Protoceratops

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
’n Voorstelling van ’n Protoceratops.

Protoceratops
Tydperk: Laat Kryt 75–71 m. jaar gelede
’n P. andrewsi-skelet (Carnegie-museum van Natuurgeskiedenis.
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Klas:
Superorde:
Orde:
Suborde:
Familie:
Genus:
Protoceratops

(Granger & Gregory, 1923)
Tipespesie
Protoceratops andrewsi
(Granger & Gregory, 1923)
Spesies
  • P. andrewsi
  • P. hellenikorhinus
Protoceratops
Kladistiese klassifikasie
Koninkryk: Animalia
Filum: Chordata
Klade: Dinosauria
Orde: Ornithischia
Familie: Protoceratopsidae
Genus: Protoceratops
(Granger & Gregory, 1923)

Protoceratops (van die Grieks vir "eerste horinggesig")[1] was ’n genus van plantvretende dinosourusse, omtrent so groot soos skape (1,5 tot 2 m lank), uit die Campanium-tydsnede van die Kryt-periode. Dit het in Mongolië voorgekom en was lid van die Protoceratopsidae, ’n groep vroeë dinosourusse met horings. Anders as latere seratopsiërs was hulle klein en hul horings onderontwikkel. Hulle het sekere primitiewe eienskappe gehad wat nie in latere genera voorgekom het nie.

Protoceratops het ’n groot kraag om die nek gehad wat moontlik gebruik is om lede van die teenoorgestelde geslag te beïndruk. Dit kon ook gebruik gewees het vir verdediging of om die kakebeenspiere te anker. Die paleontoloë Walter W. Granger en W.K. Gregory, wat die genus in 1923 beskryf het, het aanvanklik geglo Protoceratops was die voorouer van die Noord-Amerikaanse seratopsiërs. Navorsers onderskei tans twee spesies, P. andrewsi en P. hellenikorhinus, na gelang van hul onderskeie groottes.

Klassifikasie[wysig | wysig bron]

Protoceratops was die eerste protoseratopsiër wat ’n naam gekry het en het dus sy naam verleen aan die familie Protoceratopsidae, ’n groep plantvreters wat baie soortgelyke eienskappe gehad het as die Ceratopsidae.

 Coronosauria 
 Leptoceratopsidae 

 Montanoceratops


 void 

 Udanoceratops



 Leptoceratops



 Prenoceratops




 void 

 Graciliceratops


 void 
 Protoceratopsidae 

 Bagaceratops



 Protoceratops



 void 

 Zuniceratops



 Ceratopsidae






Oorsprong van die griffioen-mites[wysig | wysig bron]

Die skedel van ’n volgroeide P. andrewsi wat die snawelvormige haakneus duidelik wys.

Die kenner van folklore en antieke geskiedenis Adrienne Mayor van die Stanford-universiteit het voorgestel dat die uitstekend bewaarde fossiele skelette van Protoceratops en ander dinosourusse met haakneuse wat deur antieke nomadiese Skitiërs gevind is terwyl hulle goud in die Altaiberge van Sentraal-Asië gemyn het, kon aanleiding gegee het tot die mitiese kreatuur bekend as die griffioen. Griffioene word beskryf as vierpotige diere so groot soos leeus met groot kloue en snawelagtige neuse; hulle het hul eiers in neste op die grond gelê.[2]

Griekse skrywers het die griffioen omstreeks 675 v.C. begin beskryf – in die tyd toe die Grieke die eerste keer kontak gemaak het met nomadiese Skitiërs. Griffioene het volgens die mitologie die goudneerslae in die wildernis opgepas. Die streek in Mongolië en China waar baie Protoceratops-fossiele gevind is, is ryk aan goud en dit verleen aansienlike geloofwaardigheid aan Mayor se teorie.[3]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Liddell & Scott (1980). Greek-English Lexicon, Abridged Edition. Oxford University Press, Oxford, UK. ISBN 0-19-910207-4.
  2. Mayor, A. (2000). The First Fossil Hunters: Paleontology in Greek and Roman Times. Princeton University Press, Princeton, New Jersey. ISBN 0-691-05863-6.
  3. Dodson, P. (1996). The Horned Dinosaurs. Princeton University Press, Princeton, New Jersey. pp. 200–234. ISBN 0-691-05900-4.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]