Andromeda-sterrestelsel: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Nuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
Nuwe artikel, nog besig
(Geen verskil)

Wysiging soos op 16:34, 13 Oktober 2012

Andromeda-sterrestelsel

Soort Sterrestelsel
Sterrebeeld Andromeda
Regte klimming 00h 22m 44,3s
Deklinasie +41º 16' 9"
Afstand 2,5 miljoen ligjare
Oënskynlike magnitude 3,44 mag[1][2]
Oënskynlike grootte 190′ × 60′[3]
Tipe SA(s)b[3]
Aantal sterre 1 biljoen (1012)[4]
Ander name Messier 31, NGC 224, UGC 454, PGC 2557, LEDA 2557

Die Andromeda-sterrestelsel (ook bekend as onder meer Messier 31 en NGC 7089) is ’n spiraalsterrestelsel sowat 2,5 miljoen ligjare van die Aarde af[5] in die sterrebeeld Andromeda.

Andromeda is die naaste spiraalsterrestelsel aan ons Melkweg, maar nie die naaste sterrestelsel nie. Dit kry sy naam van die gebied waarin dit voorkom, die Andromeda-sterrebeeld, wat genoem is na ’n prinses in die Griekse mitologie. Dit is die grootste sterrestelsel van die Lokale Groep waarin ook die Melkweg en sowat 30 ander, kleiner sterrestelsels voorkom. Andromeda het egter nie die grootste massa nie, aangesien in onlangse studies bevind is die Melkweg het meer donker materie en is dalk die stelsel met die grootste massa in die Lokale Groep.[6] Volgens waarnemings in 2006 deur die Spitzer-ruimteteleskoop bevat M31 sowat 1 biljoen (1012) sterre, minstens twee keer soveel as die Melkweg, wat na raming 200–400 miljard sterre het.[7]

Die Andromedasterrestelsel se massa is na raming 7,1 × 10 11 sonmassas.[8] Andromeda en die Melkwag sal na verwagting binne 3,75 miljard jaar bots en saamsmelt om ’n enorme elliptiese sterrestelsel te vorm.[9]

Met ’n sigbare helderheid van 3,4 mag is die Andromeda een van die helderste Messier-voorwerpe[10] en kan dit op maanlose nagte met die blote oog gesien word, selfs al is daar effense ligbesoedeling.

Waarneming

M31 deur Isaac Roberts.

Die Persiese sterrekundige Abd al-Rahman al-Soefi het M31 in omstreeks 964 in sy Book of Fixed Stars beskryf as ’n "klein wolk".[11][12] Sterkaarte van dié tyd het dit dan ook Klein Wolk genoem.[12] Die eerste beskrywing van die voorwerp wat gebaseer was op teleskopiese waarnemings, was op 15 Desember 1612 deur die Duitse sterrekundige Simon Marius.[13] Charles Messier het dit M31 in 1764 in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem en Marius verkeerdelik as die ontdekker genoem omdat hy onbewus was van Al Soefi se vroeëre werk. In 1785 het William Herschel ’n dowwe rooierige skynsel in die gebied van die kern opgemerk. Hy het geglo dit is die naaste van die "groot newels" en na aanleiding van die kleur en helderheid het hy verkeerdelik geraai dat dit nie meer as 2 000 keer so ver as Sirius, die helderste ster in die naghemel, is nie.[14]

William Huggins het in 1864 die spektrum van M31 waargeneem en gesien dit verskil van ’n gasnewel.[15] Die spektra van M31 het deurlopende frekwensies getoon, met donker absorpsielyne wat gehelp het om die chemiese samestelling van die voorwerp te bepaal. Die spektrum van die Andromeda het baie ooreengestem met dié van individuele sterre, en daar is afgelei dat M31 ’n stellêre voorwerp was. In 1885 is ’n supernova (bekend as S Andromedae) in M31 gesien, die eerste en tot dusver enigste in dié sterrestelsel. In dié tyd is gereken M31 is ’n nabygeleë voorwerp, en daarom is gedink die ontploffing was ’n veel minder skouspelagtig verskynsel bekend as ’n nova. Dit is daarom "Nova 1885" genoem.[16]

Die eerste foto's van Andromeda is in 1887 deur Isaac Roberts geneem uit sy private sterrewag in Sussex, Engeland. Danksy die lang beligtingstyd is die spiraalstruktuur van die voorwerp vir die eerste keer gesien.[17] In dié tyd is egter steeds geglo die voorwerp is ’n newel in die Melkweg. Die radiale snelheid van die voorwerp in verhouding met ons sonnestelsel is in 1912 gemeet deur Vesto Slipher by die Lowell-sterrewag in Arizona. Die resultaat was die grootste snelheid wat tot toe gemeet is: 300 km/s in die rigting van die Son.[18]

Eiland-heelal

Die ligging van M31 in die Andromeda-sterrebeeld.

