrika en die ander ses in Suidoos-Asië voor.

Lewenswyse[wysig | wysig bron]

Alle spesies is hoofsaaklik nagdiere en vreet in die eerste plek van klein tot middelgrootte werweldiere. Die prooi word deur hittereseptore, die lipkuiltjies, herken en opgespoor. Die prooidier word dan gespanne, deur die buitengewoon kragtige kronkels verstik en dan heeltemal ingesluk. Die vertering volg baie vinnig en 'n hele haas kan binne 4-5 dae heeltemal verteer wees. Dit is moontlik, omdat die betrokke organe (maag, derm en lewer) tydens vertering drie keer harder werk. Die vertering is 'n enorme ingewikkelde proses, sodat byna die helfte van die kalorieë reeds in die verteringsproses verbruik word.

Spesies[wysig | wysig bron]

Onder die Egte Luislange word tien spesies getel:

  • Anchieta se dwergluislang (Python anchietae): Totale lengte 1 tot 2 m; inheems aan Angola en Namibië
  • Borneose kortstertluislang (Python breitensteini): Totale lengte 1 tot 2 m; inheems aan Borneo
  • Bloedluislang (Python brongersmai): Totale lengte 1 tot 2 m, maks. soms 2,6 m; dele van Suidoos-Asië[3]
  • Soematraanse kortstertluislang (Python curtus): Totale lengte 1 tot 2 m; inheems aan die suidelike deel van Soematra
  • Gouerotsluislang (Python kyaiktiyo): Mianmar [4]
  • Indiese luislang (Python molurus)
  • Birmaanse luislang (Python bivittatus)
  • Gewone luislang (Python natalensis): Totale lengte 2,8 tot 4 m,[5] maks. soms oor 5 m;[6] Suider-Afrika
  • Koningsluislang (Python regius): Totale lengte 1 tot 2 m; Wes- en Sentraal-Afrika
  • Afrika-rotsluislang (Python sebae): Totale lengte 2,7 tot 4,6 m, maks. soms oor 5 m;[7] Wes-, Sentraal- en Oos-Afrika

P. Breitensteini en P. brongersmai was tot onlangs beskou as 'n subspesie van P. curtus.

Die netluislang (Malayopython reticulatus) en die Timorluislang (Malayopython timoriensis) was vroeër as Python reticulatus en Python timoriensis onderskeidelik saam as Egte Luislange gegroepeer. In 2008 is hulle na die nuwe genus Malayopython verskuif, omdat nuwe navorsing getoon het dat hierdie twee spesies die sustergroep van al die luislange van Australië en Papoea-Nieu-Guinee is en dus nader verwant is aan laasgenoemde luislanggroepe as met die ander spesies van die genus Python.[8] [9]

Jacobs, Auliya en Böhme verhef in 'n ondersoek van 2009 die Indiese luislang se status, wat vroeër beskou is as 'n subspesie (voorheen Python molurus molurus), tot spesie. Daarmee word die Birmaanse luislang (voorheen Python molurus bivittatus) ook as afsonderlike spesie erken. Daar is dus tien spesies van Egte Luislange.[10] Die Indiese en Birmaanse luislang word wel nog in Europa onder die oorkoepelende naam tierluislang gebruik - omrede die Indiese en Birmaanse luislange baie na aan mekaar lyk, kom hierdie naam heel nuttig te pas wanneer verwarring ontstaan.

Bronne[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. McDiarmid RW, Campbell JA, Touré T. 1999. Snake Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference, vol. 1. Herpetologists' League. 511 pp. ISBN 1-893777-00-6 (series). ISBN 1-893777-01-4 (volume).
  2. "Python". Integrated Taxonomic Information System. Besoek op 11 September 2007.
  3. J. S. Keogh, D. G. Barker, R. Shine: Heavily exploited but poorly known: systematics and biogeography of commercially harvested pythons (Python curtus group) in Southeast Asia. Biological Journal of the Linnean Society, 73: 113–129, 2001.
  4. George R. Zug, Steve W. Gotte, & Jeremy F. Jacobsa: Pythons in Burma: Short-tailed python (Reptilia: Squamata) Proceedings of the Biological Society of Washington 124(2): 112-136. 2011 doi:10.2988/10-34.1
  5. S. Spawls, K. Howell, R. Drewes, J. Ashe: A Field Guide to the Reptiles of East Africa. Academic Press 2002, ISBN 0-12-656470-1, S. 305–310.
  6. W. R. Branch, W. D. Haacke: A Fatal Attack on a Young Boy by an African Rock Python Python sebae. Journal of Herpetology 14, Heft 3, 1980, S. 305–307.
  7. C. R. S. Pitman: A guide to the snakes of Uganda. Codicote Wheldon & Wesley, Ltd, 1974, ISBN 0-85486-020-7, S. 67–71.
  8. Malayopython in The Reptile Database
  9. Python in The Reptile Database
  10. Zur Taxonomie des Dunklen Tigerpythons, Python molurus bivittatus Kuhl, 1820, speziell der Population von Sulawesi. Hans J. Jacobs, Mark Auliya und Wolfgang Böhme. Versamelwerk: Sauria. Band 31. Nommer 3. Bladsy 5–16. Jaar 2009.

Literatuur[wysig | wysig bron]

  • J. G. Walls: The Living Pythons. T. F. H. Publications, 1998.