Tierluislang
| Tierluislang | |
|---|---|
| |
| 'n Birmaanse luislang (Python molurus bivittatus) | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Subfilum: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Suborde: | |
| Familie: | |
| Genus: | |
| Spesie: | Tierluislang
|
| Binomiale naam | |
| Python molurus | |
| Sinonieme | |
| |
Die tierluislang (Python molurus) is die kollektiewe benaming vir die Indiese en Birmaanse luislang.[2] Dit is 'n slangsoort van die Luislange (Pythonidae) en word by die geslag Egte Luislange (Python) ingedeel. Twee subspesies word erken, wat heel onlangs ook as afsonderlike spesies beskou word: die Indiese luislang (Python molurus molurus) en die Birmaanse luislang (P. m. bivittatus). Die donker subspesie, die Birmaanse luislang, is met 'n bevestigde lengte van meer as vyf meter een van die grootste slange ter wêreld. Die verspreidingsgebied sluit groot dele van die tropiese en subtropiese Suid- en Suidoos-Asië in. Die spesie bly in 'n wye verskeidenheid van beboste habitats, nie te ver van water nie en ten minste soms ook in die randgebiede van menslike nedersettings. Vir enkele dekades lank het onwettige vrylatings in die natuur veroorsaak dat 'n indringerbevolking in Florida, 'n VSA-deelstaat, ontstaan het.
Na die grootte van die luislang wissel die dieet van klein tot medium, bitter selde tot groot gewerwelde diere soos jong swynherte en volgroeide luiperds. Die tierluislange is soos al die slangsoorte van die genus Python eierlêend (ovipaar) en behoort tot die soort waar die wyfie die broeitemperatuur deur spierbewings reguleer. Weens verdelging voor die voet en habitatvernietiging verklaar die IUBN die spesie as gevoelig (near threatened).
Omskrywing
[wysig | wysig bron]Liggaamsbou en erflike eienskappe
[wysig | wysig bron]Die jong, onvolgroeide slange is baie slank gebou, terwyl die uitgegroeide tierluislange egter 'n baie kragtige lyf het. Ten opsigte van die liggaamslengte en -massa is daar 'n duidelike geslagsdimorfisme teenwoordig: die wyfies is gemiddeld heelwat groter en swaarder as die mannetjies. Die kop is groot en swaar, byna twee maal so lank as wat dit breed is en matig van die nek onderskeibaar.[3][4] Die sydelingse posisie van die oog skep 'n gesigsveld van 135º.[5] Die kragtige grypstert maak by die wyfies sowat 12 % en by die mannetjies tot so 14 % van hul totale lengte uit. Die spore is by die mannetjies groter as by die wyfies.[6] Die erflike eienskappe bestaan uit 36 diploïede chromosome (2n = 36), met 16 makrochromosome en 20 mikrochromosome.[7]
Skubbe
[wysig | wysig bron]By slange word na skubbe dikwels as skilde verwys. 'n Skild is 'n skub met 'n spesiale beskermende funksie.[8]
Die neusgate lê dorsaal en elkeen is met 'n groot neusskild omring. Die nasalia (neusskilde) is deur 'n paar kleiner, maar duidelik herkenbare internasalia (tussenneusskilde) van mekaar geskei. Hieraan grens weer reghoekige prefrontalia (voor-voorhoofskilde). 'n Tweede, baie kleiner paar prefrontalia, wat dikwels in verskeie klein skilde verdeel is, lê tussen die voorste prefrontalia en die baie gelykvormige paar frontalia (voorhoofskilde). Bokant die oog is daar 'n groot supraokulêre skild (bo-oogse skild). Die rostrale (snoetskild) het, soos by die meeste ander luislange, twee diep labiaalgroewe (lipholtes). Aan die kante van die kop volg daar vanaf die neusskilde, in die rigting van die oë, verskeie lorealia (leiselsskilde), wat in grootte en voorkoms wissel. Gewoonlik is twee preokulêre skilde (vooroogskilde) en drie tot vier postokulêre skilde (agteroogskilde) teenwoordig. Die subokulêre skilde (onderoogskilde) wissel van subspesie na subspesie. Daar is 11 tot 13 supralabialia (bolipskilde), waarvan die eerste en tweede diep lipholtes het. Van die 16 tot 18 infralabialia (onderlipskilde) is verskeie van die voorstes en agterstes met onduidelike lipgroewe of lipkuiltjies bedek.[3]
Die aantal ventrale skilde (pensskilde) wissel na gelang van die individu tussen 245 en 270, die aantal rye rugskilde in die middellyf is gewoonlik tussen 58 en 73.[3] Daar is 57 tot 83 pare subkoudale skilde (onderstertskubbe). Die anale skild is heel.[9]
Kleur
[wysig | wysig bron]
Die helder grondkleur van die tierluislang is ligter langs die flanke af. Op die rug is daar 30 tot 38 groot, dikwels reghoekige, donker rugvlekke. Op die flanke wissel die groot donker vlekke op die rugpatroon van subspesie na subspesie. Die ligte pens is tot by die stert donker gespikkel. Op die kante van die kop loop daar 'n spitstoelopende, donker band wat vanaf die oog in die rigting van die neus loop. 'n Breë, swartrandige streep loop vanaf die oog tot onder die mondhoek. Dit begrens 'n keëlvormige donker vlek by die onderhelfte van die oog asook 'n wit area. Van die neus oor die oë tot by die nek loop 'n pylvormige bruin patroon met 'n ligte punt in die middel. Die kleurintensiteit van die pylpatroon wissel van subspesie.[3]
Gebit
[wysig | wysig bron]Die gebit bestaan uit dun, langwerpige tande wat deurgaans skerp en na die keel teruggebuig is en van die snoet na die keel toenemend kleiner word. Teen die middel van die boonste mondholte loop voor op die bokaak die verhemeltebeen en verder agtertoe die vlerkbeen parallel met mekaar. Simmetriesgesproke is daar aan elke kant 4 klein tussenkaaksbeen-, 18 tot 19 bokaak-, 6 verhemeltebeen-, 8 tot 10 vlerkbeen- en 16 tot 19 onderkaaktande.[6] Die slang het dus altesaam tussen 104 en 116 tande.
