Tsonga: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
+vidéo Wikitongues
k Opruim
Lyn 4: Lyn 4:
|inheemsenaam=Xitsonga
|inheemsenaam=Xitsonga
|familiekleur=Niger-Kongo
|familiekleur=Niger-Kongo
|state={{vlagland|Mosambiek}}<br />{{vlagland|Suid-Afrika}}<br />{{vlagland|eSwatini}}<br />{{vlagland|Zimbabwe}}
|state={{vlagland|Eswatini}}<br />{{vlagland|Mosambiek}}<br />{{vlagland|Suid-Afrika}}<br />{{vlagland|Zimbabwe}}
|streek=[[Limpopo]], [[Mpumalanga]], [[Gauteng]], [[KwaZulu-Natal]], [[Noordwes]], [[Gaza (provinsie)|Gaza]], [[Maputo (provinsie)|Maputo-provinsie]], [[Maputo]]-stad, [[Manica (provinsie)|Manica]], [[Inhambane (provinsie)|Inhambane-provinsie]], Chikombezi, Malipati, Chiredzi
|streek=[[Limpopo]], [[Mpumalanga]], [[Gauteng]], [[KwaZulu-Natal]], [[Noordwes]], [[Gaza (provinsie)|Gaza]], [[Maputo (provinsie)|Maputo-provinsie]], [[Maputo]]-stad, [[Manica (provinsie)|Manica]], [[Inhambane (provinsie)|Inhambane-provinsie]], Chikombezi, Malipati, Chiredzi
|sprekers=4 miljoen (moedertaal, 2011)<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/tso | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Tsonga | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate=21 Januarie 2016}}</ref><br />3,4 miljoen (tweede taal in Suid-Afrika, 2002)<ref>{{en}} Webb, Vic. 2002. "Language in South Africa: the role of language in national transformation, reconstruction and development." ''Impact: Studies in language and society,'' 14:78</ref>
|sprekers=4 miljoen (moedertaal, 2011)<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/tso | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Tsonga | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate=21 Januarie 2016}}</ref><br />3,4 miljoen (tweede taal in Suid-Afrika, 2002)<ref>{{en}} Webb, Vic. 2002. "Language in South Africa: the role of language in national transformation, reconstruction and development." ''Impact: Studies in language and society,'' 14:78</ref>
Lyn 26: Lyn 26:
{{Kolomme2
{{Kolomme2
|Kolom1=
|Kolom1=
{{legend|#EDF8E9|0–20%}}
{{sleutel|#EDF8E9|0–20%}}
{{legend|#BAE4B3|20–40%}}
{{sleutel|#BAE4B3|20–40%}}
{{legend|#74C476|40–60%}}
{{sleutel|#74C476|40–60%}}
|Kolom2=
|Kolom2=
{{legend|#31A354|60–80%}}
{{sleutel|#31A354|60–80%}}
{{legend|#006D2C|80–100%}}}}]]
{{sleutel|#006D2C|80–100%}}}}]]
[[Lêer:South Africa 2011 Tsonga speakers density map.svg|duimnael|links|Geografiese verspreiding van Tsonga in Suid-Afrika ná bevolkingsdigtheid per vierkante kilometer in 2011:<br />
[[Lêer:South Africa 2011 Tsonga speakers density map.svg|duimnael|links|Geografiese verspreiding van Tsonga in Suid-Afrika ná bevolkingsdigtheid per vierkante kilometer in 2011:<br />
{{Kolomme2
{{Kolomme2
|Kolom1=
|Kolom1=
{{legend|#ffffcc|&lt;1 /km²}}
{{sleutel|#ffffcc|<1/km²}}
{{legend|#ffeda0|1–3 /km²}}
{{sleutel|#ffeda0|1–3/km²}}
{{legend|#fed976|3–10 /km²}}
{{sleutel|#fed976|3–10/km²}}
{{legend|#feb24c|10–30 /km²}}
{{sleutel|#feb24c|10–30/km²}}
{{legend|#fd8d3c|30–100 /km²}}
{{sleutel|#fd8d3c|30–100/km²}}
|Kolom2=
|Kolom2=
{{legend|#fc4e2a|100–300 /km²}}
{{sleutel|#fc4e2a|100–300/km²}}
{{legend|#e31a1c|300–1000 /km²}}
{{sleutel|#e31a1c|300–1000/km²}}
{{legend|#bc0026|1000–3000 /km²}}
{{sleutel|#bc0026|1000–3000/km²}}
{{legend|#800026|&gt;3000 /km²}}}}]]
{{sleutel|#800026|>3000/km²}}}}]]
[[Lêer:WIKITONGUES- Lourenço speaking Tsonga.webm|duimnael|links|Tsonga]]
[[Lêer:WIKITONGUES- Lourenço speaking Tsonga.webm|duimnael|links|'n Man uit Angola gee 'n voorbeeld van Tsonga]]
Die [[taal]] '''Tsonga''' (''Xitsonga'' in Tsonga) vorm deel van die [[Niger-Kongo-tale|Niger-Kongo-taalfamilie]]. Dit is een van die elf [[Amptelike taal|amptelike landstale]] van [[Suid-Afrika]], waar dit deur sowat 2 miljoen mense as moedertaal gepraat word (2011-sensus), hoofsaaklik [[Tsongas]]. Dit word deur ongeveer 1&nbsp;710&nbsp;000 mense gepraat in [[Mosambiek]] en deur 19&nbsp;000 in [[eSwatini]]. Daar is ook ongeveer 5&nbsp;000 sprekers in [[Zimbabwe]], waar dit een van die amptelike tale is.
Die [[taal]] '''Tsonga''' (''Xitsonga'' in Tsonga) vorm deel van die [[Niger-Kongo-tale|Niger-Kongo-taalfamilie]]. Dit is een van die elf [[Amptelike taal|amptelike landstale]] van [[Suid-Afrika]], waar dit deur sowat 2 miljoen mense as moedertaal gepraat word (2011-sensus), hoofsaaklik [[Tsongas]]. Dit word deur ongeveer 1&nbsp;710&nbsp;000 mense gepraat in [[Mosambiek]] en deur 19&nbsp;000 in [[Eswatini]]. Daar is ook ongeveer 5&nbsp;000 sprekers in [[Zimbabwe]], waar dit een van die amptelike tale is.