In 1917 het die Amerikaanse sterrekundige Heber Curtis ’n nova in M31 waargeneem. Op foto's het hy nog 11 novas ontdek. Hy het gesien hulle gemiddelde helderheid is sowat 10 mag dowwer as novas in ander dele van die lugruim. Hy het geraam dat M31 sowat 500 000 ligjare van die Aarde af is. Hy het ’n voorstander geword van die sogenaamde "eiland-heelalle"- hipotese, wat gelui het dat spiraalnewels eintlik onafhanklike sterrestelsels was.[19]

In 1920 het die Groot Debat plaasgevind tussen Harlow Shapley en Curtis oor die aard van die Melkweg, spiraalnewels en die grootte van die heelal. Om sy punt te bewys dat M31 ’n afsondelike sterrestelsel was, het Curtis die voorkoms genoem van donker bane soortgelyk aan die stofwolke in die Melkweg, sowel as die aansienlike Doppler-verskuiwing. In 1922 het Ernst Öpik ’n eenvoudige astrofisiese metode voorgestel om die afstand van M31 te bepaal. Hy het geraam dat dit ver buite ons sterrestelsel lê, sowat 1,5 miljoen ligjare van hier.[20] Edwin Hubble het die debat in 1925 beklink toe hy vir die eerste keer Cepheïede (helder veranderlike sterre) buite die sterrestelsel op astronomiese foto's van M31 ontdek het. Dit het hom in staat gestel om die afstand van M31 te bepaal. Hy het daarmee bewys dat die voorwerp nie ’n hoop sterre en gas in die Melkweg is nie, maar ’n afsonderlike sterrestelsel ver van ons eie af.[21]

Sterre in die Andromeda-sterrestelsel se skyf.[22]

M31 speel ’n belangrike rol in die studie van sterrestelsels, aangesien dit die naaste spiraalstelsel is. In 1943 was Walter Baade die eerste persoon wat sterre in die sentrale gebied van M31 ontleed. Hy het twee afsonderlike soorte groepe sterre te onderskei volgens hul metaalinhoud. Hy het die jong, hoësnelheidsterre in die skyf Tipe I genoem, en die ouer, rooi sterre in die romp Tipe II. Dié benamings is daarna aanvaar vir sterre in die Melkweg en in ander dele van die heelal.[23] Baade het ook ontdek daar is twee soorte Cepheïede, en dit het gelei tot ’n verdubbeling in die raming van M31 se afstand, sowel as die res van die heelal.[24]

Radio-emissies van die Andromeda-sterrestelsel is in 1950 vir die eerste keer waargeneem, deur Hanbury Brown en Cyril Hazard by die Jodrell Bank-sterrewag in Manchester, Engeland.[25] Die eerste radiokaarte van die sterrestelsel is in dieselfde jaar gemaak deur John Baldwin en ander.[26]

In 2009 is die eerste planeet dalk in die sterrestelsel ontdek deur middel van gravitasielensmeting, die meting van ’n afwyking van lig wat deur ’n groot voorwerp veroorsaak word.[27]

Verwysings

Sjabloon:Verwysings/begin

[3]

[8]

[28]

[4]

[29]

[5]

[30]

[31]

[1]

[2]

[6]

[7]

[32]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68] Sjabloon:Verwysings/einde }}