Klassifikasie
[wysig | wysig bron]By die egte luislange is die tierluislang volgens 'n molekulêrgenetiese ondersoek die nouste verwant aan die Afrika-rotsluislang.[10]
Oor die interne klassifikasie van die tierluislang heers daar vir oor die 200 jaar lank omstredenheid. Tans word twee subspesies erken: die Indiese luislang (Python molurus molurus) en die Birmaanse luislang (P. m. bivittatus) (Kuhl, 1820).[11] Op grond van meer onlangse navorsing word beide vorme se spesiestatus bespreek.[12] Die verspreidingsgebiede van beide subspesies oorvleuel met sekerheid in Noordoos-Indië, Nepal, Wes-Bhoetan, Suidwes-Bangladesj en moontlik ook in Noordwes-Birma.[13] 'n Voldoende ondersoek oor die tierluislange in hierdie streke is nog uitstaande.[14] Huidige waarnemings in Indië en Nepal toon egter dat die twee subspesies, in teenstelling met vroeë aannames, simpatries voorkom, soms selfs dieselfde habitats deel en nie met mekaar paar nie.[11] Ook Jacobs et al. (2009) stel derhalwe voor dat beide vorme, ondersteun deur die twee kenmerkende morfologiese verskille van die skubbe by die sykante van die kop en die patrone op die bokant van die kop, elkeen afsonderlike spesiestatus as die Indiese luislang (Python molurus) en Birmaanse luislang (Python bivittatus) toegeken word.[12]
Op die Indonesiese eilande Bali, Soelawesi, Soembawa en Java dui sekere soögeografiese en morfologiese aspekte op 'n differensiasie van Python m. bivittatus. Hierdie bevolkings is meer as 700 kilometer van die slange op die vasteland geskei, toon patroonverskille en het op Soelawesi, Bali en Java tot dwergvorme ontwikkel.[14][15][16] In 2009 word die slange uit Soelawesi deur Jacobs et al. vir die eerste keer van nader ondersoek. Op grond van die grootte- en kleurverskille stel die outeurs voor dat die dwergvorm as 'n subspesie beskou moet word. As wetenskaplike naam stel hul P. bivittatus progschai voor, waar hul navorsing die Birmaanse luislang as 'n eie, selfstandige spesie erken. Molekulêrgenetiese navorsing oor die status van hierdie dwergvorm is nog uitstaande. Dit is ook nog onduidelik tot watter mate die ander Indonesiese eilandbevolkings van die vastelandvorm verskil.[12]
'n Ander subspesie genaamd P.m. pimbura, wat slegs op die eiland Sri Lanka voorkom, word in 1945 deur Deraniyagala beskryf. Aan die hand van die kleur, patroon en aantal subkoudale skilde (onderstertskubbe) wys hy daarop dat min diere van die vastelandvorm, P.m. molurus, verskil het.[17] In 1949 vind Constable hierdie verskille egter as onvoldoende. Vir hom weerspieël die luislange 'n verwagte variasiebreedte van individue binne 'n bevolking.[18] Sedertdien word die tierluislange van Sri Lanka nie meer uitvoerig bestudeer wat hul morfologie of genetika betref nie. Vandag word hul subspesiestatus egter oor die algemeen nie meer ondersteun nie. Hulle word weer as eilandbevolking van P. m. molurus beskou.[9]
Indiese luislang (Python molurus molurus)
[wysig | wysig bron]Skubbe
[wysig | wysig bron]
Die sesde of sewende bolipskild (supralabiale skild) grens direk aan die oogonderrand. By die Birmaanse luislang is die oog deur 'n hele ry onderoogskilde (subokulêre skilde) van die bolipskilde geskei.[19]
Kleur
[wysig | wysig bron]Die grondkleur is witterig, liggrys, gelerig of beige[17] en onvolgroeide slange het dikwels 'n pienk glans.[6] Luislange uit die bergwoude in Wes-Ghats, Assam en Sri Lanka[17] is gewoonlik donkerder geteken as dié van die Dekkan-plato en die ooskus van Indië.[20] Die groot beige tot kastaiingbruin rugvlekke is deur 'n fyn donker lyn omrand. Op die vasteland is die rugvlekke meestal omtrent reghoekig gevorm, terwyl hul in die besonder by slange van Sri Lanka dikwels 'n onreëlmatige vorm het.[6][17]
Die smal flankvlekke is ronderig, driehoekig tot rombusvormig en toon dikwels 'n helder kern.[21] Die pens is witterig, gelerig of ligoranje.[20][22] Die pylvormige bruin patroon op die bokant van die kop is nog duidelik by onvolgroeide slange te sien, terwyl by die volgroeide slange dit kenmerkend van die snoetpunt na die oë heen verdof. By party individue verdwyn die pyl byna heeltemal en is dit nog slegs in die omgewing van die agterkop herkenbaar.[6] Ongeag hul oorsprong kan die bokant van die kop vaalpienk van kleur wees.[6][22] Die tong van hierdie subspesie is pienk.[23]
Lengte
[wysig | wysig bron]In Pakistan bereik Indiese luislange meestal 'n totale lengte van 2,4 tot 3 meter.[22] In Indië word Indiese luislange gemiddeld 3 meter lank.[6] Dit bevestig navorsing in 1990 in die Indiese Keoladeo Nasionale Park, waar Indiese luislange met 'n totale lengte van meer as 1,5 meter gemeet is. Uit hierdie 135 individue was die grootste 25% tussen 2,7 en 3,3 meter lank. Slegs twee eksemplare het byna 3,6 meter bereik.[21] Weens die talryke verwarrings met die Birmaanse luislang in die verlede is die bevestigde gegewens oor die maksimumlengte van hierdie subspesie maar skaars. 'n Baie groot eksemplaar is uit Pakistan bekend van 4,6 meter en 52 kilogram.[22]
Birmaanse luislang (Python molurus bivittatus)
[wysig | wysig bron]Skubbe
[wysig | wysig bron]
Die oog word van die bolipskilde (supralabiale skilde) deur 'n aaneenlopende ry onderoogskilde (subokulêre skilde) geskei.[19]
Kleur
[wysig | wysig bron]Die Birmaanse luislang het oor die algemeen 'n donkerder patroon as die Indiese luislang. Die grondkleur wissel van ligbruin, geel tot grys skakerings. By die luislange van die vasteland is die donkerbruin tot rooibruin rugvlekke meestal reghoekig gevorm en swart omrand.[4] Die breë, reghoekige flankvlekke het 'n bruin of groenbruin kleur en het 'n swart omranding.[24] Die flankvlekke en die kantrande van die rugvlekke word ook omring deur 'n helder afsperring. Die pens is witgeel. Die groot, pylvormige bruin patroon op die bokant van die kop is kenmerkend duidelik gemerk. Hierdie punt strek gewoonlik tot by die snoetpunt.[25] Die tong van hierdie subspesie is blouswart.[23]
Die Soelawesiese bevolking se patroon is ietwat afwykend. Hierdie slange toon dikwels baie onreëlmatig gevormde, gedeeltelik verbrokkelde en verplaaste rugvlekke wat oogvlekke kan hê. Die rugvlekke is kenmerkend daarby heeltemal deur 'n duidelike, helder afsperring omring. Die flankvlekke van hierdie bevolking het ook plek-plek oogvlekke, wat andersins teen die Birmaanse luislang se aard is.[12]
Lengte
[wysig | wysig bron]Wildlewende Birmaanse luislange van die vasteland bereik gewoonlik 'n totale lengte van omtrent 3,7 meter.[4][26] Slange van oor die 4 meter is seldsaam[25] en dié van 5 meter word as buitengewoon beskou.[24] Die langste Birmaanse luislang wat tot dusver wetenskaplik korrek opgeteken is, was 'n wyfie genaamd "Baby" wat 27 jaar in 'n private dieretuin in Gurnee, Illinois, gebly het. Ná die dood is 'n totale lengte van 5,74 meter (18 vt. 10 dm.) vasgestel. Aanmeldings van veel groter eksemplare het tot dusver in geen geval enige wetenskaplike toetse deurstaan nie.[27] Birmaanse luislange van die Indonesiese eilande Java, Bali en Soelawesi is wesenlik kleiner (eilandverdwerging).[14] Op Bali is die totale lengte van uitgegroeide slange gemiddeld 2 meter[16] en die luislange in Soelawesi bereik 'n maksimumlengte van 2,4 meter.[12]
Verspreiding
[wysig | wysig bron]
Die verspreidingsgebied van die Indiese luislange strek van Suidoos-Pakistan[28] oor Indië en Sri Lanka tot by Nepal,[9] Bhoetan en Bangladesj.[23]
Die verspreiding van die Birmaanse luislange sluit by dié van Indiese luislange ooswaarts aan. Dit strek van Noordoos-Indië, Nepal, Wes-Bhoetan, Suidoos-Bangladesj[19] oor Birma, Thailand, Kambodja, Laos, die noordelike deel van die Maleisiese Skiereiland, Viëtnam tot Suid-Sjina met 'n noordelike, geïsoleerde bevolking in die Sichuan-Bekken asook by Hainan. Verder suidwaarts is hulle afwesig op die eilande Borneo en Soematra. Eers ná hierdie opvallende verspreidingsleemte loop hul verspreiding voort op die eiland Java, Suid-Soelawesi en die Klein-Soenda-eilande Bali en Soembawa.[14]
