USS Franklin (CV-13)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
USS Franklin (CV-13)

Die USS Franklin in 1944
Naam USS Franklin
Klas en tipe Amerikaanse vliegdekskip
Bouers Newport News Shipbuilding
Gebruik deur Vlag van Verenigde State van Amerika Amerikaanse Vloot
Boudatum 1942–1943
Aantal beplan 1
Aantal neergelê 1
Datum neergelê 7 Desember 1942
Te water lating 14 Oktober 1943
Aantal voltooi 1
In diens gestel 31 Januarie 1944
Onttrek 17 Februarie 1947
In gebruik 0
Lot As skroot verkoop
Bynaam "Big Ben"
Verplasing 27 100 lang ton (volle vrag)
27 500 ton (normale verplasing)
Lengte 249,9 m (waterlyn)
265,8 m (algeheel)
262,7 (vliegdek)
Wydte 45 m
Diepgang 10,41 m
Spoed 33 kn (61 km/h)
Bemanning 2 600

Die USS Franklin (CV/CVA/CVS-13, AVT-8), ook bekend as "Big Ben", was een van 24 Essex-klas vliegdekskepe wat gedurende die Tweede Wêreldoorlog vir die Amerikaanse Vloot gebou is. Dit is ook die vyfde skip van die Amerikaanse Vloot wat die naam gedra het. Die skip is in Januarie 1944 in diens gestel en het aan verskeie operasies in die Stille Oseaan deelgeneem. Daar is vier Battle Stars aan die skip toegeken. Die Franklin is ernstig deur 'n Japannese lugaanval beskadig in Maart 1945 en het 800 van sy bemanning verloor gedurende die aanval. Daarmee het die skip ook die titel verdien as die mees beskadigde skip wat die oorlog oorleef het.[1] Rolprentmateriaal van die werklike aanval is in die 1949-rolprent Task Force, waarin die akteur Gary Cooper verskyn het, gebruik.

Ná die aanval het die Franklin na Amerika teruggekeer vir herstelwerk, maar het nie weer 'n rol in die Tweede Wêreldoorlog gespeel nie. Die skip is uit diens onttrek in 1947. Terwyl die skip in die Reserwevloot opgeneem was, is dit eers geklassifiseer as 'n aanvalsvliegdekskip (CVA), later as teenduikbootvliegdekskip (CVS) en later as 'n vliegtuigvervoerskip (AVT). Die skip is egter nooit gemoderniseer nie en het nooit weer aktiewe diens gedoen nie. Die USS Franklin en USS Bunker Hill (albei beskadig deur kamikaze-aanvalle) was die enigste twee Essex-klas vliegdekskepe wat nie weer diens gedoen het na die Tweede Wêreldoorlog nie.[2] Die skip is in 1966 as skroot verkoop.

Konstruksie en indiensstelling[wysig | wysig bron]

Die pas-indiensgestelde Franklin verlaat Norfolk in Februarie 1944

Die kiel van die skip is op 7 Desember 1942 in Shipway 11 gelê, op die eerste herdenking van die Aanval op Pearl Harbor. Die skip is op 14 Oktober 1943 te water gelaat deur die Newport News Shipbuilding Company, met die plegtigheid bygewoon deur die beskermpersoon, luitenant-kommandeur Mildred H. McAfee, 'n Amerikaanse vlootoffisier wat die Direkteur van Women Accepted for Volunteer Emergency Service (WAVES) was. Die skip is genoem na Benjamin Franklin, een van die grondleggers van die Verenigde State van Amerika en ter ere van die vorige oorlogskepe wat ook na hom vernoem is. Dit is nie volgens berigte na die Slag van Franklin, Tennessee, wat gedurende die Amerikaanse Onafhanklikheidsoorlog plaasgevind het, genoem nie.[3]Die nedersetting Franklin, Tennessee was egter genoem na Benjamin Franklin volgens die boek The Franklin Comes Home[4] wat moontlik indirek veroorsaak het dat persepsie ontstaan het dat die skip na die nedersetting genoem is.

