Bruto nasionale geluk

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Spreuk op 'n muur by Thimphu Skool vir Tradisionele Kunste

Bruto nasionale geluk (BNG) ː(Engelsː Gross National Happiness - GNH) is 'n filosofie wat as grondslag dien van die regering van Bhoetan se regeringsbeleid. Dit omvat 'n indeks wat gebruik word om die kollektiewe geluk en welsyn van 'n bevolking te meet. Bruto Nasionale Geluk word op 18 Julie 2008 ingestel as die doelwit van die regering van Bhoetan, soos gestel in die land se grondwet.[1]

Die term Bruto Nasionale Geluk is in 1972 geskep tydens 'n onderhoud deur 'n Britse joernalis vir die Financial Times in Mumbai-lughawe met die destydse koning van Bhoetan, Jigme Singye Wangchuck, wat gesê het "Bruto nasionale geluk is belangriker as bruto nasionale produk."[2][2][3]

In 2011 het die Verenigde Nasies (VN) se Algemene Vergadering 'n resolusie aanvaar oor "Geluk: 'n holistiese benadering tot ontwikkeling." In die resolusie is lidlande versoek om die voorbeeld van Bhoetan te volg en geluk en welsyn te meet en geluk as 'n fundamentele menslike doelwit te stel.[4]

In 2012 het Bhoetan se destyse eerste minister Jigme Thinley en die sekretaris-generaal van die Verenigde Nasies Ban Ki-moon 'n hoëvlakvergadering byeengeroep oor "Welstand en Geluk: Definieering van 'n Nuwe Ekonomiese Paradigma" om die verspreiding van Bhoetan se BNG-filosofie aan te moedig.[5] Op die hoëvlakvergadering is die eerste Wêreldgelukverslag uitgereik. Kort na die hoëvlakvergadering is 20 Maart 2012 verklaar as Internasionale Dag van Geluk deur die VN in 2012 met resolusie 66/281.[6]

Bhoetan se eerste minister, Tshering Tobgay, het aanvanklik 'n fokus op meer konkrete doelwitte geplaas in plaas daarvan om BNG te bevorder toe hy sy amp beklee het,[7] maar hy het sederdien die BNG konsep wel internasionaal bevorder.[8] Ander Bhoetanese amptenare bevorder ook die verspreiding van BNG by die VN en die breer internasionale gemeenskap.[9][10]

BNG gedefinieer[wysig | wysig bron]

BNG is onderskeibaar van bruto binnelandse produk deur kollektiewe geluk as doel van regering te beklemtoon, deur harmonie met die natuur en tradisionele waardes soos gestel in die 9 domeine van geluk en die vier pillare van BNG.[11] Die vier pilare van BNG is 1) volhoubare en billike sosio-ekonomiese ontwikkeling; 2) omgewingsbewaring; 3) bewaring en bevordering van kultuur; en 4) goeie bestuur.[12] Die nege domeine van BNG is sielkundige welsyn, gesondheid, tydsbesteding, opvoeding, kulturele diversiteit en veerkragtigheid, goeie bestuur, gemeenskaps vitaliteit, ekologiese diversiteit en veerkragtigheid en lewenstandaard.[13][14] Elke domein is saamgestel uit subjektiewe (opname-gebaseerde) en objektiewe aanwysers. Die domeine het dieselfde gewig, maar die aanwysers binne elke domein verskil volgens gewig.[15]

Implementering van BNG in Bhoetan[wysig | wysig bron]

Die Gross National Happiness Commission is verantwoordelik vir die implementering van BNG in Bhoetan.[16] Die BNG-kommissie bestaan uit die sekretarisse van die ministeries van die regering, die eerste minister en die sekretaris van die BNG-kommissie.[17] Die take van die BNG-kommissie sluit in die opstel en implementering van die land se 5-jaar plan en die uitvaardiging van beleid. Die BNG-indeks word gebruik om die geluk en welsyn van Bhoetan se bevolking te meet. 'n BNG beleidsbesluitnemingsprogram[18] en BNG projekbesluitneminsprogram[19] word deur BNG-kommissie gebruik om te besluit oor beleid en projek implementeering.