In Noordoos-Indië, Nepal, Wes-Bhoetan, Suidwes-Bangladesj en moontlik ook in Noordwes-Birma[13] oorvleuel die verspreiding van beide subspesies. Hulle woon hier in aangrensende habitats, op sommige plekke selfs dieselfde. In Bangladesj blyk die Birmaanse luislang veral langs die Brahmaputra voor te kom. In die Indiese luislang se oorheersende gebied in Indië en Nepal is onlangs bevolkings Birmaanse luislange ontdek: In Nepal naamlik in die Bardia Nasionale Park[19] en in die Chitwan Nasionale Park,[9] asook in die Sagarmatha-sone.[9] Laasgenoemde loop suidwaarts na die Indiese Oos-Bihar oor. In Indië kry mens die Birmaanse luislang ook in die Corbett Nasionale Park,[23] in Bhitarkanika Nasionale Park[11] en in Suid-Kalkutta. Hoe groot die plaaslike verspreidingsgebiede van die Birmaanse luislang is en of hulle dalk gedeeltelik met mekaar kan verband hou is nog nie bekend nie.[14]
Deur die onwettige vrylating van terrariumslange het daar sedert 1979 'n bevolking Birmaanse luislange in die Everglades in Florida ontstaan.[29]
Habitat
[wysig | wysig bron]Tierluislange bewoon 'n wye verskeidenheid habitats, waaronder die reënwoud,[16] moesonwoud,[16] bergwoud,[19] newelwoud,[20] galerywoud,[22] wortelboomwoud,[20] moerasland,[22] kusvlakte,[30] grasvlakte, seisoenale droë struikgewas tot by die klipperige, sanderige heuwelland.[31] Die nabyheid van water is 'n voorvereiste. Die meeste tierluislange is onder 200 meter bo seespieël te vinde. In die Tam Dao-gebergte in Viëtnam kry mens hulle egter ook op 1 200 meter en in die enkele gematigde rododendron- en bamboesbosse van Nepal tot by 2 000 meter bo seevlak.[14]
In dele van Indië waar al twee subspesies baie naby mekaar voorkom, word die Indiese luislang in die droëwoude en dorre, sanderige gebiede gevind, terwyl die Birmaanse luislang vogtige gebiede met waterlope en grasland bewoon. In vergelyking met die netluislang, wat deels dieselfde gebied in Suidoos-Asië bewoon, is die eise wat die Birmaanse luislang aan die direkte omgewingsvogtigheid stel, wesenlik laer.[11] Voorts word tierluislange in teenstelling met netluislange algemeen as 'n kultuurvlugter beskryf.[6] Naby en op landbougrond maak hy egter gereeld jag op knaagdiere. Ook in Hongkong en Thailand[32] word die spesie sporadies in bewoonde gebiede gevind.[13] Net so word ook in Indië herhaaldelik individue in woongebiede en dorpstuine aangetref.[33] Op Bali bly die tierluislang selfs rondom die stad Gilimanuk. Hier bewoon hy tuine en agterplase en vang by geleentheid hoenders.[16]
Lewenswyse
[wysig | wysig bron]Gedrag
[wysig | wysig bron]
Ten spyte van sy reusegroot verspreidingsgebied en sy menigvuldigheid in party plekke binne hierdie area is daar maar min oor die gedrag van hierdie luislange bekend.[28] Die tierluislang is oorwegend 'n grondslang, wat hom op die grond gemaklik tot vinnig en reguit kan voortbeweeg.[34] As stadige, bobaas-klimdier hou die slang hom dikwels in die takke van bosse en bome, om goed gekamoefleer prooidiere te beloer. Die slange klim soms aansienlik hoog;[6] in Suid-Indië is byvoorbeeld 'n Indiese luislang van 1,5 meter in 'n boomtop van 15 meter hoog waargeneem wat besig was om 'n vrugtevlermuis te vreet.[35]
In gebiede met mere, riviere en ander waterliggame voer die verteenwoordigers van beide subspesies 'n semi-akwatiese bestaan. Hulle beweeg in die water baie vinniger en ratser as op land.[6] Wanneer hy swem is die lyf heeltemal in die water gedompel, met net die snoetpunt wat uitsteek.[36] Dikwels lê hulle ook ure lank gedeeltelik of heeltemal onderdompel by die vlak oewer. Daarby kan hulle tot 'n halfuur lank heeltemal onder water bly sonder om asem te haal, of net die neusgate bo die wateroppervlakte laat uitsteek. In teenstelling met die ewe waterliewende netluislang[37] blyk die tierluislang die see te vermy.[6]
As wegkruip- en lêplek verkies die subspesies onder andere: gate in die grond, rotsskeure, verlate soogdierwonings, termiethope, hol boomstamme, wortelboomruigte en lang gras.[6]
Tierluislange is oorwegend skemer- en nagdiere.[34] Die daaglikse aktiwiteit hang ten nouste saam met die omgewingstemperatuur. In gebiede met duidelike seisoenale temperatuurverskille soek hulle in die koel en warm maande 'n wegkruipplek op met 'n aangenamer en konstanter mikroklimaat.[31]
'n Ondersoek oor Indiese luislange in die Noordwes-Indiese Keoladeo Nasionale Park toon dat hulle verkies om by temperature tussen 20 en 30ºC rond te beweeg. In die winter, vanaf middel Desember tot einde Januarie, verlaat hulle hul wegkruipplek slegs tydens die warm middagtyd om in die nabyheid vir tot 6 ure in die son te bak.[28] Die soek na voedsel bly meestal agterweë. In die lente tussen Februarie en Maart, wanneer die mikroklimaat in die gate eintlik gunstiger is, is die tierluislange sowel bedags as snags aktief. Die rede hiervoor is paartyd. Vanaf April tot binne die somer is hulle op hul bedrywigste tydens sonsopkoms en aandskemering. Hulle vermy die middaghitte en die koel nag. Weens die toenemende hitte in die somer vermeerder hul aktiwiteit snags. Die gunstiger gemiddelde temperatuur in hierdie seisoen verminder die gebondenheid aan die vaste wegkruipplek en bevorder beweeglikheid. Tydens sterk hitte, veral gepaardgaande met lae humiditeit, verminder die aktiwiteit weer. Verkoelende skuilplekke raak dan belangriker.[31]
In Noord-Pakistan,[22] Noord-Indië en Noord-Birma[38] hiberneer tierluislange oor die kouer maande meestal vanaf Desember tot Februarie. In die suidwestelike deel van die Jammu-provinsie[39] kan dit selfs langer duur. Daarby verminder hulle hul metabolisme aansienlik.[9] By oorwinteringsplekke onder klippe, blaarhope, in boomholtes of gate in die grond kan 'n mens baiekeer 'n hele paar individue saam aantref.[6][34]
Tydens hul soektogte na prooi is veral die jonger tierluislange aktief.[20] Tussen die wegkruipplek en die jaggebied lê daar soms 'n afstand van etlike kilometer.[40] 'n Birmaanse luislangwyfie met 'n totale lengte van 2,7 meter is vir 24 dae deur middel van 'n opspoortoestel dopgehou. In hierdie tydperk word 'n fase van 'n uitgebreide soektog na kos, 'n periode van beperkte beweging tydens die vertering en 'n terugkeer na die jaggedrag opgeteken. Die slang het 'n gebied van 12,3 hektaar gedek en daarbinne aansienlik meer as 2,5 kilometer afgelê.[30]
Baie groot tierluislange blyk om buite die paartyd eerder minder rond te beweeg. Hulle gaan bly gewoonlik in 'n ideale en prooiryke grondgebied met 'n goeie wegkruipplek.[20] Deur middel van opsporingstoestelle kon daar in die Everglades bewys word dat 'n maatsoekende volgroeide mannetjie tydens die paartyd lang afstande aflê. Geslagsrype wyfies bly gemiddeld baie meer stasionêr. Volwasse tierluislange van albei geslagte wat op soek is na 'n geskikte habitat kan met 'n topsnelheid van meer as 2,4 kilometer per dag binne 2,5 maande op hul eie water- of landweë 60 kilometer aflê.[41]
Daar is nog aansienlike leemtes in kennis oor die sosiale gedrag van die spesie. Op verskeie plekke in Indië deel etlike Indiese luislange deels regdeur die hele jaar hul wegkruipplekke met spesiegenote. In die Keoladeo Nasionale Park is 12 individue gelyktydig saam in 'n gat gevind.[6][42]
In die Keoladeo Nasionale Park, wat gebrek het aan hol bome, rotsskeure of ander wegkruipplekke, is die Indiese luislang op die beskutte gate van die Indiese ystervark aangewese.[28] Die luislange deel die meeste gate heel merkwaardig met die ystervarke; dit terwyl hierdie soogdiere gewoonlik die tierluislang se prooi is.[43] In 'n gat is benewens 3 luislange ook 5 Indiese ystervarke en 350 bladneusvlermuise getel.[28] 'n Moontlike verklaring vir hierdie verdraagsame saambly kan in die beperkte ruimte lê wat dit vir die luislang onmoontlik maak om die prooi te vang, versmoor en in te sluk.[42]
Dieet
[wysig | wysig bron]
