Gaan na inhoud

Lys fossiele in die menslike evolusie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Die volgende lys fossiele in die menslike evolusie bevat fossiele van die tribus Hominini, wat in die Laat Mioseen (sowat 6 miljoen jaar gelede) ontstaan het. Aangesien duisende fossiele reeds gevind is, dikwels net enkele bene of tande,[1] is dit nie ’n volledige lys nie, maar dit bevat van die belangrikste vondste. Die fossiele is in die volgorde van oud tot jonk, soos bepaal deur radiometriese en/of inkrementele datering.

Die meeste van die fossiele word nie beskou as direkte voorouers van Homo sapiens nie, maar is nou verwant aan direkte voorouers en dus belangrik in die bestudering van die menslike lyn.

Laat Mioseen

[wysig | wysig bron]

7 miljoen – 5,3 miljoen jaar oud

[wysig | wysig bron]
Foto Naam Ouderdom (jaar) Spesie Jaar
ontdek 		Land Ontdek deur
TM 266 (Toumaï) 7 miljoen[2] Sahelanthropus tchadensis 2001 Tsjad Alain Beauvilain, Fanone Gongdibe, Mahamat Adoum, Ahounta Djimdoumalbaye
BAR 1000'00 6 miljoen[3] Orrorin tugenensis 2000 Kenia Martin Pickford, Kiptalam Cheboi, Dominique Gommery, Pierre Mein, Brigitte Senut

Plioseen

[wysig | wysig bron]

5,3 miljoen – 2,58 miljoen jaar oud

[wysig | wysig bron]
Foto Naam Ouderdom (jaar) Spesie Jaar
ontdek 		Land Ontdek deur
Ardi 4,4 miljoen[4] Ardipithecus ramidus 1994 Ethiopië Yohannes Haile-Selassie
KNM-LT 329 4,2 - 5 miljoen[5] Australopithecus anamensis 1967 Kenia Arnoud Lewis, Bryan Patterson[6][7]
KNM-TH 13150 4,15-5,25 miljoen[8] Australopithecus anamensis 1984 Kenia Kiptalam Cheboi[6]
KNM-KP 271 4 miljoen[9] Australopithecus anamensis 1965 Kenia Bryan Patterson[6]
Laetoli-voetspore 3,7 miljoen Bipedale hominied 1976 Tanzanië Mary Leakey
LH 4 2,9 – 3,9 miljoen Australopithecus afarensis 1974 Tanzanië Donald Johanson[10]
K 12 (Abel) 3,5 miljoen Australopithecus bahrelghazali 1995 Tsjad Michel Brunet
Platgesigmens[11] 3,5 miljoen Kenyanthropus platyops 1999 Kenia Justus Erus en Meave Leakey[12]
Stw 573 (Kleinvoet) 3,3 miljoen Australopithecus ? 1994 Suid-Afrika Ronald J. Clarke
DIK-1 (Selam) 3,3 miljoen Australopithecus afarensis 2000 Ethiopië Zeresenay Alemseged
AL 288-1 (Lucy) 3,2 miljoen Australopithecus afarensis 1974 Ethiopië Tom Gray, Donald Johanson, Yves Coppens en Maurice Taieb
AL 200-1 3 – 3,2 miljoen Australopithecus afarensis 1975 Ethiopië Donald Johanson, Yves Coppens en Maurice Taieb
AL 129-1 3 – 3,2 miljoen Australopithecus afarensis 1973 Ethiopië Donald Johanson
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 29 Augustus 2010 op Wayback Machine 		AL 444-2 3 miljoen Australopithecus afarensis 1991 Ethiopië Bill Kimbel

Pleistoseen

[wysig | wysig bron]