In 2008 is die eerste BNG-opname uitgevoer.[20][21] Dit is gevolg deur 'n tweede een in 2010.[22] Die derde landwye opname is in 2015 uitgevoer.[23] Die BNG-opname dek al twintig distrikte (Dzonkhags) en resultate word gerapporteer vir verskillende demografiese faktore soos geslag, ouderdom, woonplek en beroep. Die eerste BNG opnames bestaan uit langtermynvraelys, wat vrae oor die tye wat 'n persoon bid en karma-aanwysers ingesluit het. Dit het 'n paar uur geneem om een vraelys te voltooi. Later ronde van die BNG-indeks is verkort, maar die opname het die godsdienstige gedragsaanwysers behou.[24]

Die Bhoetan BNG-indeks is deur die Centre for Bhutan Studies ontwikkel met die hulp van navorsers van die Universiteit van Oxford om die vordering van die Bhoetanese samelewing te meet. Die indeksfunksie is gebaseer op die Alkire & Foster-metode van 2011.[24][25] Na die skepping van die BNG-indeks het die regering die metode gebruik om nasionale vordering te meet en beleid in te lig.

Die Bhoetan BNG-indeks word beskou as 'n meetinstrument vir maatskaplike vordering soortgelyk aan ander modelle soos die Bruto Nasionale Welsyn van 2005, die Organisasie vir Ekonomiese Samewerking en Ontwikkeling (OESO) se Beter Lewensindeks van 2011 en die Sosiale Vorderingindeks (Social Progress Index-SPI) van 2013. Een kenmerk van Bhoetan BNG-indeks van ander modelle is dat ander modelle ontwerp word vir sekulêre regerings en sluit nie godsdienstige gedragsmetingkomponente in nie.

Die data word gebruik om geluk tussen verskillende groepe burgers te vergelyk[25] en veranderings oor tyd.[26]

Verspreiding van die BNG buite Bhoetan[wysig | wysig bron]

In Victoria, Brits-Columbië, Kanada, is 'n verkorte weergawe van Bhoetan se BNG-opname gebruik deur die plaaslike regering, plaaslike stigtings en regeringsagentskappe onder leiding van Martha en Michael Pennock om die plaaslike bevolking van Victoria te assesseer.[27][28]

In die staat São Paulo, Brasilië, het Susan Andrews,[29] deur die organisasie van Future Vision Ecological Park, 'n weergawe van Bhoetan se BNG op gemeenskapsvlak in sommige stede gebruik.[30]

In Seattle, Washington, Verenigde State, is 'n weergawe van die BNG-indeks gebruik deur die Seattle Stadsraad en Sustainable Seattle om die geluk en welsyn van die Seattle Area-bevolking te bepaal.[31][32][33] Ander stede en gebiede in Noord-Amerika, insluitend Eau Claire, Wisconsin, Creston, Brits-Columbië en die VSA staat van Vermont, gebruik ook 'n weergawe van die BNG-indeks.[34]

By die Universiteit van Oregon, Verenigde State, is 'n gedragsmodel van BNG gebaseer op die gebruik van positiewe en negatiewe woorde op sosiale netwerk status opdaterings ontwikkel deur Adam Kramer.[35]

In 2016 het Thailand sy eie BNG-sentrum bekendgestel.[36] Die voormalige koning van Thailand, Bhumibol Adulyadej, was 'n goeie vriend van koning Jigme Singye Wangchuck, en het die soortgelyke filosofie van die selversongende ekonomie bedink.

In die Filippyne word die konsep van BNG geprys deur verskeie persoonlikhede, veral Filippynse senator en VN se wêreldwye voorspreker vir veerkragtigheid Loren Legarda, en voormalige minister van omgewingsake, Gina Lopez. Wetsontwerpe is ingedien in die Filippynse Senaat en Huis van Verteenwoordigers ter ondersteuning van bruto nasionale geluk in die Filippyne. Daarbenewens, is die uitvoerende direkteur van Bhoetan se BNG-sentrum, dr. Saamdu Chetri, deur hoë vlak amptenare in die Filippyne vir 'n BNG Forum genooi.[37][38][39]

Baie ander stede en regerings het sedert die Hoëvlakvergadering in 2012 'n pogins aangewend om menslike geluk en welsyn (ook genoem "Beyond GDP")[40] te meet, maar het nie weergawes van Bhoetan se BNG-indeks gebruik nie. Onder hulle is die Verenigde Koninkryk se nasionale statistiekkantoor[41] en die Verenigde Arabiese Emirate[42][43][44] en stede soos Somerville, Massachusetts, Verenigde State, en Bristol, Verenigde Koninkryk. Ook 'n aantal maatskappye wat volhoubaarheidspraktyke in besigheid implementeer, is deur BNG geïnspireer.[45]