Die spektrum van natuurlike prooi strek vanaf soogdiere en voëls tot koudbloedige akkedisse en amfibieë: paddas, likkewane,[22] vlermuise,[9] vlieënde honde,[9] dwergbokkies, Indiese sivetkatte[20] en talryke knaagdiere word gevreet. Hy vang ook ooievaars, water-[34] en hoendervoëls. Die grootte van die prooidier korreleer met die grootte van die tierluislang. By groot eksemplare is buitengewone prooi gevind van klein ape soos die jong Indiese langur-ape, wildevarkies,[20] goudjakkalse, muntjakke, Indiese gaselle,[34] halfwas swynherte, asook die lammers van die sambar (of perdehert) en aksishert (axishert). 'n Individu van 4,5 meter het byvoorbeeld 'n swynhert met 18 sentimeter lange horings (of eerder, gewei) ingesluk. Horings wat te groot is bemoeilik die inslukproses en kan inwendige wonde veroorsaak. Tot die grootste en weerbaarste prooidiere hoort ook die luiperd. In die maag van 'n 5,4 meter lange tierluislang is 'n volgroeide eksemplaar met 'n kop-romp-lengte van 1,25 meter gevind.[6]
Stelselmatige navorsing oor die samestelling van die prooispektrum is tot dusver klaarblyklik nie gepubliseer nie. Terwyl voëls volgens 'n studie van Bhatt & Choudhury (1993)[31] blykbaar die hoofvoedsel in die Keoladeo Nasionale Park is, dien soogdiere volgens Ernst & Zug (1996)[44] as die hoofprooi op ander plekke. Die voedingswyse is waarskynlik aangepas tot die beskikbare prooi van die onderskeie habitats asook tot die jaarlikse fluktuasies weens knaagdier- en voëlmigrasies.[45]
As 'n lokvaljagter verkies die luislang om hom van sy prooi in die takke of in die water te versteek. Sodra die tierluislang 'n prooidier gewaar, beweeg hy stadig daarnatoe en wikkel dan dikwels tipies sy stert. Blitssnel word die slagoffer oorweldig, omwikkel en in 'n luislang se kenmerkende greep verstik.[6] Indien nodig kan die wurggreep vir meer as 'n uur volgehou word.[46] Na gelang van die grootte van die prooidier kan die insluk etlike ure duur.[47] Terwyl klein prooidiertjies dikwels binne 'n week verteer word, het dit vir 'n Birmaanse luislang met 'n totale lengte van meer as 5 meter in Tierpark Berlin 23 dae geneem om 'n 25 kilogram vark te verteer.[48]
Laboratoriumondersoeke na jong Birmaanse luislange het getoon dat hul hartspiere tydens die vertering van 'n groot prooidier tot 40% kan vergroot. Die maksimumvergroting van die hartselle (hipertrofie) word deur stygende aangehegte kontraktiele (saamtrekbare) proteïene in die spierveseltjies (miofibril) reeds ná 48 uur bereik. Hierdie effek dra tot 'n energiedoeltreffender, stygende hartuitset by, sodat vertering vinniger kan plaasvind.[49]
Die spysverteringskanaal pas ook by die vertering aan. So word die dundermslymvlies twee dae ná voeding tot drie keer so groot. Ná omtrent 'n week krimp dit weer terug tot sy normale grootte.[50] Die verteringsproses benodig tot 35% van die prooidier se opgebergde energie.[51]
Voortplanting
[wysig | wysig bron]
Daar is weinig oor die slang se voortplanting in die natuur bekend. In Noord-Indië kom die slangpare in die kouer maande tussen Desember en Februarie in 'n gemeenskaplike winterslaapplek bymekaar. Ten spyte van die laer temperature en vertraagde metabolisme, slaag paring in hierdie tyd wel.[6][34] Langs die Ganges-bekken word die hofmakery en kopulasie ook tydens die oorwintering tussen einde Desember tot middel Februarie waargeneem.[52] In die Noordwes-Indiese Keoladeo Nasionale Park geskied die paartyd van die Indiese luislang in die tweede helfte van die kouer seisoen, tussen middel Februarie tot Maart. In hierdie tydperk bly voedselinname byna heeltemal agterweë.[42] Wanneer die wyfie gereed is om te paar, word die mannetjie deur 'n bruin, vloeibare feromoon wat by die kloaak uitgeskei word nadergelok. Na die agtervolging- en toenaderingstadium kruip die mannetjie oor die wyfie, druk met sy kop teen haar en begin dan met sy spore haar te krap. Die geprikkelde wyfie lig dan haar stert op.[53] Nou kan die tierluislangmannetjie een van sy tweelobbige, afgeplatte hemipenes by die kloaak van die wyfie laat ingaan.[3] Die kopulasie duur in gevangenskap tussen tien minute en sewe ure en word in die komende dae, soms selfs maande, meermaal herhaal.[54] In die natuur is daar nog niks bekend omtrent die wisselwerking tussen die luislangmannetjies gedurende die paartyd nie. In die gevangenskap word die tierluislangmannetjies in hierdie tyd gedeeltelik territoriaal en raak by skyngevegte betrokke. Wanneer twee mededingers op mekaar afkom, beruik hulle mekaar met die tong eerste, dan begin hulle bo-oor mekaar te kruip. Omtrent die voorste derde van hul lywe word opgelig, sodat hulle om mekaar kan kronkel en grond toe probeer druk. As daar nie een tot onderwerping gedwing word nie, ontaard die bakleiery in hewige krappe met die spore en uiteindelik kwaai byte wat toegedien word.[55]
In Middel-Indië duur die dragtigheid 2 tot 4 maande. In die middel van die warm seisoen omtrent in Meimaand soek die wyfie 'n broeiplek. Hierdie nes bestaan uit 'n ongestoorde wegkruipplek onder 'n hoop takke en blare, 'n hol boom, 'n termiethoop of 'n onbewoonde gat.[6] Afhangende van die grootte en toestand van die wyfie word gemiddeld 8 tot 30 eiers gelê.[3] In Noord-Indië is al 'n rekord van 107 eiers gelê.[6] Die eiers, met sagte wit doppe, is 74-125 x 50-66 millimeter en weeg 140-270 gram.[9] Die saamgekleefde eiers word deur die wyfie omwikkel en beskerm. Deur die omwikkeling word die vogtigheid en hitte gereguleer.[20] Daarby kan die tierluislangwyfie deur middel van spierbewing die temperatuur met tot 7,3 ºC verhoog.[56] Dit maak die onderhoud van die broeisel in kouer streke teen die optimale broeitemperatuur van 30,5 ºC moontlik.[57] In die reël eet die wyfie nie tydens die broeityd nie en verlaat ook nie die nes nie.[9]
Vars eierdoppe en pasuitgebroeide luislangetjies word in die Indiese Keoladeo Nasionale Park teen einde Julie tot vroeg Augustus gevind. Daarna duur die broeityd omtrent 2 maande.[42] In Suidwes-Birma broei die luislangetjies reeds in Junie uit, omdat die voortplantingseisoen hier heelwat vroeër begin.[58] Die pasuitgebroeide luislangetjies is van nou af op hul eie aangewese. In die grootste deel van die verspreidingsgebied is elkeen nou tussen 40 en 60 sentimeter lank en weeg 80 tot 150 gram.[59] Die kleintjies van die Soelawesiese dwergvorm is elkeen egter net 30 tot 35 sentimeter lank.[12] Die tierluislange bereik geslagsrypheid vanaf ongeveer drie jaar.[3]
In die Artis-dieretuin in Amsterdam het 'n Birmaanse luislangwyfie, onder die permanente afwesigheid van mannetjies, vir vyf agtereenvolgende jare vrugbare eiers gelê. 'n DNS-ontleding van die nuwe vroulike nakomelinge het aan die lig gebring dat hul erflike eienskappe met dié van die moeder identies is. Die luislangetjies kon dus nie deur bevrugting ontstaan het nie, maar deur partenogenese (maagdelike voortplanting). Dit kom selde by reptiele voor en by ander luislangsoorte is dit tot dusver onbekend.[60]
Ouderdom en lewensverwagting
[wysig | wysig bron]Inligting oor die gemiddelde en maksimumouderdom van vrylewende individue is onbekend. Daar word egter aangeneem dat tierluislange in die natuur onder gunstige omstandighede meer as 30 jaar oud word.[36] In gevangenskap word 'n gemiddelde ouderdom van 25 jaar bereik. Die rekord lê by 34 jaar.[61]
Roofvyande
[wysig | wysig bron]Afgesien van die mens het die tierluislang veral in sy onvolgroeide stadium baie vyande. Hiertoe behoort byvoorbeeld koningkobras,[6] Indiese igneumons (muishonde), roofkatte soos die tier[6] en luiperd,[19] bere, verskeie uile, asook enkele valksoorte soos die swartwou.[9] Van die nesrowers sluit onder andere die Bengaalse likkewaan (Varanus bengalensis) in.[40]
Bedreiging en bevolking
[wysig | wysig bron]
Die kommersiële uitbuiting van die tierluislang vir die leernywerheid het in baie lande binne sy verspreidingsgebied tot 'n aansienlike bevolkingsafname gelei. In Indië en Bangladesj was die tierluislang omstreeks 1900 nog volop en wydverspreid. Toe volg 'n oormatige jagbedrywigheid vir meer as 'n halfeeu lank, waar uit Indië jaarliks tot 15 000 velle na Japan, Europa en die VSA uitgevoer is. In die meeste gebiede het dit tot 'n massiewe afname in bevolking en in baie plekke selfs tot totale uitroeiing gelei. In 1977 word die uitvoer van hierdie slang uit Indië onwettig verklaar.[13] Die onwettige handel duur egter vandag nog voort. Tans word die tierluislang in Indië nog selde buitekant sy bewarea gevind.[36] In Bangladesj is hy tot 'n paar gebiede in die suidooste beperk.[13]
