Eduard IV van Engeland
Eduard IV | |
---|---|
Koning van Engeland | |
Huis | Huis van York |
Regeer | 4 Maart 1461 – 31 Oktober 1470 |
Voorganger | Hendrik VI |
Opvolger | Eduard V |
Eggenote | Elizabeth Woodville |
Kinders | Elizabeth van York Maria van York Cecilia van York Eduard V Richard van Shrewsbury, 1ste Hertog van York Anna van York, Gravin van Surrey Catherina van York Bridget van York |
Gebore | 28 April 1442 |
Oorlede | 9 April 1483 |
Vader | Richard van York |
Moeder | Cecily Neville |
Eduard IV (Rouen, 28 April 1442 – Westminster-paleis, 9 April 1483) was van 1461 tot 1483 koning van Engeland. Hy was die seun van Richard van York en Cecily Neville en die eerste koning van die Huis van York. Daar word soms gemeen dat Eduard buite-egtelik was omdat sy pa in die vermoedelike bevrugtingstyd weg was op ’n veldtog, maar dit kan ook valse gerugte of vanweë ’n vroeggeboorte wees.
Eduard het deelgeneem aan die "Wars of the Roses", die stryd om die troon tussen die Huis van York (onder aanvoering van sy pa) en die Huis van Lancaster (onder aanvoering van Hendrik VI en sy vrou).
Hy het die Lancasters in verskeie veldtogte verslaan, veral met die hulp van Richard Neville, Graaf van Warwick, en het in 1461 koning geword. Hy het teen Warwick se wens in getrou met Elizabeth Woodville, ’n jong weduwee uit die lae stand.
Bewind
[wysig | wysig bron]Elizabeth se familie het aansienlik mag gekry ten koste van Warwick en dié het hom aan die kant van die Lancasters geskaar. Eindelik moes Warwick na Frankryk uitwyk waar hy hom aangesluit het by Margaretha, vrou van die uitgeweke Hendrik VI. In September 1470 trek hy op teen Engeland, waar hy genoeg steun werf om Eduard te verdryf. Eduard vlug na Holland en Hendrik VI keer vir ’n kort rukkie terug na die troon.
Eduard land in Maart 1471 in die noorde van Engeland. Van daar trek hy na Londen, verower die stad en verslaan Warwick, wat in die stryd sy lewe verloor. Dit het die einde van die Lancasters beteken.
Eduard was ’n wrede man wat nie teruggedeins het vir moord nie, maar hy was gewild onder die volk omdat hy vrede herstel het en kuns en wetenskap bevorder het. Hy het verskeie minnaresse en minstens een buite-egteike kind gehad.
Hy is in 1483 onverwags dood en in Windsor-kasteel begrawe. Sy dood het 'n opvolgingskrisis veroorsaak, want die parlement het die volgende jaar met 'n wet genaamd Titulus Regius sy en Elizabeth se huwelik ongeldig verklaar. Sy kinders is dus as buite-egtelik beskou en het hulle aanspraak op die troon verloor – die troon is aan Eduard se broer, Richard III, toegeken. Sy 12-jarige seun en erfgenaam, wat ná sy dood saam met sy jonger broer verdwyn het, is wel later as Eduard V erken.
Kinders
[wysig | wysig bron]Eduard en Elizabeth het 10 kinders gehad:
- Elizabeth (11 Februarie 1466 - 11 Februarie 1503)
- Maria (11 Augustus 1467 - 23 Mei 1482)
- Cecilia (20 Maart 1469 - 24 Augustus 1507)
- Eduard V (4 November 1470 - 1483?)
- Margaretha (10 April 1472 - 11 Desember 1472)
- Richard (17 Augustus 1473 - 1483?)
- Anna (2 November 1475 - 23 November 1511)
- George (Maart 1477 - Maart 1479)
- Catharina (14 Augustus 1479 - 15 November 1527)
- Brigit (10 November 1480 - 1517)
Skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Eduard IV van Engeland.
- Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Nederlandse Wikipedia vertaal.