Wikipedia:Rekenaarterme

Die Apple II, een van die eerste persoonlike rekenaars.

Hierdie blad is vir rekenaarterme. Hou verkieslik die bespreking daarvan op die besprekingsblad. Daar is baie terminologiepogings in Afrikaans en nie almal werk altyd saam nie. Party programvertalers is nie altyd bewus van taalkundige sake nie, en baie vertalers is nie altyd ingelig oor watter terme reeds bestaan en gebruik word op skole en universiteite nie. Konsekwentheid met terminologie in wiskunde, taalkunde en ingenieurswese is natuurlik ook baie belangrik. Die Afrikaanse Wikipedia kan dus nie 'n eie rigting inslaan sonder om darem te kyk wat ander reeds gedoen het nie. Blindelingse navolging is egter ook nie altyd ideaal nie.

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z - Sien ook

Oorsprong van die terme

Die eerste woordeboeke van rekenaarterme was woordelyste wat rekenaars vergesel het sowel as woordelyste wat deur verskillende akademici saamgestel is. In 1976 het die Internationale Elektrotegniese Kommissie (IEC) en Internasionale Standaardeorganisasie (ISO) saamgewerk om ISO/IEC 2362 te publiseer. Die eerste uitgawe (1976) verskyn in beide Engels en Frans. ISO/IEC is uitgebrei tot 37 verskillende dokumente. Al verskyn die meeste van die dokumente in beide Engels en Frans, is 'n paar dokumente net in Engels gepubliseer. In 2015 is al 37 dokumente deur 'n enkele gekonsolideerde Engels-talige dokument ISO/IEC 2382:2015 vervang. Ander Engelstalige woordlyste is deur, onder andere, die Instituut vir Elektriese en Elektroniese Ingenieurs (IEEE) en die American National Standards Institute (ANSI) gepubliseer. In 2010 het die IEEE, ISO en IEC saamgewerk om die dokument ISO/IEC/IEEE 24765 to produseer. Hierdie dokument, wat 3349 definisies bevat, is 'n kombinasie van al drie organisasies se woordelyste.

Die redakteurs van die tweetalige dokumente het gesorg dat beide Engelse en Franse woorde presies dieselfde betekenis gekry het – d.w.s. dat daar geen "Neef/nig/cousin/newphew/niece" probleme is nie. Dus hoort een van die doeleindes van 'n Afrikaanse woordeboek die bewaring van die betekenisse van die verskillende woorde te wees.

Vertaling van rekenaarterme

Die eerste Engels-Afrikaans woordeboeke van rekenaarterme het voor 1980 by verskeie universiteite verskyn. Byvoorbeeld, in 1977 het die Universiteit van Suid-Afrika hul eerste Engels-Afrikaans/Afrikaans-Engels woordeboek van rekenaarterme gedruk. Hierdie 144-bladsy woordeboek is aan alle studente in die Departement Rekenaarwetenskap en Inligtingstelsels saam met andere studiegidse gegee.

Die Tweetalige Rekenaarwoordeboek, 1985, van Coetzee, Du Plooy en Cluver, was 'n baanbrekerswerk wat in 1987 herdruk is. Dodds en Grobbelaar se tweetalige rekenaarwoordeboek (1984, hersien in 1987) kom uit dieselfde era. Die Vriende vir Afrikaans het prof Nic Du Plooy in 2005 versoek om sy Tweetalige Woordeboek by te werk, maar hy het nie daarvoor sy weg oopgesien nie, maar die teks beskikbaar gestel as basis van 'n nuwe rekenaarwoordeboek. Die Kuberwoordeboek (H.C. Viljoen hoofredakteur) het in 2007 verskyn, en is gebaseer op Coetzee, Du Plooy en Cluver se 1987 hersiene werk; ander bronne wat geraadpleeg was, was die WAITT woordelys, Dodds en Grobbelaar se Rekenaarwoordeboek, en termelyste van die Vaktaalburo.

Baie programme (veral Vrye Sagteware en ander Oopbronsagteware) is al in Afrikaans vertaal. Die kwaliteit van die vertalings kan drasties wissel. Sommige is deur professionele vertalers gedoen en moeite is gedoen met kwaliteit. Ander is as 'n stokperdjie deur vrywilligers gedoen wat nie meer in die RSA woon nie, nie meer Afrikaans praat nie, nie betrokke is by plekke waar Afrikaans nog gebruik word nie. Daar is selfs projekte wat van outomatiese vertaling gebruik gemaak het, waarvan die Afrikaans gewoonweg onverstaanbaar is (tensy mens dit woord vir woord eers terugvertaal in Engels). Daar is dus reeds 'n klomp oulike idees vir terme, en enige standaardisasiepoging moet ook kyk na wat ander reeds gedoen het, maar sorg moet gedra word.

Aangesien mense orals net Engels sien en hoor, vind party mense sommige Afrikaanse terme aanvanklik vreemd, terwyl dié wat daagliks by universiteite daarmee werk, gewoond is aan die terme wat hulle gebruik. Hierdie situasie sal hopelik ook verbeter. In April 2006 het Microsoft 'n taalpakket vir Zoeloe vrygestel, wat Windows (tot 'n mate?) in Zoeloe beskikbaar maak. Tswana is vir Mei 2006 belowe, en Afrikaans vir Junie 2006. Dit is nie duidelik of Microsoft die bestaande, professionele, vertaal- en terminologiekenners in die sagtewareveld gekontak en geraadpleeg het nie. Hierdie lys behoort egter te help dat mense bewus word van die moontlikheid dat die wêreld dalk nie Engels is nie.

Wenke

In artikels oor vertaalde programme moet daar waarskynlik gepoog word om die terminologie van daardie projek te gebruik, indien sinvol en moontlik. Dit is sekerlik nie sinvol om swak vertalings net so oor te gebruik nie. Dit gesê, wie besluit of dit goed is?

In sommige tale, soos Nederlands, word die Engelse woord dikwels sonder vertaling gebruik, maar in ander tale soos Frans word egte Franse woorde gebruik. Dit word hier geïllustreer met vertalings van verskillende welbekende rekenaarterme in Afrikaans, Duits, Engels, Frans en Nederlands.