Die skip is in diens gestel op 31 Desember 1944 met kaptein James M. Shoemaker as die bevelvoerder.[5] 'n Deel van die eerste bemanning was ook 'n paar professionele musikante, insluitend Saxie Dowell en Deane Kincaide, wat deur middel van 'n lotingstelsel aan die Franklin toegewys is.[6]

Diensrekord[wysig | wysig bron]

Tweede Wêreldoorlog[wysig | wysig bron]

Na indiensstelling het die skip na Trinidad gevaar as 'n proefvaart en het net daarna na San Diego vertrek saam met Taakgroep 27.7 waar daar begin is met intensiewe opleiding; wat veral op gevegsvaardighede gefokus het. Gedurende Junie het die skip na die Eniwetok-eiland via Pearl Harbor gevaar waar dit by Taakgroep 58.2 aangesluit het. Franklin het gedien as die vlagskip vir skoutadmiraal Ralph E. Davison vir die meeste van die Franklin se ontplooing in die westelike Stille Oseaan.[7]

Bonin en die Mariana-eiland[wysig | wysig bron]

Op 30 Junie 1944 het vliegtuie van die Franklin aanvalle op die Bonineilande uitgevoer as deel van die inval van die Mariana-eilande. Die vliegtuie het Japannese vliegtuie op die grond en in die lug vernietig, asook artilleriestellings, vliegvelde en het vyandelike skepe aangeval. Op 4 Julie is aanvalle geloods teen Iwo Jima, Chichijima en Haha Jima-eilande; teikens op die grond is verwoes, 'n groot vragskip is gekelder in die hawe en drie kleiner skepe is vernietig nadat brande op hulle uitgebreek het.

Op 6 Julie het die Franklin se vliegtuie aanvalle op Guam en Rota-eilande uitgevoer as deel van die sagmaakproses vir die invalle wat vir Guam beplan is. Die aanvalle het aangehou tot 21 Julie toe die skip direkte ondersteuning aan die inval van Gaum verskaf het. Na twee dae by Saipan, waar proviand aanboord geneem is, het die skip saam met Taakmag 58 (TF 58) gevaar en fotografiese verkenning gedoen en ook lugaanvalle op die Palau-eilande gedoen. Op 25 en 26 Julie het sy vliegtuie vyandelike vliegtuie, skepe en grondinstallasies verwoes. Die skip het die gebied verlaat en na Saipan gevaar en die volgende dag by Taakmag 58.1 aangesluit.

Die onstuimige see het die Franklin verhoed om bomme en vuurpyle aanboord te neem, tog het die skip na Bonin-eiland gevaar vir nog 'n aanval. Op 4 Augustus het vegvliegtuie van die skip vyandige vegvliegtuie en sy bomwerpers en torpedobomwerpers 'n konvooi skepe aangeval, noord van Ototo Jima. Teikens wat vernietig is, was radiostasies, 'n seevliegtuigbasis, vliegvelde en skepe.

Die Franklin het van 9–28 Augustus instandhouding ondergaan en rus vir die bemanning by Eniwetok voor dit saam met USS Enterprise, USS Belleau Wood en USS San Jacinto na die Bonin-eilande gevaar het om sekere teikens te neutraliseer asook om afleidings aanvalle uit te voer. Vanaf 31 Augustus tot 2 September het aanvalle deur Franklin se vliegtuie teikens op die grond verwoes, twee vragskepe gesink, vyandige vliegtuie in vlug vernietig en ook fotografiese verkenning gedoen.

Peleliu[wysig | wysig bron]

Op 4 September 1944 het die skip proviand aanboord geneem by Saipan en toe as deel van Taakgroep 38.1 na Yap-eiland gevaar. Die aanvalle het op 3-6 September plaasgevind wat ook lugdekking aan die inval van Peleliu ingesluit het op die 15de. Die Taakgroep het weer voorrade aanboord geneem van 21 tot 25 September. Franklin was nou die vlagskip van Taakgroep 38.4 en het teruggekeer na Palau waar daar daagliks patrollies uitgestuur is en snags nag-vegvliegtuie.

Leyte[wysig | wysig bron]

Vroeg op die oggend van 14 September 1944 het vliegtuie van die Franklin aanvalle geloods teen Aparri op Luzoneiland en daarna het die skip na die ooste van Luzon gevaar om militêre installasies daar te neutraliseer ter voorbereiding vir die inval van Leyte-eiland. Op 15 September is die skip aangeval deur drie vyandelike vliegtuie; een het daarin geslaag om die skip te tref met 'n bom. Die bom het die agterste hoek van die hysbak op die dek se kant getref en drie persone is dood en 22 gewond.

