Gaan na inhoud

Spekboom

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Spekboom
Wetenskaplike klassifikasie edit
Domein: Eukaryota
Koninkryk: Plantae
Klade: Tracheofiete
Klade: Angiospermae
Klade: Eudicots
Orde: Caryophyllales
Familie: Didiereaceae
Genus: Portulacaria
Spesie:
P. afra
Binomiale naam
Portulacaria afra
Jacq., (1787)
Sinonieme
  • Crassula portulacaria L.
  • Crassula portulacastrum Harv.
  • Haenkea crassifolia Salisb.
  • Portulacaria afra f. macrophylla H.Jacobsen
  • Portulacaria afra f. microphylla H.Jacobsen
  • Portulacaria afra f. variegata H.Jacobsen
  • Portulacaria portulacaria (L.) Graebn.
  • Claytonia portulacaria (L.) L. in Mant.
  • Portulaca fruticosa Thunb.

Die spekboom (Portulacaria afra) is 'n vetplant met kleinerige blare.[1]

Olifante vreet graag die boonste blare van die boom, wat veroorsaak dat dit horisontaal uitsit. Vir dié rede staan die boom ook as olifantskos bekend. Die olifante in die Oos-Kaap, insluitende dié in die Addo-Olifant Nasionale Park, kan tot 200 kg spekboomblare per dag vreet.

Spekboom is in staat om groot hoeveelhede koolstofdioksied uit die lug te neem en in suurstof en koolstof om te skakel. Een hektaar spekboom kan gemiddeld 4,2 ton koolstofdioksied per jaar na suurstof en koolstof omskakel. In die opsig is spekboom tot 10 keer meer effektief per hektaar as 'n tropiese reënwoud.

Die blare van die spekboom kan deur mense geëet word. Dit kan in tye van nood as 'n voedselbron aangewend word en is ook geskik vir gebruik in slaaie. Die blare het 'n effens suur, suurlemoenagtige smaak.[2]

Die plant se FSA-nommer is 104.[3]

Verspreiding

[wysig | wysig bron]

In Suid-Afrika is die spesie inheems in KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga, Oos-Kaap en die Wes-Kaap. Dit word ook in die Karoo van die Oos- en Wes-Kaap aangetref. Die plant is ook inheems aan Eswatini, Kenia en Mosambiek.

Beskrywing

[wysig | wysig bron]

Die spekboom is immergroen en word ongeveer 2,5 meter hoog. Die stam, wat tot 20 cm dik word, het 'n kurkagtige voorkoms. Die blare is helder groen, vleserig en eiervormig. Soos die boom ouer word, word die blare gelerig.

Fotogalery

[wysig | wysig bron]

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Van Wyk, Piet (2008). Field guide to the TREES of the Kruger National Park. Kaapstad: Struik. p. 41. ISBN 978-1-77007-759-1.
  2. Die Spekboom Stigting van Suid-Afrika, besoek op 3 September 2012
  3. https://www.treetags.co.za/national-list-of-indigenous-trees/