In Thailand, Laos, Kambodja en Viëtnam was die tierluislang in die 1970er jare nog wydverspreid en relatief volop. Die benutting van die slang vir die leerindustrie ontplof egter in die volgende paar jaar en bereik in 1985 sy spitswaarde met 189 068 velle wat amptelik uit hierdie lande uitgevoer is. Die internasionale handel in lewendige tierluislange bereik in hierdie jaar ook sy hoogtepunt met 25 000 diere. In 1985 word in Thailand ter beskerming van die tierluislang 'n handelsbeperking afgedwing, waar slegs 20 000 velle per jaar uitgevoer mag word. Dit het eenvoudig onwettige handel tot gevolg gehad. In 1990 was die tierluislangvelle uit Thailand gemiddeld slegs 2 meter lank, wat 'n duidelike teken was dat die getal vrugbare slange grootliks uitgedun moes wees.[13] Teen 2003 sou die tierluislang se getalle in sekere dele van Thailand weer vermeerder het.[32] In Laos, Kambodja en Viëtnam is die leerindustrie vandag steeds beduidend en in wese deels verantwoordelik vir die voortdurende afname in die slangbevolking.[62][63][64]
Die handel in tierluislangvelle en hul galblase het ook dekades lank in Indonesië gebloei. Dit het gelei tot 'n bedreigende vermindering van hierdie reeds seldsame slangsoort. In 1978 gryp die regering in en plaas die tierluislang onder beskerming. Sedertdien word prakties geen uitvoerpermitte meer uitgereik nie.[13]
Sekere volkstamme in Indië, Sri Lanka, Noord-Thailand, Laos en Kambodja asook Birmane, Karen, Sjinese en klein etniese groepe in Indonesië jag die tierluislang vir sy vleis. In Sjina word die eiers beskou as 'n lekkerny, die lewer en hart as stimulant, die galblaas word vir medisinale doeleindes gebruik en die vel as grondstof vir musiekinstrumente en kunshandwerk. In Indië en op Sri Lanka word die vet uitwendig ter verligting van kneusings, verstuitings, breuke en rumatiek aangewend en ingeneem teen melaatsheid. Die voortdurende verbruik hou 'n ernstige bedreiging in veral vir die tierluislangbevolking van Sjina, wat vir meer as 'n eeu lank reeds erg gekrimp het. Ook in Birma, waar die tierluislang in 1912 nog "in massas voorkom", het die intensiewe verbruik as voedselbron 'n sigbare uitdunning veroorsaak.[13]
Die uitgebreide afkap van woude, veldbrande en gronderosie is in tierluislanghabitats 'n toenemende probleem.[19] Ook die toenemende stedelike en landbou-uitbreiding van 'n konstant groeiende menslike bevolking beperk sy lewensruimte al hoe meer.[15][65] Dit lei alles tot die krimping, isolasie en uiteindelik die uitwissing van die enkele, afgesonderde luislangbevolkings.[19] Habitatsverlies is in Pakistan, Nepal en Sri Lanka die hoofoorsaak vir die vermindering van die tierluislange, omdat 'n beduidende luislanghandel nog nooit in hierdie lande bestaan het nie. Daarom is die slang in Pakistan eers in 1990 as bedreig verklaar. In Nepal word die tierluislang as kwesbaar gereken en nog slegs in die Chitwan Nasionale Park opgemerk.[13] Op Sri Lanka word sy habitat toenemend beperk tot die ongerepte oerwoud.[13][65]
Die Konvensie oor Internasionale Handel in Bedreigde Spesies (CITES) beskou die Indiese luislang as regstreeks bedreig; hy is gelys in Bylae I en is onderhewig aan handelsbeperkings. Vrylewende Birmaanse luislangbevolkings het beskerming nodig, is gelys in Bylae II en word uitvoerbeperkings opgelê.[66] Die IUBN verklaar die spesie gevoelig (near threatened).
Tierluislange as indringerspesie
[wysig | wysig bron]
In die Everglades, in die VSA-deelstaat Florida, is Birmaanse tierluislange onwettig losgelaat en sedert 1979 kon hul daar ook gevestig raak. Veral vanaf 2001 was daar 'n aansienlike toename aangeteken; in 2007 is die aantal slange reeds op 30 500 geskat.[29] Die slange word as 'n bedreiging vir die inheemse diere beskou, byvoorbeeld vir die voskatte (bobcat), buidelrotte, Amerikaanse duikertjies (Podilymbus podiceps), witibisse (Eudocimus albus) en die koerlan (Aramus guarauna). Klein tot middelgrootte Mississippi-alligators word ook gevang. So is binne 'n dooie 3,86 meter tierluislang 'n 2,10 meter alligator gevind.[45] Andersyds word kleiner tierluislangetjies ook deur alligators opgevreet.[29]
Tierluislang en die mens
[wysig | wysig bron]Gedrag teenoor mense
[wysig | wysig bron]Die wildlewende tierluislang is selde aggressief. As hy skrik of versteur word, sal hy waarskuwend sis en so gou moontlik probeer vlug en wegkruip. Eers by groot verontrusting sal hy hom met kragtige, pynlike afwerende byte verdedig.[3][22] Slegs enkele luislange word vinnig kwaad en gaan direk op die aanval uit selfverdediging oor. Dit geld in die besonder vir enkele individue van Sri Lanka en Soelawesi.[3][15] Die tierluislange wat in die wildernis lewe word dikwels daarvan beskuldig dat hulle mense aangeval of gedood het. Gewoonlik babas of kindertjies sonder toesig sou in die verspreidingsgebied die slagoffer geword het. Daar is egter geen betroubare bewyse hiervoor nie.[3][6] Bevestigde sterftes is bekend in die VSA, waar dan en wan volwasse persone deur hul troetelslang versmoor word. Die oorsaak was altyd nalatige hantering, wat die jaginstink by die luislang kon opgewek het.[29][67]
Kultureel
[wysig | wysig bron]
Reeds by die vroeë Indiese kulture benut priesteresse die rustige temperament van die Indiese luislang vir hul slangdanse. Hierdie slange is jonk gevang en in die tempels in vasstaande mandjies versorg. Deur voortdurende kontak met die mens word hul neiging om te byt afgeleer.[68] Ook later het baie van die voormalige Indiese vorstestate in hul koninklike howe tierluislange aangehou as beskermers van die heerserfamilie. In die laat 19de en vroeë 20ste eeu behang slangbesweerders en Indiese fakirs hulself ook graag met tierluislange.[11] Vandag in Indië is die beswering, besit of doodmaak van hierdie slange, wat deur uitsterwing bedreig word, verbode. Die vonnis beloop 'n boete en tot ses jaar gevangenisstraf.[23]
Oor die eeue heen word in baie lande van Suidoos-Asië tierluislangvleis geëet. Daarby is die tierluislangingewande ook baie belangrik in veral die tradisionele Sjinese medisyne. Ook in die leerindustrie in baie Suidoos-Asiatiese lande, wat as bedryf nie geringgeskat moet word nie, skep die tierluislang werk vir die professionele jagter, leerlooier en handelaar. Boere wat op hul grond toevallig op 'n tierluislang afkom, benut hom ook as bykomende inkomste.[13] Daarbenewens is daar oor die laaste 20 jaar in baie Asiatiese lande, veral in Suidoos-Asië, tier- en netluislangplase begin. Naas die benutting in die leernywerheid word die vleis ook as lekkerny verkoop. Veral tierluislangvleis uit Viëtnam word tans in die Europese Unie ingevoer.[69]
Die tierluislang word meestal nie deur die mense van Suidoos-Asië gevrees nie en as medeskepsel behandel. In party plekke word hierdie slange selfs verwelkom. Die boere word toenemend bewus dat die tierluislange 'n belangrike funksie vervul deur die uitroei van knaagdiere op landbougrond.[13]
In Europa is tierluislange al vir baie lank gewilde diere. Sedert die Toring van Londen met sy koninklike versameling wilde en gevaarlike diere sy deure in 1245 geopen het, word hier al hoe meer tierluislange uit Indië en Sri Lanka ten toon gestel. In 1829 is die eerste nageslag byna reeds geteel. In die Jardin des Plantes in Parys kon daar in 1842 aan die hand van 'n broeiende Birmaanse luislangwyfie vir die eerste keer die spierbewing en die gevolglike temperatuurverhoging bestudeer word.[70] In die laat 19de eeu was hierdie indrukwekkende eksotiese slange in byna elke paleis en park se menagerie te vinde. 'n Tyd lank dien hierdie luislange ook in slangvertonings in die sirkus en variété as besienswaardigheid.[59]
Tans bly die tierluislang by privaateienaars in Europa en die VSA 'n groot gewildheid. Ten spyte van sy grootte word veral die Birmaanse luislang weens sy aantreklike patrone en sy heel rustige temperament graag aangehou en geteel. Daar word baie kleurmutasies van die Birmaanse luislang geteel.[59] Daar bestaan ook kruisings tussen die Indiese en Birmaanse luislang,[59] tierluislang en netluislang,[59] tierluislang en koningsluislang[59] asook die tierluislang en Afrika-rotsluislang of Suider-Afrikaanse luislang[59] wat in gevangenskap geteel word.