Bruto nasionale geluk word ook in die Verenigde State bevorder deur 'n nie-winsorganisasie, Gross National Happiness USA (GNHUSA), wat gevestig is in Vermont. Dit is 'n 501c (3) belastingvrye nie-winsgewende organisasie met die doel om persoonlike geluk en kollektiewe welsyn te bevorder deur die VSA se meting van sukses en vordering te verander. GNHUSA is gestig nadat Linda Wheatley van Montpelier, Vermont, die 2008 jaarlikse Gross National Happiness Research Conference in Thimphu, Bhoetan, bygewoon het. Wheatley het teruggekeer na Vermont vasbeslote om die onbekende BNG-konsepte aan die algemene publiek in die VSA bekend te stel. Na afloop van die stigting van 'n nie-winsorganisasie in die lente van 2009, het verteenwoordigers van die groep die vyfde internasionale GNH-navorsingskonferensie in Brasilië in November 2009 bygewoon en in Junie 2010 die eerste Amerikaanse konferensie oor bruto nasionale geluk en ander alternatiewe aanwysers by Champlain Kollege in Burlington, Vermont aangebied. In Mei van 2012 het GNHUSA met medeborge Measure What Matters, 'n konferensie gebou in Vermont om samewerking van datakundiges te bewerkstellig. Die staat van Vermont se goewerneur het 13 April (President Jefferson se verjaarsdag) verklaar as "Pursuit of Happiness Day" en het die eerste staat geword om wetgewing wat die ontwikkeling van alternatiewe aanwysers en bystand tot die maak van beleid moontlik gemaak het. GNHUSA werk saam met die Vermont Data Center om 'n periodieke studie van welstand in die staat te doen, as 'n toets vir ander state en munisipaliteite. Die organisasie werk ook nou saam met die Happiness Alliance in die versameling van aanlyn BNG data, gebaseer op die domein van geluk wat deur Bhoetan ontwikkel is. In 2017 het GNHUSA die proses ingestel om met takke in al 50 state te vestig om met plaaslike regerings en instansies oor welsynsinisiatiewe te werk, wat begin met Wisconsin en Noord-Carolina. Die organisasie bevorder ook die VN-aangewese Internasionale Gelukdag (20 Maart) as 'n geleentheid om die konsepte van "Happiness Dinners" regoor die land te bespreek. Van 25 Augustus 2012 tot op hede het BNG VSA 'n jaarlikse landwye aksie-navorsingsprojek, "The Happiness Walk", uitgevoer deur GNHUSA-raadslede en ondersteuners.

Kritiek[wysig | wysig bron]

BNG word beskryf deur kritici as 'n propaganda-instrument wat deur die Bhoetese regering gebruik word om aandag af te lei van etniese suiwering en menseregteskendings wat die regering gepleeg het.[46][47]

Bhoetanese demokratiese regering het in 2008 in aanvang geneem. Voor daardie tyd het die etniese reiniging in Bhoetan van nie-Boeddhistiese bevolking die etniese Nepalese van Hindoe-geloof gedoen as gevolg van die BNG-kulturele bewaring.[48][49] Die nieregeringsorganisasie (NRO) Human Rights Watch het die gebeure gedokumenteer.[50] Volgens Human Rights Watch "... is ongeveer 100 000 of 1/6 van die bevolking van Bhoetan van Nepalese oorsprong en Hindoe-geloof uit die land uitgedryf omdat hulle nie met Bhoetan se Boeddhistiese kultuur sou integreer nie.[51] "Die Refugee Council of Australia het verklaar dat "...dit is buitengewoon en skokkend dat 'n nasie kan wegkom met die uitdwing van een sesde van sy mense en op een of ander manier sy internasionale reputasie grotendeels behoue bly. Die regering van Bhoetan moet nie bekend wees vir bruto nasionale geluk nie, maar vir bruto nasionale skynheiligheid." [52]

Sommige navorsers verklaar dat Bhoetan se BNG-filosofie "oor die afgelope dekade ontwikkel het deur die bydrae van Westerse en plaaslike geleerdes tot 'n meer demokratiese en oop weergawe. Daarom, waarskynlik, die meer akkurate historiese verwysing is die BNG-frase as 'n belangrike gebeurtenis, maar nie die Bhoetese BNG-filosofie nie, want die filosofie soos deur westerse geleerdes verstaan word is anders as die filosofie gebruik deur die koning op daardie tydstip."[53] Ander standpunte is dat BNG 'n proses van ontwikkeling en opvoeding is, eerder as 'n objektiewe norm of absolute eindpunt. Bhoetan streef daarna om die geluk van sy mense te verbeter en BNG dien as 'n meetinstrument om daardie aspirasie te verwesenlik.[54]

