Australopithecus afarensis
Australopithecus afarensis | |
---|---|
’n Replika van die oorblyfsels van Lucy, in die Museo Nacional de Antropología, Meksikostad. | |
Wetenskaplike klassifikasie | |
Koninkryk: | |
Filum: | |
Klas: | |
Orde: | |
Familie: | |
Subfamilie: | |
Genus: | Australopithecus
|
Spesie: | A. afarensis
|
Binomiale naam | |
Australopithecus afarensis (Donald Johanson & Timothy White, 1978
|
Australopithecus afarensis is ’n uitgestorwe hominied wat tussen 3,9 en 2,9 miljoen jaar gelede geleef het.[1] A. afarensis was skraal gebou, nes die jonger Australopithecus africanus. Daar word geglo hulle was nader verwant aan die genus Homo (en dus die mens, Homo sapiens) – óf as ’n direkte voorouer óf as ’n nabyverwant van ’n onbekende voorouer – as enige ander bekende primaat uit dié tyd.[2]
Die beroemdste fossiel is die gedeeltelike geraamte van Lucy (3,2 miljoen jaar oud), wat deur die Amerikaanse paleoantropoloog Donald Johanson en sy kollegas gevind is. Om hul vonds te vier, het hulle die Beatles se liedjie Lucy in the Sky with Diamonds gespeel,[3][4][5] vandaar die naam.
Fossiele van A. afarensis is nog net in Oos-Afrika ontdek; die volledigste hiervan was in Ethiopië, waar ook Lucy en die "Eerste Familie" gevind is.
Anatomie
[wysig | wysig bron]Tande en breingrootte
[wysig | wysig bron]In vergelyking met die moderne en uitgestorwe groot ape, het A. afarensis klein oog- en kiestande gehad, hoewel hulle steeds groter was as die moderne mens s’n. Hulle het ook ’n relatief klein breingrootte gehad (~380–430 cm3), en kakebene wat vorentoe uitstaan.
Die beeld van ’n hominied met ’n klein brein en primitiewe gesig wat op twee bene loop, was in dié tyd ’n openbaring vir paleoantropoloë. Voorheen is geglo ’n groter brein was die eerste stap in die ontwikkeling van die tribus Hominini en dat eers later op twee bene geloop is, want die oudste fossiele van Hominini wat tot in daardie stadium gevind is, het ’n breinkapasiteit van ~800 cm3 gehad.
Morfologie en beweging
[wysig | wysig bron]Sommige studies het bevind A. afarensis het feitlik net op twee bene geloop, terwyl ander navorsers meen hulle het ook boom geklim. Die anatomie van die hande, voete en skouergewrigte ondersteun laasgenoemde teorie. Veral die morfologie van die skouerblaaie lyk aapagtig en baie anders as mense s'n.[6] Die kromming van die vinger- en toonbene lyk baie soos dié van moderne ape, en dit bevestig die vermoede dat hulle die vermoë gehad het om takke vas te gryp en te klim.
Aan die ander kant dui die verlies van groottone wat van die voet kan wegtrek en dus die vermoë om takke met hul voete vas te gryp (’n eienskap van alle ander primate), daarop hulle was nie meer aangepas om te klim nie.[7]
Rekenaarsimulasies dui aan A. afarensis kon op dieselfde manier loop as mense, met ’n regop lyf of gebuigde heupe en knieë, maar nie soos die sjimpansee nie. Die regop stap sou baie minder energie geverg het as laasgenoemde en sou dus doeltreffender gewees het.[8][9]
Gedrag
[wysig | wysig bron]’n Rekonstruksie van die sosiale gedrag van die spesie is moeilik, maar hul sosiale struktuur het waarskynlik ooreengestem met dié van moderne ape, as ’n mens die verskil in grootte tussen die manlike en vroulike A. afarensis in ag neem. Hoewel daaroor gedebatteer word, was die mannetjies relatief groter as die wyfies. Hulle het waarskynlik in klein familiegroepe gewoon met ’n dominante mannetjie en ’n paar telende wyfies.[5]
Geen steengereedskap is vir ’n lang tyd met A. afarensis verbind nie en paleoantropoloë het gedink steenartifakte dateer uit sowat 2,5 miljoen jaar gelede.[10] In 2010 het ’n studie egter aangetoon die spesie het vleis geëet wat hulle met steenimplemente van die bene afgekerf het. Die vermoede is nou dat steengereedskap reeds uit 3,4 miljoen jaar gelede dateer.[11]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Prins, Harald E. L; Walrath, Dana; McBride, Bunny (2007). Evolution And Prehistory: The Human Challenge, by William A. Haviland, Harald E. L. Prins,Dana Walrath,Bunny McBride. ISBN 9780495381907.