Vroeë Paleolitikum: 2,58 miljoen – 300 000

[wysig | wysig bron]
Foto Naam Ouderdom (jaar) Spesie Jaar
ontdek 		Land Ontdek deur
Taung 1
(Taung-kind) 		2,5 miljoen Australopithecus africanus 1924 Suid-Afrika Raymond Dart
KNM WT 17000
(Die Swart Skedel) 		2,5 miljoen Paranthropus aethiopicus 1985 Kenia Alan Walker
Uraha Jawbone [13] Uraha 501 2,3 – 2,5 miljoen Homo rudolfensis 1991 Malawi Tyson Msiska, Timothy Bromage, Friedemann Schrenk
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 18 Januarie 2006 op Wayback Machine 		Sts 14 2,04-2,58 miljoen Australopithecus africanus 1947 Suid-Afrika Robert Broom
Foto by Smithsonian Sts 71 2,04 – 2,58 miljoen Australopithecus africanus 1947 Suid-Afrika Robert Broom en John T. Robinson
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 6 Junie 2013 op Wayback Machine 		Sts 52 2,04 -2,58 miljoen Australopithecus africanus 1947 Suid-Afrika Robert Broom
Sts 5
(Mev. Ples) 		2,04 miljoen Australopithecus africanus 1947 Suid-Afrika Robert Broom
TM 1517 2 miljoen Paranthropus robustus 1938 Suid-Afrika Gert Terblanche
Foto by
Scientific American 		MH1 1,977-1,98 miljoen[14] Australopithecus sediba 2008 Suid-Afrika Lee R. Berger
KNM ER 1813 1,9 miljoen Homo habilis 1973 Kenia Kamoya Kimeu
KNM ER 1470 1,9 miljoen Homo rudolfensis 1972 Kenia Bernard Ngeneo[15]
Foto by Smithsonian OH 24
(Twiggy) 		1,8 miljoen Homo habilis 1968 Tanzanië Peter Nzube
Foto
van voet by
Modern Human
Origins Geargiveer 8 Desember 2010 op Wayback Machine 		OH 8 1,8 miljoen Homo habilis 1960 Tanzanië
OH 5
(Zinj of
Neutekrakermens) 		1,8 miljoen Paranthropus boisei 1959 Tanzanië Mary Leakey
D2700 1,8 miljoen Homo erectus 2001 Georgië
KNM-ER 62000[16] 1,78 - 1,9 miljoen Homo rudolfensis 2012 Kenia Meave Leakey se span
KNM-ER 62003 (stuk onderkaak)[16] 1,78 – 1,9 miljoen Homo rudolfensis 2012 Kenia Meave Leakey se span
KNM-ER 60000 (onderkaak)[16] 1,78 – 1,9 miljoen Homo rudolfensis 2012 Kenia Meave Leakey se span
OH 7 1,75 miljoen Homo habilis 1960 Tanzanië Jonathan Leakey
KNM ER 3733 1,75 miljoen Homo erectus 1975 Kenia Bernard Ngeneo
KNM ER 1805 1,74 miljoen Homo habilis 1973/'74 Kenia Paul Abell
Yuanmou-mens 1,7 miljoen / 0,5-0,6 miljoen (betwis)[17] Homo erectus 1965 China Fang Qian
KNM ER 406 1,7 miljoen Paranthropus boisei 1969 Kenia Richard Leakey
KNM ER 732[18] 1,7 miljoen Paranthropus boisei 1970 Kenia Richard Leakey
Foto by Smithsonian KNM ER 23000 1,7 miljoen Paranthropus boisei 1990 Kenia Benson Kyongo
KNM WT 17400 1,7 miljoen Paranthropus boisei Kenia
KNM WT 15000
(Turkana-seun) 		1,6 miljoen Homo ergaster 1984 Kenia Kamoya Kimeu
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 12 April 2010 op Wayback Machine 		StW 53 1,5 - 2 miljoen Homo gautengensis 1976 Suid-Afrika A.R. Hughes
