Hermann Oberth
Hermann Oberth | |
|---|---|
 Hermann Oberth | |
| Gebore | Hermann Oberth 25 Junie 1894 Hermannstadt, Transsilvanië |
| Sterf | 29 Desember 1989 Neurenberg, Duitsland |
| Nasionaliteit |  Duitsland |
| Beroep | Fisikus en vuurpylpionier |
| Bekend vir | "Vader" van die vuurpyl- en ruimtevaartwetenskap |
| Eggenoot | Mathilde Hummel |
| Kinders | 4 |
| Handtekening | |
 | |
Hermann Oberth (Hermannstadt, 25 Junie 1894 - Neurenberg, 29 Desember 1989) was 'n Oostenryks-Hongaars gebore Duitse fisikus en vuurpylpionier. Hy deel saam met Konstantin Tsiolkofski en Robert Goddard die titel "Vader van die ruimtevaart".
Voor die Tweede Wêreldoorlog[wysig | wysig bron]
Jeug[wysig | wysig bron]
Oberth is op 25 Junie 1894 gebore in wat destyds Hermannstadt was, nou deel van Roemenië (Transsilvanië). Sy pa was 'n welvarende dokter. Toe hy op 'n jong ouderdom skarlakenkoors gehad het, het sy gesin hom na Italië gestuur om te herstel. Op die ouderdom van 11 het sy ma vir hom twee boeke gegee van Jules Verne, Van die aarde na die maan en Die reis rondom die maan. Oberth het ruimte gefassineer geraak deur die boeke en drie jaar later, op die ouderdom van 14, het hy sy eerste vuurpyl ontwerp. Hy toon insig in die tegniese uitvoerbaarheid van vuurpyle; soos hoe 'n vuurpyl sou beweeg deur uitlaatgasse uit te stoot.
In 1912 begin die 18-jarige Oberth met sy studies aan die Universiteit van München. Die uitbreek van die Eerste Wêreldoorlog het dit egter sy studies ontwrig. Oberth is opgeroep in 'n mediese eenheid in die veld in die Oostenryk-Hongaarse leër. Hy is beseer gedurende die tyd. Die jong Hermann het homself bedink oor sy dagtaak en tot die gevolgtrekking gekom dat hy nie 'n beroep in die mediese sektor wou najaag nie.
Hy het sy studies hervat, hierdie keer in die fisika. Niemand het destyds die aantrekkingskrag en potensiaal van vloeibare vuurpylbrandstof ondersoek nie. Oberth het sy kennis opgedoen deur eiehandige toetse in wiskunde en fisika te doen. Hy het eksperimente uitgevoer wat gewigloosheid naboots en in 1917 en 'n langafstandvuurpyl ontwerp met vloeibare brandstof. Die Ministerie van Oorlog het egter geen belangstelling hierin getoon nie.
Op 6 Julie 1918 trou hy met Mathilde Hummel, met wie hy vier kinders gehad het. Tydens die Tweede Wêreldoorlog sou die paar twee kinders verloor het.
Tussen die oorloeë[wysig | wysig bron]
Oberth besef die voordele van die veelstaduim vuurpyl en skryf: "... As 'n klein vuurpyl bo-op 'n groot geplaas word en die groot een word laat val as die kleintjie aan die brand gesteek word, word beide se snelheid gerealiseer ...". Tot 1922 was Oberth nie vertroud met die werk van Goddard in die VSA nie, en eers in 1925 het hy met die van Tsiolkofski in aanraking gekom. Hy het met albei korrespondensie gevoer en erken dat hulle voor hom hulle formules opgestel het.
Oberth het met vooraanstaande wetenskaplikes navorsing gedoen en sy proefskrif in 1922 gepubliseer, maar dit is verwerp. Hy het egter sy werk voorgesit en 'n jaar later is die eerste konsep van Die Rakete zu den Planetenräumen geskryf. 'n Meer uitgebreide weergawe van 429 bladsye het in 1929 verskyn. Oberth het die wiskundige bewys uitgewerk dat dit moontlik is vir 'n vuurpyl om die atmosfeer ontsnappingspoed te kan bereik. Hy het ook die teorie bespreek dat 'n vuurpyl in 'n vakuum kan funksioneer en vinniger kan vlieg as sy eie uitlaatgasse. Hy het ook die gevolge van ruimtereise op die menslike liggaam genoem en die moontlikheid bespreek om satelliete om die aarde te laat wentel. Die boek het hom wye erkenning besorg en was 'n bron van inspirasie vir 'n groep Duitse vuurpylpioniers. 'n Entoesiastiese jong man, Wernher von Braun, het op fisika en wiskunde gefokus om Oberth se vergelykings beter te verstaan.