Eksterne skakels

Sjabloon:Link FA

  1. ↑ 1,0 1,1 "SIMBAD-M31". SIMBAD Astronomical Database. Besoek op 29 November 2009.
  2. ↑ 2,0 2,1 Armando, G. P.; et al. (2007). "The GALEX Ultraviolet Atlas of Nearby Galaxies". Astrophysical Journal. 173 (2): 185–255. arXiv:astro-ph/0606440. Bibcode:2007ApJS..173..185G. doi:10.1086/516636.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 "Results for Messier 31". NASA/IPAC Extragalactic Database. NASA/IPAC. Besoek op 1 November 2006.
  4. ↑ 4,0 4,1 Young, K. (6 Junie 2006). "The Andromeda galaxy hosts a trillion stars". New Scientist. Besoek op 8 Junie 2006.
  5. ↑ 5,0 5,1 Ribas, I.; et al. (2005). "First Determination of the Distance and Fundamental Properties of an Eclipsing Binary in the Andromeda Galaxy". Astrophysical Journal Letters. 635 (1): L37–L40. arXiv:astro-ph/0511045. Bibcode:2005ApJ...635L..37R. doi:10.1086/499161.
  6. ↑ 6,0 6,1 Amos, J. (5 Februarie 2006). "Dark matter comes out of the cold". BBC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Junie 2006. Besoek op 24 Mei 2006. {{cite news}}: Onbekende parameter |deadurl= geïgnoreer (hulp)
  7. ↑ 7,0 7,1 Frommert, H.; Kronberg, C. (25 Augustus 2005). "The Milky Way Galaxy". SEDS. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Mei 2007. Besoek op 9 Mei 2007. {{cite web}}: Onbekende parameter |deadurl= geïgnoreer (hulp)
  8. ↑ 8,0 8,1 Karachentsev, I. D.; Kashibadze, O. G. (2006). "Masses of the local group and of the M81 group estimated from distortions in the local velocity field". Astrophysics. 49 (1): 3–18. Bibcode:2006Ap.....49....3K. doi:10.1007/s10511-006-0002-6.
  9. ↑ 9,0 9,1 "NASA's Hubble Shows Milky Way is Destined for Head-On Collision". NASA. 31 Mei 2012. Besoek op 12 Julie 2012.
  10. ↑ 10,0 10,1 Frommert, H.; Kronberg, C. (22 Augustus 2007). "Messier Object Data, sorted by Apparent Visual Magnitude". SEDS. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Julie 2007. Besoek op 27 Augustus 2007. {{cite web}}: Onbekende parameter |deadurl= geïgnoreer (hulp)
  11. ↑ 11,0 11,1 Henbest, N.; Couper, H. (1994). The guide to the galaxy. p. 31. ISBN 978-0-521-45882-5.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Kepple, G. R.; Sanner, G. W. (1998). The Night Sky Observer's Guide. Vol. Vol. 1. Willmann-Bell. p. 18. ISBN 978-0-943396-58-3. {{cite book}}: |volume= has extra text (hulp)
  13. ↑ 13,0 13,1 Davidson, Norman (1985). Astronomy and the imagination: a new approach to man's experience of the stars. Routledge Kegan & Paul. p. 203. ISBN 978-0-7102-0371-7.
  14. ↑ 14,0 14,1 Herschel, W. (1785). "On the Construction of the Heavens". Philosophical Transactions of the Royal Society of London. 75 (0): 213–266. doi:10.1098/rstl.1785.0012.
  15. ↑ 15,0 15,1 Huggins, W.; Miller, W. A. (1864). "On the Spectra of Some of the Nebulae". Philosophical Transactions of the Royal Society of London. 154 (0): 437–444. Bibcode:1864RSPT..154..437H. doi:10.1098/rstl.1864.0013.
  16. ↑ 16,0 16,1 Backhouse, T. W. (1888). "nebula in Andromeda and Nova, 1885". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 48: 108. Bibcode:1888MNRAS..48..108B.
  17. ↑ 17,0 17,1 Roberts, I. (1899). A Selection of Photographs of Stars, Star-clusters and Nebulae. Vol. II. London: Universal Press.
  18. ↑ 18,0 18,1 Slipher, V. M. (1913). "The Radial Velocity of the Andromeda Nebula". Lowell Observatory Bulletin. 1: 56–57. Bibcode:1913LowOB...1b..56S.
  19. ↑ 19,0 19,1 Curtis, H. D. (1988). "Novae in Spiral Nebulae and the Island Universe Theory". Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 100: 6. Bibcode:1988PASP..100....6C. doi:10.1086/132128.
  20. ↑ 20,0 20,1 Öpik, E. (1922). "An estimate of the distance of the Andromeda Nebula". Astrophysical Journal. 55: 406–410. Bibcode:1922ApJ....55..406O. doi:10.1086/142680.