Franklin, as deel van Taakmag 38.4, vaar noordwes om deel te neem aan die Formosa luggevegte vanaf 12 tot 16 Oktober. Die doelwit was om verskeie Japannese lugmagbasisse te neutraliseer wat op daardie stadium die lugruim tussen die Filippyne en Okinawa beheer het. Die inval van Luzon kon eers plaasvind nadat die Japannese lugmag geneutraliseer is. Op 13 Oktober het die skip 'n Japannese bomwerper, 'n Betty, afgeskiet wat besig was met 'n kamikaze-aanval teen die Franklin. Die vliegtuig het 'n klein bietjie skade aan die dek aangerig maar gelukkig oor die dek gegly en aan die stuurboordkant afgeval. Na dit het die skip posisie ingeneem ter ondersteuning van die Inval van die Filippyne. Die Franklin se vliegtuie het Manilabaai op 19 Oktober aangeval en verskeie skepe en bote gekelder of beskadig. Dit het ook 'n drywende droogdok en elf Japannese vliegtuie vernietig.

Met die aanvanklike inval van Leyte op 20 Oktober het Franklin se vliegtuie omliggende vliegvelde aangeval en verskeie patrollievliegtuie uitgestuur in afwagting op 'n vyandelike mag wat hulle genader het. Op die oggend van 24 Oktober, tydens die Slag van die Sibuyansee, was die Franklin se vliegtuie deel van die aanvalle op die Japannese Magte, onder beheer van Viseadmiraal Takeo Kurita. Hulle het gehelp om die Japannese slagskip Musashi, suid van Luzon, te kelder, die slagskepe Fusō en Yamashiro te beskadig en ook die Japannese torpedojaer Wakaba te kelder. Daar was 'n oënskynlike bedreiging uit 'n ander rigting en die Franklin het saam met Taakgroepe 38.4, 38.3 en 38.2 vertrek om die Japannese vliegdekskipseemag die hoof te bied deur teen dagbreek aan te val. Die vyandelike mag was egter 'n opoffering en skynaanval omrede die Japannese teen daardie tyd min operasionele vliegtuie en 'n tekort aan opgeleide vlieëniers gehad het. Admiraal William Halsey het egter die aas gesluk en na die vyandelike seemag gevaar sonder om sy besluite aan sy kollegas te kommunikeer. Dit het gelei tot die berugte the world wonders kommunikasie debakel. Franklin en ander taakgroepe se vliegdekskepe het magte gekombineer en op 25 Oktober het die Slag van Kaap Engaño plaasgevind waar die Japannese vliegdekskip Chiyoda beskadig (die skip is later deur 'n Amerikaanse kruiser gesink) en ook die vliegdekskip Zuihō gekelder is.

Daarna is die skip uit die taakmag onttrek om brandstof in te neem, en het eers weer op 27 Oktober by Leyte aan aksie deelgeneem. Sy vliegtuie het 'n swaarkruiser en twee torpedojaers, suid van Mindoro, aangeval. Die skip was onderweg op 30 Oktober, ongeveer 160 km vanaf Samar, toe vyandige bomwerpers verskyn het wat op 'n selfmoordsending was. Die vloot se vliegtuie het die meeste van die bomwerpers neergeskiet, tog het ses deur die lug verdediging gedring binne die Franklin taakgroep van vir vliegdekskepe wat omring is deur ongeveer twintig kruisers en torpedojaers. Die lugafweer kanonne van die skepe het drie van die vier bomwerpers afgeskiet wat die vier vliegdekskepe geteiken het. Die bomwerper wat die Franklin in sy visier gehad het, het die vliegdek getref en tot in die galery dek deurgedring; 56 mans sterf en 60 word gewond. Die twee oorblywende Kamikaze-vliegtuie het aangeval, een was neergeskiet en die ander se bomme mis die Franklin maar vlieg in die agterstewe[7] van die USS Belleau Wood vas.[8]

Die Franklin se bemanning kon daarin slaag om alle vure te blus en die vliegdek tydelik te herstel sodat vliegtuie kon land, slegs 76 minute nadat die bom hom getref het.[7]Beide vliegdekskepe het na die Ulithi-atol gegaan vir tydelike herstelwerk. Die Franklin het hierna na die Puget Sound-vlootwerf gevaar waar dit op 28 November 1944 vir herstelwerk gearriveer het. Op 7 November is die bevelvoerder, kaptein Shoemaker afgelos deur kaptein Leslie E. Gehres. Die bemanning het nie van Gehres gehou nie, hy was baie streng en outokraties.[9]

