Kleinvoet

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Kleinvoet
'n Beeld van die fossiel.

Algemene naam Kleinvoet
Katalogusnommer Stw 573
Spesie Australopithecus, spesie onbekend
Ouderdom 2,2–3,3 miljoen jaar
Plek ontdek Sterkfontein, Suid-Afrika
Datum ontdek 1994
Ontdek deur Ronald J. Clarke

Kleinvoet is die bynaam van die fossiel van ’n buitengewone, volledige Hominini-skedel wat in 1994–'98 in die Sterkfonteingrotte in Suid-Afrika ontdek is.

Ontdekking[wysig | wysig bron]

Die grot waar Kleinvoet ontdek is en waar uitgrawings steeds plaasvind.
Kleinvoet se voetbene.

Terwyl die paleoantropoloog Ronald J. Clarke in 1994 deur museumbokse met die etiket "Cercopithecoids" gekyk het, het hy afgekom op fossielstukke waarvan hy verskeie herken het as dié van ’n hominien. Hy het vier linkervoet-bene gesien wat gelyk het of dit aan dieselfde persoon behoort. Dié stukke was van die Silberberg-grot by Sterkfontein. Hulle is beskyf as dele van die genus Australopithecus en is gekatalogiseer as Stw 573.[1]

Omdat die bene so klein was, het hy dit "Kleinvoet" gedoop. Hy het in 1997 nog bene van dieselfde individu in aparte sakke gevind, onder meer ’n deel van die distale skeenbeen wat duidelik van die res van die been afgeskeur is. Hy het twee assistente, Stephen Motsumi en Nkwane Molefe, na die Silberberg-grot gestuur om die passende stuk van die skeenbeen te probeer vind. Twee dae later is die res van die been gevind waar dit uit ’n rots steek. Hier het dr. Clarke en sy span die hele skedel, kakebeen en ander ledemate gevind.

Dit is in 1998 aan die pers bekend gemaak en het aansienlike aandag in die wêreldmedia geniet.[2]

Hierna is ’n redelik volledige skelet gevind, onder meer ’n volledige voorarm en hand, dele van die pelvis, ribbes en ruggraat. Uitgrawings word steeds gedoen en die skelet sal waarskynlik baie vollediger wees as die beroemde Australopithecus afarensis-skelet Lucy van Ethiopië.

Clarke meen Kleinvoet behoort nie tot die spesie Australopithecus afarensis of Australopithecus africanus nie, maar tot ’n unieke Australopithecus-spesie wat vroeër by Makapansgat en Sterkfontein gevind is, Australopithecus prometheus.[3][4]

Datering[wysig | wysig bron]

Die ingewikkelde geologie van Sterkfontein maak dit moeilik om die presiese ouderdom van die bene vas te stel omdat daar geen vulkaniese tufsteen vir akkurate radiometriese datering is nie. Daar is aansienlik gedebatteer oor hoe oud Stw 573 is. Ramings wissel van byna 4 miljoen jaar[5] tot 2,2 miljoen jaar.[6] Volgens ’n magnetochronologiese raming is die skelet sowat 3,3 miljoen jaar oud.[7]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Clarke, R.J. en P.V. Tobias (1995). Sterkfontein Member 2 foot bones of the oldest South African hominid. Science 269, 521–524.
  2. Clarke, R.J. (1998). First ever discovery of a well-preserved skull and associated skeleton of an Australopithecus. South African Journal of Science, 94; 460–463.
  3. Clarke, R.J., (2008) "Latest information on Sterkfontein's Australopithecus skeleton and a new look at Australopithecus"; South African Journal of Science, Vol 104, uitg. 11 & 12, Nov./Des. 2008, 443–449. Sien ook "Who was Little Foot?" The Witness, 20 Maart 2009.
  4. Bower, Bruce, (2013) "Notorious Bones"; Science News, 10 Augustus 2013, Vol. 184, No. 3, p. 26.
  5. Partridge, T.C., Granger, D.E., Caffee, M.W. and Clarke, R.J. (2003) - « Lower Pliocene Hominid Remains from Sterkfontein », Science, Vol. 300, pp. pp. 607–612. (abstract)
  6. Walker, J., Cliff, R.A. and Latham, A.G. (2006) - « U-Pb Isotopic Age of the StW 573 Hominid from Sterkfontein, South Africa », Science, Vol. 314, pp. pp. 1592–1594. (abstract)
  7. Partridge, T.C., Shaw, J., Heslop, D. and Clarke, R.J. (1999) - « The new hominid skeleton from Sterkfontein, South Africa: age and preliminary assessment », Journal of Quaternary Science, 14, pp. 293–298.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]