Reitz

Reitz
Dorp+township
Die kerkgebou van die NG gemeente Reitz
Reitz  Reitz se ligging in Vrystaat
Koördinate: 27°48′S 28°26′O
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Vrystaat
Distrik	Thabo Mofutsanyane
Munisipaliteit	Nketoana
Stigting	1890
Oppervlak
• Totaal	25,7 km2 (9,9 vk. myl)
Hoogte	1 630 m (5 350 ft)
Bevolking  (2011)
• Totaal	20 183
• Digtheid	785/km2 (2 030/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	9.1%
• Indiërs/Asiërs	0.2%
• Bruin mense	0.3%
• Swart mense	90.0%
• Ander	0.4%
Taal (2011)
• Sotho	66.9%
• Zoeloe	19.9%
• Afrikaans	9.2%
• Gebaretaal	1.1%
• Ander	3.0%
Skakelkode	058

Reitz is tussen Bethlehem en Frankfort op die roete na die Witwatersrand geleë.

Geskiedenis

Pres. F.W. Reitz na wie die dorp in 1894 genoem is.

Ds. J.P. van der Spuy was van sy toetrede tot die bediening in 1904 tot sy aftrede in 1946 die NG gemeente Reitz se leraar. Hy was ook moderator van die Vrystaatse Kerk van 1937 tot 1948.

Die dorp in die Oos-Vrystaat is gestig op die plaas Stompkop, wat hoofsaaklik 'n handelspos en uitspanplek vir transportryers was. Die dorp was eers Singerspost genoem na 'n sekere Singer wat 'n winkel hier geopen het. Die dorp is toe Amsterdam genoem nadat die eerste erwe in 1884 uitgelê is, maar die naam is verander na Reitz na die besoek van President F.W. Reitz in 1889. Munisipale status het in 1903 gevolg. Toe die Rebellie van 1914 uitgebreek het, het die meeste van Reitz se boere by die opstand aangesluit. Die spoorlyn het die dorp in 1910 bereik. Die merkwaardige NG kerkgebou is ontwerp deur die beroemde Afrikaanse argitek Wynand Louw.

Distrik

Die dorp is in die hart van die mieliedriehoek en die distrik is 2 678 km² groot. Koring word ook verbou en bees- en skaapboerdery word ook beoefen.

Tweede Vryheidsoorlog

Tydens die Tweede Vryheidsoorlog was die regering vir 'n tydlank in die dorp gesetel. In 1901 het president MT Steyn en sy senior personeel hier gewerk. Op die nag van 29 Julie het 'n berede Britse kompanie die dorp onverwags binnegery en 29 Boereoffisiere en die Vrystaat se skatkis gevange geneem. Die president het daarin geslaag om te ontsnap.

Boorlinge

• Verna Vels, 'n Afrikaanse skryfster, radio-omroeper, storieverteller en skepper van Liewe Heksie.
• Sarel Pretorius, rugbyspeler.
• Johrné van Huyssteen, radio-omroeper en stigterslid van die musiekgroep, Ddisselblom.

Sien ook

• NG gemeente Reitz
• Lys van dorpe in Suid-Afrika

Bronne

• Erasmus, B.P.J. Op pad in Suid-Afrika. Jonathan Ball Uitgewers. ISBN 1-86842-026-4.
• Rosenthal, Eric (red.). Ensiklopedie van Suidelike Afrika. Londen en New York: Frederick Warne & Kie Bpk.