Afrikaans	Duits	Engels	Frans	Nederlands
sagteware	Software	software	logiciel	software, programmatuur
rekenaarhardeware	Hardware	hardware	matériel informatique	hardware, apparatuur
rekenaar	Computer (en in 'n mindere mate Rechner)	computer	ordinateur	computer
sakrekenaar	Taschenrechner	calculator	calculatrice	rekenmachine

Vir Wikipedia-artikels, indien dit nie 'n algemene term is nie ("netwerk" is darem sekerlik algemeen), oorweeg om die Engelse woord in hakies te gebruik waar die Afrikaanse term die eerste keer gebruik word.

Die AWS laat verskillende woordbou toe en dit kan ons kelder, veral met die maak van skakels. Iets soos "Linux Distribution" kan waarskynlik as "Linux-verspreiding", "Linuxverspreiding" , "Linux Verspreiding" (en dalk nog ander) geskryf word. Kom ons probeer om by die koppelteken te bly, vasaanmekaar met kleinletters tensy hoofletters noodwendig nodig is (die eerste voorbeeld). Dit is baie keer in elk geval nodig om 'n koppelteken te gebruik ter wille van leesbaarheid as die naam/term effens taalvreemd is en dus nie so maklik lees as dit vas geskryf is aan 'n Afrikaanse woord nie. Vir akronieme en afkortings is die koppelteken steeds nodig, en in sommige gevalle sal dit debatteerbaar wees of iets nou 'n akroniem is of nie. Dis net 'n voorstel dié, maar ons sal waarskynlik moet standaardiseer en op die een of ander skryfwyse besluit.

Microsoft se stylgids kan ook geraadpleeg word. Hierdie dokument let ook op die Anglisistiese taalgebruik, informele taalgebruik en sinsbouvoorbeelde.

Oor "-ture" (programmatuur, apparatuur)

Aanvanklik is die woorde programmatuur en apparatuur gebruik vir sagteware en hardeware, maar probleme het ontstaan toe hierdie terme verder geneem word om soortgelyke Engelse woorde te vertaal. Wat doen 'n mens met die Engelse "firmware", "malware", "middleware" en "shareware"? "Programmatuur" en "apparatuur" is pragtige Afrikaanse woorde, maar aangesien die manier van vertaling nie verder geneem is nie, verkies baie mense nou "sagteware" en "hardeware".

Woordelys

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z - Sien ook

A

Engels	Afrikaans	Kommentaar
abduction	abduksie/wegvoering
abort	stop, staak
abstract	abstraheer/onttrek
abstraction	abstrahering/abstraksie/onttrekking
accelerator key	versnelsleutel
access	toegang
accessories	ekstra programme, ekstras, toebehore, bybehore
accessory	hulpprogram, toebehore
access port	toegangspoort
accuracy	akkuraatheid
active drive	aktiewe aandrywer, aktiewe skyf
active icon	aktiewe ikoon
active learning	aktiewe leer
adaptative learning algorithm	aanpassende leeralgoritme
add-on	byvoegsel
adjectival phrase (AP)	adjektiefstuk (AS)
administrator	administrateur
A-drive	A-aandrywer
algebra	algebra
algorithm	algoritme
align	belyn
alignment	belyning
alphabet	alfabet
ambiguity	meerduidigheid
ambiguous	meerduidig
analyse	analiseer, ontleed
analyser	analiseerder, ontleder
analysis	analise, ontleding
anaphora resolution	anafooroplossing
angle brackets (<>)	punthakies
animal language	dieretaal
annotate	annoteer
annotation	annotasie/annotering
anti-virus software	antivirusprogram
application	toepassing, nutsprogram
apps	toeps
architecture	argitektuur
artificial intelligence (AI)	kunsmatige intelligensie (KI)
artificial language	kunsmatige taal
archive	argief / argiveer
assembler		kyk na konteks: is dit die taal, of die program wat met die taal werk?
assembler language / assembly language	saamsteltaal	"assembly" mag nie vertaal word nie omdat dit 'n naam is.
assembler program (assembly program, assembler language compiler)	saamsteller, saamstelprogram, moontlik: saamsteltaalvertaler
at (@)	by, aapstert (minder formeel), by(?)
attach	aanheg
attachment	aanhegsel, aanhangsel
audio book	luisterboek
augmented transition network (ATN)	aangevulde oorgangsnetwerk (AON)
authentication	identiteitstawing, identifisering	Ook egtheidstoetsing
automatic speech recognition (ASR)	outomatiese spraakherkenning (OSH)
automaton	outomaat

B

Engels	Afrikaans	Kommentaar
backend	agtergrondprogram
back propagation	truverbreiding
backslash (\)	trustreep, flip, tru-skuinsstreep
backup	rugsteun (ww.), rugsteunkopie (s.nw), afdruk
backspace key	trusleutel, terugsleutel
backtracking	terugsporing
bandwidth	bandwydte
banner ad	vaandeladvertensie
bag (v)	groepeer (ww)
bagging	groepering
bag-of-words (BOW)	sak-met-woorde (SMW)
bar	balk
base(-form)	basis(vorm)
baseline	basislyn
battery ~ low ~ empty ~ charging	battery ~ raak pap ~ is pap ~ word gelaai	Die uitdrukking langsaan is die geselstaal. Woordeboekkorrek (Pharos 1997) het 'n battery hetsy klaargeraak of opgehou werk.
benchmark (n)	norm/normtoets/prestasiestandaard/ standaard (nw)
benchmark (v)	bepaal norm/normtoets/prestasiestan-daard/standaard (ww)
binary	binêr
binary features	binêre eienskappe
bit (binary digit)	bis (binêre syfer)
bitmap	bispatroon
blend	versmelt
blending	versmelting
Blog	webjoernaal of weblog of web rubriek
blog post(s)	webloginskrywing(s)
bookmark	boekmerk
Boolean algebra	Boolse algebra
boost	versterk
boosting	versterking
boot	selflaai, opwarm, begin
bootsector	selflaaisektor, beginsektor
bootstrap	doen deur skoenlussteekproefneming
bootstrapping	skoenlussteekproefneming
boundary	grens
box	raampie
braces ({})	krulhakies
bracket (n)	hakie (nw)
bracket (v)	plaas tussen hakies/voorsien van hakies (ww)
bracketing	voorsiening van hakies
broad coverage	wye dekking
bubble jet printer	inkkassetdrukker, borrelstraaldrukker
bug	programfout, gogga (minder formeel)
burn (verb)	skryf
bus	stamlyn	[1]
bullet	koeël	kolpunt
bulletin board	bulletienbord
bookmark	boekmerk
browse	deurblaai, snuffel, rondkyk
browser	webblaaier of webleser	minder algemeen: blaaier, deurblaaier, webbladleser
brute force hacking	volkrag kraking, brute krag kraking
byte	greep

