Minaret

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die Kocatepe-moskee in Ankara, Turkye, met sy vier minarette wat bo die gebou uittroon.
Die Aya Sophia in Istanboel.

’n Minaret (Persies: مناره, menare; Turks: minare; van die Arabies: منارة, manāra; letterlik "ligtoring") is ’n argitektoniese struktuur soortgelyk aan ’n toring wat by moskees aangetref word. Dit is gewoonlik ’n hoë, dun struktuur met ’n keël- of uivormige kroon wat óf alleen staan óf bo die res van ’n steunstruktuur uittroon. Die basiese vorm van ’n minaret sluit ’n basis, skag en galery in. Style verskil van streek tot streek en tydperk tot tydperk. Minarette is ’n visuele fokuspunt en word tradisioneel deur die muezzin gebruik vir die oproep tot gebed; dit is nie ’n godsdienstige vereiste nie.

Doel[wysig | wysig bron]

Die tradisionele doel van ’n minaret in die oostelike argitektuur was as ’n ventilasiestelsel vir geboue in ’n baie warm klimaat. ’n Gebou sou gewoonlik ’n toring bevat het met groot, oop vensters wat koel lug sou binnelaat en ’n koepel in die middel met (in antieke tye) ’n opening wat warm lug sou versamel en laat ontsnap.[1]

In moderne tye met lugreëling het die doel van ’n minaret verander; dit is nou ’n simboliese toring van waar Moslems tot gebied geroep word met die adhan. Dié oproep tot gebed vind vyf keer per dag plaas. In die meeste moderne moskees word die adhan uitgeroep vanaf die gebedesaal deur ’n mikrofoon en luidsprekerstelsel op die minaret.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Die oudste minaret wat nog staan, is by die Groot Moskee van Kairouan in Tunisië.[2]

Die vroegste moskees het nie minarette gehad nie en die oproep tot gebed het elders plaasgevind;[3] volgens hadit het die Moslemgemeenskap van Medina dit gedoen vanaf die dak van Mohammed se huis, wat ook ’n plek van gebed was.

Die eerste bekende minarette het sowat 80 jaar ná Mohammed se dood hul verskyning gemaak.[4] Die groot minaret van die Groot Moskee van Kairouan in Tunisië is die oudste minaret wat nog staan.[2][5] Bouwerk het in die eerste derde van die 8ste eeu begin en is in 836 n.C. voltooi.[6] Die indrukwekkende vierkantige toring bestaan uit drie dele wat in grootte afneem en is 31,5 m hoog.[6] Dit word beskou as ’n prototipe vir minarette in die westerse Islamitiese wêreld en was ’n model vir baie latere minarette.[6]

Die hoogste minaret is die een van 210 m by die Hassan II-moskee in Casablanca, Marokko. Die hoogste steenminaret is die Qutub Minar in Delhi, Indië.[7]

In sommige van die oudste moskees, soos die Groot Moskee van Damaskus, het minarette oorspronklik gedien as verligte wagtorings, vandaar die afleiding van die woord van die Arabiese woord nur ("lig").

Struktuur[wysig | wysig bron]

’n Minaret bestaan uit drie basiese dele: ’n basis, skag en galery. Vir die basis word die grond weggegrawe totdat ’n harde fondament bereik word. Gruis en ander materiaal kan ook vir die fondament gebruik word. Die torings kan rond, keëlvormig of veelkantig wees. Trappe loop antikloksgewys na bo en verskaf die nodige strukturele steun vir die hoë skag. Die galery is ’n balkon wat om die boonste dele loop en van waar die muezzin die oproep tot gebed doen. Dit word bedek met ’n afdak en is met sierstene, traliewerk, inskripsies, ens. versier.

Voorbeelde[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Ventilation in a Mosque – an Additional Purpose the Minarets May Serve". Research Gate (in Engels). The 7th International Conference - Healthy Buildings 2003, At Singapore. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Oktober 2018. Besoek op 31 Augustus 2016.
  2. 2,0 2,1 Titus Burckhardt, Art of Islam, Language and Meaning: Commemorative Edition. World Wisdom. 2009. bl. 128
  3. Donald Hawley, Oman, bl. 201. Jubilee-uitgawe. Kensington: Stacey International, 1995. ISBN 0905743636
  4. Paul Johnson, Civilizations of the Holy Land. Weidenfeld en Nicolson, 1979, bl. 173
  5. Linda Kay Davidson and David Martin Gitlitz, Pilgrimage: from the Ganges to Graceland: an encyclopedia, Volume 1. ABC-CLIO. 2002. bl. 302
  6. 6,0 6,1 6,2 "Minaret of the Great Mosque of Kairouan (Qantara Mediterranean Heritage)". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Mei 2013. Besoek op 28 September 2016.
  7. Jamal Malik, Islam in South Asia: a short history, BRILL, 2008, page 424

Verdere leesstof[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]