Gaan na inhoud

Gideon Joubert

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Gideon Joubert
Gebore4 September 1923
Sterf27 Oktober 2010 (op 87)
NasionaliteitVlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
BeroepSkrywer en joernalis

Gideon Joubert (* 4 September 1923; † 27 Oktober 2010) was 'n Suid-Afrikaanse verslaggewer en skrywer. Hy is die neef van die Afrikaanse skryfster Elsa Joubert.

Lewe en werk

[wysig | wysig bron]

Vroeë lewe en herkoms

[wysig | wysig bron]

Gideon Joubert is op 4 September 1923 op sy ouers se wynplaas in die distrik Bottelary naby Stellenbosch gebore en word ook hier groot. Hy gaan skool aan Stellenbosch Boys High School (later Paul Roos Gimnasium) waar hy klasloop by Paul Roos, die legendariese Springbok rugbykaptein na wie die skool later vernoem is. Hy matrikuleer aan die einde van 1942. Aan die Universiteit van Stellenbosch studeer hy hierna Afrikaans-Nederlands, Engels en Sielkunde.[1]

Onderbreking van studies

[wysig | wysig bron]

Hy onderbreek sy studie in 1946 om as matroos op die seilskip Commodore 2 diens te doen. Die skip was ’n groot viermaster met ’n vrag steenkool op pad na Buenos Aires in Suid-Amerika en onderweg sou Gideon en die res van die bemanning vir maande lank storms en teenspoed moes trotseer sonder ’n radio aan boord. By aansluiting is Gideon ’n gewone dekjong, maar op see word hy bevorder tot Gewone Seeman en later tot Senior Gewone Seeman.

Terugkeer na Suid-Afrika

[wysig | wysig bron]

Hy keer na ’n jaar op see terug en verwerf dan sy B.A.-graad, waarna hy in Januarie 1949 as joernalis by die redaksie van Die Burger aansluit. Hy onderskei hom as veelsydige joernalis en fotograaf en is onder meer rubriekskrywer, seevaartverslaggewer, toneelkritikus en hofverslaggewer. Sy twee groot liefdes, die see en die skryfkuns, kom hier bymekaar.

Loopbaan in die vloot

[wysig | wysig bron]

Vanaf die begin van 1952 dien hy as offisier in die Suid-Afrikaanse Vloot[1] waar hy ’n groot rol speel om dit meer tweetalig te maak. Hy is een van die stigters van die Vlootgimnasium te Saldanha en word later hier aangestel as bevelvoerende offisier met die rang van kommandeur. Die Vloottaalraad word deur hom gestig en hy is voorsitter van hierdie liggaam, terwyl hy ook handleidings en ’n seemanswoordeboek in Afrikaans opstel. As stigter en eerste bevelvoerder van die vloot se duikskool op Simonstad is hy die land se eerste gekwalifiseerde paddaman en instrukteur. Tydens sy jare in die vloot verwerf hy sy vlieglisensie en voltooi terselfdertyd ’n leërstafkursus vir die hoogste leërkwalifikasie. Hy was ook militêre attaché van die minister van verdediging.

Terugkeer tot die joernalistiek en filantropiese werk

[wysig | wysig bron]

Na sestien jaar diens in die Vloot bedank Joubert en hy werk dan weer vanaf 1 September 1974 vir Die Burger tot met sy aftrede in 1993.[1] Aanvanklik is hy grensverslaggewer, waar hy die grensoorlog dek.

Op gereelde basis behartig hy ook die Van alle kante rubriek. As kerkverslaggewer woon hy sinodesittings by en loods saam met Johannes Ries ’n insamelingsveldtog vir Bybelverspreiding. So help hy om R500 000 vir die Bybelgenootskap in te samel, wat onder meer daartoe bygedra het om ’n groot tekort aan Bybels in die Ovambotaal aan te vul. Onder sy leiding groei Die Burger se jaarlikse Kersfonds-insameling elke jaar en in sy senior jare is hy dan direkteur van Die Burger se Kersfonds en Strandhuis. Hy beywer hom ook vir die Bybelfonds en ’n fonds vir die Brand-weeskinders wie se ouers in die destydse Suid-Rhodesië (nou Zimbabwe) deur vryheidsvegters vermoor is. Na sy aftrede is hy steeds die koerant se korrespondent in Somerset-Wes.

