Konstitusionele Hof van Suid-Afrika

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Suid-Afrikaanse politiek
Parlement van Suid-Afrika
Nasionale Vergadering
Nasionale Raad van Provinsies
President
Adjunkpresident
Ministers
Speaker van die Nasionale Vergadering
Opposisieleier
Politici
Politieke partye
Konstitusionele Hof
Hoogste Hof van Appèl
Hooggeregshof
Verkiesings
Gebou van die Konstitusionele Hof in Braamfontein, Johannesburg.
Hofsaal van die Konstitusionele Hof.
Voorkant van die Konstitusionele Hof.
'n Ewige vlam brand op Konstitusie-heuwel in Johannesburg, Suid-Afrika.

Die Konstitusionele Hof van Suid-Afrika is die hoogste hof oor grondwetlike (of konstitusionele) sake. Dit was oorspronklik slegs vir grondwetlike aangeleenthede bedoel. Sedert die inwerkingtreding van die Wet op Hoër Howe van 2013, het die Konstitusionele Hof jurisdiksie gekry om enige aangeleentheid aan te hoor, mits dit in belang van geregtigheid is om dit te doen.

Die hof is deur die Tussentydse Grondwet van 1993 daargestel. Die eerste sessie het in Februarie 1995 begin.[1] Daarna is dit ingevolge die Grondwet van 1996 voorgesit. Die hof is in die stad Johannesburg geleë, waar dit 'n doelgeboude kompleks op Konstitusie-heuwel in Braamfontein beset. Die eerste hofsitting in die nuwe gebou is in Februarie 2004 gehou.

Die Konstitusionele Hof bestaan uit elf regters. Hierdie regters word deur die President van Suid-Afrika aangestel uit 'n lys wat deur die Regterlike Dienskommissie opgestel word. Die regters van die hof dien vir 'n termyn van twaalf jaar, wat deur die parlement verleng kan word.

Die hof word deur die Hoofregter van Suid-Afrika en sy Adjunk-hoofregter gelei. Die Grondwet vereis dat 'n aangeleentheid voor die hof deur minstens agt regters aangehoor moet word. In die praktyk hoor al elf regters bykans elke saak aan. Besluite word deur 'n meerderheid bereik en skriftelike redes word verskaf.

Huidige regters[wysig | wysig bron]

Naam Gebore Aangestel deur Ouderdom by aanstelling Eerste dag/
lengte van diens
Verpligte aftrede Opsionele aftrede Vorige posisies Opgevolg deur
Mogoeng Mogoeng
(Hoofregter)
14 Januarie 1961 (1961-01-14) (63 jaar oud)
in Zeerust, Noordwes
Jacob Zuma 50 1 November 2011
7 jaar, 2 maande
1 November 2021 nvt Noordwes-afdeling Sandile Ngcobo
Cameron
Edwin Cameron
15 Februarie 1953 (1953-02-15) (71 jaar oud)
in Pretoria, Gauteng
Kgalema Motlanthe 55 1 Januarie 2009
8 jaar
1 Januarie 2021 15 Februarie 2018 Gauteng-afdeling
Appèlhof
Tholie Madala
Johan Froneman 10 Februarie 1954 (1954-02-10) (70 jaar oud)
in Oos-Londen, Oos-Kaap
Jacob Zuma 55 1 November 2009
7 jaar, 2 maande
1 November 2021 10 Februarie 2019 Oos-Kaapse Afdeling Kate O'Regan
Chris Jafta 1 Januarie 1959 (1959-01-01) (65 jaar oud)
in Matatiele, Oos-Kaap
Jacob Zuma 50 1 November 2009
7 jaar, 2 maande
1 November 2021 nvt Oos-Kaapse Afdeling
Appèlhof
Albie Sachs
Sisi Khampepe 8 Januarie 1957 (1957-01-08) (67 jaar oud)
in Soweto, Gauteng
Jacob Zuma 52 1 November 2009
7 jaar, 2 maande
1 November 2021 nvt Noord-Gautengse Hooggeregshof Yvonne Mokgoro
Mbuyiseli Madlanga 27 Maart 1962 (1962-03-27) (62 jaar oud)
in Mount Frere, Oos-Kaap
Jacob Zuma 51 1 Augustus 2013
3 jaar, 5 maande
1 Augustus 2025 nvt Oos-Kaapse Hooggeregshof Zak Yacoob
Nonkosi Mhlantla 2 Mei 1964 (1964-05-02) (59 jaar oud)
in Port Elizabeth, Oos-Kaap
Jacob Zuma 51 1 Desember 2015
1 jaar, 1 maand
1 Desember 2027 nvt Oos-Kaapse Hooggeregshof
Appèlhof
Thembile Skweyiya
Raymond Zondo 4 Mei 1960 (1960-05-04) (63 jaar oud)
in Ixopo, KwaZulu-Natal
Jacob Zuma 47 1 September 2012
4 jaar, 4 maande
1 September 2024 nvt Arbeidshof
Noord-Gautengse Hooggeregshof
Pius Langa

As gevolg van die aftrede van regter Johann van der Westhuizen in Januarie 2016, was daar 'n vakante pos op die hof wat die Regsdienskommissie gesukkel het om te vul as gevolg van die klein aantal aansoekers.[2][3]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. http://www.constitutionalcourt.org.za/text/judges/current/justicebessnkabinde/1.html
  2. Rabkin, Franny. "Call goes out for Constitutional Court judge". Business Day Live (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 9 April 2016.
  3. Rabkin, Franny. "LAW MATTERS: Lack of enthusiasm for Constitutional Court a worry". Business Day Live (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 9 April 2016.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Koördinate: 26°11′19″S 28°2′36″O / 26.18861°S 28.04333°O / -26.18861; 28.04333