C

Engels	Afrikaans	Kommentaar
cache	kas, kasgeheue
caching	kasberging
caps lock	hoofletterslot, bokasslot
capture	vaslê
cartridge	inkhouer, inklading
cascaded finite-state parser	kaskade-eindigetoestandontleder
case-based reasoning	gevalgebaseerde redenasie/ -redenering
case sensitive	kassensitief
categorise	kategoriseer
category	kategorie
CAD (computer-aided design)	CAD (rekenaargesteunde ontwerp)
central processing unit (CPU)	sentrale verwerkingseenheid (SVE)
certificate authority	sertifikaatowerheid
chart	kaart/grafiek
chart parsing	kaartontleding
chat group	kletsgroep; geselsgroep
checkbox	keuseblokkie
checksum	kontrolesom
chip	skyfie, (silikon)vlokkie, mikroskyfie, tjip (informeel)
chunk (n)	sinstuk (nw)
chunk (v)	ontleed in sinstukke (ww)
chunker	sinstukontleder
chunking	sinstukontleding
clamshell phone	toeklapfoon
class	klas
classification	klassifikasie/ klassifisering
classifier	klassifiseerder
classify	klassifiseer
click	klik, kliek
client (soos in client/server)	kliënt, rekenaarkliënt
clipart	sketskuns, knipkuns
clipboard	knipbord
clock speed	klokspoed
cloud computing	wolkverwerking, wolkdataverwerking	wolkrekenaarkunde
cluster (n)	bondel/kluster/tros (nw)
cluster (v)	bondel/saamkluster/saamtros (ww)
clustering	bondeling/klustervorming/trosvorming
collaborative	samewerkend, meewerkend	meer as een gebruiker
colour resolution	kleurresolusie
collapse (a menu)	opvou	Moontlik ook: inklap, versteek.
completed	voltooid
command	opdrag, bevel, taak
command line	opdraglyn, bevellyn
commonsense reasoning	gesondeverstandredenasie/ -redenering
compact disk (CD)	kompakskyf
compatible	versoenbaar
compile	saamstel/kompileer
compiler	vertaler, bouer	samesteller/kompileerder
composite form (complex word)	kompleks (gelede woord)
compound analyser	kompositum-/samestellinganaliseerder
compressing	samepersing
computation	berekening
computational lexicography	rekenaarlinguistiese leksikografie
computational linguist	rekenaarlinguis
computational linguistics (CL)	rekenaarlinguistiek (soms ook berekeningslinguistiek) (RL)
computational morphology	rekenaarlinguistiese morfologie
computational power	berekeningskrag
compute	bereken
computer	rekenaar
computer-assisted language learning (CALL)	rekenaangesteunde taalonderrig (RGTO)
computer-literate	rekenaarbedrewe, rekenaarvaardig	Wat is computer-fluency dan?
computerise	rekenariseer
computer language	rekenaartaal
confidence	vertroue
confidence score	vertrouetelling
configuration	opstelling, verstelling
connect	konnekteer, verbind
connection	konneksie, verbinding, aansluiting
conjunct (n)	konjunk (nw)
conjunct (v)	verbind, verenig (ww)
conjunction	konjunksie, verbinding
consistent	konsistent	In die wiskunde is dit gebruiklik om "konsistent" te gebruik. Vgl. ook "konsistent" en "konsekwent" in, byvoorbeeld, eHAT
consistency	konsistentheid
console	konsole
consonant	konsonant (spraak), medeklinker (teks)
constituent	konstituent
constituent analysis	konstituentanalise. konstituentontleding
constrain	beperk
constraint	beperking
constraint grammar (CG)	beperkingsgrammatika (BG)
constructed language	gekonstrueerde taal
content word	inhoudswoord
context	konteks
context-aware searches	konteksgebaseerde soektogte, konteksbewuste soektogte
context free grammar (CFG)	konteksvrye grammatika (KVG)
context sensitive grammar (CSG)	kontekssensitiewe grammatika (KSG)
control panel	beheerpaneel
control structure	kontrole-/beheerstruktuur
conversion	omskakeling
converter	omsetter
cookie	koekie
core technology	kerntegnologie/halffabrikaat/ komponent/module
co-reference	koreferensie
co-reference resolution	koreferensieoplossing
corpus (pl. corpora)	korpus (mv. korpusse)
corpus annotation	korpusannotasie/-annotering
corpus linguistics	korpuslinguistiek
corpus tagging	korpusetikettering
coverage	dekking
credentials	intekenbesonderhede
cross-lingual	kruistalig
cryptocurrency	algoritmunt
cracker	kuberkraker
crash	vasloop
cursor	loper, merker, pyltjie (vanselfsprekend)
customise	aanpas, pasmaak, doelgemaak
customised searches	pasgemaakte soektogte
cut and paste	knip en plak
cybersquatter	kuberplakker

D

Engels	Afrikaans	Kommentaar
daemon	agtergrondproses
database	databasis
data-driven	datagedrewe
data-driven local rule	datagedrewe lokale reël
data mining	data-ontginning
data warehouse	datapakhuis
dead drop	geheime bediener, skelmbediener
debug	ontfout, regmaak
decision tree	besluitnemingsboom, beslissingsboom
deduct	aflei
deduction	afleiding, deduksie
deep analysis	in-diepteanalise
default	verstek
default value	verstekwaarde, versuimwaarde	Minder algemeen, beginwaarde, aanvangswaarde of standaardwaarde
default inheritance	verstekoorerwing
definite description	begrensde/bepaalde/definiete beskrywing
defragmentation	defragmentering, defragmentasie, ontbrokkeling
delete	skrap, verwyder, uitwis
deletion	skrapping, verwydering, uitwissing
dependency	afhanklikheid
dependency resolution	afhanklikheidsoplossing
design	ontwerp
desktop (workarea)	werkskerm, werkarea
desktop computer	lessenaarrekenaar, tafelrekenaar
deterministic parsing	deterministiese ontleding
device	toestel
dialogue act	dialooghandeling
dialogue box	dialoogvenster, dialoogboks
dialogue manager	dialoogbestuurder
diathesis	diatese
diathesis alternation	diatese-alternasie/-alternering
dictionary	woordeboek
diphthong	diftong (spraak), klinkerkluster (teks)
directory	gids
discourse analysis	diskoersanalise, diskoersontleding
discourse marker	diskoersmerker
discourse understanding	diskoersbegrip
disk space	skyfspasie
diskette	disket
domain	domein
done	klaar, gedoen, gedaan, voltooid, afgehandel
DOS (disk operating system)	DOS (skyfbedryfstelsel)
dot matrix printer	stippeldrukker
double density	dubbeldigtheid
download	aflaai, trek
draft	konsepkopie
drag and drop	sleep en los
drawback	nadeel
drive	aandrywer, dryf, skyf
drop-down list	aftreklys
drop-down menu	tuimelkieslys, kieslys, tuimelkeusekaart, keuselys
dual-core system	dubbelkernstelsel
dual screen	dubbelskerm	dubbelskerm-muurpapier, -plakpapier
dynamic programming	dinamiese programmering

