Christiaan VII van Denemarke

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Christiaan VII
Koning van Denemarke en Noorweë
Portret deur Alexander Roslin, c. 1772.
Portret deur Alexander Roslin, c. 1772.
Tydperk 14 Januarie 1766 - 13 Maart 1808
Voorganger Frederik V
Opvolger Frederik VI
Huis Oldenburg
Vrou Caroline Matilda van Groot-Brittanje
Vader Frederik V
Moeder Louise van Groot-Brittanje
Gebore (1749-01-29)29 Januarie 1749, Kopenhagen
Oorlede 13 Maart 1808 (op 59), Rendsburg

Christiaan VII (29 Januarie 1749 - 13 Maart 1808) was van 1766 tot met sy dood koning van Denemarke en Noorweë en Hertog van Sleeswyk-Holstein. Hy was van die Huis van Oldenburg en ’n seun van Frederik V en sy eerste vrou, Louise van Groot-Brittanje. Sy leuse was Gloria ex amore patriae ("Glorie deur ’n liefde vir die vaderland").[1]

Christiaan se bewind was gekenmerk deur geestesongesteldheid en hy was vir die grootste deel daarvan slegs in naam koning. Sy halfbroer Frederik is in 1772 aangewys as regent van Denemarke. Van 1784 tot met Christiaan VII se dood in 1808 het sy seun, later Frederik VI, as nieamptelike regent opgetree.[2]

Lewe[wysig | wysig bron]

Christiaan jong seun.
Christiaan VII en Caroline Matilda dans op hul troue.

Frederik V is op 14 Januarie 1766 dood en net weke voor sy 17de verjaardag is Christiaan aangewys as koning. Sy geestesongesteldheid het egter regeringsbesluite beïnvloed en sy dokter was veral bekommerd oor sy oormatige masturbasie.[3]

Die jong koning het verloof geraak aan sy 15-jarige niggie Caroline Matilda, die suster van koning George III van die Verenigde Koninkryk. Sy het nie geweet hy is geestesiek nie. Hulle is op 8 November 1766 getroud, in dieselfde jaar as waarin hy gekroon is. Ná sy troue het die koning hom te buite gegaan, veral met seksuele promiskuïteit. Hy het eindelik ál sieker geraak; van die simptome was paranoia, selfverminking en hallusinasies.[4]

Intussen het die koning se dokter, Johann Friedrich Struensee, ’n al hoe groter invloed oor hom gekry en hy en die eensame Caroline Matilda het ’n verhouding aangeknoop.[5] In 1772 is die koning se huwelik ontbind. Hy en Caroline Matilda het twee kinders gehad, die toekomstige Frederik VI en prinses Louise Auguste. Daar word egter algemeen geglo prinses Louise was Struensee se dogter, veral wanneer protrette van hulle vergelyk word.

In dieselfde jaar is Struensee in hegtenis geneem en tereggestel ná ’n stortvloed van moderniserings en hervormings. Christiaan VII se stiefma, koningin Juliane Marie, het die beweging teen Struensee gelei en het ook die egskeiding bewerkstellig.

Van 1772 af was Christiaan net in naam koning. Tussen 1772 en 1784 is Denemarke regeer deur koningin Juliana Maria, sy halfbroer kroonprins Frederik en die Deense politikus Ove Høegh-Guldberg. Van 1784 af het sy seun, Frederik, voltyds as prinsregent regeer. Sy regentskap is gekenmerk deur liberale en landbouhervormings, maar ook deur die begin van die Napoleontiese Oorloë.

Christiaan is op 13 Maart 1808 op 59 oorlede ná ’n beroerte. Hy is deur sy seun Frederik VI opgevolg.[6]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Magne Njåstad. "Christian 7" (in Noors). Store norske leksikon. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Mei 2019. Besoek op 15 Augustus 2016.
  2. "Frederik the Heir Presumptive". kongernessamling. Besoek op 15 Augustus 2016.
  3. Ihalainen, Pasi (2011). Scandinavia in the age of revolution Nordic political cultures, 1740-1820. Farnham, Surrey, England Burlington, Vt: Ashgate. pp. 73, 74. ISBN 0754698661.
  4. Magne Njåstad. "Caroline Mathilde" (in Noors). Norsk biografisk leksikon. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2019. Besoek op 15 Augustus 2016.
  5. Magne Njåstad. "Johann Friedrich Struensee" (in Noors). Norsk biografisk leksikon. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Mei 2019. Besoek op 15 Augustus 2016.
  6. Ulrik Langen, 2008, s. 485ff

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]