Gaan na inhoud

Lazar Berman

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Lazar Berman
Lazar Berman in 1988
Agtergrondinligting
GeboortenaamLazar Berman
Gebore(1930-02-26)26 Februarie 1930
Sterf6 Februarie 2005
GenresKlassieke klavier
Jare aktief1935 – 2005

Lazar Naumowitsj Berman ( Russies: Ла́зарь Нау́мович Бе́рман, Lazarʹ Naumovič Berman; 26 Februarie 1930 - 6 Februarie 2005) was 'n Sowjet-Russiese klassieke pianis en Erekunstenaar van die RSFSR (1988). Sy speelwerk is gekenmerk deur 'n reusagtige, oordonderde tegniek wat hom 'n opwindende tolk van Liszt en Rachmaninoff, en 'n laat verteenwoordiger van die uitnemende skool van die Russiese Romantiese pianisme gemaak het. Emil Gilels het hom beskryf as 'n "fenomeen van die musiekwêreld".

Biografie

[wysig | wysig bron]
Pawel Berman - violis en dirigent - seun van Lazar Berman

Berman is gebore as die seun van Joodse ouers in Leningrad. Sy ma, Anna Lazarevna Makhover, het self klavier gespeel, totdat gehoorprobleme haar verhinder het om daarmee voort te gaan. Sy het haar seun op die ouderdom van twee aan die klavier voorgestel. Berman het op driejarige ouderdom by sy eerste kompetisie ingeskryf en 'n Mozart-fantasie en mazurka opgeneem wat hy self op die ouderdom van sewe jaar gekomponeer het, alles voordat hy selfs musiek kon lees.

Berman is die eerste keer opgemerk tydens 'n talentkompetisie. Die paneel onder voorsitterskap van Leonid Nikolaev het die kind se "seldsame en uitsonderlike musiek- en klaviervaardighede" opgemerk. Nadat hy op vierjarige ouderdom amptelik die titel "wonderkind" verkry het, het hy onder die Leningrad-konservatoria se professor Samariy Savshinsky begin studeer.

In 1939 - toe Berman nege jaar oud was - het die gesin na Moskou verhuis sodat hy onder Aleksandr Goldenweiser kon studeer, aanvanklik aan die Sentrale musiekskool, en daarna aan die Konservatoria, waar hy in 1953 gegradueer het. Die volgende jaar het hy sy formele buiging met die Moskou Filharmoniese Orkes gemaak met Mozart se Klavierconcerto nr. 25. In 1941 is studente, leerlinge en ouers weens die Tweede Wêreldoorlog ontruim na Kuibishev, 'n stad aan die Wolga. Die lewensomstandighede was so power dat sy ma die vingerdele van 'n paar handskoene moes afsny sodat hy kon oefen sonder om die gevaar te loop dat sy hande sou vries.

Hy het gevolglik begin om 'n mate van internasionale aansien te verwerf. Op die ouderdom van 12 jaar het hy Franz Liszt se La campanella vir 'n Britse gehoor oor die radio gespeel. In 1956 het hy 'n pryswenner van twee internasionale klavierkompetisies geword: die Koningin Elisabeth-musiekkompetisie in België, saam met Vladimir Ashkenazy, en die Franz Liszt-kompetisie in Boedapest, Hongarye. As gevolg van hierdie prestasies, is Berman 'n internasionale toer en opnamekontrak aangebied, wat opnames van Liszt se sonate en Beethoven se "Appassionata" sonate ingesluit het. In 1958 het hy in Londen opgetree en vir SAGA opnames gemaak.[1]

Van 1959 tot 1971 is Berman weens sy huwelik met 'n Franse burger nie toegelaat om in die buiteland te reis nie (die huwelik het spoedig uitgerafel); hy het egter voortgegaan om in die Sowjetunie te toer, en 'n paar opnames by die Melodia-ateljee gedoen, waaronder Liszt se Transendentale Études. Die opname het een van die eerste Sowjet-opnames geword wat gemaak is met gebruikmaking van stereotegnologie. Berman is vanaf die middel 1970's weer toegelaat om in die buiteland te toer, wat hy ook met groot lofprysing aangepak het.