E

Engels	Afrikaans	Kommentaar
edit	wysig, redigeer
editor	teksverwerker, redigeerder	program waarmee teks gewysig/geredigeer word
E-mail	E-pos	Let asb. op die koppelteken. 'n Epos is 'n verhalende gedig.
empirical linguistics	empiriese linguistiek
enabling technology	bemagtigingstegnologie
encrypted	versleutel(de)
engineering	ingenieurswese
enter	invoer(sleutel/-toets), enter(sleutel/-toets)
entropy	entropie
error message	foutboodskap
error rate	foutkoers/fouttempo
escape	ontsnap(sleutel/-toets)
estimate (n)	beraming, raming, skatting (nw)
estimate (v)	beraam, skat (ww)
estimation	beraming, raming, skatting
evaluation	evaluasie, evaluering
expand	uitbrei
expandable	uitbreibaar
expandable memory	uitbreibare geheue
experience-based learning	ervaringsgebaseerde leer
experiment (n)	eksperiment (nw)
experiment (v)	eksperimenteer (ww)
expert system	ekspertsisteem, ekspertstelsel
export	oorskakel	"Export" verwys hier na 'n lêer wat se formaat van een tipe na 'n ander oorgeskakel word. Byvoorbeeld "Export to .CSV"
express	uitdruk
expression	uitdrukking
extract	uitpak, onttrek
extraction	uitpakking, onttrekking
executable	uitvoerbare lêer

F

Engels	Afrikaans	Kommentaar
FAQ	Gereelde vrae, Algemene vrae, kwelvrae
favourites	voorkeure, gunstelinge
feature	kenmerk, eienskap
feature structure	eienskapstruktuur
feedback	terugvoer(ing)
feedforward	vorentoevoer
file	lêer
file manager	lêerbestuurder
filler	stopwoord
filter	filter/filtreerder
find en replace	vind en vervang
finite state automaton	eindigetoestandoutomaat
finite state model	eindigetoestandmodel
finite state transducer	eindigetoestandoorvormer
firewall	brandmuur, vuurmuur	netskans
firmware	fermware, fermatuur, harde programmatuur
first-order logic (FOL)	eersteordelogika
first-order predicate calculus (FOPC)	eersteorde-predikaatkalkulus (EOPK)
flash drive (USB) / "Memory Stick"	geheuestokkie	Moonlik ook datastafie of datavinger. flits-aandrywer, flitsskyf
floppy	slapskyf
FLOSS (Free/Libre and Open source software)	vrye en oopbronsagteware	(geen dubbelsinnigheid wat opgeklaar moet word in Afrikaans nie)
focus (n)	fokus (nw)
focus (v)	fokus (ww)
focusing	fokussering
folder	vouer, vakkie, lêergids
forward slash (/)	skuinsstreep, balk, flap
formalism	formalisme
formula	formule
frame	raam
framework	raamwerk
Free Software	Vrye Sagteware	In Engels beteken Free beide Vry en Gratis. In Afrikaans (soos in Frans) is daar 'n duidelike onderskeid – Vrye sagteware verwys na vryheid en nie na koste nie. Sien ook "FLOSS". As gevolg van die verwarring word die term Libre Software (van die Franse "Logiciel Libre") ook in Engels gebruik wanneer na Vrye programmatuur verwys word eerder as gratis. Natuurlike kan Vrye Sagteware ook gratis wees...
free software	gratis sagteware	as dit bloot daaroor gaan dat dit nie geld kos nie en as dit nié vrye sagteware is nie
frequency	frekwensie
function word	funksiewoord
functional unification grammar (FUG)	funksionele unifikasiegrammatika (FUG)
functional word	funksionele woord
fuse	saamsmelt
fusion	samesmelting
fuzzy	vaag
fuzzy logic	vae logika
fuzzy set	newelversameling, vae versameling

G

Engels	Afrikaans	Kommentaar
game	rekenaarspeletjie
gamer	kuberspeler
gang effect	bende-effek
gazetteer	spesialisleksikon
generalised phrase structure grammar (GPSG)	veralgemeende frasestruktuur-grammatika (VFSG)
generalised transition network (GTN)	veralgemeende oorgangsnetwerk (VON)
generate	genereer
generation	generering
genetic algorithm	genetiese algoritme
geotagging	geomerking, geo-etikettering	'n geomerkte/geo-etiketteerde/geo-geëtiketteerde foto
glossary	glossarium
gold standard	goudstandaard
grammar	grammatika
grammar checker	grammatikatoetser
grammar formalism	grammatikaformalisme
grammatic	grammaties
grammatical	grammatikaal
grammatical analysis	grammatikale analise
grammatical category	grammatikale kategorie
grapheme	grafeem
graphic file	grafikalêer
graphics card	grafikakaart of skermkaart
guess (n)	raaiskoot (n)
guess (ww)	raai (ww)
guesser	raaier

