Griekwaland-Oos

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Nieuw Griqualand
Griekwaland-Oos
1862–1879
Vlag Wapenskild
Vlag Wapen
Volkslied: Pro Rege Lege et Grege
(Latyns: "Vir Koning, Regte en die volk")
Ligging of Griekwaland-Oos
Ligging of Griekwaland-Oos
Ligging van Griekwaland-Oos in Suider-Afrika (~1862–1879)
Hoofstad Kokstad
30°33′S 29°25′O / 30.550°S 29.417°O / -30.550; 29.417Koördinate: 30°33′S 29°25′O / 30.550°S 29.417°O / -30.550; 29.417
Taal/Tale Afrikaans, Nederlands, Xhosa
Regering Republiek
President Adam Kok III
Wetgewer Raad/Volksraad
Geskiedenis
 - Anneksasie van Philippolis 1860
 - Uitsetting as Niemandsland 1862
 - Laager 1862
 - Beweeg vanaf Berg Currie 1869
 - Stigting van Kokstad 1872
 - Britse anneksie 1879
 - Oorlede van Adam Kok III 1875
Area 20 000 km2
7 722 sq mi
Bevolking
 -  skatting 31 100 
     Digtheid 1,6 /km² 
4 /sq mi
Geldeenheid Tokens

Griekwaland-Oos, oorspronklik bekend as Niemandsland omdat dit onbewoon was, was 'n distrik in noordoostelike deel van Kaapland, maar in 1978 is dit aan die destydse Natal, nou KwaZulu-Natal, oorgedra.

Een-pond-banknoot uit Griekwaland-Oos van 1868

In 1862 het sowat 2 000 Griekwas onder kaptein Adam Kok III hulle daar gaan vestig. Hulle het van Griekwastad af gekom, op Philippolis in die Vrystaat gewoon en toe deur Basoetoeland, nou Lesotho, getrek met die meeste van hul 20 000 stuks vee en 300 waens na dié onbewoonde maar vrugbare hoogland. Met hul hoofkwartier op Kokstad was die Griekwas deels onafhanklik en het papiergeld uitgereik (tans uiters skaars) in 1868 en ook munte, maar druk van nabygeleë swart stamme en van die naderende wit nedersetters was te sterk. In 1878 het Griekwaland-Oos deel van die Kaapkolonie geword en is dit onder 'n magistraat geplaas, wat die orde help herstel het. Die "Oos" is aangelas om die distrik te onderskei van Griekwaland-Wes rondom Kimberley.

In 1880 het die Griekwas in opstand gekom, maar sedertdien het die gebied vooruitgegaan en het uiteindelik een van Suid-Afrika se belangrikste suiwel- en beesgebiede geword.

Bronne[wysig | wysig bron]

  • Kain, G.N.E.: Glimpses of East Griqualand. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 21, nr. 3, Maart 1972
  • Rosenthal, Eric. 1978. Encyclopaedia of Southern Africa. Cape Town and Johannesburg: Juta and Company Limited.