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 27 September 2007 op Wayback Machine 		SK 847 1,5 - 2 miljoen Homo habilis 1949 Suid-Afrika
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 17 Junie 2010 op Wayback Machine 		DNH 7
(Eurydice) 		1,5 - 2 miljoen Paranthropus robustus 1994 Suid-Afrika André Keyser
Foto by Smithsonian SK 46 1,5 – 1,8 miljoen Paranthropus robustus 1949 Suid-Afrika Robert Broom
Peninj-onderkaak 1,5 miljoen Paranthropus boisei 1964 Tanzanië Richard Leakey
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 17 Junie 2010 op Wayback Machine 		OH 9
(Chellean-mens) 		1,5 miljoen Homo erectus 1960 Tanzanië Richard Leakey
KNM ER 992 1,5 miljoen Homo erectus 1971 Kenia Richard Leakey
KNM ER 3883 1,4 – 1,6 miljoen Homo erectus 1976 Kenia Richard Leakey
KGA 10-525 1,4 miljoen Paranthropus boisei 1993 Ethiopië A. Amzaye
Atapuerca-kakebeen[19] 1,2 miljoen Homo antecessor 2008 Spanje Eudald Carbonell
Daka 1 miljoen Homo erectus 1997 Ethiopië Henry Gilbert
Sangiran 4 1 miljoen Homo erectus 1939 Indonesië G.H.R. von Koenigswald
780 000 - 858 000 Homo erectus 1994 Spanje Bermúdez & Arsuaga
Sangiran 2 0,7 – 1,6 miljoen Homo erectus 1937 Indonesië G.H.R. von Koenigswald
Foto by Smithsonian Trinil 2
Pithecanthropus-1
of
Java-mens 		0,7 -1 miljoen Homo erectus 1891 Indonesië Eugène Dubois
Ternifine 2-3 700 000 Homo erectus 1954 Algerië C. Arambourg
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 6 Januarie 2010 op Wayback Machine 		Sangiran 17 700 000 Homo erectus 1969 Indonesië S. Sartono
Peking-mens 680 000 - 780 000 Homo erectus 1921 China Davidson Black
[20] Madam Buya 600 000 – 1,4 miljoen Homo heidelbergensis of Homo erectus 1997 Eritrea Ernesto Abbate
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 6 Januarie 2010 op Wayback Machine 		Bodo 600 000 Homo heidelbergensis of Homo erectus 1976 Ethiopië A. Asfaw
Mauer 1
(Heidelberg-mens) 		500 000 Homo heidelbergensis 1907 Duitsland Daniel Hartmann
500 000[21] Homo erectus 1923 Indië V.S. Wakankar
Saldanha-mens Saldanha-mens 500 000 Homo rhodesiensis 1953 Suid-Afrika
Boxgrove-mens 478 000 - 524 000 Homo heidelbergensis 1994 Brittanje
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 6 Junie 2013 op Wayback Machine 		Hexian 400 000 - 500 000 Homo erectus 1980 China
Skedel 5 (Miguelón) 400 000 Homo heidelbergensis 1992 Spanje Bermúdez, Arsuaga & Carbonell
Swanscombe-mens 400 000 Homo heidelbergensis 1935 Brittanje Alvan T. Marston
Sale 400 000 Homo rhodesiensis 1971 Marokko
Arago 21
(Tautavel-mens) 		400 000 Homo heidelbergensis 1971 Frankryk Henry de Lumley
Foto bySmithsonian Ndutu 350 000 Homo rhodesiensis 1973 Tanzanië A.A. Mturi
Steinheim-skedel 350 000 Homo heidelbergensis 1933 Duitsland