H

Engels	Afrikaans	Kommentaar
hack	kraak, binnedring
hacker	kuberdringer ; stelselindringer	cracker: kuberkraker.
hacking	stelselindringing, kraak
hard copy	drukstuk
hard drive	hardeskyf
hardware	hardeware, apparatuur (sien bespreking onder)
hash (hashed)	huts (gehuts)	Om 'n kontrolesom te skep om te verseker dat inligting sonder foute versend of gestoor word.
hash button(#)	hutsknoppie
head-driven phrase structure grammar (HPSG)	kerngedrewe frasestruktuurgrammatika (KFSG)
Help desk	kliëntediens
heuristics	(die) heuristiek
hibernate	hiberneer	Plaas rekenaar in 'n slaap-toestand.
hidden Markov model (HMM)	versteekte Markovmodel (VMM)
hierarchy	hiërargie
highlight	glim, verlig	verhelder
hexa-core system	seskernstelsel
home page	tuisblad
hot key	sneltoets/snelsleutel
hotspot	kuberkol	responskol
human language	mensetaal
human language technology (HLT)	mensetaaltegnologie (MTT)
human-assisted machine translation	mensgesteunde masjienvertaling
human-computer interaction	mens-rekenaarinteraksie
hybrid (n)	hibried (nw)
hybrid (a)	hibridies (bnw)
hyperlink	hiperskakel
hyphen	koppelteken/woordafbreekteken
hyphenate	breek woord af
hyphenation	woordafbreking
hyphenator	woordafbreker
hypertext	hiperteks

I

Engels	Afrikaans	Kommentaar
icon	ikon, ikoon, klikkie, afbeelding
image	beeld
implement	implementeer
implementation	implementering
import (a document)	intrek
index (n)	indeks (nw)
index (v)	indekseer (ww)
indexing	indeksering
induce	induseer
induction	induksie
inference	afleiding/deduksie/gevolgtrekking/ inferensie
inflect	flekteer/inflekteer
inflected	geflekteerd/geïnflekteerd
inflection	fleksie/infleksie
Information Age	Informasietydperk
information extraction (IE)	inligtingonttrekking (IOT)
information retrieval (IR)	inligtingontsluiting (IOS)
inherit	erf
inheritance	oorerwing
ink jet printer	inksproeidrukker, inkstraaldrukker
input	toevoer, invoer
input/output (I/O)	toevoer/afvoer (T/A)
insert (n)	invoegsel (nw)
insert (v)	invoeg (ww)
insertion	invoeging
instance	geval
instance-based learning	gevalgebaseerde leer
integrated	geïntegreer
intelligibility	verstaanbaarheid
interactive	interaktief
interface	koppelvlak
Internet	Internet
Internet connection	Internetaansluiting
ISP (Internet Service Provider)	IDV (Internet Diensverskaffer)
intranet	intranet
italics	skuinsdruk
iterate	herhaal/itereer
iteration	herhaling/iterasie

J

Engels	Afrikaans	Kommentaar
Joystick	stuurstok

K

Engels	Afrikaans	Kommentaar
kernel-based learning	kerngebaseerde leer
keyboard	sleutelbord, toetsbord
keybinding	sleutelkortpad
keylogger	sleutelsteler
k-nearest neighbour (k-NN)	k-naastebuurpunt (k-NN)
k-nearest neighbour model	k-naastebuurpunt-model
k-nearest neighbour algorithm	k-naastebuurpunt-algoritme
knowledge acquisition	kennisverwerwing
knowledge base	kennisbasis
knowledge extraction	kennisonttrekking
knowledge-based method	kennisgebaseerde metode
knowledge-driven	kennisgedrewe

L

Engels	Afrikaans	Kommentaar
lambda calculus	lambdakalkulus
language generation	taalgenerering
language recognition	taalherkenning
laptop	skootrekenaar
laserprinter	laserdrukker
learn	leer
learning	leer
left corner parsing	linkerhoekontleding
lemma	lemma
lemmatisation	lemma-identifisering/lemmatisering
lemmatiser	lemma-identifiseerder/lemmatiseerder
lexical acquisition	leksikale verwerwing
lexical entry	leksikale inskrywing
lexical functional grammar (LFG)	leksikaal funksionele grammatika (LFG)
lexical rule	leksikale reël
lexical semantics	leksikale semantiek
lexical type	leksikale tipe
lexicon (pl lexiaca/lexicons	leksikon (mv leksika/leksikons)
likelihood	aanneemlikheid / waarskynlikheid
line break	reëlbreuk	reëlonderbreking
link	skakel, knoop
Linux distribution	Linux-verspreiding	AWS laat ander woordbou toe, maar kom ons bly hierby
local area network	plaaslike area netwerk
locally weighted regression	lokaal geweegde regressie
lock (-ed) (-ing)	vergrendel (-d)
lock screen	sluit skerm
logic grammar	logikagrammatika
login	aanmeld, meld aan	aanteken
logout	afmeld, meld af	afteken
longest match string searching	langstepassing-stringsoektog
longest string matching	langstestringpassing
lurk	uitkyk, skuil

M

Engels	Afrikaans	Kommentaar
machine translation (MT)	masjienvertaling (MV)
machine learning (ML)	masjienleer (ML)
mailing list	poslys
mainframe	hoofraam
manual annotation	handmatige annotasie/annotering
manually annotated corpus	handmatig geannoteerde korpus
mapping	kartering/passing
Markov model	Markovmodel
markup	opmerkteks	bv. HTML of XML – opgemerkte teks, of teks wat met etikette ("tags") opgemerk is
match (n)	paar (nw)
match (v)	pas (ww)
matching	passing
maximum entropy	maksimum entropie
maximum entropy model	maksimumentropiemodel
maximum entropy principle (MEP)	maksimumentropiebeginsel (MEB)
maximum likelihood	maksimum aanneemlikheid
maximum likelihood probability	maksimumaanneemlikheidswaarskynlikheid
mediated searches	gemedieerde soektogte, bemiddelde soektogte
memory	geheue
memory-based learning	geheuegebaseerde leer
menu	kieslys, keuseskerm, keusekaart
merge	saamvoeg, saamsmelt
message board	boodskapbord, bulletinbord
metalanguage	metataal
metarule	metareël
metric	afstandsfunksie/metriek
microchip	mikrovlokkie (1990's), mikroskyfie
minicomputer	minirekenaar
model (n)	model (nw)
model (v)	modelleer (ww)
modelling	modellering
modular architecture	modulêre argitektuur
modularity	modulariteit
module	module
motherboard	moederbord
monochrome	monochroom; eenkleurig
monotonic default inheritance	monotoniese verstekoorerwing
morph (pl. morphs)	morf (mv. morwe)
morpheme	morfeem
morphological analysis	morfologiese analise
morphological parsing	morfologiese ontleding/morfeemontleding
most frequent	frekwentste/mees frekwent
mount	monteer, heg
mouse	muis
mouse pad	muismat
move	skuif
multilingual	multitalig/veeltalig
multilingualism	multitaligheid/veeltaligheid
multimedia	multimedia
multimedia	multimedia
multimodal	multimodaal
multiword	multiwoord
multiword unit	multiwoordeenheid

