Marxistiese teorie van internasionale betrekkinge

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Marxistiese en neo-Marxistiese internasionale verhoudingsteorieë is paradigmas wat die realistiese/liberale siening van staatskonflik of samewerking verwerp, eerder fokus op die ekonomiese en materiële aspekte. Dit gee voor om te openbaar hoe die ekonomie ander bekommernisse troef, wat voorsiening maak vir die verhoging van klas as die fokus van die studie.

Marxisme[wysig | wysig bron]

In die 19de eeu het Karl Marx en Friedrich Engels geskryf dat die hoofbron van onstabiliteit in die internasionale stelsel kapitalistiese globalisering sou wees, meer spesifiek die konflik tussen twee klasse: die nasionale bourgeoisie en die kosmopolitiese proletariaat. Historiese materialisme sou Marxisme se riglyn wees om die prosesse in beide binnelandse en internasionale aangeleenthede te verstaan. Dus, vir Marx was die menslike geskiedenis 'n stryd om materiële behoeftes te bevredig en om klasoorheersing en uitbuiting te weerstaan. Ten spyte van ideologiese kritiek het Marxisme sterk empiriese voordele aan sy kant. Eerstens, deur ongeregtigheid en ongelykheid te beklemtoon, is dit baie relevant vir elke tydperk, aangesien hierdie twee mislukkings van die menslike samelewing nog nooit afwesig was nie. Marxisme is 'n strukturele teorie net soos neorealisme, maar dit fokus op die ekonomiese sektor in plaas van die militêr-politieke een. Die ontleding daarvan weerspieël die verband tussen die basis (die produksiemetodes) en die bobou (politieke instellings). Die bron van strukturele effekte is nie anargie nie, maar die kapitalistiese manier van produksie wat onregverdige politieke instellings en staatsverhoudinge definieer.[1]

Hierdie ekonomiese reduksionisme word ook as 'n sentrale gebrek beskou. As 'n oplossing het die neo-Gramsci skool 'n verdere ontwikkeling voorgestel. Deur globale kapitalisme, staatstruktuur en politiek-ekonomiese instellings te kombineer, het hulle daarin geslaag om 'n teorie van globale hegemonie (ideologiese oorheersing) te skep. Volgens hierdie teorie word hegemonie gehandhaaf deur noue samewerking tussen magtige elites binne en buite die kernstreke van die wêreldstelsel. Globale bestuur word saamgestel deur politieke en ekonomiese instellings wat druk op die minder ontwikkelde en onstabiele perifere lande plaas.

Uit 'n epistemologiese oogpunt het Marxisme die grondslae vir kritiese teorie geskep en dit is in hierdie sin beter as die dominante benaderings van Anglo-Amerikaanse internasionale betrekkinge wat probleemoplossingsteorieë is. Soos enige ander kritiese teorie, het Marxisme 'n normatiewe belang daarin om moontlikhede vir sosiale transformasie te identifiseer en hoe teorie instrumenteel tot mag is. Dit is hoekom Marx oor kapitalisme geskryf het met 'n belangstelling in die sosiale kragte wat sy ondergang sou bewerkstellig in die hoop dat die mensdom vry sou wees van oorheersing en uitbuiting. Veral realiste sien dit as polities gemotiveerd en nie objektief en neutraal nie. Die normatiewe nadeel van Marxisme is dat dit as Eurosentries gesien kan word deur die Verligtingsideaal van kosmopolitisme te bevorder.[2]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Sonda, Claudiu. "Guide to International Relations II: Marxism and Constructivism". World Reporter. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2015. Besoek op 23 Oktober 2015.
  2. Paul, Kegan. "Journal of Politics". Cambridge Library. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Maart 2016. Besoek op 23 Oktober 2015.