Gaan na inhoud

Alexander von Zemlinski

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Alexander von Zemlinski
Agtergrondinligting
Gebore14 Oktober 1871
Sterf15 Maart 1942
GenresKlassiek
Beroep(e)Komponis

Alexander Zemlinski of Alexander von Zemlinski (14 Oktober 187115 Maart 1942) was 'n Oostenrykse komponis, dirigent en pedagoog.

Komposisies

[wysig | wysig bron]

Zemlinski se mees bekende werk is die Liriese Simfonie (1923), 'n stuk van sewe bewegings vir sopraan, bariton en orkes. Die stuk is 'n toonsetting van gedigte deur die Bengaalse digter Rabindranath Tagore (in Duitse vertaling). Zemlinski het die werk in 'n skrywe aan sy uitgewer vergelyk met Mahler se Das Lied von der Erde (alhoewel die invloed van die eerste beweging van Schoenberg se Gurre-Lieder ook duidelik te bespeur is). Diè werk het op sy beurt Berg se Liriese Suite beïnvloed, wat opgedra is aan Zemlinski.

Ander orkestrale werk van Zemlinski sluit die grootskaalse simfoniese gedig Die Seejungfrau (Die Meermin) in, wat gebaseer is op die gelyknamige verhaal deur Andersen. Die werk se eerste opvoering was in 1905, waartydens Schoenberg se Pelleas und Melisande ook opgevoer is. Zemlinski het egter die werk onttrek. Daar is vir 'n geruime tyd gedink dat die werk verlore was, totdat 'n afskrif daarvan in die laat 1980's gevind is. Dié werk is weer in 1984 in Wene opgevoer, en het mettertyd een van Zemlinski se gewildste werke geword.[1] 'n Sinfonietta met drie bewegings, wat in 1934 geskryf is in 'n soortgelyke styl as Hindemith en Kurt Weill, is deur Schoenberg en Berg bewonder.

Zemlinski se ander werke sluit agt operas in, insluitende die meesterlike Eine florentinische Tragödie (1915–16) en die semi-outobiografiese Der Zwerg (Die Dwerg, 1919–21). Beide is gebaseer op werke deur Wilde. Sy ander werke sluit kamermusiek (insluitende vier strykkwartette) en die ballet Der Triumph der Zeit (1901) in. Zemlinski het ook drie toonsettings van psalms en verskeie liederesiklusse gekomponeer (beide vir klavier en orkes), waarvan die Sechs Gesänge, Op. 13, ná tekste deur Maurice Maeterlinck, die bekendste is.

Terwyl die invloed van Brahms merkbaar is in Zemlinski se vroeëre werke (Brahms het self dié opinie aangeblaas) is 'n oorspronklike stem egter van die eerste werke af merkbaar. Dissonansies word ook op 'n baie meer vryelike wyse as Brahms beheer.

Latere werke neem die tipe uitgebreide harmonieë van Wagner aan, en toon ook die invloed van Mahler.

Zemlinski het; in kontras tot sy vriend Schoenberg; nooit atonale musiek geskryf nie; hy het ook nooit die twaalftoontegniek gebruik nie. Sommige van sy latere werke, soos die Symphonische Gesänge, Sinfonietta en die Derde- en Vierde strykkwartette, beweeg egter weg van die Post-Romantiese na 'n skraler en harder idioom, wat elemente van Neue Sachlichkeit, Neoklassisisme en selfs jazz inkorporeer.

Zemlinski is as dirigent deur onder meer Kurt Weill en Strawinski bewonder, en nie slegs vir sy noemenswaardige interpretasies van Mozart nie, maar ook vir sy voorspraak van die werke van Mahler, Schoenberg en ander kontemporêre musici. Zemlinski se studente het Erich Korngold, Hans Krása en Karl Weigl ingesluit.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Beaumont, Antony (2000). Zemlinsky. Faber and Faber London, Cornell-universiteit Uitgewers, Ithaca, New York. ISBN 0-571-16983-X.

Notas

[wysig | wysig bron]
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.