N

Engels	Afrikaans	Kommentaar
named entity (NE)	benoemde entiteit (BE)
named-entity classification (NEC)	benoemde-entiteitklassifikasie/ klassifisering (BEK)
named-entity recogniser	benoemde-entiteitherkenner
named-entity recognition (NER)	benoemde-entiteitherkenning (BEH)
natural language	natuurlike taal
natural language processing (NLP)	natuurliketaalprosessering (NTP)
natural language understanding (NLU)	natuurliketaalbegrip (NTB)
n-best	n-beste
network	netwerk
network computer	netwerkrekenaar
neural networks/nets	neurale netwerke
n-gram	n-gram
newsgroup	nuusgroep
node	node
nonce word	geleentheidswoord
non-parametric regression	nonparametriese regressie
notebook computer	skootrekenaar, notaboekrekenaar, vourekenaar
noun phrase (NP)	naamwoordstuk (NS)
novel (form/structure/word)	ongekende (vorm/struktuur/woord)
numpad (Numeric pad on keyboard)	nommerblok

O

Engels	Afrikaans	Kommentaar
object-oriented language (OOL)	objekgeoriënteerde taal (OGT)
object-oriented programming	objekgeoriënteerde programmering
off-line	ongekoppel, ontkoppel, afgeskakel	aflyn
on-line	aangeskakel, ingeskakel, aanlyn, gekoppeld
on-line directory	aanlyn/gekoppelde woordeboek
ontology	ontologie
open source …	oopbron...	(geen spasie)
open source software	oopbronsagteware
Operating System	Bedryfstelsel
(operating system) kernel	(bedryfstelsel)kern
optimise	optimaliseer
optimisation	optimalisering
option	opsie, keuse
orthogonal	ortogonaal
orthogonal inheritance	ortogonale oorerwing
ortographic word	ortografiese woord
out-of-vocabulary	buite-woordeskat
output	afvoer
overfit (n)	oormatige passing (nw)
overfit (v)	pas oormatig (ww)
overfitting	oormatige passing
overwrite	oorskryf, oorheenskryf

P

Engels	Afrikaans	Kommentaar
package	pakket (pakkette)
paradigm	paradigma
paradigmatic	paradigmaties
parallel corpus	parallelkorpus
parallel parsing	parallelontleding
parallel port	parallelle poort
parameter	parameter
parametrization	parametrisering
parse (n)	ontleding (nw)
parse (v)	ontleed (ww)
parser	ontleder
part of speech (POS)	woordsoort (WS)
part of speech tagger	woordsoortetiketteerder
password	wagwoord, toegangskode
PATR formalism	PATR-formalisme
pattern	patroon
pattern matching	patroonpassing
pattern recognition	patroonherkenning
paywall	betaalsperring
werkverrigting, spoed
peripherals	randapparatuur
performance	prestasie/werkverrigting
perplexity	perpleksiteit/verwarring
personal computer (PC)	persoonlike rekenaar
phonaestheme	fonotema
phoneme	foneem
phonetic transcription	fonetiese transkripsie
phonological word	fonologiese woord
phrase	frase/stuk
phrase structure	frasestruktuur
piracy	roofkopiëring; kopieregskending; onwettige handel in sagteware
pixel	beeldpunt
pipeline	pypleiding/pyplyn
plain text	eenvoudige teks/platteks/skoonteks/ vlakteks
PP-attachment	VSS-aanhegting
plugin	inprop
podcast	podgooi, potgooi (Naspers), podsend
pop-up menu	opspringkieslys, opwipkieslys
precision	presisie
preliminary experiments	voorlopige eksperiment
prepositional phrase (PP)	voorsetselstuk (VSS)
pre-processing	voorverwerking
printer	rekenaardrukker, drukker
primitive	primitief
print preview	drukvoorskou
probabilistic network	waarskynlikheidsnetwerk
probability	waarskynlikheid
procedure	prosedure
profiled searches	profielgebaseerde soektogte
processor	verwerker
progressbar	vorderingsbalk
prompt	melding
proofing tools	skryfhulpmiddels
propositional logic	proposisielogika
proprietary …	eiendom(s)..., alleenreg...	(geen spasie/ een woord) (gebaseer op Pharos)
proprietary software	eiendomsagteware, alleenregsagteware	sagteware met eiendomsreg op
prune	snoei
pruning	snoeiing
proxy server	instaanbediener
purge	wis kas, wis kasgeheue	purgeer, skoonmaak

Q

Engels	Afrikaans	Kommentaar
quad-core system	vierkernstelsel
quantisation	kwantisasie/kwantisering
query	navraag
question	vraag
question answering	vraagbeantwoording
queue	waglys
queued	gewaglys