== Woorde ==
== Woorde ==
Algemene woorde en frases:
Algemene woorde en frases:
{| class="wikitable" style="font-size: 85%"
{| class="wikitable" style="font-size: 85%"
|-
!width="75"|[[Afrikaans]]
!width="75"|[[Afrikaans]]
! Tsonga
! Tsonga
Lyn 64: Lyn 63:
|-
|-
| Rook verbode || A ku dzhahiwi
| Rook verbode || A ku dzhahiwi
|-
|-
| Geen ingang || A ku ngheniwi
| Geen ingang || A ku ngheniwi
|-
|-
Lyn 74: Lyn 73:
|-
|-
| Seisoensgroete || Mikateko ya Masiku yo Wisa
| Seisoensgroete || Mikateko ya Masiku yo Wisa
|-
|-
| Geseënde Kersfees || A ku ve Khisimusi lerinene
| Geseënde Kersfees || A ku ve Khisimusi lerinene
|-
|-
| Geseënde Kersfees en 'n voorspoedige Nuwejaar || A ku vi Khisimusi lerinene naswona a ku vi lembe lerintshwa lerinene
| Geseënde Kersfees en 'n voorspoedige Nuwejaar || A ku vi Khisimusi lerinene naswona a ku vi lembe lerintshwa lerinene
|-
|}
|}


== Teksvoorbeeld ==
== Teksvoorbeeld ==

Die '''[[Onse Vader]]''' in Tsonga:
Die '''[[Onse Vader]]''' in Tsonga:


