Koninkryk van Groot-Brittanje

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hierdie artikel handel oor die historiese staat (1707–1800). Vir die moderne staat, sien die Verenigde Koninkryk. Vir die eiland, sien Groot-Brittanje.
Kingdom of Great Britain
Koninkryk van Groot-Brittanje


1707 — 1800
Vlag Wapenskild
Vlag Wapen
Ligging of Verenigde Koninkryk
Ligging of Verenigde Koninkryk
Grondgebied van die Koninkryk van Groot-Brittanje
Hoofstad Londen
51°30′N 0°07′W / 51.500°N 0.117°W / 51.500; -0.117Koördinate: 51°30′N 0°07′W / 51.500°N 0.117°W / 51.500; -0.117
Taal/Tale Engels (de facto amptelik),
Kornies, Wallies (dele van Wallis),
Norn, Skots en Skots-Gaelies (dele van Skotland)
Regering Grondwetlike monargie
Monarg
 - 17071714 Anna
 - 17141727 George I
 - 17271760 George II
 - 17601801 George III
Eerste Minister
 - 17211742 Robert Walpole
 - 17421743 Spencer Compton
 - 17571762 Thomas Pelham-Holles
 - 17661768 William Pitt the Elder
Wetgewer Parlement
Geskiedenis
 - Acts of Union 1707 1 Mei 1707
 - Unie met Ierland 1 Januarie 1801
Oppervlakte
 - 1707 230 977 km2
89 181 sq mi
Bevolking
 - 1707 skatting 7 000 000 
     Digtheid 30,3 /km² 
78,5 /sq mi
 - 1800 skatting 10 500 000 
     Digtheid 45,5 /km² 
117,7 /sq mi
Geldeenheid Pond sterling

Die Koninkryk van Groot-Brittanje (Engels: Kingdom of Great Britain), bekend as Groot-Brittanje, was 'n staat in Wes-Europa wat van 1707 tot 1800 bestaan het. Dit is geskep met die saamsmelting van die Koninkryk van Skotland en die Koninkryk van Engeland, onder die Acts of Union 1707, om 'n enkele koninkryk te vorm wat die hele Groot-Brittanje eiland omvat het. 'n Enkele nuwe parlement en regering gebaseer in Westminster in Londen het die nuwe koninkryk beheer. Die twee afsonderlike koninkryke van Skotland en Engeland het reeds dieselfde monarg gedeel sedert James VI, Koning van die Skotte, Koning van Engeland geword het in 1603 na die dood van Koningin Elizabeth I.

Die Koninkryk van Groot-Brittanje is vervang deur die Verenigde Koninkryk van Groot-Brittanje en Ierland in 1801 toe die Koninkryk van Ierland met die Act of Union 1800 geabsorbeer is na die onderdrukking van die Ierse Rebellie van 1798.

Politieke Struktuur[wysig | wysig bron]

Die Koninkryk van Groot-Brittanje is deur 'n enkele monarg regeer, soos dit tussen 1603 en 1707 regeer is (behalwe vir die Interregnum). Anders as te vore het die enkele monarg van Die Koninkryk van Groot-Brittanje geheers met die mag van 'n enkele Kroon, Die Kroon van Groot-Brittanje, in plaas van twee aparte krone wat deur een persoon gevul is.[1] Troonopvolging is deur die Engelse Act of Settlement 1701, bepaal eerder as die Skotse alternatief, die Act of Security. Die aanemening van die Act of Settlement het vereis dat die Britse monarg 'n protestante afstammeling van Sophia van Hanover moes wees.[2] Wetgewende mag het berus by die Parlement van Groot-Brittanje wat die Parlement van Engeland] en die Parlement van Skotland vervang het.[3] Soos in die moderne Parlement van die Verenigde Koninkryk, het die Parlement van Groot-Brittanje uit drie dele bestaan: die Laerhuis (House of Commons), die Hoërhuis (House of Lords), en die Kroon in Parlement (Crown-in-Parliament). Engeland en Skotland is setels in beide die Hoërhuis en die Laerhuis toegeken. Skotland se verteenwoordiging was in beide huise laer as wat die bevolking daarvan sou aan dui aangesien verteenwoordiging op daardie stadium nie op bevolking gegrond was nie maar op belasting. Volgens die bepalings van die unie het Skotland 16 verteenwoordigende adellikes na die Hoërhuis gestuur en is 45 lede na die laerhuis verkies. Die res het van Engeland en Wallis gekom.[4]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Act of Union 1707, Artikel 1.
  2. Act of Union 1707, Artikel 2.
  3. Act of Union 1707, Artikel 3.
  4. Act of Union 1707, Artikel 22.