  21. ↑ 21,0 21,1 Hubble, E. P. (1929). "A spiral nebula as a stellar system, Messier 31". Astrophysical Journal. 69: 103–158. Bibcode:1929ApJ....69..103H. doi:10.1086/143167.
  22. ↑ 22,0 22,1 "Four Unusual Views of the Andromeda Galaxy". ESA/Hubble. 21 Julie 2011. Besoek op 21 Julie 2011.
  23. ↑ 23,0 23,1 Baade, W. (1944). "The Resolution of Messier 32, NGC 205, and the Central Region of the Andromeda Nebula". Astrophysical Journal. 100: 137. Bibcode:1944ApJ...100..137B. doi:10.1086/144650.
  24. ↑ 24,0 24,1 Gribbin, J. R. (2001). The Birth of Time: How Astronomers Measure the Age of the Universe. Yale University Press. p. 151. ISBN 978-0-300-08914-1.
  25. ↑ 25,0 25,1 Brown, R. Hanbury; Hazard, C. (1950). "Radio-frequency Radiation from the Great Nebula in Andromeda (M.31)". Nature. 166 (4230): 901. Bibcode:1950Natur.166..901B. doi:10.1038/166901a0. Brown, R. Hanbury; Hazard, C. (1951). "Radio emission from the Andromeda nebula". MNRAS. 111: 357. Bibcode:1951MNRAS.111..357B.
  26. ↑ 26,0 26,1 van der Kruit, P. C.; Allen, R. J. (1976). "The Radio Continuum Morphology of Spiral Galaxies". Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 14 (1): 417–445. Bibcode:1976ARA&A..14..417V. doi:10.1146/annurev.aa.14.090176.002221.
  27. ↑ 27,0 27,1 Ingrosso, G.; et al. (2009). "Pixel-lensing as a way to detect extrasolar planets in M31". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 399 (1): 219–228. arXiv:0906.1050. Bibcode:2009MNRAS.399..219I. doi:10.1111/j.1365-2966.2009.15184.x.
  28. ↑ Evans, N. W.; Wilkinson, M. I. (2000). "The mass of the Andromeda Galaxy". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 316 (4): 929–942. arXiv:astro-ph/0004187. Bibcode:2000MNRAS.316..929E. doi:10.1046/j.1365-8711.2000.03645.x.
  29. ↑ Karachentsev, I. D.; et al. (2004). "A Catalog of Neighboring Galaxies". Astronomical Journal. 127 (4): 2031–2068. Bibcode:2004AJ....127.2031K. doi:10.1086/382905.
  30. ↑ McConnachie, A. W.; et al. (2005). "Distances and metallicities for 17 Local Group galaxies". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 356 (4): 979–997. arXiv:astro-ph/0410489. Bibcode:2005MNRAS.356..979M. doi:10.1111/j.1365-2966.2004.08514.x.
  31. ↑ Jensen, J. B.; et al. (2003). "Measuring Distances and Probing the Unresolved Stellar Populations of Galaxies Using Infrared Surface Brightness Fluctuations". Astrophysical Journal. 583 (2): 712–726. arXiv:astro-ph/0210129. Bibcode:2003ApJ...583..712J. doi:10.1086/345430.
  32. ↑ "Milky Way a Swifter Spinner, More Massive, New Measurements Show". CfA Press Release No. 2009-03. Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. 5 Januarie 2009.
  33. ↑ Holland, S. (1998). "The Distance to the M31 Globular Cluster System". Astronomical Journal. 115 (5): 1916–1920. arXiv:astro-ph/9802088. Bibcode:1998astro.ph..2088H. doi:10.1086/300348.
  34. ↑ Stanek, K. Z.; Garnavich, P. M (1998). "Distance to M31 With the HST and Hipparcos Red Clump Stars". Astrophysical Journal Letters. 503 (2): 131–141. arXiv:astro-ph/9802121. Bibcode:1998ApJ...503L.131S. doi:10.1086/311539.
  35. ↑ Moskvitch, Katia (25 November 2010). "Andromeda 'born in a collision'". BBC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 November 2010. Besoek op 25 November 2010. {{cite news}}: Onbekende parameter |deadurl= geïgnoreer (hulp)
  36. ↑ Kalirai, J. S.; et al. (2006). "The Metal-Poor Halo of the Andromeda Spiral Galaxy (M31)". Astrophysical Journal. 648 (1): 389–404. arXiv:astro-ph/0605170. Bibcode:2006astro.ph..5170K. doi:10.1086/505697.
  37. ↑ van den Bergh, S. (1999). "The local group of galaxies". Astronomy and Astrophysics Review. 9 (3–4): 273–318. Bibcode:1999A&ARv...9..273V. doi:10.1007/s001590050019.