:Tata wa hina la nge matilweni,
: Tata wa hina la nge matilweni,
:vito ra wena a ri hlawuleke;
: vito ra wena a ri hlawuleke;
:a ku te ku fuma ka wena;
: a ku te ku fuma ka wena;
:ku rhandza ka wena a ku endliwe misaveni,
: ku rhandza ka wena a ku endliwe misaveni,
:tanihi loko ku endliwa tilweni.
: tanihi loko ku endliwa tilweni.
:U hi nyika namuntlha vuswa bya hina bya siku rin'wana ni rin'wana;
: U hi nyika namuntlha vuswa bya hina bya siku rin'wana ni rin'wana;
:u hi rivalela swidyoho swa hina,
: u hi rivalela swidyoho swa hina,
:tanihi loko na hina hi rivalela lava hi dyohelaka;
: tanihi loko na hina hi rivalela lava hi dyohelaka;
:u nga hi yisi emiringweni,
: u nga hi yisi emiringweni,
:kambe u hi ponisa eka Lowo biha,
: kambe u hi ponisa eka Lowo biha,
:Amen.
: Amen.


== Sien ook ==
== Sien ook ==
Lyn 112: Lyn 109:


=== Taalhulpmiddels ===
=== Taalhulpmiddels ===
* [http://translate.org.za/content/view/23/40/lang,af/ Vry en gratis Tsonga speltoetser vir OpenOffice, Mozilla Firefox en Mozilla Thunderbird]
* [http://translate.org.za/content/view/23/40/lang,af/ Vrye en gratis Tsonga speltoetser vir OpenOffice, Mozilla Firefox en Mozilla Thunderbird]


=== Sagteware in Tsonga ===
=== Sagteware in Tsonga ===
* [http://translate.org.za/content/view/15/54/lang,af/ Mozilla Firefox] - webblaaier
* [http://translate.org.za/content/view/15/54/lang,af/ Mozilla Firefox] – webblaaier
* [http://translate.org.za/content/view/16/54/lang,af/ Mozilla Thunderbird] - e-posprogram
* [http://translate.org.za/content/view/16/54/lang,af/ Mozilla Thunderbird] – e-posprogram
* [http://translate.org.za/content/view/17/54/lang,af/ OpenOffice.org] - kantoorsuite
* [http://translate.org.za/content/view/17/54/lang,af/ OpenOffice.org] – kantoorsuite
* [http://translate.org.za/index.php?lang=af Translate.org.za] - 'n Projek om vrye en oopbronsagteware in Tsonga en ander Suid-Afrikaanse tale te vertaal
* [http://translate.org.za/index.php?lang=af Translate.org.za] – 'n Projek om vrye en oopbronsagteware in Tsonga en ander Suid-Afrikaanse tale te vertaal
* [http://pootle.translate.org.za/ts/ Pootle] - aanlyn vertaling van Tsonga oopbronsagteware
* [http://pootle.translate.org.za/ts/ Pootle] – Aanlynvertaling van Tsonga-oopbronsagteware

<br/>
{{Taalsaadjie}}
{{Taalsaadjie}}
<br/>
{{Tale van Suid-Afrika}}
{{Tale van Suid-Afrika}}
{{Normdata}}
{{Normdata}}

