Eugène Delacroix
| Eugène Delacroix | |
|---|---|
 | |
| Geboortenaam | Ferdinand Victor Eugène Delacroix |
| Gebore | 26 April 1798 Charenton-Saint-Maurice, Île-de-France, Frankryk |
| Sterf | 13 Augustus 1863 (op 65) Parys, Frankryk |
| Nasionaliteit |  Frankryk |
| Veld | Skildery, Litografie |
| Beweging | Romantiek |
| Werke | La Liberté guidant le peuple, 1830 |
Ferdinand Victor Eugène Delacroix (26 April 1798 – 13 Augustus 1863) was 'n Franse kunsskilder (skilderye in olieverf en in waterverf). Hy word beskou as die belangrikste Franse skilder van die Romantiese era (dus word hy soms "Le prince des romantiques") genoem. Nog 'n belangrike verteenwoordiger van die Romantiek was sy eietydse en goeie vriend Charles-Émile-Callande de Champmartin en Théodore Géricault, wat jonk gesterf het.[1] Hy word ook 'n "literêre skilder" genoem (onder andere deur Charles Baudelaire) omdat hy sy temas dikwels by skrywers soos Shakespeare (Hamlet et Horatio au cimetière) en Dante (Barque de Dante) geleen het. Hy was 'n vriend van die waterverfskilder Richard Parkes Bonington. 'n Bekend skildery is Le massacre de Chios (1824, nou in die Louvre museum in Parys).
Lewensloop[wysig | wysig bron]
Delacroix is in 'n dorpie naby Parys gebore. Daar is baie bespiegel oor sy afkoms. Charles Delacroix, sy vader, was Minister van Buitelandse Sake en was vanaf 1797 Ambassadeur van Frankryk in die Bataafse Republiek. Hy was onder meer 'n lid van die Revolusionêre Konvensie wat in 1793 vir die teregstelling van Lodewyk XIV van Frankryk gestem het. Eugène Delacroix se regte pa was heel waarskynlik Charles Maurice de Talleyrand-Périgord, wat dikwels met sy ma geselskap gehou het. (Talleyrand sou hom later in sy loopbaan sterk ondersteun). Victoire Oeben, Delacroix se ma, stam uit 'n familie meubelmakers uit Duitsland (Oeben en Rieser) wat onder andere vir Lodewyk XV van Frankryk sou gewerk het. Ná sy studies aan die Lycée Napoleon het hy sy artistieke loopbaan in die ateljee van Pierre-Narcisse Guérin begin. Hier het hy onder meer Géricault ontmoet wat die werk van Delacroix sou beïnvloed (vergelyk Barque de Dante, wat duidelik deur Géricault se The Raft of the Medusa geïnspireer is). Hy het sy studies in 1816 aan die École des Beaux Arts voortgesit. Delacroix is ook deur Jacques-Louis David onderrig. Delacroix se werke toon ook die invloed van onder andere Peter Paul Rubens (veral die Medici-siklus, wat Delacroix bewonder het), Paolo Veronese en Francisco Goya.
Sy eerste pogings by die Prix de Rome was onsuksesvol. Tog het hy sy besondere talent reeds in 1822 gewys met sy kleurvolle Barque de Dante. Hy is dadelik opgemerk met hierdie skildery van Dante en Vergilius in die vyfde ring van die hel, wat by die Parys-salon uitgestal is. Dit was dus die Franse goewerneur wat die skildery vir 2000 frank gekoop het. In 1824 is hy blykbaar geïnspireer deur The Haywain deur John Constable, wat in Parys uitgestal is.
Die entoesiasme vir Delacroix se werk was egter nie altyd onverdeeld nie. Dit is byvoorbeeld bekend dat Ingres gekant was teen die werk van Delacroix, en Baron Gros het sy Le massacre de Chios spottend genoem: "Die bloedbad van die skilderkuns".
In 1825 was hy 'n paar maande in Engeland (Londen), waar onder andere sy vriend Richard Parkes Bonington gebly het. Hy was duidelik beïndruk deur die kreatiwiteit van die digter Lord Byron en die skilder John Constable. Dit word beslis weerspieël in sy tegniek en kleureffek, wat hom in die res van sy loopbaan toenemend sou kenmerk.
