Aapkliersous

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Aapkliersous
Steers se Monkey Gland Sauce
Steers se Monkey Gland Sauce
Soort gereg Tafelsous
marinade
doopsous
Gang Enige
Land Suid-Afrika
Hoofbestanddeel blatjang
tamatiesous
Ander bestanddele uie, asyn, knoffel
worcestersous

Aapkliersous is 'n tafelsous met sy oorsprong in Suid-Afrika.[1] Dit word sedert die 1930's as 'n restaurant-item beskikbaar gestel,[2] wat 'n Suid-Afrikaanse restaurant en kitskos-stapelspesery geword het. Dit is 'n dik, soet en pikante sous, donker van kleur. Dit word tipies bedien as 'n bolaag vir gebraaide steaks of hamburgers, maar word ook gebruik as 'n marinade, 'n doopsous vir uieringe, of op gebakte aartappels.[2]

Bestanddele[wysig | wysig bron]

Die hoofkomponente van aapkliersous is blatjang en tamatiesous – wat 'n soet mengsel tot gevolg het. Dan gee 'n byvoeging van uie, asyn, knoffel en Worcestersous dit 'n sout-soet geur.[3]

Naamgewing[wysig | wysig bron]

Ten spyte van sy naam, bevat die sous geen aapkliere nie.

Daar is verskeie teorieë oor die oorsprong van die sous, maar die mees waarskynlike is dat dit by Franse sjefs by die ou Carlton Hotel in Johannesburg ontstaan het.[4] Die Suid-Afrikaanse kookkuns het souse soos blatjang, tamatiesous en Worcestersous by die Franse disse gevoeg voordat dit geëet word. So het die ontevrede sjefs al die speserye gekombineer om 'n sous te skep wat hulle aapkliersous genoem het. Daar was destyds bespiegeling dat aapkliere veroudering kon vertraag.[5]

'n Meer vreemde teorie is dat dit vernoem is na Russies-gebore Franse wetenskaplike, dr. Serge Abrahamovitch Voronoff, wat 'n gereelde besoeker by die Savoy Hotel in Londen was. Een van sy mediese eksperimente het behels die oorplanting van aap-testikelweefsel op impotente mans as 'n kuur. Die hotel het sy gunsteling-steakdis herdoop na die “monkey gland steak” toe hy bekend geword het. Hierna het 'n oud-Savoie-kelner dit in die 1930's na Suid-Afrika saamgebring.[4]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "The Hirshon South African Monkey Gland Steak Sauce". ✮ The Food Dictator ✮ (in Engels (VSA)). 26 Maart 2015. Besoek op 13 November 2023.
  2. 2,0 2,1 Crushmag (7 September 2021). "The History of Monkey Gland Sauce". Crush Mag Online (in Engels). Besoek op 4 Mei 2022.
  3. Says, Simon (27 Julie 2020). "Monkey gland sauce – what is it and where did it come from?". Food24 (in Engels (VSA)). Besoek op 12 Julie 2021.
  4. 4,0 4,1 Mogeni, Rodah (8 September 2020). "How to make juicy traditional South African monkey gland sauce". Briefly. Besoek op 13 Mei 2022.
  5. "South African Monkey Gland Sauce". 24 Julie 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Julie 2023. Besoek op 29 Augustus 2023.