Gaan na inhoud

Ligurië

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
---Sidenote START---
Wapen en vlag
Die Liguriese wapen Die Liguriese vlag
Algemene gegewens
Hoofstad: Genua
Administratiewe verdeling: 4 provinsies
Oppervlakte: 5 420.24 vk km
Bevolking: 1 555 640 (1 Januarie 2019)
Bevolkingsdigtheid: 287 inwoners per vk km
Webwerf: www.regione.liguria.it
ISO 3166-2: IT-42
President: Giovanni Toti (FI)
Kaart
Die ligging van Ligurië in Italië
Die Palazzo della Regione Liguria, setel van die gewestelike regering, geleë op die Piazza de Ferrari (Ferrariplein) in Genua

Ligurië (Italiaans: Liguria) is 'n kusstreek in Noordwes-Italië en die derde kleinste van Italië se administratiewe streke. Sy hoofstad is Genua. Ligurië grens aan Frankryk in die weste, Piëmont in die noorde en Emilia-Romagna en Toskana in die ooste. Die Liguriese See, wat deel uitmaak van die Tirreense See (of noordelike Middellandse See) vorm sy natuurlike suidelike grens.

Ligurië het 'n oppervlakte van 5 420,24 vierkante kilometer met 'n bevolking van sowat 1,56 miljoen.

Geografie

[wysig | wysig bron]
Genua en die Italiaanse Riviera - met die Riviera di Ponente (wes van Genua) en die Riviera di Levante (oos van Genua)
Treinstasie met uitsig oor die branders van die Middellandse See in Riomaggiore, provinsie La Spezia

Die huidige gewes Ligurië bestaan in administratiewe opsig uit vier provinsies: Genua, La Spezia, Imperia en Savona.

Die kuslyn van meer as 300 kilometer, bekend as die Italiaanse Riviera, word verdeel in die Riviera di Ponente (die westelike deel wat van Genua tot by die Franse grens strek en ook die "Kus van die opgaande son" genoem word) en die Riviera di Levante (die oostelike deel van Genua tot by La Spezia of die "Kus van die ondergaande son").

Die Riviera di Ponente word onderverdeel in die Blommeriviera (Riviera dei Fiori, tussen Ventimiglia en Cervo) en die Palmeriviera (Riviera delle Palme, tussen Cervo en Savona).

Twee bergreekse in die noorde beskerm die gebied teen koue winde: Die Alpe Marittime (Seealpe), wat van Frankryk tot by die grens van Piëmont in Noord-Italië strek), en die Appennino Ligure (die "Liguriese Appenyn", wat soms ook die "Noordelike Appenyn" genoem word en van die noordwestelike omgewing van Genua tot by die noordoostelike omgewing van die Cinque Terre strek).

Klimaat

[wysig | wysig bron]

In vergelyking met die halfkontinale klimaat van die Povlakte, wat slegs enkele kilometer ten noorde van Ligurië lê, word die Liguriese kusgebied deur 'n milde seeklimaat gekenmerk. Genua het in Januarie 'n gemiddelde temperatuur van 8-10 °C. Slegs in die bergagtige binnelande daal temperature in die winter soms benede die vriespunt. Die somers is warm met gemiddelde temperature van 24-25 °C. Die bergagtige omgewing het 'n orografiese effek op die reënval in die kusgebied, sodat Genua meer as 2 000 mm reën per jaar kry - baie meer as die gemiddelde 500 tot 800 mm in ander Mediterreense streke.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]
Ligurië: Cinque Terre - Vernazza

Die streek het reeds in die Romeinse Ryk bekend gestaan as Liguria. Die naam is afgelei van die historiese volk van die Liguriërs, wat oorspronklik die Mediterreense kusgebiede tussen die Rhônerivier in die huidige Frankryk en die Arno in Italië bewoon het. Met die aankoms van Keltiese setlaars het 'n gemengde Liguries-Galliese beskawing begin ontwikkel.

In die 2de eeu v.C. het die gebied onder Romeinse heerskappy gekom en in die tydperk van Augustus onder meer die noordelike hellings van die Appenyne en die gebied van die Seealpe tussen Trebia en die Porivier ingesluit.

Slegs 'n klein aantal nedersettings is in die bergagtige en beboste gebied gestig. Naas Dertona, die enigste kolonie in die antieke Ligurië, was Alba Pompeia, Augusta Bagiennorum (naby Bene Vagienna), Pollentia (wat vandag deel uitmaak van Bra), Hasta, Aquae Statiellae en Genua die belangrikste stede in die Romeinse tydperk, terwyl die meerderheid van die Liguriërs in plattelandse dorpe gekonsentreer was.

Die aanvanklike administratiewe verdeling, wat deur Augustus ingevoer is, is eers deur keiser Diocletianus gewysig. Onder sy heerskappy is die twee Alpeprovinsies ontbind en die waterskeiding as die grenslyn tussen Italië en Gallië vasgelê. Die naam Ligurië het in die laat antieke tydperk na 'n gebied verwys wat tot by Milaan gestrek het. In die 6de eeu is Ligurië weer van Milaan geskei om onder die Langobardiese heerskappy die vyfde Italiaanse provinsie, Alpes Cottiae, te vorm.

Tydens die Middeleeue is die gebied in 'n aantal stadstate opgedeel, waarvan die Republiek van Genua die bekendste was. Teen die laat 14de eeu het Genua die grootse deel van Ligurië oorheers, en die gebied het slegs vir kort tydperke onder Milaanse en Franse heerskappy gekom.

As gevolg van die Franse Rewolusie en Frankryk se uitbreiding na Italië het Napoléon Bonaparte in 1797 die Liguriese Republiek as 'n Franse satellietstaat gevestig. In 1805 is Ligurië by Frankryk ingelyf. Ná die einde van die Napoleontiese Oorloë is die gebied in 1815 deur die Koninkryk van Sardinië geannekseer, wat in 1861 hernoem is na Koninkryk van Italië.

Vandag staan Ligurië as 'n belangrike toeristebestemming bekend, veral danksy die Italiaanse Riviera. Sy landbou lewer olyfolie en wyn van hoë gehalte.


Vlag van Italië

Administratiewe streke van Italië

Abruzze (Abruzzo)Apulië (Puglia)BasilicataKalabrië (Calabria)Kampanië (Campania)Emilia-RomagnaFriuli-Venezia GiuliaLatium (Lazio)Ligurië (Liguria)Lombardye (Lombardia)Marke (Marche)MolisePiëmont (Piemonte)Sardinië (Sardegna)Sisilië (Sicilia)Toskane (Toscana)Trentino-Suid-Tirol (Trentino-Alto Adige) • Umbrië (Umbria)Valle d'AostaVeneto