In 1968 het hy met Valentina Sedova getrou, en in 1970 is hul seun, Pavel, gebore.

Lazar en Valentina Bermany (2000)

Alhoewel hy bekend was aan internasionale musiekliefhebbers wat af en toe na 'n opname van hom op die Russiese Melodiya -plate-etiket geluister het - sowel as diegene wat die Sowjetunie besoek het - was hy nie algemeen bekend buite Rusland voor sy Amerikaanse toer in 1975 nie, wat gereël is deur die impresario Jacques Leiser.

Sy nou-legendariese buiging in New York by 92 Street Y, waartydens hy Liszt se Transendentale Études gespeel het, het die musiekwêreld soos 'n weerligstraal getref. Hy het 'n oornag-sensasie geword. Voorheen was hy in die algemeen beperk tot die Sowjet-musiekestablishment waar hy op ou en afgeleefde klaviere gespeel het. Die uitnodigings om buite die Sowjetunie te toer is egter deur die Sowjetse-konsertagentskap Gosconcert geïgnoreer. Hy het in 'n piepklein tweekamerwoonstel in Moskou gewoon, met 'n klavier wat 'n hele kamer beset het. Maar ná sy toer in 1975 was sy dienste onmiddellik in groot aanvraag, en Deutsche Grammophon, EMI en CBS het daarom gewedywer om hom te kry om vir hul opnames te maak. Hy het Tsjaikofski se Eerste Klavierconcerto saam met Herbert von Karajan opgeneem, en die werk ook saam met Antal Doráti op internasionale televisie uitgesaai. [2]

Sy opvoerings van Chopin se werke is goed gedokumenteer; in 'n rolprent, sowel as 'n opname van die polonaises op Deutsche Grammophon vanaf die 1970's.[3][4]

Die meeste van sy Britse optredes het in die laat 1970's en vroeë 1980's plaasgevind. In Desember 1976 het hy musiek deur Sergei Prokofiëf en Franz Liszt uitgevoer in die Royal Festival Hall. [2]

In 1980, op die kruin van sy gewildheid, is Berman weer verbied om die Sowjetunie te verlaat; hierdie keer omdat 'n boek van 'n Amerikaanse skrywer (wat in die USSR gesensor is) in sy bagasie gevind is terwyl hy gewag het om by die Moskouse lughawe deur doeane te beweeg.

In Augustus 1990 het Berman die USSR verlaat vir Noorweë, gevolg deur 'n finale verhuising na Italië, waar hy voortaan onderrig gegee het. Hy het vier jaar later 'n Italiaanse burger geword, en die jaar daarna is hy genooi na die Musiekskool van Weimar, Duitsland, waar hy tot 2000 onderrig gegee het. Hy het gereeld saam met sy seun, die violis Pawel Berman opgetree.

Berman is in 2005 oorlede, en word oorleef deur sy derde vrou, Valentina Sedova (ook 'n pianis) en hul seun, die talentvolle violis en dirigent Pawel Berman . Sy studente sluit Sonya Bach, die Italiaanse pianiste Giuliano Mazzocante, Maurizio Baglini, Enrico Elisi, en Enrico Pace, Vladimir Stoupel, Ioana Lupascu, Vardan Mamikonian, Rueibin Chen en Viktoriya Yermolyeva in. [5]

Berman is begrawe by die Cimitero delle Porte Sante in Florence. Op sy grafsteen staan: "Jy en jou musiek is altyd met ons."

Verwysings

[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
  • Obituary in The Times
  • Lazar Berman kommersiële diskografie
  • PIANO: LAZAR BERMAN - New York Times
  • Lazar Berman Biografie deur Erik Eriksson
  • "Lazar Berman (Piano)". Bach Cantatas Website. Besoek op 2 Maart 2018.
  • Kozinn, Allan (9 Februarie 2005). "Lazar Berman, Pianist Known for Powerful Style, Dies at 74". The New York Times. Besoek op 2 Maart 2018.
  • Morrison, Bryce (14 Februarie 2005). "Lazar Berman". The Guardian. Besoek op 2 Maart 2018.