Ander kritiek op die lewenstandaard in Bhoetan. In 'n artikel wat in 2004 in die Economist geskryf is, is die "Himalaja-koninkryk van Bhoetan eintlik nie idillies en in 'n sprokie nie. Dit is die tuiste van miskien 900 000 mense, waarvan die meeste in armoede leef."[55] Ander kritiek op BNG noem "toenemende vlakke van politieke korrupsie, die vinnige verspreiding van siektes soos vigs en tuberkulose, bendegeweld, misbruik van vroue en etniese minderhede, tekorte in kos / medisyne en ekonomiese ellende."[56][57]

Bron[wysig | wysig bron]

  • Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ "The Constitution of the Kingdom of Bhutan" (PDF). National Council. Royal Government of Bhutan. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 16 Mei 2017. Besoek op 1 April 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 Dorji, Tashi (15 Junie 2012). "The story of a king, a poor country, and a rich idea" (in Engels). Business Bhutan. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Januarie 2019. Besoek op 1 April 2017.
  3. ↑ "FAQ on GNH" (PDF).
  4. ↑ "Happiness : towards a holistic approach to development : resolution / adopted by the General Assembly" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Oktober 2018. Besoek op 24 September 2018.
  5. ↑ Bhutan (2012). "Defining a New Economic Paradigm: The Report of the High-Level Meeting on Wellbeing and Happiness". United Nations. Besoek op 16 Februarie 2018.
  6. ↑ "Resolution adopted by the General Assembly on 28 June 2012 66/281. International Day of Happiness" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 April 2019. Besoek op 14 Augustus 2021.
  7. ↑ Harris, Gardiner (4 Oktober 2013). "Index of Happiness? Bhutan's New Leader Prefers More Concrete Goals". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Februarie 2019.
  8. ↑ Tobgay, Tshering (2016). "This country isn't just carbon neutral, it's carbon negative". TED.com (in Engels). TED. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 April 2020. Besoek op 17 Februarie 2018.
  9. ↑ "Pursuit of happiness is fundamental human goal,' Minister of Bhutan tells UN Assembly" (in Engels). UN News. 3 Oktober 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2020. Besoek op 17 Februarie 2018.
  10. ↑ Schultz, Kai (17 Januarie 2017). "In Bhutan, Happiness Index as Gauge for Social Ills". New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 April 2020. Besoek op 17 Februarie 2018.
  11. ↑ Ura, Karma; Alkire, Sabina; Zangmo, Tshoki; Wangdi, Karma (Mei 2012). An Extensive Analysis of GNH Index (PDF). Thimphu, Bhutan: The Centre for Bhutan Studies. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 27 Oktober 2019. Besoek op 1 April 2017.
  12. ↑ Tenth Five-Year Plan: 2008-2013 (PDF). Thimphu, Bhutan: Gross National Happiness Commission - Royal Government of Bhutan, Actual Date of Publishing 25 June 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 8 Maart 2014. Besoek op 1 April 2017.
  13. ↑ Ura, Karma (2008). "Understanding the Development Philosophy of Gross National Happiness". Interview with Bhutan Broadcasting Service.
  14. ↑ "Welcome to the CBS's works on Gross National Happiness!". Gross National Happiness (in Engels). www.grossnationalhappiness.com/. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2020. Besoek op 1 April 2017.
  15. ↑ Ura, Karma (2012). "A Short Guide to the Gross National Happiness Index" (PDF). The Centre for Bhutan Studies. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 21 Oktober 2012. Besoek op 24 September 2018.
  16. ↑ "Gross National Happiness Commission" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2020.
  17. ↑ "Commission Members" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2020.
  18. ↑ "GNH Screening Tool" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Oktober 2019. Besoek op 24 September 2018.
  19. ↑ "GNH Tools" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 November 2019. Besoek op 24 September 2018.
  20. ↑ "The Gross National Happiness Index of Bhutan. Method and Illustrative Results" (PDF). OECD.org.
  21. ↑ Alkire, Sabina (November 2008). "Bhutan's Gross National Happiness Index : methodology and results". Oxford Poverty & Human Development Initiative (OPHI).
  22. ↑ "2010 Survey Results" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Oktober 2019. Besoek op 24 September 2018.
  23. ↑ "A Compass Towards A Just and Harmonious Society: 2015 GNH Survey Report" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 29 September 2017.
  24. ↑ 24,0 24,1 "Short Guide to GNH Index" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 21 Oktober 2012. Besoek op 24 September 2018. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |2= (hulp)