Middel-Paleolitikum: 300 000 – 50 000 jaar oud

[wysig | wysig bron]
Foto Naam Ouderdom (jaar) Spesie Jaar
ontdek 		Land Ontdek deur
Smithsonian's Human Origins Program Petralona 1 250 000 - 500 000 Homo heidelbergensis 1960 Griekeland
Ngandong 7 250 000 Homo erectus 1931 Indonesië C. ter Haar en G.H.R. von Koenigswald
Altamura-mens 250 000 Homo neanderthalensis Italië
Bontnewydd 230 000 Homo neanderthalensis 1981 Brittanje
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 28 Augustus 2010 op Wayback Machine 		Dali 209 000-23 000 (betwis)[22] Homo erectus
of
Homo sapiens 		1978 China Shuntang Liu
Rhodesië-mens 200 000 - 300 000 Homo rhodesiensis 1921 Zambië Tom Zwiglaar
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 18 Augustus 2010 op Wayback Machine 		Omo 1 190 000 Homo sapiens 1967 Ethiopië Richard Leakey
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 13 Januarie 2010 op Wayback Machine 		Omo 2 190 000 Homo sapiens Ethiopië Richard Leakey
Foto by
ABC Science 		Herto-oorblyfsels 160 000 Homo sapiens idaltu 1997 Ethiopië Tim White
Foto by
Max Planck-instituut Geargiveer 12 Januarie 2017 op Wayback Machine 		Jebel Irhoud 1 160 000 Homo sapiens 1991 Marokko
Jebel Irhoud 2 160 000 Homo sapiens 1991 Marokko
Foto by
PhysOrg.com 		Jebel Irhoud 3 160 000 Homo sapiens 1991 Marokko
Jebel Irhoud 4 160 000 Homo sapiens 1991 Marokko
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 16 Augustus 2013 op Wayback Machine 		Tabun C1 120 000 Homo neanderthalensis 1967 Israel Arthur Jelinek
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 27 September 2007 op Wayback Machine 		Krapina 100 000 - 127 000 [23] Homo neanderthalensis 1899 Kroasië Dragutin Gorjanović-Kramberger
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 18 Julie 2010 op Wayback Machine 		Qafzeh 6 90 000 - 100 000[23] Homo sapiens 1930 Israel R. Neuville, M. Stekelis
Qafzeh IX 90 000 - 100 000[23] Homo sapiens[24] 1933 Israel T. McCown en H. Moivus jr.
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 18 Julie 2010 op Wayback Machine 		Qafzeh VI 90 000 - 100 000[23] Homo sapiens 1933 Israel T. McCown en H. Moivus jr.
Scladina 80 000 - 127 000[23] Homo neanderthalensis België
Skhul V 80 000 - 120 000 Homo sapiens 1933 Israel T. McCown en H. Moivus jr.
Skhul IX 80 000 - 120 000 Homo sapiens Israel
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 10 Junie 2010 op Wayback Machine 		Klasiesriviergrotte 75 000 - 125 000 Homo sapiens 1960 Suid-Afrika Ray Inskeep, Robin Singer, John Wymer, Hilary Deacon
Obi-Rakhmat 1[25] 75 000 [23] Homo neanderthalensis 2003 Oesbekistan
Teshik-Tash-skedel[26] 70 000 Homo neanderthalensis 1938 Oesbekistan A. Okladnikov
La Ferrassie 1 70 000 Homo neanderthalensis 1909 Frankryk R. Capitan en D. Peyrony
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 16 Julie 2011 op Wayback Machine 		Saccopastore 1 60 000 Homo neanderthalensis Italië
Shanidar 1 60 000 - 80 000 Homo neanderthalensis 1961 Irak Ralph Solecki
La Chapelle-aux-Saints 1 60 000 Homo neanderthalensis 1908 Frankryk A. en J. Bouyssonie en L. Bardon
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 16 Julie 2011 op Wayback Machine 		Amud 7 50 000 - 60 000 Homo neanderthalensis Israel