- ↑ Cartmill, Matt; Smith, Fred H.; Brown, Kaye B. (2009). The Human Lineage. Wiley-Blackwell. p. 151. ISBN 978-0-471-21491-5.
- ↑ Johanson & Maitland 1981, pp. 283–297
- ↑ Johanson, D.C. (2009). "Lucy (Australopithecus afarensis)". In Ruse, Michael; Travis, Joseph (reds.). Evolution: The First Four Billion Years. Cambridge, Massachusetts: The Belknap Press of Harvard University Press. pp. 693–697. ISBN 978-0-674-03175-3.
- ↑ 5,0 5,1 Wood, B.A. (1994). "Evolution of australopithecines". In Jones, S.; Martin, R.; Pilbeam, D. (reds.). The Cambridge Encyclopedia of Human Evolution. Cambridge, VK: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-32370-3. Ook ISBN 0-521-46786-1 (sagteband).
- ↑ Green, D.J.; Alemseged, Z. (2012). "Australopithecus afarensis Scapular Ontogeny, Function, and the Role of Climbing in Human Evolution". Science 338 (6106): 514–517.doi:10.1126/science.1227123. PMID 23112331
- ↑ Latimer, Bruce; Lovejoy, C. Owen (1990). "Hallucal tarsometatarsal joint in Australopithecus afarensis". American Journal of Physical Anthropology. 82 (2): 125–33. doi:10.1002/ajpa.1330820202. PMID 2360609.
- ↑ "BBC – Science & Nature – The evolution of man". Mother of man – 3.2 million years ago (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 1 November 2007.
- ↑ "PREMOG – Research". How Lucy walked (in Engels). Primate Evolution & Morphology Group (PREMOG), die Universiteit van Liverpool. 18 Mei 2007. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Oktober 2007. Besoek op 1 November 2007.
- ↑ Jones, S.; Martin, R.; Pilbeam, D., reds. (1994). The Cambridge Encyclopedia of Human Evolution. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-32370-3. Also ISBN 0-521-46786-1 (sagteband)
- ↑ McPherron; Shannon, P.; Alemseged, Zeresenay; Marean, Curtis W.; Wynn, Jonathan G.; Reed, Denne; Geraads, Denis; Bobe, Rene; Bearat, Hamdallah A. (2010). "Evidence for stone-tool-assisted consumption of animal tissues before 3.39 million years ago at Dikika, Ethiopia". Nature. 466 (7308): 857–860. Bibcode:2010Natur.466..857M. doi:10.1038/nature09248. PMID 20703305.
Verdere leesstof
[wysig | wysig bron]- Mckie, Robin (2000). BBC – Dawn of Man: The Story of Human Evolution. Dorling Kindersley. ISBN 0-7894-6262-1.
- Barraclough, G. (1989). Stone, N. (red.). Atlas of World History (3rd uitg.). Times Books Limited. ISBN 0-7230-0304-1.
- Australopithecus afarensis van The Human Origins Program at the Smithsonian Institution
- Delson, E.I.; Tattersall, J.A.; Van Couvering, A.S., reds. (2000). Encyclopedia of human evolution and prehistory (2de uitg.). Garland Publishing, New York. ISBN 0-8153-1696-8.
- Johanson, D.C.; Maitland, A.E. (1981). Lucy: The Beginning of Humankind. St Albans: Granada. ISBN 0-586-08437-1.
{{cite book}}
: Ongeldige|ref=harv
(hulp)
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Asa Issie, Aramis and the origin of Australopithecus
- Lucy by die Amerikaanse Museum van Natuurwetenskap in Manhattan
- Asfarensis
- Antropologiese skedels en rekonstruksies Geargiveer 28 September 2007 op Wayback Machine
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Australopithecus afarensis.
- Wikispecies het meer inligting verwant aan Australopithecus afarensis