Die Franklin het Bremerton op 2 Februarie verlaat vir opleiding en vlieënierkwalifikasie-oefeninge. Die skip het eers by Pearl Harbor aangedoen vir proviand en op 3 Maart 1945[10] weer vertrek om by Taakgroep 58.3 aan te sluit vir aanvalle op die Japannese tuisland ter ondersteuning van die inval van Okinawa. Aan boord van die Franklin was skoutadmiraal Ralph E. Davison, bevelvoeder van die Taakgroep, skoutadmiraal Gerald F. Bogan[11] op pad om bevel van die Vliegdekskip Divisie 4 oor te neem[12] en kaptein Arnold J. Isbell, op pad om bevel van die USS Yorktown oor te neem. Op 15 Maart het die skip by Taakmag 58 aangesluit en drie dae later het die skip aanvalle en patrollies teen Kagoshima en Izumi op die suide van Kyūshū geloods.[5]

19 Maart 1945[wysig | wysig bron]

USS Franklin besig om te brand nadat twee bomme dit getref het op 19 Maart 1945
Franklin wat oorhel met die bemanning op die dek, 19 Maart 1945

Voor dagbreek op 19 Maart 1945 was die Franklin ongeveer 80 km vanaf die Japannese kus, die naaste wat enige Amerikaanse vliegdekskip gedurende die oorlog nog aan die kus was. Sy vliegtuie het aanvalle geloods teen Honshū en later teen skepe in die hawe van Kure. Die bemanning van die Franklin was twaalf keer gedurende die nag in 'n periode van ses ure opgeroep om gevegsposisies in te neem. Die bevelvoerder, Gehres, het die bystaanstatus na Kondisie III verlaag sodat die manskappe kon eet en slaap. Slegs die bemanning van al die kanonne moes op hul stasies bly.[13] Een Japannese vliegtuig het die skip ongesiens genader. Op daardie stadium was die Franklin besig om 'n tweede golf vliegtuie te laat opstyg toe die Japannese bomwerper deur die wolkbedekking breek en twee semi-pantserdeurdringingsbomme op die skip loslaat voordat die lugafweerkanonne kon skiet op die vliegtuig. Na die tyd is bepaal dat dit twee 250 kg bomme moes gewees het.[7] Daar is onsekerheid of dié vliegtuig afgeskiet is of ontsnap het.

Die een bom het die vliegdek in die middel getref, dit deurdring tot in die loodsdek waar dit groot verwoesting gesaai en brande veroorsaak het op die tweede en derde dekke. Dit het ook die Gevegsinligtingsentrum en die radarstelsel buite aksie gestel. Die tweede bom het die skip aan die agterkant getref en deur twee dekke gedring. Ten tye van die impak van die twee bomme was daar 31 bewapende vliegtuie vol brandstof op die vliegdek. Al die vliegtuie het oombliklik aan die brand geslaan. Die dertien tot sestien ton plofstof aanboord die vliegtuie het gou begin ontplof en progressief aangehou totdat alles ontsteek het. Daar was Tiny Tim lug-tot-grondvuurpyle aanboord van die Vought F4U Corsair-vliegtuie. Omrede hulle neuse in die lug wys, wanneer hulle aan die drie hegpunte hang, het tot gevolg gehad dat die vuurpyle oor die dek trek en in die water val sodra hulle enjins begin ontsteek het.[7] Onder, binne in die loodsdek was vliegtuie waarvan sestien vol brandstof en vyf ten volle bewapen was. Die voorste brandstofverskaffingstelsel was gestoor en beveilig maar die agterste stelsel in bedryf. Die ontploffing in die loodsdek het die brandstoftenks van die vliegtuie aan die brand gesteek en 'n brandstofdampontploffing het die dek verwoes. Die twaalf Tiny Tim-vuurpyle aanboord van die vliegtuie het binne die loodsdek rond gebons totdat die 63 kg plofkoppe ontsteek het. Slegs twee bemanningslede het die brand oorleef. Een Tiny Tim-vuurpyl het op die derde dek, net onder die voorste hysbak homself ingewurm en kon eers verwyder word toe die skip Ulithi bereik het.[7]

