Gaan na inhoud

Emmanuel Mounier

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Emmanuel Mounier
Gebore (1905-01-05)5 Januarie 1905
Grenoble, Frankryk
Oorlede 3 Oktober 1950 (op 45)
Châtenay-Malabry, Frankryk
Nasionaliteit Vlag van Frankryk Frankryk
Vakgebied Christen-demokrasie, teologie
Bekend vir Personalisme
Beïnvloed deur Charles Péguy, Marc Sangnier
Invloed op Ngo Dinh Nhu, Abbé Pierre

Emmanuel Mounier (Grenoble, 12 April 1905 — Châtenay-Malabry, 22 Maart 1950) was 'n Franse filosoof en 'n leidende voorstander van die personalisme.

Mounier bestudeer filosofie in sy geboortestad Grenoble, waarna hy in Parys aan die Sorbonne Universiteit promoveer. Sy mentor aan die universiteit was Jacques Chevalier, wat hom aan die idees van Henri Bergson bekendstel. Hy word ook deur Jacques Maritain en Charles Péguy beïnvloed, oor wie hy met Georges Izard in 1930 La pensée de Charles Péguy publiseer. In die 1930's voorspel Mounier die einde van die beskawing met die opkoms van nazisme en fascisme. Weldra, in 1932, stig hy die tydskrif Esprit met die leuse refaire la Renaissance (Herskep die Renaissance).

Idees

[wysig | wysig bron]

In 'n wêreld wat gekonfronteer word met die kapitalisme, individualisme en kollektivisme stel Mounier die personalisme as 'n moontlike alternatief voor. Personalisme ontsluit volgens hom christelike waardes en die sosiale dimensie van menswees. Sy visie verwoord hy in die Manifeste au service du personnalisme (1936) en Le personnalisme (1949). Vir Mounier is die individu, wat hy deur outonomie en isolasie gekenmerk word, die teenoorgestelde van die persoon, wat in verhouding staan tot die gemeenskap en homself/haarself voortdurend ontwikkel.

Betrokkenheid

[wysig | wysig bron]

Van Paul-Louis Landsberg neem hy die konsep van die idee van betrokkenheid oor. Hierin lê vir hom die basis vir aktief standpunt inneem oor tasbare vraagstukke. Die pedagogiese oomblik in sy filosofie bring hy in verband met die stryd vir 'n demokratiese samelewing. So veroordeel Mounier die Europese nasionaalsosialiste en fasciste in 1934, pleit hy vir 'n Volksfront in 1936, teen die pasifistiesepolitieke benadering tot Adolf Hitler in München in 1938 en vir die republikeine in die Spaanse Burgeroorlog in 1939. Met sy politieke betrokkenheid skaar Mounier hom aan die kant van die eksistensialiste en marxiste.

In 1940 is Mounier van mening dat Europa vir 'n lang tydperk deur die totalitarisme oorheers sal word. Die tydskrif Esprit is aan sensuur onderwerp en word deur die Vichy-regering in 1941 verbied. In Januarie 1942 word hy onder verdenking van deelname aan die verset gearresteer en begin met mede-gevangenisse 'n hongerstaking. Na sy vrylating in die herfs van dieselfde jaar gaan hy ondergronds.

Na die bevryding neem Mounier die besluit om weer Esprit uit te gee. Hy is gekant teen kolonialisme (en later die oorlog in Algerië), teen die kommunisme in Midde- en Oos-Europa (veral na aanleiding van die staatsgreep in Praag in 1948) en beskou die Frans-Duitse versoening en die Europese eenwording as plig en ideaal vir die huidige en toekomstige generasies.

Bronne

[wysig | wysig bron]

• Nicolas Berdaief, La Revolution de l'Esprit, Albin Michel, 1995

• Jean Marie Domenach, Emmanuel Mounier, Paris, Le Seuil, 1972

• Jean-Louis Loubet del Bayle, les Non-conformistes des années 1930. Une tentative de renouvellement de la pensée politique française, Paris, Le Seuil, 1969, 2de druk 1987.

Vertaal uit die Nederlandse Wikipedia Artikel.