Venda (tuisland)

Venda
Riphabuliki ya Venḓa
Republic of Venda
Republiek van Venda

← 1979 – 1994 →
Vlag Wapen
Leuse: Shumela Venḓa
Volkslied: Pfano na vhuthihi
Ligging van Venda in Suid-Afrika
Hoofstad	Thohoyandou
Taal/Tale	Venda, Engels, Afrikaans
Regering	Republiek
President	Patrick Mphephu (1979–1988)
	Frank Ravele (1988–1990)
	Gabriel Ramushwana (1990–1994)
	Tshamano G. Ramabulana (1994)
Wetgewer	Parlement
Historiese tydperk	Apartheid
- Stigting	13 September 1979
- Weer ingelyf in Suid-Afrika	27 April 1994
Oppervlakte
- 1994	6 807 km2 2 628 sq mi
Bevolking
- 1994 skatting	718 207
Digtheid	105,5 /km²  273,3 /sq mi
Geldeenheid	Suid-Afrikaanse Rand

Venda was 'n vorige Bantoestan (tuisland) in die noord-ooste van Suid-Afrika. Dit het 'n oppervlak van sowat 6 807 vierkante kilometer beslaan en bestaan uit twee ingeslote grondgebiede versprei deur die vorige Suid-Afrikaanse provinsie van Transvaal. Die hoofstad van 1979 tot 1994 was Thohoyandou. Die tuisland wat onafhanklikheid van Suid-Afrika verkry het op 13 September 1979 was geskep om Vendas van 'n eie land te voorsien.

Na die eerste demokratiese Suid-Afrikaanse algemene verkiesing van 1994, is die tuisland heringelyf by die Republiek van Suid-Afrika, en wel onder Limpopoprovinsie. Teen daardie tyd het Venda meer as 718 207 inwoners gehuisves.

Ligging en klimaat

Venda lê in die verre noordooste van Gauteng en bestaan uit 2 geografiese eenhede met 'n gesamentlike oppervlakte van sowat 7 400 km². Die grootste geografiese eenheid word in die noorde deur ʼn baie nou landstrook van die Limpoporivier en Zimbabwe geskei, terwyl dit in die noord- en suidooste aan onderskeidelik die Nasionale Krugerwildtuin en Gazankulu grens en in die weste aan die distrikte Messina en Soutpansberg.

Die tweede en baie klein eenheid lê wes van Louis Trichardt. Venda het 'n gematigde tot warm klimaat met 'n gemiddelde somertemperatuur van 23, 1 °C en ʼn gemiddelde wintertemperatuur van 16,2 °C.

Die Soutpansbergreeks, waarvan 'n gedeelte van wes na oos deur Venda loop, verdeel die land in 3 reënvalstreke: noord van die bergreeks sak jaarliks tussen 300 en 600 mm reën uit en suid daarvan tussen 500 en 1 000 mm, terwyl die suidwestelike plato van die bergreeks tussen 1 000 en 1 200 mm reën per jaar kry. Die belangrikste riviere is die Nzhelele, die Mutale en die Luvuvhu.

Bronnelys

• Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409699, volume 28, bl. 51

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Venda.
• (en) "Venda". Encyclopædia Britannica. Besoek op 24 Junie 2019.