Wysiging soos op 21:30, 16 Junie 2020

Hierdie artikel handel oor die Tsongataal. Vir die etniese groep van Suid-Afrika, sien Tsongas.
Tsonga
Xitsonga
Gepraat in: Flag of eSwatini Eswatini
Vlag van Mosambiek Mosambiek
Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe 
Gebied: Limpopo, Mpumalanga, Gauteng, KwaZulu-Natal, Noordwes, Gaza, Maputo-provinsie, Maputo-stad, Manica, Inhambane-provinsie, Chikombezi, Malipati, Chiredzi
Totale sprekers: 4 miljoen (moedertaal, 2011)[1]
3,4 miljoen (tweede taal in Suid-Afrika, 2002)[2]
Taalfamilie: Niger-Kongo
 Atlanties-Kongo
  Volta-Kongo
   Benue-Kongo
    Bantoïed
     Suidelike Bantoïed
      Bantoetale
       Suidelike Bantoetale
        Tsonga 
Skrifstelsel: Latynse alfabet 
Amptelike status
Amptelike taal in: Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe (as Shangani)
Gereguleer deur: Pan-Suid-Afrikaanse Taalraad
Taalkodes
ISO 639-1: ts
ISO 639-2: tso
ISO 639-3: tso
Nota: Hierdie bladsy kan IFA fonetiese simbole in Unicode bevat.
Suid-Afrikaanse distrikte met 'n meerderheid van Tsongataliges in 2011:

   0–20%

   20–40%

   40–60%

   60–80%

   80–100%


Geografiese verspreiding van Tsonga in Suid-Afrika ná bevolkingsdigtheid per vierkante kilometer in 2011:

   <1/km²

   1–3/km²

   3–10/km²

   10–30/km²

   30–100/km²

   100–300/km²

   300–1000/km²

   1000–3000/km²

   >3000/km²


'n Man uit Angola gee 'n voorbeeld van Tsonga

Die taal Tsonga (Xitsonga in Tsonga) vorm deel van die Niger-Kongo-taalfamilie. Dit is een van die elf amptelike landstale van Suid-Afrika, waar dit deur sowat 2 miljoen mense as moedertaal gepraat word (2011-sensus), hoofsaaklik Tsongas. Dit word deur ongeveer 1 710 000 mense gepraat in Mosambiek en deur 19 000 in Eswatini. Daar is ook ongeveer 5 000 sprekers in Zimbabwe, waar dit een van die amptelike tale is.

Woorde

Algemene woorde en frases:

Afrikaans Tsonga
Welkom U amukeriwile (enkelvoud) / Mi amukeriwile (meervoud)
Dankie Inkomu
Goeiedag / Hallo Avuxeni
Totsiens Salani
Rook verbode A ku dzhahiwi
Geen ingang A ku ngheniwi
Pasop vir die trap Xiya-xiya xitepisi
Pasop! Tivonele!
Veels geluk met jou verjaarsdag Ndzi tlangela siku ro velekiwa
Seisoensgroete Mikateko ya Masiku yo Wisa
Geseënde Kersfees A ku ve Khisimusi lerinene
Geseënde Kersfees en 'n voorspoedige Nuwejaar A ku vi Khisimusi lerinene naswona a ku vi lembe lerintshwa lerinene

Teksvoorbeeld

Die Onse Vader in Tsonga:

Tata wa hina la nge matilweni,
vito ra wena a ri hlawuleke;
a ku te ku fuma ka wena;
ku rhandza ka wena a ku endliwe misaveni,
tanihi loko ku endliwa tilweni.
U hi nyika namuntlha vuswa bya hina bya siku rin'wana ni rin'wana;
u hi rivalela swidyoho swa hina,
tanihi loko na hina hi rivalela lava hi dyohelaka;
u nga hi yisi emiringweni,
kambe u hi ponisa eka Lowo biha,
Amen.

Sien ook

Verwysings

  1. ↑ (en) "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Tsonga". Ethnologue. Besoek op 21 Januarie 2016.
  2. ↑ (en) Webb, Vic. 2002. "Language in South Africa: the role of language in national transformation, reconstruction and development." Impact: Studies in language and society, 14:78

Eksterne skakels

Wikipedia
Wikipedia
Sien gerus Wikipedia se uitgawe in Tsonga

Taalhulpmiddels

Sagteware in Tsonga

 Hierdie artikel oor 'n taal, taalgroep of taalfamilie is slegs 'n saadjie. Jy kan help deur dit uit te brei.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Tsonga&oldid=2208063"