Digte rook het al die masjinerie en toerustingruimtes gevul en bevel is gegee dat dit ontruim moet word.[7] Franklin het gou stil in die water gelê, doodstil met geen radiokommunikasie nie en besig om te vergaan in die hitte wat die verskillende brande opgewek het. Kaptein Gehres het vanaf die brug die bevel gegee dat alle magasyne met water gevul moet word, 'n standaard voorsorgmaatreël, maar die opdrag kon nie uitgevoer word nie omrede die skip se waterpype beskadig is deur die brande en ontploffings. Die kruisers USS Pittsburgh, USS Santa Fe en torpedojaers USS Miller, USS Hickox, USS Hunt en USS Marshall het die taakgroep verlaat en die Franklin gaan ondersteun.[7]Skoutadmiraal Davison, vergesel met skoutadmiraal Bogan, het die Franklin verlaat met behulp van 'n kabel en katrolstelsel en die torpedojaer USS Miller tydelik as sy vlagskip gebruik. Davison het voorgestel dat kaptein Gehres die Franklin self laat sink deur luike te open, maar hy het geweier omrede daar nog vele lewende mense onder die vliegdek was.[9][14]

Agterste 5-duimkanon skiettoring aan die brand, 19 Maart 1945

Die ander torpedojaers het agter die Franklin inbeweeg om mense te red wat oorboord geslinger is weens die ontploffings of in die see gespring het om die vure te vermy. Party van die torpedojaers het hul boeg teen die Franklin se kant gedruk sodat vasgekeerde mense bevry kan word.[7] Baie mense het gesterf of is gewond, tog het die honderde offisiere en matrose wat vrywilliglik op die skip agtergebly het, hulle skip gered. Een van die sterfgevalle was die skeepsdokter George W. Fox; hy het gesterf terwyl hy gewonde matrose behandel het. Daarvoor is die Navy Cross postuum aan hom toegeken.[15][16] Die totale aantal sterftes was 924, die ergste vir enige skip wat 'n aanval oorleef het en die tweede grootste ooit na die USS Arizona.[17] Die sterftesyfer sou veel hoër gewees het as dit nie was vir die aksies wat 'n klompie oorlewendes geneem het. Van hulle is Luitenant-kommandeur Joseph T. O'Callahan, die skip se Katolieke priester wat brandbestrydingspartye georganiseer en gelei het, ook reddingspartye gereël het, mense bygestaan het met hulle laaste oomblikke en ook groepe na die magasyne gelei het (dit het gedreig om te ontplof) om dit nat te maak. Luitenant Donald A. Gary, het 300 persone ontdek wat vasgekeer was in 'n swart, roet aangepakte menasie. Hy het 'n uitgang gevind en keer op keer teruggekeer om groepe mense na veiligheid te lei. Hy het ook later brandbestrydingspartye georganiseer en gelei om brande op die loodsdek te blus. Hulle het ook die Nr.3 stoomketel binnegegaan en daarin geslaag om stoom in een stoomketel op te wek. Die Medal of Honor is aan beide die twee persone toegeken. USS Santa Fe het baie mense uit die see opgepik en ook gewonde mense en nienoodsaaklike persone van die Franklin gehaal deur tot teen dit te beweeg. Van die mense wat ontruim is, is lede van Air Group 5, wat as onvervangbaar beskou was.[18] Daar was 32 Vought F4U Corsair vegvliegtuie, 15 Grumman TBM Avenger torpedobomwerpers, 7 Curtiss SB2C Helldiver duikbomwerpers en 5 Grumman F6F Hellcat vliegtuie verwoes in die Japannese aanval.[19]