  38. ↑ Liller, W.; Mayer, B. (1987). "The Rate of Nova Production in the Galaxy". Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 99: 606–609. Bibcode:1987PASP...99..606L. doi:10.1086/132021.
  39. ↑ Beaton, R. L.; et al. (2006). "Unveiling the Boxy Bulge and Bar of the Andromeda Spiral Galaxy". Astrophysical Journal Letters. 658 (2): L91. arXiv:astro-ph/0605239. Bibcode:2006astro.ph..5239B. doi:10.1086/514333.
  40. ↑ Chapman, S. C.; et al. (2006). "A kinematically selected, metal-poor spheroid in the outskirts of M31". Astrophysical Journal. 653 (1): 255. arXiv:astro-ph/0602604. Bibcode:2006ApJ...653..255C. doi:10.1086/508599. Also see the press release, Caltech Media Relations (February 27, 2006). "Andromeda's Stellar Halo Shows Galaxy's Origin to Be Similar to That of Milky Way". Persberig. Archived from the original on 9 May 2006. http://web.archive.org/web/20060509072644/http://pr.caltech.edu/media/Press_Releases/PR12801.html. Besoek op 2006-05-24. 
  41. ↑ UC Santa Cruz (January 9, 2001). "Astronomers Find Evidence of an Extreme Warp in the Stellar Disk of the Andromeda Galaxy". Persberig. Archived from the original on 19 May 2006. http://web.archive.org/web/20060519081929/http://www.ucsc.edu/news_events/press_releases/archive/00-01/01-01/andromeda.html. Besoek op 2006-05-24. 
  42. ↑ Rubin, V. C.; Ford, W. K. J. (1970). "Rotation of the Andromeda Nebula from a Spectroscopic Survey of Emission". Astrophysical Journal. 159: 379. Bibcode:1970ApJ...159..379R. doi:10.1086/150317.
  43. ↑ Arp, H. (1964). "Andromeda Nebula from a Spectroscopic Survey of Emission". Astrophysical Journal. 139: 1045. Bibcode:1964ApJ...139.1045A. doi:10.1086/147844.
  44. ↑ Braun, R. (1991). "The distribution and kinematics of neutral gas, HI region in M31". Astrophysical Journal. 372: 54–66. Bibcode:1991ApJ...372...54B. doi:10.1086/169954.
  45. ↑ European Space Agency (October 14, 1998). "ISO unveils the hidden rings of Andromeda". Persberig. http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=12748. Besoek op 2006-05-24. 
  46. ↑ "Busted! Astronomers Nab Culprit in Galactic Hit-and-Run". Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. 18 Oktober 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Oktober 2006. Besoek op 18 Oktober 2006. {{cite news}}: Onbekende parameter |deadurl= geïgnoreer (hulp)
  47. ↑ Bullock, J. S.; Johnston, K.V. (2005). "Tracing Galaxy Formation with Stellar Halos I: Methods". Astrophysical Journal. 635 (2): 931–949. arXiv:astro-ph/0506467. Bibcode:2005ApJ...635..931B. doi:10.1086/497422.
  48. ↑ Lauer, T. R.; et al. (1993). "Planetary camera observations of the double nucleus of M31". Astronomical Journal. 106 (4): 1436–1447, 1710–1712. Bibcode:1993AJ....106.1436L. doi:10.1086/116737.
  49. ↑ Bender, Ralf; et al. (2005). "HST STIS Spectroscopy of the Triple Nucleus of M31: Two Nested Disks in Keplerian Rotation around a Supermassive Black Hole". Astrophysical Journal. 631 (1): 280–300. arXiv:astro-ph/0509839. Bibcode:2005ApJ...631..280B. doi:10.1086/432434.
  50. ↑ Gebhardt, Karl; Bender, Ralf; Bower, Gary; Dressler, Alan; Faber, S. M.; Filippenko, Alexei V.; Green, Richard; Grillmair, Carl; Ho, Luis C. (2000). "A Relationship between Nuclear Black Hole Mass and Galaxy Velocity Dispersion" (PDF). The Astrophysical Journal. Chicago, Illinois, USA: The University of Chicago Press. 539 (1): L13–L16. arXiv:astro-ph/0006289. Bibcode:2000ApJ...539L..13G. doi:10.1086/312840. Besoek op 10 Maart 2010. {{cite journal}}: Onbekende parameter |month= geïgnoreer (hulp)
  51. ↑ Tremaine, S. (1995). "An Eccentric-Disk Model for the Nucleus of M31". Astronomical Journal. 110: 628–633. arXiv:astro-ph/9502065. Bibcode:1995AJ....110..628T. doi:10.1086/117548.