Sien ook
[wysig | wysig bron]Bronne
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ McDiarmid RW, Campbell JA, Touré T. 1999. Snake Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference, vol. 1. Herpetologists' League. 511 bl. ISBN 1-893777-00-6 (series). ISBN 1-893777-01-4 (volume).
- ↑ Let daarop dat Burmese luislang taalkundig onjuis is. Die dier kom uit die destydse Birma, wat vandag Mianmar is. Burma is die Engelse spelwyse.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 J. G. Walls: The Living Pythons - A complete guide to the Pythons of the World. T. F. H. Publications 1998, ISBN 0-7938-0467-1, bl. 131-142.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 S. M. Campden-Main: A field guide to the snakes of South Vietnam. City of Washington 1970, bl. 8-9.
- ↑ R. Bauchot (Hrsg.): Schlangen - Evolution, Anatomie, Physiologie, Ökologie und Verbreitung, Verhalten, Bedrohung, Gefährdung, Haltung und Pflege. Bechtermünz Verlag 1994, ISBN 3-8289-1501-9, bl. 55, 181.
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 6,18 6,19 6,20 6,21 F. Wall: A popular treatise on the common Indian snakes – The Indian Python. Journal of the Bombay Natural History Society Band 21, 1912, bl. 447–476; online ab bl. 419.
- ↑ L. Singh, T. Sharma, S.P. Ray-Chaudhuri: Chromosomes and the classification of the snakes of the family Boidae. Cytogenetics Band 7, 1968, bl. 161-168. Zit. in: H. Schleich, W. Kästle: Amphibians and Reptiles of Nepal - Biology, Systematics, Filed Guide. A. R. G. Gantner Verlag K. G. 2002, ISBN 978-3-904144-79-7, bl. 795.
- ↑ Marais, Johan. 2004. Volledige gids tot die slange van Suider-Afrika Struik Uitgewers. bl. 302.
- ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 H. Schleich, W. Kästle: Amphibians and Reptiles of Nepal-Biology, Systematics, Field Guide. A.R.G. Gantner Verlag K.G. 2002, ISBN 978-3-904144-79-7, bl. 795-802.
- ↑ L. H. Rawlings, D. L. Rabosky, S. C. Donnellan, M. N. Hutchinson: Python phylogenetics: inference from morphology and mitochondrial DNA. Biological Journal of the Linnean Society Band 93, 2008, bl. 603–619; [cteg.berkeley.edu/~rabosky/Publications_files/Rawlings_etal_BJLS_2008.pdf online, pdf].
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 M. O’Shea: Boas and Pythons of the World. New Holland Publishers 2007, ISBN 978-1-84537-544-7, bl. 80-87.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 H. J. Jacobs, M. Auliya, W. Böhme: Zur Taxonomie des Dunklen Tigerpythons, Python molurus bivittatus KUHL, 1820, speziell der Pupulation von Sulawesi – On the Taxonomy of the Burmese Python, Python molurus bivittatus KUHL, 1820, specifically on the Sulawesi Population. SAURIA Band 31, Heft 3, Berlin 2009, bl. 5-16, online, pdf Geargiveer 25 Mei 2011 op Wayback Machine.
- ↑ 13,00 13,01 13,02 13,03 13,04 13,05 13,06 13,07 13,08 13,09 13,10 13,11 B. Groombridge, L. Luxmoore: "Pythons in South-East Asia - A review of distribution, status and trade in three selected species". Secretariat of CITES, Lausanne, Switzerland 1991, ISBN 2-88323-003-X.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 D. G. Barker, T. M. Barker: The Distribution of the Burmese Python, Python molurus bivittatus. (Zusammenstellung aus diversen Publikationen sowie Stellungnahmen von Experten), Bulletin of the Chicago Herpetological Society Band 43, Heft 3, 2008, bl. 33-38; online, pdf Geargiveer 10 Februarie 2009 op Wayback Machine.
- ↑ 15,0 15,1 15,2 R. de Lang, G. Vogel: The snakes of Sulawesi: A field guide to the land snakes of Sulawesi with identification keys. Frankfurt Contributions to Natural History Band 25, Edition Chimaira 2005, ISBN 3-930612-85-2, bl. 23-27, 198-201.
- ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 J. L. McKay: A field guide to the amphibians and reptiles of Bali. Krieger Publishing Company 2006, ISBN 1-57524-190-0, bl. 13, 14, 18, 86.
- ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 P. E. P. Deraniyagala: Some New Races of the Python, Chrysopelea, Binocellate Cobra and Tith-Polonga inhabiting Ceylon and India. Spolia Zeylanica Band 24, Heft 2, 1945, bl. 103-112.
- ↑ J.D. Constable: Reptiles from the Indian peninsula in the Museum of Comparative Zoology. Bulletin of the Museum of Comparative Zoology Band 103, Heft 2, 1949; Volltext, online.
- ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 19,6 19,7 M. O’Shea: Herpetological results of two short field excursions to the Royal Bardia region of western Nepal, including range extensions for Assamese/Indo-Chinese snake taxa. In: A. de Silva (Hrsg.): Biology and conservation of the amphibians,reptiles, and their habitats in South Asia (Proceedings of the International Conference on Biology and Conservation of Amphibians and Reptiles in South Asia, Sri Lanka, August 1-5) October 1996. Amphibia and Reptile Research Organization of Sri Lanka (ARROS) 1998, ISBN 955-8213-00-4, bl. 306-317.
- ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 20,5 20,6 20,7 20,8 R. Whitaker: Common Indian Snakes – A Field Guide. The Macmillan Company of India Limited 1987, ISBN 0-333-90198-3, bl. 6-9.
- ↑ 21,0 21,1 S. Bhupathy: Blotch structure in individual identification of the Indian Python (Python molurus molurus) and its possible usage in population estimation. Journal of the Bombay Natural History Society Band 87, Heft 3, 1990, bl. 399-404.
- ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 22,5 22,6 22,7 22,8 S. A. Minton: A contribution to the herpetology of West Pakistan. Bulletin of the American Museum of Natural History Band 134, Heft 2, 1966, bl. 117-118; Volltext, pdf Geargiveer 29 April 2015 op Wayback Machine.
- ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 R. Whitaker, A. Captain: Snakes of India, The field guide. Chennai, India: Draco Books 2004, ISBN 81-901873-0-9, bl. 3, 12, 78-81.
