Gaan na inhoud

Seekomkommer

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Seekomkommer
Wetenskaplike klassifikasie
Domein:
Koninkryk:
Filum:
Klas:
Holothuroidea

Ordes

Verskeie

Seekomkommers is seediere in die klas Holothuroidea in die filum Echinodermata (stekelhuidiges). Hulle het 'n kenmerkende wurmagtige tipe lyf wat bedek is met 'n leeragtige vel. Hulle kom wêreldwyd in oseane voor en is oor die algemeen swart, bruin of olyfgroen van kleur. Hul lywe is die buigbaarste van al die stekelhuidiges omrede die harde beenplate verklein het na verspreide mikroskopiese beenagtige gedeeltes in die vleis.

Die mond word omring deur verskeie terugtrekbare tentakels wat vir voeding gebruik word, wat eintlik ontwikkelde buisvoete is. By sommige spesies ontbreek voete aan die bokant en is so skraps aan die onderkant dat die dier oor die seevloer beweeg deur middel van spierbewegings van die lyf. Sommige seekomkommers is aasvreters wat leef op verrotende, organiese materiaal. Ander gebruik hulle taai tentakels om plankton wat onder in die water dryf, te vang en dan in hulle monde te druk om dit skoon te lek. Dié seediere staan bekend as suspensievoeders.

Wanneer sommige spesies bedreig word, skiet hulle lang, taai, toksiese drade uit hul anusse in 'n poging om die aanvaller vas te woel. Ander het die vermoë om hul lywe se wand te laat oopbars en dan ingewande vry te laat wat giftige chemikalieë bevat. Die ingewande en wond sal mettertyd toegroei en herstel. Wetenskaplikes het egter tot die slotsom gekom dat die praktyk nie 'n verdedigingsmeganisme is nie, maar eerder 'n manier om hulself teen 'n opbou van toksisiteit as gevolg van hul dieet te beskerm.

Seekomkommers is of 'n mannetjie of 'n wyfie (dus nie-hermafrodieties) en bevrugting vind plaas as 'n resultaat van eiers en sperma wat in die water losgelaat word. Die larwes ondergaan ontwikkelingsfases voordat hulle begin om op die bodem te leef.

In verskeie Oosterse lande is seekomkommers 'n gesogte lekkerny; dit word veral in sop gebruik en is ook in aanvraag vir hulle medisinale waarde. Ooroesting is egter 'n groot probleem. Seekomkommers leef ook in kommensalistiese simbiose saam met onder andere krappe, garnale, seewurms en vis.[1]

Taksonomie

[wysig | wysig bron]

Aangesien seekomkommers nie soos ander klasse in die filum Echinodermata oor 'n skelet beskik nie, is hul taksonomiese indeling meer ingewikkeld en berus hul paleontologiese filogenie op 'n handvol van goed bewaarde monsters. Die moderne taksonomie is eerstens op die teenwoordigheid of vorm van sekere sagte liggaamsdele (podia, longe, tentakels, periferale kroon) gebaseer om die ordes te bepaal, en tweedens op die mikroskopiese ondersoek van ossikels om die genus en spesie te bepaal. Moderne genetiese metodes help ook om die klassifikasie van hierdie diere te bevorder.

Die taksonomie soos aanvaar deur die World Register of Marine Species sien tans soos volg daaruit:

  • The Reef Guide: Fishes, corals, nudibranchs & other invertebrates: East & South Coasts of Southern Africa. Dennis King & Valda Fraser. Struik Nature. 2014 ISBN 978-1-77584-018-3

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Facts in Motion (12 November 2018). "Why Sea Cucumbers Are Dangerous". YouTube (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Desember 2019. Besoek op 10 Augustus 2019.