R

Engels	Afrikaans	Kommentaar
radial	radiaal
radial basis function network	radialebasisfunksie-netwerk
RAM (random access memory)	ewetoeganklike geheue (ETG), lees-en-skryf geheue (LSG)
random	ewekansig/stogasties
rank (n)	rangorde (nw)
rank (v)	in rangorde plaas/rangskik (ww)
ranking	rangskikking/rangordeplasing
ransomware	losprysware
raw text	routeks
read-only …	leesalleen...	(geen spasie)
read-only memory	leesalleengeheue (LAG)
realm	ruim (soos in Windows se vertaling) of ryk (soos afgestam van koningkryk)
real time	intyds
reason (n)	rede (nw)
reason (v)	redeneer (ww)
reasoning	redenasie/redenering
reboot	herlaai, herbegin
recall	herroeping
recursive	rekursief
recursive transition network (RTN)	rekursiewe oorgangsnetwerk (RON)
recursivity	rekursiwiteit
recycle bin	herwingids, snippermandjie, asblik, vullisblik
redundancy	oortolligheid	redundancy check = oortolligheidstoets. Oorweeg ook: rugsteunversekeringstoets.
redo	oordoen, herdoen
re-enter	herbetree
reentrancy	herbetreding/hertoegang
reentrant	herbetreebaar/hertoegangbaar
refer	verwys
referee	skeidsregter
reference	verwysing
reference corpus	verwysingskorpus
refresh	verfris
regular	reëlmatig
regular expression	reëlmatige/reguliere uitdrukking	hier het Afrikaans juister terme as die Engels
relate	betrek
related work	verwante werk
relation	betrekking/relasie/verhouding
relationship	verhouding/verwantskap
relax	verslap
relaxation	verslapping
relaxation algorithm	verslappingsalgoritme
release manager	vrystellingsbestuurder
reliability	betroubaarheid
reliable	betroubaar
render(ing)	beeldvertoning	Geen eenvoudige direkte vertaling in Afrikaans nie, hang baie van konteks af. Byvoorbeeld: "Render an Image" = "Vertoon 'n beeld"
repository	lêerstoor, kodebank
require	vereis
requirement	vereiste
research (n)	navorsing (nw)
research (v)	navorsing doen (ww)
research purposes	navorsingsdoeleindes
reset	herstel
resolution	oplossing
resolve	oplos
restore	herstel
restrict	beperk
restricted domain	beperkte domein
result (n)	gevolg/resultaat (nw)
result (v)	lei tot/volg (ww)
retrieval	ontsluiting
retrieve	ontsluit
reusability	herbruikbaarheid
reusable	herbruikbaar
right corner parsing	regterhoekontleding
robust	kragtig/robuust
robustness	krag/kragtigheid/robuustheid
ROM (read-only memory)	LAG (leesalleengeheue)
root	wortel
root access	administrateurstoegang
root directory	hoofgids
rootkit	skimverklikker	werk soos spioenware, maar gebruiker/stelsel is onbewus daarvan
rule	reël
rule and decision tree induction	reël- en besluitnemingsboominduksie
rule-based	reëlgebaseerde
rule-based reasoning	reëlgebaseerde redenasie/redenering

S

Engels	Afrikaans	Kommentaar
sample	steekproef
sampling	steekproefneming
sampling rate	steekproefnemingskoers/-tempo
scanner	aftaster, skandeerder
scenario	scenario
score (n)	telling/waardetoekenning (nw)
score (v)	ken telling/waarde toe (ww)
screen	skerm, monitor
screenshot	skermkiekie	Ook soms skermkopie.
screensaver	sluimerskerm	Ook soms skermskut of skermbeskermer.
script(s)	skrip(te) (dink aan manuskrip)
script kiddie	skriprekruut; rekruutkraker
scroll	rol
scroll bar	rolstaaf
scroll down	afrol, ondertoe rol
scroll up	oprol, boontoe rol
serial port	seriepoort
search (n)	soektog (nw)
search (v)	opsoek/soek (ww)
search engine	soekenjin, soekprogram, snuffelgids
segment (n)	segment (nw)
segment (v)	segmenteer (ww)
segmentation	segmentering
select	kies/selekteer
selection	keuse/seleksie
selectional preference	keuse-/seleksievoorkeur
selectional restriction	keuse-/seleksiebeperking
semantic	semanties
semantic annotation	semantiese annotasie/annotering
semantic network	semantiese netwerk
semantic parsing	semantiese ontleding
semantic tagging	semantiese etikettering
sense (n)	begrip (nw)
sense (v)	begryp/verstaan (ww)
sentence (S/SENT)	sin (S/SENT)
sentencise	herken singrens
sentencisation	singrensherkenning
sentenciser	singrensherkenner
server	bediener	rekenaarstelsel of 'n program
service provider	diensverskaffer
setting	instelling
shallow analysis	vlak analise
shallow parsing	vlak ontleding
shell	dop, tolk
shareware	deelware, deelprogrammatuur
shortcut key	snelskakel, kitssleutel
shut down	skakel af
simple form (simplex word)	simpleks (ongelede woord)
site	ruimte, tuiste, werf
sitemap	werfkaart
slash	skuinsstreep
smiley	lagbekkie
smooth (a)	glad (bnw)
smooth (v)	gladstryk (ww)
smoothing	gladstryking
sniffer	snuffelaar, datasnuffelaar
software	sagteware (programmatuur)	sien bespreking onder
solid state drive (SSD)	Vastetoestand-skyf
sound card	klankkaart
spam	gemorspos, pespos, sproeipos, geraaspos, varkpos, strooipos
speak	praat
speaker	spreker (mens), luidspreker (toestel)
speaker recognition	sprekerherkenning
speaking rate	spraaktempo
speech	spraak
speech processing	spraakprosessering
speech recognition	spraakherkenning
speech synthesis	spraaksintese
speech technology	spraaktegnologie
speech understanding	spraakbegrip
speech-to-speech translation	spraak-na-spraakvertaling
spell-checker	speltoetser
spelling checker/corrector	speltoetser
spoken corpus	gesproke korpus
spoken language system	gesproketaalsisteem
spreadsheet	spreitabel, sigblad, rekenblad
stack (n)	stapel (nw)
stack (v)	opstapel (ww)
stacking	opstapeling v
state	staat/toestand
state-of-the-art	modernste/mees gevorderde/voor-punt~
statistical	statisties
statistics	statistiek
stem (n)	stam (nw)
stem (v)	herken stam (ww)
stemmer	stamidentifiseerder
stemming	stamidentifisering
sticky	klewerig
stochastic	stogasties
stop word	stopwoord
storage space	bergingsruimte, bergplek
streaming	stroming
stress (n)	klemtoon (nw)
stress (v)	beklemtoon (ww)
structural	struktureel
structural tree	strukturele boom
structure (n)	struktuur (nw)
structure (v)	struktureer (ww)
stylus	skryfstiffie
subcategorisation	subkategorisering
subcategorisation frame	subkategoriseringsraam
subcategory	subkategorie
subscribe	inteken, teken in
subscribers	intekenaars, intekenare
substitute	vervang
substitution	vervanging
supervise	kontroleer
supervised learning	gekontroleerde leer
supervised method	gekontroleerde metode
surf	navigeer, blaai	Ook moontlik rondrits, rondkarring, swerf.
swipe	vee, veeg
syllabification	sillabifikasie (spraak)/lettergreep-verdeling (teks)
syllable	sillabe (spraak)/lettergreep (teks)
synthesis	sintese
synthesise	sintetiseer
synthesiser	sintetiseerder	H.J.J.M. van der Merwe het in 1970 klavetron voorgestel (vergelyk klavesimbel)
system tray	stelselvak

