Koraalboom
Koraalboom | |
---|---|
Bloeiwyses en peule van 'n koraalboom | |
Wetenskaplike klassifikasie | |
Domein: | Eukaryota |
Koninkryk: | Plantae |
Klade: | Tracheofiete |
Klade: | Angiospermae |
Klade: | Eudicots |
Klade: | Rosids |
Orde: | Fabales |
Familie: | Fabaceae |
Genus: | Erythrina |
Spesie: | E. lysistemon
|
Binomiale naam | |
Erythrina lysistemon |
Die Koraalboom (Erythrina lysistemon) is 'n bladwisselende boom wat langs die KwaZulu-Natalse kus voorkom, in struikbosse en droë boswêreld, en ook in hoë reënvalgebiede op redelike hoë hoogtes soos op die hoëveld.[2] Die boom is 'n vinnige groeier en is bestand teen droogte. Die stam is gladderig en die kroon yl. Elke blom het 'n groot kroonblaar wat vier kleineres omsluit. Blomtyd is laat winter, van Julie tot Augustus. Dit is een van sowat 100 spesies koraalbome, waarvan minstens 8 in Suider-Afrika voorkom.
Beskrywing en uitkenning
[wysig | wysig bron]Die meeste spesies groei net in warm streke, maar 'n aantal kom ook op die Hoëveld voor. Koraalbome is meestal doringagtig, met verdikte stamme en wortelstelsels. Die blomme is koraalrooi en buisvormig, en pienk, roomkleurige en wit blomme kom soms ook voor.
Die bome is bladwisselend en die blare is drieledig saamgestel: twee blare staan regoor mekaar en die derde is aan die punt. Die blaarstele en takke is van dorings voorsien en die boom dra knopperige peule. Wanneer die helderrooi saadjies, wat omtrent so groot soos ertjies is, ryp word, bars die peule oop. Die sade ontkiem maklik en kan geplant word.
Die kuskoraalboom (Erythrina caffra) en die gewone koraalboom (Erythrina lysistemon) word dikwels met mekaar verwar. Die kuskoraalboom kom egter net in die suidoostelike kusstreke van Suid-Afrika (Suidoos-Kaap en Natal) voor, terwyl E. lysistemon in Oos-Kaap, Natal, Gauteng en in dele van Zimbabwe en Mosambiek aangetref word.
Die kuskoraalboom is 'n veel groter boom as E. lysistemon. Terwyl laasgenoemde ʼn hoogte van 9 tot 12 m bereik, word die kuskoraalboom 18 tot 24 m hoog. Albei spesies groei in warm streke waar geen ryp voorkom nie. E. lysistemon blom in die winter en hoe droër dit is, hoe mooier en weliger is die blomme. Die kuskoraalboom blom egter in die lente. Albei spesies het eiervormige, toegespitste blare, terwyl buisvormige blomme in digte aarvormige trosse saamgevoeg is.
Gebruike
[wysig | wysig bron]Die hout van die boom is sag en lig en word gebruik om vaartuie soos kano's en vlotte mee te maak. In die dae toe ossewaens gebruik is, is briekblokke van die koraalboom se hout gemaak. Daar word druppels vir oorpyn van die blare gemaak en 'n brousel van die wortels vir verstuitings. Dit is bekend dat koraalbome alkaloïed, 'n gifstof wat spierverlamming veroorsaak, bevat. Wanneer spiere wat by die asemhalingsproses betrokke is, deur die gifstof verlam word, kan versmoring intree.
Galery
[wysig | wysig bron]-
'n Koraalboom in blom -
Blare -
Blomme -
Drie blomme -
Stam met dorings -
Erythrina lysistemon - museumvoorbeeld
Sien ook
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons bevat media in verband met Erythrina lysistemon. |
Bronne
[wysig | wysig bron]- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409567 band
- Die Suid-Afrikaanse Gids- feite en wenke. Isabel Uys. 2009 ISBN 978-1-86919-324-9
- Algemene gids tot BOME. Keith, Paul & Meg Coates Palgrave. 2000. ISBN 1-86872-527-8
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ https://www.iucnredlist.org/species/146455940/146455942
- ↑ Van Wyk, Piet (2008). Field guide to the TREES of the Kruger National Park. Kaapstad: Struik. p. 100. ISBN 978-1-77007-759-1.