In 1929 word Wege zur Raumschiffahrt gepubliseer, 'n boek waarin Oberth die ontwikkeling van die ioonenjin voorgestel het. Dit het hom die Robert Esnault-Pelterie-André Hirsch-prys verdien. Met die 10 000 frank het hy sy navorsing oor vloeibare brandstofvuurpylmotors gefinansier. Hy word lid van die VfR (Verein fur Raumschiffahrt), wat hom gou tot president verkies het. Hy het as mentor vir die jong Von Braun opgetree.
In 1931 aanvaar hy 'n dosentpos in Roemenië en in 1931 verkry hy 'n patent op 'n vuurpyl met vloeibare brandstof, waarna hy na Duitsland terugkeer. Op 7 Mei 1931 lanseer hy sy eerste vloeibare brandstof vuurpyl in die Berlynse omgewing. In 1938 het Oberth by die fakulteit van die Tegniese Universiteit in Wene aangesluit, en daarna na die Tegniese Kollege in Dresden verhuis.
Tweede Wêreldoorlog en later[wysig | wysig bron]
Nazi-tyd[wysig | wysig bron]
Hy word in 1940 'n Duitse burger en die Nazi's waardeer sy eienskappe. 'n Jaar later het hulle hom oorgeplaas na die vuurpylnavorsingsentrum naby Peenemünde, waar hy saam met Von Braun op die V2 gewerk het. Die Geallieerdes het die Nazi-regime weggedryf van Peenemünde en Oberth het gewerk aan vastestof vuurpyle vir die lugverdediging in Wittenberg. Na die ineenstorting van die regime en die begin van die Koue Oorlog het hy na Feucht gevlug. In 1948 werk hy as onafhanklike vuurpylkonsultant in Switserland. In 1950 was hy in Italië betrokke by vaste brandstof vliegtuigmissiele, waarna hy in 1953 na Feucht terugkeer vir die publikasie van sy nuwe boek Menschen im Weltraum. Hy het kreatiewe idees ten opsigte van ruimtepakke, elektries-aangedrewe ruimteskepe en ruimtestasies getoon.
Na die oorlog[wysig | wysig bron]
Sy oudstudent Von Braun het hom in 1955 oorreed om weer in die VSA saam te werk, waar Von Braun en baie ander Duitse vuurpylwetenskaplikes toevlug gesoek het in Operation Paperclip. Hierdie keer het hy planne vir nuwe vuurpyle getoets vir uitvoerbaarheid. In November 1958 bedank hy en keer terug na Feucht in Duitsland. Hier het hy as tegniese adviseur by Convair aangesluit en gehelp met die ontwikkeling van die Atlas-lanseerder.
In 1962 tree hy af. Na sy aftrede was hy nog steeds besig met teoretiese studies oor vuurpyle. Hy het verskeie boeke met 'n meer filosofiese benadering gepubliseer: Matter and Life (Stof und Leben, (1959)), Catechism of the Uranics en Primer For Who Who Should Govern (1984). In Stof und Leben argumenteer Oberth onder meer dat materialisme, die filosofie waarop kommunisme gebaseer is, verkeerd is. Hy sê verder dat die rede nie die siel kan verklaar nie.
Oorlede[wysig | wysig bron]
Hermann Oberth is op 29 Desember 1989 in die ouderdom van 95 in Neurenberg oorlede. Hy was die enigste van die 'Groot Drie' (Tsiolkofski, Goddard en Oberth) wat sy drome gedurende sy leeftyd sien waar word het. Op sy graf is daar 'n aanhaling uit die Bybel: "Salig is die wat honger en dors na geregtigheid." Die Hermann Oberth Raumfahrt-museum is tans in Feucht geleë. Vir sy vele wetenskaplike prestasies is die Oberth-krater op die maan en die asteroïde 9253 Oberth na hom vernoem.
Bronne[wysig | wysig bron]
- (en) Hermann Oberth op Nasa.gov, 25 Februarie 2014, geraadpleeg 3 Maart 2015
- (en) Hermann J. Oberth Geargiveer 22 Januarie 2019 op Wayback Machine op nmSpacemuseum, geraadpleeg 3 Maart 2015
- (en) Hermann Oberth, Father of Space Travel op kiosek.com, 2000, geraadpleeg 3 Maart 2015
- (en) Hermann Oberth: German Father of Rocketry op Space.com, 4 Maart 2013, geraadpleeg 3 Maart 2015
- (en) Nazis Were Given ‘Safe Haven’ in U.S., Report Says op NYtimes.com, 13 November 2010, geraadpleeg 3 Maart 2015
- (en) Hermann Oberth op Britannica.com, 6 Augustus 2014,
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Hermann Oberth.
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal. |