  52. ↑ Hubble News Desk (July 20, 1993). "Hubble Space Telescope Finds a Double Nucleus in the Andromeda Galaxy". Persberig. http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/1993/18/text/. Besoek op 2006-05-26. 
  53. ↑ Schewe, Phillip F.; Stein, Ben (26 Julie 1993). "The Andromeda Galaxy has a Double Nucleus". Physics News Update. American Institute of Physics. Besoek op 10 Julie 2009.
  54. ↑ Fujimoto, M.; Hayakawa, S.; Kato, T. (1969). "Correlation between the Densities of X-Ray Sources and Interstellar Gas". Astrophysics and Space Science. 4 (1): 64–83. Bibcode:1969Ap&SS...4...64F. doi:10.1007/BF00651263.
  55. ↑ Peterson, L. E. (1973). "Hard Cosmic X-Ray Sources". In Bradt, H.; Giacconi, R. (red.). X- and Gamma-Ray Astronomy, Proceedings of IAU Symposium no. 55 held in Madrid, Spain, 11–13 May 1972. International Astronomical Union. pp. 51–73. Bibcode:1973IAUS...55...51P.{{cite book}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  56. ↑ Barnard, R.; Kolb, U.; Osborne, J. P. (2005). "Timing the bright X-ray population of the core of M31 with XMM-Newton". [astro-ph]. 
  57. ↑ Barmby, P.; Huchra, J. P. (2001). "M31 Globular Clusters in the Hubble Space Telescope Archive. I. Cluster Detection and Completeness". Astronomical Journal. 122 (5): 2458–2468. arXiv:astro-ph/0107401. Bibcode:2001AJ....122.2458B. doi:10.1086/323457.
  58. ↑ Hubble news desk STSci-1996-11 (April 24, 1996). "Hubble Spies Globular Cluster in Neighboring Galaxy". Persberig. Archived from the original on 1 July 2006. http://web.archive.org/web/20060701083419/http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/1996/11/. Besoek op 2006-05-26. 
  59. ↑ Meylan, G.; et al. (2001). "G1 in M31 – Giant Globular Cluster or Core of a Dwarf Elliptical Galaxy?". Astronomical Journal. 122 (2): 830–841. arXiv:astro-ph/0105013. Bibcode:2001AJ....122..830M. doi:10.1086/321166.
  60. ↑ Huxor, A. P.; et al. (2005). "A new population of extended, luminous, star clusters in the halo of M31". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 360 (3): 993–1006. arXiv:astro-ph/0412223. Bibcode:2005MNRAS.360.1007H. doi:10.1111/j.1365-2966.2005.09086.x.
  61. ↑ Bekki, K.; et al. (2001). "A New Formation Model for M32: A Threshed Early-type Spiral?". Astrophysical Journal Letters. 557 (1): L39–L42. arXiv:astro-ph/0107117. Bibcode:2001ApJ...557L..39B. doi:10.1086/323075.
  62. ↑ Ibata, R.; et al. (2001). "A giant stream of metal-rich stars in the halo of the galaxy M31". Nature. 412 (6842): 49–52. doi:10.1038/35083506. PMID 11452300.
  63. ↑ Young, L. M. (2000). "Properties of the Molecular Clouds in NGC 205". Astronomical Journal. 120 (5): 2460–2470. arXiv:astro-ph/0007169. Bibcode:2000AJ....120.2460Y. doi:10.1086/316806.
  64. ↑ doi:10.1086/499534
    This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand
  65. ↑ Malik, T. (7 Mei 2002). "Crash Course: Simulating the Fate of Our Milky Way". Space.com. Besoek op 18 September 2006. [dooie skakel]
  66. ↑ "The Grand Collision". The Sky At Night. November 5, 2007. 
  67. ↑ Cox, T. J.; Loeb, A. (2008). "The collision between the Milky Way and Andromeda". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 386 (1): 461–474. Bibcode:2008MNRAS.tmp..333C. doi:10.1111/j.1365-2966.2008.13048.x.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: bibcode (link)
  68. ↑ Cain, F. (2007). "When Our Galaxy Smashes Into Andromeda, What Happens to the Sun?". Universe Today. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2007. Besoek op 16 Mei 2007. {{cite web}}: Onbekende parameter |deadurl= geïgnoreer (hulp)
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Andromeda-sterrestelsel&oldid=1029450"