Franklin nader New York, 26 April 1945

Die amptelike slagofferstatistiek van die Vloot vir die brand van 19 Maart 1945 is 724 dood en 265 gewond. Dié statistiek was gereeld bygewerk soos nuwe feite bekend geraak het. Die nuutste syfers deur 'n Franklin historikus en navorser, Joseph A. Springer, stel dat daar 807 persone dood en meer as 487 gewond is. Die Franklin het die meeste skade opgedoen en hoogste ongevallesyfer gehad van enige Amerikaanse Vloot vliegdekskip wat die Tweede Wêreldoorlog oorleef het.[20] Behalwe die Medals of Honor toegeken aan Donald Gary en Joseph O'Callahan en 'n Navy Cross postuum toegeken aan George W. Fox is 'n addisionele 21 Navy Crosses en 26 Silver Stars ook toegeken as 'n gevolg van al die aksies van die dag.[21][22] Daar was 'n ook 'n Gold Star toegeken aan Kommandeur Joseph F. "Joe" Taylor in die lig van sy derde Navy Cross ontvang. Hy was die skip se uitvoerende offisier asook 'n voormalige torpedobomwerper vlieënier.[23] Daar was ook Navy Crosses toegeken aan Luitenant-kommandeur Dwight L. Johnson, die USS Miller se bevelvoerder,[22] Luitenant-kommandeur Macgregor Kilpatrick, 'n ervare vlieënier en bevelvoerder van die Vegter 51 Eskader,[24] en Luitenant Fred Harris, 'n prokureur asook 'n Franklin vliegdekoffisier en lid van die Texas se wetgewende liggaam voor en na die oorlog.[25][26] Van die ontvangers van Silver Stars is Luitenant Grimes W. Gatlin, die skip se ander kapelaan en pastoor van die Metodiste kerk,[27] en Donald H. Russell, 'n burgerlike Vought F4U Corsair tegniese ondersteuning ingenieur.[28]

Die Franklin, soos die meeste oorlogtydse skepe, is gemodifiseer met meer bewapening wat meer bemanning en meer ammunisie vereis het. Daar was ook meer vliegtuie, wat ook swaarder was as wat beplan is en die vliegdek moes dus versterk word. Die vliegdekskip het meer water verplaas as wat aanvanklik beplan was, dit het dieper in die water gelê en sy stabiliteit kenmerke was verander. Die USS Santa Fe het tot langs die Franklin beweeg om water met haar brandslange oor die brande te spuit asook om ongevalle op draagbare en minder ernstige gevalle aanboord te neem. Daar is enorme hoeveelhede water oor die skip gespuit waarvan 'n klomp die skip binnegedring het en sy diepgang vererger het. Die situasie is vererger omdat die skip 15-grade na stuurboord oorgehel het. Dit het die Franklin se stabiliteit versleg, soveel so dat die skip se kans op oorlewing in gedrang was. Daar is water as ballas in die Franklin gepomp om die oorhel na stuurboord te neutraliseer, die skip het toe 15-grade na bakboord oorgehel. Die USS Pittsburgh het die Franklin op sleeptou geneem teen 'n snelheid van 5 knope vir die res van die dagligure. Na ses ure was die brande grootliks onder beheer en was die gevoel dat die skip gered kan word. Die bemanning het na die ingenieurs- en toerustingareas teruggekeer en die skip aan die gang gekry, op eie stoom, teen 25 knope per uur. Slegs twee van die vier skroewe is gebruik. Die vliegtuie van die Franklin, wat in die lug was ten tye van die bombardering, is na ander vliegdekskepe in die Taakgroep weggewys waar hulle geland het. Op sommige van dié vliegdekskepe is vliegtuie in die see gestoot om vir hulle plek te maak. Admiraal Davison het vyf torpedojaers afgevaardig om te soek vir die bemanning van die Franklin wat oorboord gewerp is of in die see gespring het.[9][14]

Terugkeer na die V.S.A.[wysig | wysig bron]

Die Franklin het tot by die Ulithi-atol gestoom teen 14 knope op sy eie krag waar noodherstelwerk gedoen is. Daarna het dit na Pearl Harbor gevaar vir verdere tydelike herstelwerk. Soos per gebruik in Pearl Harbor gaan die plaaslike haweloods aanboord van skepe om hulle te help met navigasie tot by die dokke. Kaptein Gehres het egter die aanbod geweier en gesê hy sal self die skip inneem. Hy stuur egter die Franklin te vinnig die dokke in en die skip bots daarteen. Hy blameer die aanlêplek besonderhede daarvoor.[29]

Nadat die tydelike herstelwerk afgehandel is, vertrek die skip via die Panamakanaal na die Brooklyn Vlootwerf in New York en arriveer daar op 28 April 1945. Hy moes na die ooskus van Amerika vaar vir herstelwerk omrede al die herstelwerwe aan die weskus oorlaai en vol skepe was wat beskadig is deur Japannese Kamikaze vlieëniers.[5]