Laat Paleolitikum: 50 000 – 10 000 jaar oud

[wysig | wysig bron]
Foto Naam Ouderdom (jaar) Spesie Jaar
ontdek 		Land Ontdek deur
Sidrón-grot 49 000 Homo neanderthalensis 1994 Spanje
La Quina 5 45 000 - 60 000[23] Homo neanderthalensis Frankryk
La Quina 18 45 000 - 60 000[23] Homo neanderthalensis Frankryk
Kents-grot 41 000 - 45 000 Homo sapiens 1927 Brittanje
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 24 April 2011 op Wayback Machine 		Amud 1 41 000[27] Homo neanderthalensis 28 Junie 1961 Israel Hisashi Suzuki
Mungo-mens 40 000 - 60 000 Homo sapiens 1974 Australië
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 30 Mei 2011 op Wayback Machine 		Berg Circeo 1 40 000 - 60 000 Homo neanderthalensis 1939 Italië Prof. Blanc
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 20 Junie 2010 op Wayback Machine 		Neanderthal 1 40 000 Homo neanderthalensis 1856 Duitsland Johann Carl Fuhlrott
Denisova-hominien (X-vrou) 40 000 Homo ? 2008 Rusland Johannes Krause et al.
Hominien-vingerbeen 40 000 Homo ? (moontlik
Neanderdaller-Denisova-kruising) 		2011 Rusland
37 000 Homo sapiens 2012 Sri Lanka
Hofmeyr-skedel 36 000 Homo sapiens 1952 Suid-Afrika
Foto's van
Peştera
cu Oase 		Peştera cu Oase 36 000 Homo sapiens 2002 Roemenië
Rooi Dame van Paviland 33 000 Homo sapiens 1823 Brittanje William Buckland
Yamashita-grotman 32 000 Homo sapiens 1962 Japan
Engis 30 000-50 000 [23][28] Homo neanderthalensis 1829 België Philippe-Charles Schmerling
Gibraltar 1 30 000-50 000 [23] Homo neanderthalensis 1848 Gibraltar Kapt. Edmund Flint
Le Moustier 30 000-50 000 Homo neanderthalensis 1909 Frankryk
Denisova-tand 30 000 - 50 000 Homo ? 2000 Rusland
Cro-Magnon 1 30 000 Homo sapiens 1868 Frankryk Louis Lartet
NG 6 27 000 - 53 000 Homo erectus 1931 Indonesië C. ter Haar en G.H.R. von Koenigswald
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 6 Junie 2013 op Wayback Machine 		Predmost 3 26 000 Homo sapiens 1894 Tsjeggië K.J. Maska
[1] Lapedo-kind 24 500 Homo neanderthalensis
of Homo sapiens 		1998 Portugal João Zilhão
[2] Eel Point 24 000 Homo sapiens 1997 Brittanje
LB 1 (Hobbit) 18 000 Homo floresiensis 2003 Indonesië Peter Brown
Foto by
Modern Human
Origins Geargiveer 16 Augustus 2013 op Wayback Machine 		Minatogawa 1 16 000 - 18 000 Homo sapiens 1970 Japan
Tandou 15 000 Homo sapiens 1967 Australië Duncan Merrilees
[3] [29] Gough-grot 14 700 Homo sapiens 1927–1968 Brittanje
Iwo Eleru-skedel 13 000[30] Homo sapiens 1965 Nigerië
Foto by
Travels and Archeology in South Chile
 		Cerro Sota 2[31] 11 000 Homo sapiens 1936 Chili Junius Bird
Wadjak 1[32] 10 000 - 12 000 Homo sapiens 1888 Indonesië B.D. van Rietschoten

Holoseen

[wysig | wysig bron]

Mesolitikum/Neolitikum: 10 000 – 5 000 jaar oud

[wysig | wysig bron]
Foto Naam Ouderdom (jaar) Spesie Jaar
ontdek 		Land Ontdek deur
La Brea-vrou Sowat 10 000 Homo sapiens 1914 VSA
Combe Capelle 9 600[33] Homo sapiens 1909 Frankryk O. Hauser
Cheddar-mens 9 000 1903 Brittanje
Kow-moeras 1 9 000 - 13 000 Homo sapiens 1968 Australië A.G. Thorne
Afalou 13 8 000 - 12 000 Homo sapiens 1920 Algerië C. Arambourg
Wadi Halfa 25 8 000 - 12 000 Homo sapiens 1963 Soedan G. Armelagos, E. Ewing, D. Greene
Wadi Kubbaniya 8 000 - 20 000 Homo sapiens 1982 Egipte Fred Wendorf
Minnesota-vrou 7 800 - 8 000 Homo sapiens 1931 Minnesota,
VSA 		Albert Jenks
Lo 4b 6 000 - 9 000 Homo sapiens 1965 H. Robbins, B.M. Lynch
Tepexpan-mens 5 000 - 11 000 Homo sapiens 1947 Mexiko Hellmut de Terra
SDM 16704 4 900 – 11 800 Homo sapiens 1929 VSA M.J. Rogers

