Knoet VI van Denemarke

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Knoet VI
Koning van Denemarke
Knoet se seël, uit die 1190's, is die vroegste bekendste voorbeeld van die wapen van Denemarke.
Knoet se seël, uit die 1190's, is die vroegste bekendste voorbeeld van die wapen van Denemarke.
Periode 118212 November 1202
Voorganger Waldemar die Grote
Opvolger Waldemar II
Huis Estridsen
Vrou Gertruida van Beiere
Vader Waldemar die Grote
Moeder Sofia van Minsk
Gebore 1163
Oorlede 12 November 1202

Knoet VI (116312 November 1202) was van 1182 tot 1202 koning van Denemarke. Hy was die oudste seun van koning Waldemar die Grote en Sofia van Minsk.

Hy was getroud met Gertruida, ’n dogter van Hendrik die Leeu van Sakse. Hulle het nie kinders gehad nie.

Bewind[wysig | wysig bron]

Knoet is ná sy pa se dood as koning gekies. Hy het dadelik te doen gehad met ’n opstand in Skone. Die kleinboere het geweier om aan biskop Absalon sy tiende te betaal. Hulle het Harald Skreng, ’n vriend van die koning, gevra om hulle saak namens hulle te stel. Die koning wou egter nie na Harald luister nie en het met ’n leër na Skone vertrek om die kleinboere op hul plek te sit. Intussen het die adellikes van Halland en Skone hul eie leër op die been gebring en die kleinboere in ’n bloedige geveg by Dysjebro verslaan. Net daarna het Knoet met sy leër opgedaag en voortgegaan om die kleinboere ’n les te leer. Hy was so genadeloos dat biskop Absalon kom gesmeek het om op te hou.

Keiser Frederick Barbarossa het Knoet se pa gedwing om hom as sy opperheerser te erken en in 1184 het die keiser geëis dat Knoet dieselfde doen. Knoet het geweier en die woedende keiser het graaf Bugislaw van Pommere gestuur om Denemarke binne te val. Graaf Bugislaw het dadelik 500 skepe bymekaargemaak en na Denemarke vertrek.

Toe die Dene die vloot van Pommere deur swaar mis gewaar, het hulle hulle tegemoetgevaar. Bugislaw se vloot het niks gesien nie tot die Dene op hulle was. Die invallers het probeer omdraai, maar die skepe was te na aan mekaar. Eindelik is 35 van die vyand se skepe gekonfiskeer. Daarna het die keiser vir ’n ruk ophou probeer om oor Denemarke te heers.

Knoet het gelas dat Pommere binnegeval word en in 1185 moes Bugislaw hom as sy opperheerser erken. Van toe tot in 1972 het die monarge van Denemarke die titel "Koning van die Wendiërs" gebruik as deel van hul lang lys titels. Hedendaagse bronne beskryf Knoet as ’n eerlike en godsdienstige leier. Hy het in 1197 persoonlik ’n kruistog gelei teen die destyds heidense Estlanders.[1]

Waldemar[wysig | wysig bron]

Knoet se jonger broer, Waldemar, die Hertog van Suid-Jutland, was net 12 jaar oud toe sy pa dood is. Biskop Waldemar van Denemarke is aangestel om die seun se regent te wees tot hy meerderjarig was. Biskop Waldemar was ambisieus en het onder die Duitse adel steun teen die koning begin werf. Onder die voorwendsel dat hy die seun se belange op die hart dra, het hy met graaf Adolph III van Holstein saamgesweer om Knoet se bewind omver te werp sodat hy self kon koning word. Die jong Waldemar het in 1192 gevra om die biskop te spreek en toe die magtige biskop arriveer, het die seun hom laat arresteer en hom in kettings vir 13 jaar na Noord-Seeland gestuur.

In 1199 het graaf Adolph in Suid-Denemarke steun teen die jong Waldemar probeer werf en laasgenoemde het toe Adolph se nuwe fort by Rendsburg aangeval. Hy het Adolph se leër verslaan en om sy vryheid te bekom, moes Adolph in 1203 al sy land noord van die Elbe-rivier aan Waldemar afstaan.[2]

Met sy dood het Knoet van die Elbe tot by die Noordpoolsirkel regeer en oos tot so ver as Estland en Swede. Dit was feitlik die grootste wat Denemarke ooit was. Toe, skielik, is Knoet se vriend en raadgewer biskop Absalon dood. ’n Jaar later is Knoet op die ouderdom van 40 oorlede.[3]

Verwysings[wysig | wysig bron]

Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel en:Canute VI of Denmark
  1. Hvitfeldt, Arild. Danmarks Riges Krønike
  2. Danmarks Historie II www.perbenny.dk
  3. ibid.