Met die Franklin se aankoms in New York het 'n onderliggende probleem oopgebars; kaptein Gehres het baie sy bemanning wat die skip verlaat het op 19 Maart 1945 beskuldig van drossery ten spyte dat hulle in die see moes spring om 'n vuurdood te vermy. Sommiges het ook aangevoer dat die Verlaat die skip-bevel gegee was.[9] Terwyl die skip van die Ulithi-atol na Hawaii gevaar het, het kaptein Gehres die 704-klub aangekondig; dit is al die bemanning wat aanboord van die skip gebly het volgens hom. Ondersoekers van New York het egter ontdek dat slegs ongeveer 400 persone die hele tyd aan boord van die skip was. Die ander is aanboord gebring voor of gedurende die stop tydperk te Ulithi. Al die aanklagte teen die betrokke bemanning het ongesiens verdwyn. Kaptein Gehres het as 'n Skoutadmiraal afgetree, en nooit weer enige oorsese aanstelling aanvaar nie of as bevelvoerder van 'n ander Amerikaanse skip opgtree nie.[30]

Herstelwerk[wysig | wysig bron]

Franklin te Bayonne in 1964

Ongeag die ernstige skade is die Franklin uiteindelik herstel tot 'n goeie toestand. Die storie van die skip se amper-vernietiging en herstelwerk is saamgevat in 'n oorlogtyd-dokumentêre rolprent The Saga of the Franklin (1945) en die 2011 dokumentêre rolprent, USS Franklin: Honor Restored.

Na-oorlogse tydperk[wysig | wysig bron]

Daar is vier Battle Stars aan die Franklin toegeken vir sy diens gedurende die Tweede Wêreldoorlog.[5] Na die oorlog was die Franklin oopgestel vir die publiek tydens vierings en feestelikhede. Die skip is op 17 Februarie 1947 uit diens onttrek te Bayonne, New York en in reserwe geplaas.

Terwyl die Franklin in die vlootreserwe was is hy op 1 Oktober 1952 geherkategoriseer as aanvalsvliegdekskip CVA-13, op 8 Augustus 1953 as 'n teenduikbootoorlogsondersteuningsvaartuig CVS-13 en op 15 Mei 1959 as 'n vliegtuigvervoervaartuig AVT-8. Die skip het egter nooit weer see toe gevaar nie en is op 1 Oktober 1964 van die Vlootregister verwyder. Die Franklin en USS Bunker Hill – wat ook ernstig beskadig was deur vliegtuigaanvalle – is die enigste vliegdekskepe van hulle klas wat geen diens gedoen het na die oorlog nie, al was hulle beide suksesvol herstel. Dit is moontlik deur hulle amper-nuut status wat hulle uit diens gehou het, die Vloot het vir baie jare 'n beter herkonfigurasie gesien wat nooit bereik is nie.[31]

Die Vloot het uiteindelik die Franklin aan die Peck Iron and Metal maatskappy van Portsmouth, Virginië verkoop maar het toe skielik weer beslag op die skip gelê weens 'n dringende versoek deur die Bureau of Ships vir sy vier turbo-generators. Die skip is toe uiteindelik as skroot verkoop aan die Portsmouth Salvage Company van Chesapeake, Virginië op 27 Julie 1966. Die skip het New York op sleeptou verlaat deur die Red Star Towing Company op 1 Augustus 1966.[5]