Hy is baie betrokke by kulturele en taalkundige kwessies en is lid van die uitvoerende raad van Vriende van Afrikaans, die Helderberg Kultuurraad en ander organisasies. As amateur-sterrekundige is hy in hierdie tyd onder leiding van Johan de Klerk medeskrywer van die Sterrekunde-woordeboek.

Persoonlike lewe

[wysig | wysig bron]

Hy trou met Anna Margaretha Kloppers en uit die huwelik is drie seuns (Pierre, Lourens, en Jean) gebore. Voor sy dood bly hy in Heldervue in Somerset-Wes. Nadat hy vir ’n ruk kort voor sy dood ongesteld was weens longontsteking is hy op Woensdag 27 Oktober 2010 op Somerset-Wes oorlede.[2][3]

Fritz Deelman

[wysig | wysig bron]

Die skrywer Leon Rousseau vertel later dat hy sy geheime agent fiksiekarakter, Fritz Deelman, op Joubert se lewe geskoei het, waar ondersese avonture en skubaduik ’n groot rol speel in Deelman se avonture.[4]

Skryfwerk

[wysig | wysig bron]

Spioenduiker Frans Alberts is ’n jeugroman wat op skole voorgeskryf word. Hierin word Amerikaanse geheime dokumente naby Kaappunt in die wrak van ’n duikboot gevind. Die Kommuniste blyk agter die diefstal te wees. Die hulp van die vloot se duikers word ingeroep en Frans Alberts word deur die Kommuniste ontvoer. Nou begin ’n spannende soektog na die vermiste dokumente, met die blonde geheime agent Linda wat vir die romantiese storielyn sorg. Die verhaal bied ’n skat van terme en beskrywende tegnieke uit die wêreld van diepseeduik, duikbote en spioenasie. Van sy kortverhale word in Tydskrif vir Letterkunde gepubliseer.

Na jare se diepgaande wetenskaplike studie skryf hy Die groot gedagte, wat die oorsprong van die heelal ondersoek. Vir hierdie boek kry hy in 1998 die Insig-prys vir Afrikaanse nie-fiksie en die Andrew Murray-prys vir godsdienstige publikasies. Hy lewer ’n beskrywing van die oerknal en die daaropvolgende ontwikkeling van die heelal (die “makrokosmos”), konsentreer daarna op atoom- en molekulêre strukture (die “mikrokosmos”) en sluit af met ’n besinning oor teologiese begrippe en die integrasie van geloof en die bevindings van die natuurwetenskap (die “holistiese kosmos”). In die laaste afdeling verken hy die wisselwerking tussen swaartekrag, elektromagnetisme en twee tipes kerninteraksies, en bespreek die geloofwaardigheid daarvan dat “die ganse heelal deur net hierdie vier interaksies tot stand gebring [is] en in stand gehou word”. Indrukwekkend in hierdie boek is die skrywer se verstommende oorsigtelike begrip en vermoë tot integrasie van die nuwere insigte in die onmeetlike grootte en die misterieuse kleine. Meer as dertigduisend eksemplare van hierdie boek word verkoop.[5][6]

Bibliografie

[wysig | wysig bron]

Bronnelys

[wysig | wysig bron]

Internet

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 1,2 Stellenbosch Writers: http://www.stellenboschwriters.com/joubertg.html
  2. Fourie, Hilda. Skrywer se pen word vir ewig stil. Beeld, 29 Oktober 2010
  3. Van Bart, Martiens. Skrywer van Groot Gedagte oorlede. Volksblad, 29 Oktober 2010
  4. Rousseau, Leon. Fritz Deelman en die ware Jakob. By, 6 November 2010
  5. Alberts, Louw. Insig, April 1998
  6. Van Rooyen, Erika. God loop soos goue draad deur Die Groot Gedagte. Die Kerkbode, 24 April 1998