Xochimilco
- Hierdie artikel handel oor die voorstad van Meksikostad. Moenie verwar word met Xochicalco nie.
Historiese sentrums van Meksikostad en Xochimilco* | |
---|---|
Unesco-wêrelderfenisterrein | |
Trajineras in die "swemmende tuine" (Chinampa) van Xochimilco | |
Ligging van Xochimilco in Meksiko | |
Koördinate: 19°16′30″N 99°08′20″W / 19.27500°N 99.13889°W | |
Lande | Meksiko |
Tipe | Kultuur |
Kriteria | ii, iii, iv, v |
Verwysings | 412 |
Streek† | Noord-Amerika |
Inskripsiegeskiedenis | |
Inskripsie | 1987 (11de Sessie) |
* Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn. † Streek soos deur Unesco geklassifiseer. |
Xochimilco (Spaans: [sotʃiˈmilko]; Nahuatl: Xōchimīlco, [ʃoːtʃiˈmiːlko], ) is een van die 16 munisipaliteite (Spaans: alcaldías) of voorstede binne Meksikostad. Dit is sowat 25 km suidoos van die stadsentrum geleë, beslaan 'n oppervlakte van 122 km² en het 'n bevolking van 415 007 in 2010 gehad. Xochimilco is veral vir sy "swemmende tuine" (Chinampa) bekend en is op die gebied van die voormalige onafhanklike stad Xochimilco aan die suidelike oewer van die Xochimilcomeer geleë. Tenochtitlan, die hoofstad van die Asteekse Ry was verder noord in die Tekskokomeer en die ou Teotihuacán verder noordwes geleë.
Xochimilco se geskiedenis strek terug tot Voor-Colombiaanse tye toe in die Meso-Amerikaanse vroee Klassieke tydperk onbekende volkere in dié gebied gevestig het. Tydens die Postklassieke tydperk was Xochimilco 'n belangrike altépetl (stadstaat) wat in die 15de eeu deur die Asteekse Driebond oorgeneem is. Dit is saam met Tenochtitlan tydens die Spaanse verowering van die Asteekse Ryk (1519–1521) by die Spaanse Ryk ingelyf en het die graanskuur van Meksikostad geword. Xochimilco se landbou was uniek omdat kunsmatige eilande in vlakwater uit grond en organiese materiale opgerig is, waarop mielies, boontjies, tamaties, koejawels, avokados, patats, paprikas en blomme geweek is. Oorblyfsels van hierdie landbou is nog steeds in Xochimilco te siene en vorm deel van die uitgebreide kanaalstelsel.
In Xochimilco bly 14 inheemse volkere wat ten spyte van die verstedeliking steeds baie van hul tradisionele kultuur bewaar het. Die noordelike deel van dié voorstad is egter nou sterk in die stedelike infrastruktuur verweef en beskik oor verskeie sakeparke wat van sterk ekonomiese belang vir dié munisipaliteit is. Die bergstreek in die suide en die sentrale meergebied vorm die grootste natuurreservaat van die hoofstad en is veral onder toeriste en inwoners van Meksikostad gewild. Belangstellendes kan die bekende blommemark besoek of een van die gewilde kleurvolle toerbote (trajineras) saam met 'n gids huur en die kanale verken. Die Isla de las Muñecas ("Poppe-eiland") vorm 'n toeristetrekpleister van 'n ander aard met tientalle verweerde poppe wat in die bomme hang en oorspronklik die gees van 'n meisie wat verdrink het sou weghou.
Die Historiese sentrums van Meksikostad en Xochimilco is in 1987 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.
Verdere leesstof
[wysig | wysig bron]- (en) Cline, S.L. (1991). A Cacicazgo in the Seventeenth Century: The Case of Xochimilco. pp. 265–274.
{{cite book}}
:|work=
ignored (hulp)
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Xochimilco.
- (en) Toerisme-inligting oor Xochimilco op Wikivoyage
- (en) "Xochimilco". Encyclopædia Britannica. Besoek op 13 Oktober 2018.