Michael III van Bisantium

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Michael III
Keiser van die Bisantynse Ryk

Bewind 842867
Bynaam Michael die Dronkaard
Dinastie Frigiese
Gebore 19 Januarie 840
Oorlede 23/24 September 867
Voorganger Theophilus
Opvolger Basilius I die Masedoniër
Eggenote Eudokia Dekapolitissa
Metgesel Eudokia Ingerina
Vader Theophilus
Moeder Theodora

Michael III (Grieks: Μιχαήλ Γʹ; 19 Januarie 840 – 23/24 September 867) was die Bisantynse keiser van 842 tot 867. Hy was die derde en laaste keiser van die Frigiese Dinastie en was ook bekend as Michael die Dronkaard. Hierdie neerhalende naam (ὁ Μέθυσος) is aan hom gegee deur latere historici wat lojaal was aan die Masedoniese Dinastie, maar moderne historici het sy reputasie in ’n mate herstel en glo hy het ’n belangrike rol gespeel in die opbloei van Bisantynse mag in die 9de eeu.[1][2]

Michael was die jongste kind van keiser Theophilus en sy vrou, Theodora. Hy is reeds in 840 deur sy pa as medekeiser gekroon en was pas twee jaar oud toe hy op 20 Januarie 842 alleenheerser word.

Terwyl hy minderjarig was, was sy ma, haar oom Sergios en die minister Theoktistos die regente. Terwyl die mense om hom om mag baklei het, het Michael al hoe meer vertrou op sy oom Bardas en aan hom die titel caesar gegee, wat net onder die keiser self was. Hy het hom toegelaat om Theoktistos in November 855 te vermoor. Met Bardas se steun asook dié van ’n ander oom, generaal Petronas, het Michael die regentskap op 15 Maart 856 omvergewerp en sy ma en susters in 857 na ’n klooster gestuur.[3]

Oorloë[wysig | wysig bron]

Die doop van Boris I van Bulgarye.

Op die grense was dit egter onrustig. Die Abbasidiese Kalifaat het die Bisantynse magte in Pamfilië, Kreta en op die grens met Sirië verslaan, maar ’n Bisantynse vloot van 85 skepe het in 853 ’n oorwinning oor hulle behaal. Daar was ook baie operasies om die Egeïese See en aan die Siriese kus.

Konflik tussen die Bisantyne en Bulgare het in 855–856 begin. Die ryk wou sy beheer oor dele om Thracië herwin. Die Bisantynse magte onder Bardas was suksesvol en het verskeie stede ingeneem.[4] In dié tyd is die Bulgare se aandag afgelei deur ’n ander oorlog. Michael III het aktief deelgeneem aan die oorloë teen die Abbasidiese Kalifaat in 856–863. In 860 moes hy egter ’n aanval op Konstantinopel deur Kiëf-Roes afweer.

Onder leiding van ’n nuwe patriarg van Konstantinopel het Michael die sending van die monnikebroers Cyrillus en Methodius na die Kasare geborg om die uitbreiding van Judaïsme onder dié volk te stuit. Hoewel dié sending misluk het, is Groot-Morawië met hul volgende sending in 863 bekeer en is die Glagolitiese alfabet geskep om Slawiese tale mee te skryf sodat die Slawiese volke in hul eie taal bekeer kon word tot die Ortodokse geloof eerder as in ’n vreemde taal.[5]

Michael en Bardas was ook bang Boris I van Bulgarye sal onder Frankiese invloed tot die Christendom bekeer word en hulle het Bulgarye binnegeval en Boris gedwing om hom volgens Bisantynse rite te bekeer as deel van die vredesooreenkoms in 864. Boris het op dié plegtigheid die bykomende naam Michael aangeneem. Die bekering van die Bulgare word beskou as een van die grootste kulturele en politieke prestasies van die Bisantynse Ryk.[6]

Sluipmoord[wysig | wysig bron]

Die sluipmoord op Bardas (by die voete van Michael III.

Michael III het nie kinders by sy vrou, Eudokia Dekapolitissa, gehad nie, maar die keiser wou ’n skandaal vermy as hy met sy minnares, Eudokia Ingerina, sou trou. Die oplossing was om Eudokia met sy gunsteling-kamerheer, Basilius die Masedoniër, te laat trou. Terwyl hy sy verhouding met Eudokia voortgesit het, is Michael se suster, Thekla, uit ’n klooster teruggebring vir Basilius se plesier. Laasgenoemde het al hoe groter invloed gekry. In April 866 het hy die keiser oortuig dat Bardas teen hom saamsweer en hy is toegelaat om Bardas te vermoor.

Basilius is toe in Mei 867 as medekeiser gekroon en deur die veel jonger Michael aangeneem. Dié vreemde ontwikkeling kon ’n poging gewees het om die eindelike kroning van Eudokia se seun, Leo VI die Wyse, as keiser te wettig. Daar word wyd geglo dat hy Michael se seun was.

As dit die plan was, het dit egter geboemerang. Basil, skynbaar gefrustreer deur Michael se verhouding met ’n ander howeling, Basiliskianos, wat ook tot medekeiser verhef is, het Michael in September 867 laat vermoor terwyl hy in sy kamer gelê het ná ’n gefuif. Basiliskianos is terselfdertyd vermoor en Basilius het outomaties die nuwe keiser geword.[7]

Gesin[wysig | wysig bron]

Michael III en sy vrou, Eudokia Dekapolitissa, het nie kinders gehad nie, maar daar word geglo hy het twee seuns gehad by sy minnares, Eudokia Ingerina, wat met Basilius I getroud was:

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Gregory, p. 231
  2. Fossier, p. 315
  3. Treadgold, p. 450
  4. Bulgarian historical review, v.33:no.1-4, p.9.
  5. Treadgold, p.452
  6. Gregory, p. 240
  7. Finlay, pp. 180–181.

Bronne[wysig | wysig bron]

  • Bulgarian historical review (2005), United Center for Research and Training in History, Publishing House of the Bulgarian Academy of Sciences, v.33:no.1-4.
  • Fine, John, V.A. (1983), The Early Medieval Balkans, Ann Arbor.
  • Finlay, G. (1856), History of the Byzantine Empire from DCCXVI to MLVII, 2de uitg., W. Blackwood.
  • Fossier, R. (1986) The Cambridge illustrated history of the Middle Ages Cambridge University Press.
  • Gregory, Timothy E. (2010). A History of Byzantium. Malden, Massachusetts and West Sussex, VK: Wiley-Blackwell. ISBN 1-4051-8471-X.
  • The Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, 1991.
  • Mango, Cyril, "Eudocia Ingerina, the Normans, and the Macedonian Dynasty," Zbornik radowa Wizantoloskog Institoeta, XIV-XV, 1973, 17–27.
  • Tougher, S. (1997) The Reign of Leo VI (886–912): Politics and People. Brill, Leiden.
  • Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society. Stanford, California: Stanford University Press. ISBN 0-8047-2630-2.