Galery[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Friedman, p. 232
  2. Friedman, p. 156
  3. U.S. Naval Historical Center
  4. Hoehling, A. A. (1974). The Franklin Comes Home. New York: Hawthorn Books. p. 3.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 "Franklin V". 15 April 2004.
  6. Jackson, Steve (2009). Lucky Lady: The World War II Heroics of the USS Santa Fe and Franklin (in Engels). Da Capo Press. p. 110. ISBN 978-0-7867-5017-7.[dooie skakel]
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 7,8 Russell, James S. (1986). "Mess Treasurer of the Essex Class". Proceedings. United States Naval Institute. Supplement (April): 54–63.
  8. Smith, Peter C (2014). Kamikaze To Die for the Emperor. Barnsley, UK: Pen & Sword Books Ltd. pp. 25–26. ISBN 978-1-78159-313-4.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Chen, C. Peter. "Leslie Gehres". ww2db.com. Besoek op 23 September 2016.
  10. O'Callahan, Joseph T. (1956). I Was Chaplain on the Franklin. New York: The Macmillan Company. p. 15. LCCN 56010786.
  11. O'Callahan, p. 22.
  12. "Vice Admiral Gerald F. Bogan, U. S. Navy, Retired" (PDF). Naval History and Heritage Command. 28 Oktober 1957. Besoek op 4 Mei 2019.
  13. Shea, Michael R. (31 Julie 2009). "Red Sky at Morning: Horror and Heroism Aboard the USS Franklin".
  14. 14,0 14,1 "Red Sky at Morning: Horror and Heroism Aboard the USS Franklin". historynet.com. 31 Julie 2009. Besoek op 23 September 2016.
  15. "George W Fox : Military Death Record World War II". americanbattlegraves.com. Besoek op 23 September 2016.
  16. "Navy Cross Awards to members of the U.S. Navy in World War II". homeofheroes.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 November 2016. Besoek op 23 September 2016.
  17. Springer, Joseph A. (2007). Inferno: The Epic Life and Death Struggle of the USS Franklin in World War II. Zenith Press. p. 317. ISBN 978-0-7603-2982-5. OCLC 76820924.
  18. Sherman, Samuel Robert (Julie–Augustus 1993). "Flight Surgeon on the Spot". Navy Medicine. Vol. 84, no. 4. p. 8. Besoek op 3 Mei 2019.
  19. "USN Overseas Aircraft Loss List March 1945". www.aviationarchaeology.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Maart 2017. Besoek op 15 September 2021.
  20. Friedman, pp. 153–56, 232.
  21. Jackson, Steve (2003). Lucky Lady: The World War II Heroics of the USS Santa Fe and Franklin. New York: Carroll & Graf Publishers. pp. 459, 474. ISBN 0-7867-1061-6.
  22. 22,0 22,1 "Navy Cross" (PDF). All Hands. Desember 1947. p. 59. Besoek op 26 Mei 2019.
  23. "232 of Franklin Crew Decorated" (PDF). All Hands. Augustus 1945. p. 56. Besoek op 3 Mei 2019.
  24. O'Callahan, pp. 40, 134.
  25. "Fred R. Harris". Legislative Reference Library of Texas. Besoek op 17 Mei 2019.
  26. O'Callahan, pp. 45, 134.
  27. "Lieutenant Grimes Weldon Gatlin". University of Texas Arlington Libraries. 27 Mei 1945. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Mei 2019. Besoek op 3 Mei 2019.
  28. "First Civilian Wins Navy Silver Star" (PDF). The New York Times. 7 November 1945. p. 12. Besoek op 3 Mei 2019.
  29. "World War II Database – Leslie Gehres". 31 Julie 2015.
  30. "Davis-Monthan Aviation Field Register – Leslie E. Gehres". 3 Februarie 2012.
  31. "World Aircraft Carriers List: US Fleet Carriers, WWII Era". hazegray.org. Besoek op 23 September 2016.

Bronne[wysig | wysig bron]

Verdere leesstof[wysig | wysig bron]

  • Springer, Joseph A. (2007). Inferno: The Epic Life and Death Struggle of the USS Franklin in World War II. New York: Zenith Press. ISBN 0-7603-2982-6
  • O'Callahan, Joseph T. (2019). I Was Chaplain on the Franklin. Annapolis: Naval Institute Press; Reissue edition. ISBN 1-6824-7477-1
  • Big Ben, the Flat Top: The Story of the U.S.S. Franklin. Atlanta, GA: Albert Love Enterprises. 1946. OCLC 18477191.
  • Jackson, Steve (2002). Lucky Lady: The World War II Heroics of the USS Santa Fe and Franklin. New York: Carroll & Graf. ISBN 0-7867-1310-0. OCLC 54493284.
  • Nilo, James R.; St. Peters, Robert E. (1989). USS Franklin (CV-13): The Ship That Wouldn't Die. Paducah, KY: Turner Publishing. OCLC 26127930.
  • Prato, Peter J. (2001). Saving Big Ben: The Saga of the U.S.S. Franklin and the Most Decorated Crew in Naval History. 1st Books Library. ISBN 1-58820-183-X. OCLC 47170707.
  • Satterfield, John R. (2011). Saving Big Ben: The USS Franklin and Father Joseph T. O'Callahan. Annapolis, MD: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-808-1. OCLC 670481779.
  • Thorne, Phil (Maart 2022). "Battle of the Sibuyan Sea". Warship International. LIX (1): 34–65. ISSN 0043-0374.
  • USS Franklin [S.l.] Book on Demand. 2012. ISBN 978-5-511-10424-9. OCLC 855756404.
  • USS Franklin (CV-13): Original Documents 1943–1946. Paducah, KY: Turner Publishing. 1994. ISBN 1-56311-145-4. OCLC 1563111454.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.