Afkortings in fossielname

[wysig | wysig bron]
  • AL - Afar-driehoek, Ethiopië
  • ARA-VP - Aramis Vertebrate Paleontology, Ethiopië
  • BAR – Baringo-distrik, Kenia
  • BOU-VP - Bouri Vertebrate Paleontology, Ethiopië
  • D - Dmanisi, Georgië
  • ER – Turkanameer, Kenia
  • KGA - Konso-Gardula, Ethiopië
  • KNM - Kenia Nasionale Museum
  • KP - Kanapoi, Kenia
  • LB - Liang Bua, Indonesië
  • LH – Laetoli-hominied, Tanzanië
  • NG - Ngandong, Indonesië
  • OH – Olduvai-hominied, Tanzanië
  • SK - Swartkrans, Suid-Afrika
  • Sts, Stw - Sterkfontein, Suid-Afrika
  • TM – Transvaal-museum, Suid-Afrika
  • TM - Toros-Menalla, Tsjad
  • WT – Turkanameer, Kenia

Verdere leesstof

[wysig | wysig bron]
  • Gibbons, Ann. The First Human: The Race to Discover our Earliest Ancestor. Anchor Books (2007). ISBN 978-1-4000-7696-3
  • Luafout in Module:Citation/CS1/Utilities op reël 209: Called with an undefined error condition: maint_year
  • Johanson, Donald & Wong, Kate. Lucy's Legacy: The Quest for Human Origins. Three Rivers Press (2009). ISBN 978-0-307-39640-2
  • Jones, Steve; Martin, Robert D.; Pilbeam, David R. (red.). (1994). The Cambridge Encyclopedia of Human evolution. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-46786-5.{{cite book}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  • Leakey, Richard & Lewin, Roger. Origins Reconsidered: In Search of What Makes us Human. Little, Brown and Company (1992). ISBN 0-316-90298-5
  • Lewin, Roger. Bones of Contention: Controversies in the Search for Human Origins. Penguin Books (1987). ISBN 0-14-022638-9