- ↑ 24,0 24,1 J. Deuve: Serpents du Laos. Mémoire O.R.S.T.O.M. Nr. 39, Paris 1970, bl. 61-62, 65-66.
- ↑ 25,0 25,1 H. Saint Girons: Les serpents du Cambodge. Mémoires du Muséum national d'Histoire naturelle, Série A 1972, bl. 40-41.
- ↑ M. A. Smith: Reptilia and Amphibia, Vol. III, Serpentes. In: The Fauna of British India, Ceylon and Burma, including the whole of the Indo-Chinese Sub-Region. Tailor and Frances, Ltd., London 1943, bl. 102-109
- ↑ D. G. Barker, S. L. Barten, J. P. Ehrsam, L. Daddono: The Corrected Lengths of Two Well-known Giant Pythons and the Establishment of a New Maximum Length Record for Burmese Pythons, Python bivittatus. Bulletin of the Chicago Herpetological Society 47(1), 2012, bl. 1-6, pdf.
- ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 28,4 S. Bhupathy , C. Ramesh: Ecology of the endangered Indian Rock Python (Python molurus) in Keoladeo National Park, Bharatpur, Rajasthan, India. Annual Report of the Salim Ali Centre for Ornithology and Natural History 2007-2008; Volltext, pdf Geargiveer 17 Mei 2017 op Wayback Machine.
- ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 R. W. Snow, K. L. Krysko, K. M. Enge, L. Oberhofer, A. Warren-Bradley, L. Wilkins: Introduced populations of Boa constrictor (Boidae) and Python molurus bivitattus (Pythonidae) in southern Florida. In R. W. Henderson, R. Powell: The Biology of Boas and Pythons. Eagle Mountain 2007, ISBN 0-9630537-0-1, bl. 416–438.
- ↑ 30,0 30,1 N. C. Goodyear: Python molorus bivittatus (Burmese python). Movements. Herpetological Review Band 25, Heft 2, 1994, bl. 71-72.
- ↑ 31,0 31,1 31,2 31,3 K. Bhatt, B.C. Choudhury: The diel activity pattern of Indian Python (Python molurus molurus Linn.) at Keoladeo National Park, Bharatpur, Rajasthan. Journal of the Bombay Natural History Society Band 90, Heft 3, 1993, bl. 394-403.
- ↑ 32,0 32,1 O. S. G. Pauwels, P. David, C. Chimsunchart, K. Thirkakhupt: Reptiles of Phetchaburi Province, Western Thailand: a list of species, with natural history notes, and a discussion on the biogeography at the Isthmus of Kra. The Natural History Journal of Chulalongkorn University Band 3, Heft 1, 2003, bl. 23-53; online, pdf Geargiveer 1 Februarie 2012 op Wayback Machine.
- ↑ R. Nande, S. Deshmukh: Snakes of Amravati district including Melghat, Maharashtra, with important records of the Indian egg-eater, montane trinket snake and Indian smooth snake. Zoos’ Print Journal Band 22, Heft 12, 2007, bl. 2920-2924; online, pdf Geargiveer 3 Maart 2016 op Wayback Machine.
- ↑ 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 34,5 J. C. Daniel: The Book of Indian Reptiles and Amphibians. Bombay Natural History Society and Oxford University Press, Delhi 2002, ISBN 0-19-566099-4, bl. 83-87.
- ↑ J. Foster, P. Price: A case of predation by Python molurus on a fruit bat, Pteropus giganteus, with notes on bat-snake interactions. Hamadryad Band 22, Heft 1, 1997, bl. 58–61. Zit. in: H. Schleich, W. Kästle: Amphibians and Reptiles of Nepal - Biology, Systematics, Field Guide. A. R .G. Gantner Verlag K. G. 2002, ISBN 978-3-904144-79-7, bl. 799.
- ↑ 36,0 36,1 36,2 R. C. Sharma: Fauna of India and the adjacent countries - Reptilia, Volume III (Serpentes). Kolkata 2007, ISBN 978-81-8171-155-7, bl. 91-93.
- ↑ P. A. Rawlinson, R. A. Zann, S. van Balen, I. W. B. Thornton: Colonization of the Krakatau islands by vertebrates. GeoJournal Band 28, Heft 2, 1992, DOI 10.1007/BF00177236, bl. 225–231.
- ↑ F. Wall: Ophidia Taprobanica, or the snakes of Ceylon. Colombo: H. R. Cottle, Government Printer, Ceylon 1921, bl. 48-77. Zit. in: C. H. Pope: The Reptiles of China: turtles, crocodilians, snakes, lizards. American Museum of Natural History, New York 1935, bl. 72-75.
- ↑ B. D. Sharma, T. Sharma: Notes on the ecology of the Indian Python, Python molurus molurus, LINN., in the Jamur region, India. British Herpetological Society 1977, Newsletter 16, bl. 30 -33. Zit. in: H. Schleich, W. Kästle: Amphibians and Reptiles of Nepal - Biology, Systematics, Field Guide. A. R. G. Gantner Verlag K. G. 2002, ISBN 978-3-904144-79-7, bl. 797.
- ↑ 40,0 40,1 W. Auffenberg: The Bengal monitor. Gainesville, University Press of Florida 1994, bl. 210, 314, 405, 478.
- ↑ R. G. Harvey, M. L. Brien, M. S. Cherkiss, M. Dorcas, M. Rochford, R. W. Snow, F. J. Mazzotti: Burmese Pythons in South Florida - Scientific Support for Invasive Species Management. University of Florida, April 2008, IFAS Publication Number WEC-242; online, pdf Geargiveer 17 November 2009 op Wayback Machine.
- ↑ 42,0 42,1 42,2 42,3 S. Bhupathy, V.S. Vijayan: Status, distribution and general ecology of the Indian Python (Python molurus molurus Linn.) in Keoladeo National Park, Bharatpur, Rajasthan. Journal of the Bombay Natural History Society Band 86, Heft 3, 1989, bl. 381-387.
- ↑ S. Bhupathy, M.N. Haque: Association of Indian Rock Python (Python molurus) with Porcupine (Hystrix indica). Journal of the Bombay Natural History Society Band 83, Heft 2, 1986, bl. 449-450.
- ↑ C. H. Ernst, G. R. Zug: Snakes in Question. Washington DC. and London: Smithsonian Institution Press 1996, bl. 91-169. Zit. in: R. W. Snow, M. Brien, M. S. Cherkiss, L. Wilkins, F. J. Mazzotti: Dietary habits of the Burmese python, Python molurus bivittatus, in Everglades National Park, Florida. British Herpetological Society: Herpetological Bulletin Nr. 101, Autumn 2007, 1473-0928, bl 6.
- ↑ 45,0 45,1 R. W. Snow, M. Brien, M. S. Cherkiss, L. Wilkins, F. J. Mazzotti: "Dietary habits of the Burmese python, Python molurus bivittatus, in Everglades National Park, Florida." Herpetological Bulletin Band 101, 2007, 1473-0928, bl. 5-7.
- ↑ O. P. Dubey: A Coucal – Python Incident. Journal of the Bombay Natural History Society Band 81, 1985, bl. 711.
- ↑ C. H. Pope: The giant snakes : the natural history of the boa constrictor, the anaconda, and the largest pythons, including comparative facts about other snakes and basic information on reptiles in general. Routledge and Kegan, London 1962, bl. 93, 140-147.
- ↑ H.-G. Petzold: Ungewöhnliche Fressleistung eines Dunklen Pythons (Python molurus bivittatus). Der Zoologische Garten - Zeitschrift für die gesamte Tiergärtnerei Band 28, Akademische Verlagsgesellschaft Leipzig 1963/1964, bl. 200-202.
- ↑ J. B. Andersen, B. C. Rourke, V. J. Caiozzo, A. F. Bennett, J. W. Hicks: Physiology: postprandial cardiac hypertrophy in pythons. Nature Band 434, 2005, bl. 37-38.
- ↑ J.M. Starck, K. Beese: Structural flexibility of the intestine of Burmese python in response to feeding. Journal of Experimental Biology Band 204, Heft 2, 2001, bl. 325-335.
- ↑ J. Overgaard: The Effects of Fasting Duration on the Metabolic Response to Feeding in Python molurus: An Evaluation of the Energetic Costs Associated with Gastrointestinal Growth and Upregulation. Physiological and Biochemical Zoology Band 75, Heft 4, 2002, bl. 360–368.