  25. ↑ 25,0 25,1 "Bhutan's Gross National Happiness Index". Oxford Poverty and Human Development Index (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 April 2020.
  26. ↑ A Compass Towards a Just and Harmoneous Society: 2015 GNH Survey Report. Thimphu, Bhutan: Centre for Bhutan Studies & GNH Research. 2016. ISBN 978-99936-14-86-9. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Julie 2020. Besoek op 24 September 2018.
  27. ↑ "The Happiness Index Partnership" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Januarie 2020.
  28. ↑ Chatterjee, Rhitu (3 Oktober 2011). "Measuring Happiness in Victoria, British Columbia". pri.org (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Januarie 2020.
  29. ↑ "Susan Andrews" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Januarie 2020.
  30. ↑ "GNH ´s Pilot Project in Brazil".
  31. ↑ Musikanski, Laura (Januarie 2013). "The Happiness Initiative: The Serious Business of Well-Being". Solutions Journal. 4: 34–39. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Julie 2020. Besoek op 25 September 2018.
  32. ↑ "Does Your Town Need A Happiness Index?" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Januarie 2020.
  33. ↑ "How Happy is Seattle?" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Januarie 2020.
  34. ↑ "WikiProgress Knowledge Base - Happiness Alliance". WikiProgress.org (in Spaans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Januarie 2020.
  35. ↑ Kramer, Adam. "An unobtrusive behavioral model of "gross national happiness"". Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems: 287–290. Besoek op 1 April 2017.
  36. ↑ "Thailand GNH Center" (in Thai). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Februarie 2017.
  37. ↑ Cañares-Yamsuan, Cathy. "How PH can have Gross National Happiness, too". inquirer.net.
  38. ↑ "Gross National Happiness for PH; FVR still needed – Malacañang". mb.com.ph. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 November 2016. Besoek op 26 September 2018.
  39. ↑ "Bhutan 'happiness guru' speaks on 'Gross National Happiness'". theguidon.com (in Engels). 23 Oktober 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 September 2019. Besoek op 26 September 2018.
  40. ↑ "BRAINPOoL Final Report: Beyond GDP – From Measurement to Politics and Policy" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 23 Januarie 2018.
  41. ↑ "Measuring National Well-being: Personal Well-being in the UK, 2014 to 2015" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2020.
  42. ↑ "Happy UAE" (in Arabies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 April 2018.
  43. ↑ "Somerville Happiness Survey responses - 2011, 2013, 2015" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Januarie 2020.
  44. ↑ "Happy City Happiness Pulse" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Oktober 2019. Besoek op 26 September 2018.
  45. ↑ Sander G. Tideman (2016), Gross National Happiness: Lessons for sustainability Leadership, South Asian Journal of Global Business Research, Vol. 5 Iss 2 pp. 190 – 213
  46. ↑ Thapa, Saurav Jung (Julie 2011). "Bhutan's Hoax: of Gross National Happiness". Wave Magazine. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Julie 2011.
  47. ↑ Arora, Vishal (25 April 2014). "Bhutan's Human Rights Record Defies 'Happiness' Claim". The Diplomat (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 November 2019.
  48. ↑ Bird, Kai (7 Maart 2012). "The Enigma of Bhutan". The Nation (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 November 2019.
  49. ↑ "Bhutan's Forgotten People". Aljazeera (in Engels). 30 Mei 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Augustus 2019.
  50. ↑ "Bhutan". Human Rights Watch (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 April 2019.
  51. ↑ Human Rights Watch https://www.hrw.org/news/2008/02/01/bhutans-ethnic-cleansing
  52. ↑ The Australian Refugee Council https://www.refugeecouncil.org.au/media/time-to-challenge-bhutans-gross-national-hypocrisy/
  53. ↑ The History of Gross National Happiness https://www.researchgate.net/publication/317151566_The_History_of_Gross_National_Happiness
  54. ↑ Sander G. Tideman (2016), Gross National Happiness: Lessons for Sustainability Leadership South Asian Journal of Global Business Research, Vol. 5 Iss 2 pp. 190 – 213
  55. ↑ The Economist Magazine http://www.economist.com/node/3445119
  56. ↑ The GSD Magazine https://www.gsdmagazine.org/the-false-promises-of-bhutans-gross-national-happiness/
  57. ↑ "Gross National Happiness – Happy in Bhutan?". Bhutan, 2008 and Beyond (in Engels). 1 Desember 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2019. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (hulp)
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Bruto_nasionale_geluk&oldid=2641780"