Rooireus: Verskil tussen weergawes
k robot Bygevoeg: hy:Կարմիր գիգանտ, pnb:لال جن |
k r2.7.3) (robot Bygevoeg: sh:Crveni div |
||
| Lyn 21: | Lyn 21: | ||
[[ar:عملاق أحمر]] |
[[ar:عملاق أحمر]] |
||
| ⚫ | |||
[[bn:লোহিত দানব]] |
[[bn:লোহিত দানব]] |
||
| ⚫ | |||
[[ca:Gegant vermella]] |
[[ca:Gegant vermella]] |
||
[[cs:Červený obr]] |
[[cs:Červený obr]] |
||
[[da:Rød kæmpe]] |
[[da:Rød kæmpe]] |
||
[[de:Roter Riese]] |
[[de:Roter Riese]] |
||
| ⚫ | |||
[[el:Ερυθρός γίγαντας]] |
[[el:Ερυθρός γίγαντας]] |
||
[[en:Red giant]] |
[[en:Red giant]] |
||
[[es:Gigante roja]] |
[[es:Gigante roja]] |
||
| ⚫ | |||
[[eu:Erraldoi gorri]] |
[[eu:Erraldoi gorri]] |
||
[[fa:غول سرخ]] |
[[fa:غول سرخ]] |
||
| ⚫ | |||
[[fr:Géante rouge]] |
[[fr:Géante rouge]] |
||
[[gl:Xigante vermella]] |
[[gl:Xigante vermella]] |
||
[[ |
[[he:ענק אדום]] |
||
[[hi:लाल दानव तारा]] |
[[hi:लाल दानव तारा]] |
||
[[hr:Crveni div]] |
[[hr:Crveni div]] |
||
[[hu:Vörös óriás]] |
|||
[[hy:Կարմիր գիգանտ]] |
[[hy:Կարմիր գիգանտ]] |
||
[[id:Raksasa merah]] |
[[id:Raksasa merah]] |
||
[[it:Gigante rossa]] |
[[it:Gigante rossa]] |
||
[[ |
[[ja:赤色巨星]] |
||
[[ |
[[ko:적색 거성]] |
||
[[lb:Roude Ris]] |
[[lb:Roude Ris]] |
||
[[lt:Raudonoji milžinė]] |
[[lt:Raudonoji milžinė]] |
||
[[ |
[[lv:Sarkanais milzis]] |
||
[[mk:Црвен џин]] |
[[mk:Црвен џин]] |
||
[[ml:ചുവപ്പുഭീമൻ]] |
[[ml:ചുവപ്പുഭീമൻ]] |
||
[[ms:Gergasi merah]] |
[[ms:Gergasi merah]] |
||
[[my:ဧရာမ ကြယ်နီ]] |
[[my:ဧရာမ ကြယ်နီ]] |
||
[[ |
[[nds:Root Rees]] |
||
[[ne:रातो दानव तारा]] |
[[ne:रातो दानव तारा]] |
||
[[ |
[[nl:Rode reus]] |
||
| ⚫ | |||
[[nn:Raud kjempe]] |
[[nn:Raud kjempe]] |
||
| ⚫ | |||
[[pa:ਲਾਲ ਦਾਨਵ ਤਾਰਾ]] |
[[pa:ਲਾਲ ਦਾਨਵ ਤਾਰਾ]] |
||
[[nds:Root Rees]] |
|||
[[pl:Czerwony olbrzym]] |
[[pl:Czerwony olbrzym]] |
||
[[pnb:لال جن]] |
[[pnb:لال جن]] |
||
| Lyn 62: | Lyn 63: | ||
[[ro:Gigantă roșie]] |
[[ro:Gigantă roșie]] |
||
[[ru:Красный гигант]] |
[[ru:Красный гигант]] |
||
[[sh:Crveni div]] |
|||
[[si:රතු යෝධ තරු]] |
[[si:රතු යෝධ තරු]] |
||
[[simple:Red giant]] |
[[simple:Red giant]] |
||
| Lyn 67: | Lyn 69: | ||
[[sl:Rdeča orjakinja]] |
[[sl:Rdeča orjakinja]] |
||
[[sr:Crveni džin]] |
[[sr:Crveni džin]] |
||
| ⚫ | |||
[[sv:Röd jätte]] |
[[sv:Röd jätte]] |
||
[[ta:சிவப்பு அரக்கன்]] |
[[ta:சிவப்பு அரக்கன்]] |
||
| ⚫ | |||
[[th:ดาวยักษ์แดง]] |
[[th:ดาวยักษ์แดง]] |
||
[[tr:Kırmızı dev]] |
[[tr:Kırmızı dev]] |
||
| ⚫ | |||
[[uk:Червоні гіганти]] |
[[uk:Червоні гіганти]] |
||
[[ur:سرخ ضخام]] |
[[ur:سرخ ضخام]] |
||
Wysiging soos op 15:32, 24 Februarie 2013
’n Rooi reus is ’n helder reusester met ’n lae of gemiddelde massa (rofweg 0,5–10 sonmassas) in ’n laat stadium van sterevolusie. Die buitenste atmosfeer is uitgesprei en yl – daarom is die radius groot en die oppervlaktemperatuur laag, vanaf sowat 5 000 kelvin en laer. Die ster lyk geel-oranje tot rooi en sluit in spektraaltipes K en M, maar ook S- en koolstofsterre.
Daar word geglo hoofreekssterre van spektraaltipe A tot K ontwikkel in rooi reuse.[1] Tydens sy hoofreeksfase verbrand ’n ster langsamerhand waterstof in sy kern en sit dit om in helium; sy hoofreeksfase eindig wanneer byna al die waterstof in die kern opgebruik is en hy betree dan die rooireusfase op die Hertzsprung-Russell-diagram.[2]. Die meeste rooi reuse se buitekant sit steeds waterstof om in helium terwyl die kern uit onaktiewe helium bestaan. Hierdie fase duur net ’n paar miljoen jaar[3] en is dus kort in vergelyking met die miljarde jare van die ster se bestaan.
Die Son se hoofreeksfase is sowat 10 miljard jaar; groter sterre het ’n korter leeftyd en kleiner sterre ’n langer leeftyd.[2]
Prominente helder rooi reuse aan die naghemel sluit in Aldebaran (Alpha Tauri), Arcturus (Alpha Bootis) en Gamma Crucis (Gacrux), terwyl die nog groter Antares (Alpha Scorpii) en Betelgeuse (Alpha Orionis) rooi superreuse is.
Verwysings
- ↑ Color of star ranging blue through orange
- ↑ 2,0 2,1 Zeilik, Michael A. (1998). Introductory Astronomy & Astrophysics (4de uitg.). Saunders College Publishing. pp. 321–322. ISBN 0-03-006228-4.
{{cite book}}: Onbekende parameter|coauthors=geïgnoreer (hulp) - ↑ Red Giants
Eksterne skakels
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Rooi reuse.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Soorte sterre en sterregroepe | ||
|---|---|---|
| Sterre |
|  |
| Sterregroepe | ||
| Verwante voorwerpe | ||
| Lyste | ||