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Prominent Hominid Fossils" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Oktober 2019. Besoek op 31 Augustus 2006.
  2. ↑ "Fossil Hominids: Toumai" (in Engels). Talkorigins.org. 31 Julie 2002. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Oktober 2019. Besoek op 15 Oktober 2012.
  3. ↑ "Bar 10200'" (in Engels). Smithsonian National Museum of Natural History. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 November 2019. Besoek op 27 Julie 2012.
  4. ↑ Amos, Jonathan (1 Oktober 2009). "Fossil finds extend human story". BBC News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Augustus 2017.
  5. ↑ I. A. N., McDougall; Craig, Feibel (1999). "Numerical age control for the Miocene-Pliocene succession at Lothagam, a hominoid-bearing sequence in the northern Kenya Rift". Journal of the Geological Society. 156: 731–745. doi:10.1144/gsjgs.156.4.0731.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Andrew Hill & Steven Ward (1988). "Origin of the Hominidae: The Record of African Large Hominoid Evolution Between 14 My and 4 My". Yearbook of Physical Anthropology. 31 (59): 49–83. doi:10.1002/ajpa.1330310505Sjabloon:Inconsistent citations{{cite journal}}: CS1 maint: postscript (link)
  7. ↑ Bryan Patterson, Anna K. Behrensmeyer, & William D. Sill (6 Junie 1970). "Geology and Fauna of a New Pliocene Locality in North-western Kenya". Nature. 226 (5249): 918–921. doi:10.1038/226918a0. PMID 16057594Sjabloon:Inconsistent citations{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) CS1 maint: postscript (link) Key details from select sources
  8. ↑ Ward, Steven; Hill, Andrew. "Pliocene hominid partial mandible from Tabarin, Baringo, Kenya". American Journal of Physical Anthropology. 72 (1): 21–37. doi:10.1002/ajpa.1330720104.
  9. ↑ "Sorry, We Can't Find That Page - Search MSU" (in Engels). Msu.edu. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Augustus 2012. Besoek op 15 Oktober 2012.
  10. ↑ "Oldupai". Ntz.info. Besoek op 15 Oktober 2012.
  11. ↑ "KNM-WT 40000". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 November 2013. Besoek op 1 Maart 2014.
  12. ↑ Smithsonian
  13. ↑ "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Oktober 2012. Besoek op 1 Maart 2014.
  14. ↑ Jonathan, Amos (8 September 2011). "African fossils put new spin on human origins story". Science Mag (in Engels). BBC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Junie 2019. Besoek op 9 September 2011.
  15. ↑ Mai, L.L., Owl, M.Y., & Kersting, M.P. (2005), p.286
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Meave G. Leakey, Fred Spoor, M. Christopher Dean, Craig S. Feibel, Susan C. Antón, Christopher Kiarie & Louise N. Leakey. 2012. New fossils from Koobi Fora in northern Kenya confirm taxonomic diversity in early Homo. Nature 488, 201–204 (9 August 2012) doi:10.1038/nature11322
  17. ↑ "Inverted strata". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Oktober 2006. Besoek op 1 Maart 2014.
  18. ↑ Donald C. Johanson, Blake Edgar (1996). From Lucy to Language. New York, NY: Simon & Schuster. p. 158.
  19. ↑ Michael Hopkin (26 Maart 2008). "Fossil find is oldest European yet". Nature News. doi:10.1038/news.2008.691.
  20. ↑ http://archive.archaeology.org/9809/newsbriefs/eritrea.html
  21. ↑ By ʻAlī Jāvīd, "World Heritage Monuments and Related Edifices in India, Volume 2", Page. 17
  22. ↑ P. Brown Dali archaic Homo Sapiens Geargiveer 6 Desember 2013 op Wayback Machine University of New England, Australië
  23. ↑ 23,00 23,01 23,02 23,03 23,04 23,05 23,06 23,07 23,08 23,09 Smith, T. M. (2010). "Dental evidence for ontogenetic differences between modern humans and Neanderthals". Proceedings of the National Academy of Sciences. 107 (49): 20923–20928. doi:10.1073/pnas.1010906107. {{cite journal}}: Onbekende parameter |coauthors= geïgnoreer (hulp)
  24. ↑ "Qafzeh IX". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 September 2007. Besoek op 1 Maart 2014.
  25. ↑ Christopher J. Norton and David R. Braun. Asian paleanthropology: From Africa to China and beyond. New York, NY: Springer. p. 107. doi:10.1007/978-90-481-9094-2. ISBN 978-9048190935.
  26. ↑ "What does it mean to be human?". Smithsonian National Museum of Natural History. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2021. Besoek op 27 Julie 2012.
  27. ↑ "Human evolution: interpreting evidence". Museum of Science, Boston, US. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Mei 2004. Besoek op 27 Julie 2012.
  28. ↑ Timeline at Bone & Stone
  29. ↑ Robin McKie, science editor (20 Junie 2010). "Bones from a Cheddar Gorge cave show that cannibalism helped Britain's earliest settlers survive the ice age | Science | The Observer" (in Engels). Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Desember 2012. Besoek op 15 Oktober 2012. {{cite web}}: |author= has generic name (hulp)
  30. ↑ "Mystery of a West African skull from 13,000 jaar ago". Natural History Museum, London, UK. Besoek op 27 Julie 2012.[dooie skakel]
  31. ↑ Travels and Archeology in South Chile. Cornell University, New York, U.S. Besoek op 21 Augustus 2013.
  32. ↑ Storm, Paul; Nelson, Andrew (1992). "The many faces of Wadjak man". Archaeology Oceania. 27 (1): 37–46.
  33. ↑ Seidler, Christoph (9 Februarie 2011). "Forscher entzaubern Steinzeitmann". Der Spiegel (in Duits). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Januarie 2012. Besoek op 19 April 2012.

Ander bronne

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Lys_fossiele_in_die_menslike_evolusie&oldid=2729663"