T

Engels	Afrikaans	Kommentaar
Tab	Inkeep, inkeping , tabelleer
tab	oortjie	soos dié van 'n telefoonboekie, deesdae algemeen in gebruik in programme soos Firefox, Konqueror, ens.
tab tekselement	keepkarakter, stootkeep, tabelkeep
tab stop	tabelleerstop
Tablet PC	tabletrekenaar, tablet, leirekenaar, lei	saam met ’n skryfstiffie (stylus) kan ook griffel en lei gebruik word.
tag (n)	etiket (nw)
tag (v)	etiketteer (ww)
tagger	etiketteerder
tagging	etikettering
taskbar	taakbalk
tap, double tap	tik, dubbeltik
taxonomy	taksonomie
template	templaat
test (n)	meting/toets (nw)
test (v)	meet/toets (ww)
testbed	proefbed/toetsbed/toetsstelsel
testing	meting/toetsing
text	teks
text processing	teksprosessering
text summarisation	teksopsomming
text technology	tekstegnologie
text-to-speech synthesis (TTS)	teks-na-spraaksintese (TNS)
thesaurus (pl. thesauri)	tesourus (mv. tesourusse)
thread	draad, vertakking
timestamp	tydstempel
toggle	wissel
toggle switch	wipskakelaar	nie te verwar met klinkskakelaar (trip switch) nie.
token	tekseenheid
token-based	tekseenheidgebaseerde
tokenisation	tekseenheididentifisering
tokenise	identifiseer tekseenheid
tokeniser	tekseenheididentifiseerder
tool	nutsprogram, hulpmiddel, nutsgoed (meervoud)
toolbar	nutsbalk
toolkit	gereedskapstel
tooltip	nutswenk
topic	tema
topic detection	temabepaling/-opsporing
topology	topologie
topological	topologies
topological parsing	topologiese ontleding
touch pad	streelpaneel
touch screen	tasskerm, raakskerm, aanraakskerm, kontakskerm
template	sjabloon	ook templaat, meester
terminal	terminaal
thumbnail	duimnaelskets, miniatuurafbeelding
trace (n)	spoor (nw)
trace (v)	na-/opspoor (ww)
traceback	terugspoor
train	afrig
training	afrigting
training instance	afrigtingsgeval
transduce	oorvorm
transducer	oorvormer
transfer (n)	oordrag (nw)
transfer (v)	oordra (ww)
transform	omvorm/transformeer
transformation	omvorming/transformasie/ transformering
transition	oorgang
transition network (TN)	oorgangsnetwerk (ON)
tree	boom/boomstruktuur/stukbeeld
tree-adjoining grammar (TAG)	stukbeeldaangrensende grammatika (SAG)
treebank	boomstruktuur-/stukbeeldbank
trouble shooting	foutspeuring, foutspeurdery, foutopsporing en -herstel	foutspeuring is in die 1981-HAT opgeneem as vasstelling van foute by masjinerie en tegniese toerusting, maar is in die 2009-uitgawe as argaïsme weggelaat. 1997-Pharos aanvaar dit vir trouble shooting
tune	verfyn
tuning	verfyning
Turing-complete	Turingvolledig
Turing machine	Turingmasjien
tweet	twiet
type	tekseenheidtipe, tik
type/token ratio	tekseenheidtipe/tekseenheid-ratio
type-based	tekseenheidtipegebaseerde

U

Engels	Afrikaans	Kommentaar
undelete	ontskrap
undo	ontdoen
unification	unifikasie/vereniging
unify	unieer/unifiseer/verenig
unlabelled	ongeëtiketteerd
unlabelled corpus	ongeëtiketteerde korpus
unmount	demonteer, ontheg
unsubscribe	uitteken, teken uit
update	bywerk, opdateer, op datum bring
unrestricted	onbeperkte
unrestricted domain	onbeperkte domein
user	gebruiker
user name	gebruikersnaam
unsupervised	ongekontroleerd
unsupervised learning	ongekontroleerde leer
unsupervised method	ongekontroleerde metode
utility program	nutsprogram
utterance	uiting

V

Engels	Afrikaans	Kommentaar
verbal phrase (VP)	werkwoordstuk (WWS)
version	weergawe, versie
version control	weergawebeheer
virtual reality	skynwerklikheid, virtuele werklikheid
vocabulary	woordeskat
vote (n)	stem (nw)
vote (v)	stem (ww)
voting	stemming
voting methods	stemmetodes
voting strategies	stemstrategieë
vowel	vokaal (spraak); klinker (teks)

W

Engels	Afrikaans	Kommentaar
wallpaper	muurpapier, plakpapier
war driving	ry-en-steel, rondry-kraking, rondrits-kraking
waveform	golfvorm
web	web
weight	gewig
word	woord
word alignment	woordbelyning
word manufacturing	woordvervaardiging
word segment (syllable)	lettergreep/woordsegment
word segmenting	lettergreepverdeling/woordsegmen- tering
word sense disambiguation (WSD)	woordbetekenisvereenduidiging (WBV)
word-spotting	woorduitkenning
word-to-word translation	woord-na-woordvertaling
workbench	werkbank
World Wide Web (WWW)	Wêreldwye web (WWW)
webcam	webkamera
web browser	webblaaier of webleser	minder algemeen: blaaier, deurblaaier, webbladleser
web design	webontwerp
web page	webblad, webbladsy
website	webwerf, webtuiste, webbestemming
webmaster	webmeester
widget	koppelvlakgeriefie, GUI-geriefie, dingesie
wild cards	oorheersstring
wizzard	slimmerd, assistent, ghoeroe	Moontlik ook hulpprogram.
word	woord	gewoonlik gebruik in geheueadresering
wordprocessing	woordverwerking
wordprocessor	woordverwerker
word count	woordtelling
workstation	werkstasie
write protected	skryfbestand

Eksterne skakels

• Werkgroep vir Afrikaanse IT-terme
• Ubuntu Afrikaanse vertalerswoordeboek
• Van Huyssteen, G.B. 2008. Bilingual word list: computational linguistics / Tweetalige woordelys: rekenaarlinguistiek in: Literator 29(1): 249-272
• Lys van rekenaarterme vir die RW244-module van die Universiteit Stellenbosch