Kallisto (maan)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Callisto (maan))
Kallisto   
Kallisto
Kallisto, soos waargeneem deur die Galileo-wenteltuig in Mei 2001.
Ontdekking
Ontdek deur Galileo Galilei
Datum 7 Januarie 1610[1]
Alternatiewe nameJupiter IV
Wentelbaaneienskappe
Periapside 1 869 000 km[b]
Apoapside 1 897 000 km[a]
Halwe lengteas 1 882 700 km[2]
Eksentrisiteit 0,007 4[2]
Wentelperiode 16,689 018 4 d[2]
Gem. omwentelingspoed 8,204 km/s
Inklinasie 0,192° (tot onveranderbare vlakte)[2]
Satelliet van Jupiter
Fisiese eienskappe
Gem. radius 2410,3 ± 1,5 km
(0,378 Aardes)[3]
Oppervlakte 7,307 km2
(0,143 Aardes)[c]
Volume 5,910 km3
(0,0541 Aardes)[d]
Massa 1,075 938 ± 0,000 13723 kg
(0,018 Aardes)[3]
Gem. digtheid 1,834 4 ± 0,003 4 g/cm3[3]
Oppervlak-
aantrekkingskrag
1,235 m/s2 (0,126 g)[e]
Ontsnapping-
snelheid
2,440 km/s[f]
Rotasieperiode sinchronies[3]
Aksiale neiging geen[3]
0,22 (geometries)[4]
Oppervlak-temp.
   Kelvin[4]
mingem.maks
80 ± 5134 ± 11165 ± 5
Skynmagnitude 5,65 (opposisie)[5]
Atmosfeer
Oppervlakdruk 7,5 pbar[6]
Samestelling ~48 cm−3 Koolstofdioksied[6]
tot 210 cm−3 molekulêre Suurstof(O2)[7]

Kallisto (Grieks: Καλλιστώ; ook Jupiter IV) is die tweede grootste maan van die planeet JupiterGanimedes, en ook die derde grootste maan in die sonnestelselTitaan. Kallisto is effens kleiner as die planeet Mercurius en sy digtheid is met 1,834 g/cm³ effens kleiner as dié van Ganimedes, maar aansienlik kleiner as dié van die mane Europa en Io. Die vier Galileiaanse mane is met 'n teleskoop sigbaar. In vergelyking met die ander Galileiaanse mane het Kallisto 'n baie donker oppervlak met 'n Albedo van 0,2, wat beteken, dat 20% van die ontvangene sonlig weerspieël word.

Galileo Galilei het die maan se bestaan op 7 Januarie 1610 geregistreer, saam met die drie ander Galileiaanse mane Europa, Ganimedes en Io. Die maan is vernoem ná Kallisto, 'n nimf van Artemis en 'n geliefde van Zeus in die Griekse mitologie.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Galilei, G.; Sidereus Nuncius Geargiveer 23 Augustus 2009 op Wayback Machine (13 Maart 1610)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 "Planetary Satellite Mean Orbital Parameters". Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Anderson, J. D.; Jacobson, R.A.; McElrath, T.P. (2001). "Shape, mean radius, gravity field and interior structure of Callisto". Icarus. 153 (1): 157–161. Bibcode:2001Icar..153..157A. doi:10.1006/icar.2001.6664.
  4. 4,0 4,1 Moore, Jeffrey M.; Chapman, Clark R.; Bierhaus, Edward B. et al. (2004). "Callisto". Jupiter: The planet, Satellites and Magnetosphere. Ed. Bagenal, F.; Dowling, T.E.; McKinnon, W.B.. Cambridge University Press.  Geargiveer 27 Maart 2009 op Wayback Machine
  5. "Classic Satellites of the Solar System" (in Engels). Observatorio ARVAL. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Mei 2020. Besoek op 13 Julie 2007.
  6. 6,0 6,1 Carlson, R. W. (1999). "A Tenuous Carbon Dioxide Atmosphere on Jupiter's Moon Callisto" (PDF). Science. 283 (5403): 820–821. Bibcode:1999Sci...283..820C. doi:10.1126/science.283.5403.820. PMID 9933159. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 3 Oktober 2008. Besoek op 26 Maart 2012.
  7. Liang, M. C.; Lane, B.F.; Pappalardo, R.T. (2005). "Atmosphere of Callisto" (PDF). Journal of Geophysics Research. 110 (E2): E02003. Bibcode:2005JGRE..11002003L. doi:10.1029/2004JE002322. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 12 Desember 2011. Besoek op 26 Maart 2012.