Intussen het 'n erfporsie van 10 000 pond hom in staat gestel om hom ongehinderd aan sy kuns te wy. Hy het indrukwekkende geskiedkundige werke geskep en in 1828 het hy sy beroemde skildery Dood van Sardanapalus by die Salon uitgestal, wat baie bespreking ontlok het. ’n Paar jaar later het die bekende skildery La Liberté guidant le peuple (Vryheid lei die mense) gevolg.
Die jaar 1832 was 'n besliste keerpunt in sy loopbaan. Op daardie stadium was hy as geskiedenisskilder deel van 'n diplomatieke sending na Marokko ter geleentheid van die verowering van Algerië deur koning Louis Philip. Tydens hierdie reis, wat hom ook na Algerië en Spanje geneem het, het hy kennis gemaak met die klassieke oudheid, benewens die magie van die kleure en lig in die skildery van Francisco Goya en Diego Velázquez. Hierdie reis het 'n groot invloed op sy werk uitgeoefen. Benewens die beligtingseffek en kleure wat nog meer beklemtoon is, is daar byvoorbeeld ook 'n groter klem in die tema op orientalisme, eksotisisme (kyk bv. Femmes d'Alger dans leur appartement, erotiek en die stryd tussen die wilde, primitiewe dier en mens (bv. die Leeujagtonele, 1861 in Art Institute of Chicago)). Dit is alles tipiese kenmerke van die Romantiek.
Tussen 1833 en 1847 het hy talle versieringsopdragte in amptelike geboue onderneem, soos die Salon du Roi en die biblioteke van die Palais Bourbon en die Palais du Luxembourg.
Die laatste jare[wysig | wysig bron]
In die laaste tien jaar van sy lewe het hy nog drie belangrike dekoratiewe ensembles gedoen: die sentrale plafon van die Apollon-galery in die Louvre, die Salon de la Paix in die Paryse stadsaal en die Saint-Anges-kapel in die Saint-Sulpice.
Delacroix het by die 1855 Wêreldtentoonstelling geseëvier met twee-en-veertig skilderye, insluitend die bekende leeujagtonele. Hierna het hy feitlik uitsluitlik gewerk aan die versiering van die Église Saint-Sulpice, wat hy eers in 1861 voltooi het met Héliodore Verdryf uit die Tempel en sy geestelike testament, The Fight of Jacob with the Angel.
Delacroix het werke van William Shakespeare, die Skotse skrywer Sir Walter Scott en die Duitse skrywer Goethe met litografieë geïllustreer.
Nadat hy sewe keer aansoek gedoen het om lidmaatskap van die gesogte Franse Académie des Beaux-Arts, sou hy uiteindelik in 1857 as lid aangestel word. Aan die einde van sy lewe sou Delacroix al hoe meer eensaam word (dit sou as gevolg van die kritiek wees) en uiteindelik sterf hy op 65-jarige ouderdom in sy woonstel op die Place Furstenberg, waarheen hy in 1857 ingetrek het, naby die Saint-Sulpice Kerk. Hy is in die begraafplaas van Père-Lachaise begrawe.
Vanweë onder meer sy klem op kleure en beligting en die soms verkeerde perspektief-effek, waaraan Delacroix minder belang geheg het, het sy werke 'n moderne voorkoms. Aan die ander kant is daar duidelike barokinvloede, byvoorbeeld van Rubens. Hy was dus invloedryk op onder andere die impressioniste aan wie hy deur sy kleurgebruik 'n impuls gegee het. Verder sou Vincent van Gogh byvoorbeeld in 1889 Delacroix se Pietà van 1850 kopieer.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Lambertson, John. https://www.jstor.org/stable/40480185?Friendship in the Romantic Studio: Charles-Emile Champmartin's 'Portrait of Eugène Delacroix and Alphonse Vée',151, The Burlington Magazine, Mei 2009, No 1274, bl. 293-297, argief https://web.archive.org/web/20211101201136/https://www.jstor.org/stable/40480185?argiefdatum 2021-11-01.
Bronne[wysig | wysig bron]
- Wof, N., La Peinture Romantique, Parys, 1999
- Toman, R., Classicisme en Romantiek, Arschitectuur, Beeldhouwkunst, schilderkunst, tekenkunst 1750-1848, Keulen, 2000
- Neret, G., Delacroix, Parys, 1999
Normdata  |
|
|---|