- ↑ R. C. Sharma: Fauna of India and the adjacent countries - Reptilia, Volume III (Serpentes). Kolkata 2007, bl. 91–93. ISBN 978-81-8171-155-7.
- ↑ T. Walsh, J. B. Murphy: Observations on the husbandry, breeding and behaviour of the Indian python. In: International Zoo Yearbook, Band 38, 2003, bl. 145–152.
- ↑ R. Vyas: Breeding data on captive Indian Rock Python (Python molurus molurus). Geargiveer 15 Desember 2013 op Wayback Machine In: Zoos’ Print Journal, Band 17, Heft 4, 2002, bl. 752–756 (online, pdf).
- ↑ D. G. Barker, J. B. Murphy, K. W. Smith: Social behavior in a captive group of Indian pythons, Python molurus (Serpentes, Boidae) with formation of a linear social hierarchy. In: Copeia, Band 3, 1979, bl. 466–471.
- ↑ V. H. Hutchison, H. G. Dowling, A. Vinegar: Thermoregulation in a brooding female Indian python, Python molurus bivittatus. Geargiveer 1 Februarie 2012 op Wayback Machine In: Science, New Series Band 151, Heft 3711, 1966, bl. 694–696 (PDF).
- ↑ A. Vinegar: Evolutionary implications of temperature induced anomalies of development in snake embryos. In: Herpetologica, Band 30, Heft 1, 1974, bl. 72–74.
- ↑ F. Wall: Snakes collected in Burma in 1925. In: Journal of the Bombay Natural History Society, 1926, bl. 558–566.
- ↑ 59,0 59,1 59,2 59,3 59,4 59,5 59,6 H. Bellosa: Python Molurus - der Tigerpython. Terrarien-Bibliothek Natur und Tier-Verlag 2007, bl. 4-40, 81-91, 106-107. ISBN 978-3-937285-49-8.
- ↑ T. V. M. Groot, E. Bruins, J. A. J. Breeuwer: Molecular genetic evidence for parthenogenesis in the Burmese python, Python molurus bivittatus. In: Heredity, Band 90, 2003, bl. 130–135.
- ↑ F. L. K Lim, M. T.-M. Lee: Fascinating Snakes of Southeast Asia - An Introduction. Tropical Press, Kuala Lumpur 1989. Zit. in: R. de Lang, G. Vogel: The snakes of Sulawesi: A field guide to the land snakes of Sulawesi with identification keys. Frankfurt Contributions to Natural History Band 25. Frankfurt am Main: Edition Chimaira 2005, ISBN 3-930612-85-2, bl. 200.
- ↑ WCS Lao program: Biodiversity Profile for Luang Namtha Province. In: Biodiversity Country Report 2003, bl. 57; online, pdf[dooie skakel].
- ↑ B. L. Stuart: The Harvest and Trade of Reptiles at U Minh Thuong National Park, southern Viet Nam. Traffic Bulletin Band 20, Heft 1, 2004, bl. 25-34; online, pdf Geargiveer 17 Maart 2009 op Wayback Machine.
- ↑ N. Q. Truong, R. Bain: An assessment of the herpetofauna of the green corridor forest landscape, Thua Thien Hue Province, Vietnam. Geargiveer 1 Februarie 2012 op Wayback Machine Technical Report, Band 2, 2006, bl. 24, 25, 28 (Volltext, pdf).
- ↑ 65,0 65,1 S. Todd: The Sri Lankan Python (Python molurus molurus): Spotlight on a Crisis. In: The Herptile, Band 9, Heft 3, 1984, bl. 77–85.
- ↑ CITES – Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora: Appendices I, II and II, valid from 1 July 2008; online.
- ↑ D. Chiszar, H. M. Smith, A. Petkus, J. Dougherty: A fatal attack on a teenage boy by a captive Burmese Python (Python molurus bivittatus) in Colorado. In: Bulletin of the Chicago Herpetological Society, Band 28, 1993, bl. 261–262; Inhalt teilweise wiedergegeben in [1].
- ↑ W.-E. Engelmann, F. J. Obst: Mit gespaltener Zunge - Biologie und Kulturgeschichte der Schlange. Verlag Herder 1981, ISBN 3-451-19393-0, bl. 123, 169.
- ↑ European Food Safety Authority: Scientific opinion of the panel on biological hazards on a request from the European Commission on public health risks involved in the human consumption of reptile meat.[dooie skakel] In: The EFSA Journal, Band 578, 2007, bl. 12 (Zusammenfassung als pdf).
- ↑ J. B. Murphy: Wild and ferocious reptiles in the Tower of London.[dooie skakel] In: Herpetological Review, Band 37, Heft 1, 2006, bl. 10–13 (online, pdf).
Literatuur
[wysig | wysig bron]- F. Wall: A popular treatise on the common Indian snakes - The Indian Python. Journal of the Bombay Natural History Society Band 21, 1912, bl. 447–476; (aanlyn op bl. 419).
- S. Bhupathy, V.S. Vijayan: Status, distribution and general ecology of the Indian Python (Python molurus molurus Linn.) in Keoladeo National Park, Bharatpur, Rajasthan. Journal of the Bombay Natural History Society Band 86, Heft 3, 1989, bl. 381-387.
- K. Bhatt, B.C. Choudhury: The diel activity pattern of Indian Python (Python molurus molurus Linn.) at Keoladeo National Park, Bharatpur, Rajasthan. Journal of the Bombay Natural History Society Band 90, Heft 3, 1993, bl. 394-403.
- B. Groombridge, L. Luxmoore: Pythons in South-East Asia - A review of distribution, status and trade in three selected species. Lausanne, Switzerland: Secretariat of CITES 1991, ISBN 2-88323-003-X.
- D. G. Barker, T. M. Barker: The Distribution of the Burmese Python, Python molurus bivittatus. Bulletin of the Chicago Herpetological Society Band 43, Heft 3, 2008, bl. 33-38; (aanlyn, pdf) Geargiveer 10 Februarie 2009 op Wayback Machine.
- H. Schleich, W. Kästle: Amphibians and Reptiles of Nepal - Biology, Systematics, Field Guide. A.R.G. Gantner Verlag K.G. 2002, ISBN 978-3-904144-79-7, bl. 795-802.
- R. Whitaker: Common Indian Snakes – A Field Guide. The Macmillan Company of India Limited 1987, ISBN 0-333-90198-3, bl. 6-9.
- J. C. Daniel: The Book of Indian Reptiles and Amphibians. Bombay Natural History Society and Oxford University Press, Delhi 2002, ISBN 0-19-566099-4, bl. 83-87.
- R. C. Sharma: Fauna of India and the adjacent countries - Reptilia, Volume III (Serpentes). Kolkata 2007, ISBN 978-81-8171-155-7, bl. 91-93.
- J. Deuve: Serpents du Laos. Mémoire O.R.S.T.O.M. Band 39, Paris 1970, bl. 61-62, 65-66.
- H. Saint Girons: Les serpents du Cambodge. Mémoires du Muséum national d'Histoire naturelle, Série A, 1972, bl. 40-41.
- S. M. Campden-Main: A field guide to the snakes of South Vietnam. City of Washington 1970, bl. 8-9.
- S. A. Minton: A contribution to the herpetology of West Pakistan. Bulletin of the American Museum of Natural History Band 134, Heft 2, 1966, bl. 117, 118; (Volteks, pdf) Geargiveer 29 April 2015 op Wayback Machine.
- R. de Lang, G. Vogel: The snakes of Sulawesi: A field guide to the land snakes of Sulawesi with identification keys. Frankfurt Contributions to Natural History Volume 25. Frankfurt am Main: Edition Chimaira, 2005, ISBN 3-930612-85-2, bl. 23-27, 198-201.
- R. W. Snow, K. L. Krysko, K. M. Enge, L. Oberhofer, A. Warren-Bradley, L. Wilkins: Introduced populations of Boa constrictor (Boidae) and Python molurus bivitattus (Pythonidae) in southern Florida. In: R. W. Henderson, R. Powell: The Biology of Boas and Pythons. Eagle Mountain 2007, ISBN 0-9630537-0-1, bl. 416–438.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Tierluislang.- (en) Python molurus op die IUBN-rooilys van Bedreigde Spesies Geargiveer 2 Desember 2013 op Wayback Machine
- (en) reptile-database.reptarium.cz: Python molurus
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Duitse Wikipedia vertaal. |
