Messier 106

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Messier 106
'n Foto van die Hubble-ruimteteleskoop van M106. (Bron: Nasa/ESA)
'n Foto van die Hubble-ruimteteleskoop van M106.
(Bron: Nasa/ESA)
Soort stelsel Spiraalsterrestelsel
Sterrebeeld Jaghonde
Tipe SAB(s)bc
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 12h 18m 57,5s
Deklinasie +47º 18' 14"
Skynmagnitude 9,1
Besonderhede
Afstand (ligjaar) 23,7 miljoen
Skynbare grootte  18′,6 × 7′,2
Rooiverskuiwing  1,494 x 10-10
Ander name NGC 4258, UGC 7353, PGC 39600
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Messier 106 of M106 (ook bekend as NGC 4258) is ’n spiraalsterrestelsel in die sterrebeeld Jaghonde. Dit is in 1781 deur Pierre Méchain ontdek en eers heelwat later in die Messier-katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem.

M106 is sowat 22 tot 25 miljoen ligjare van die Aarde af. Dit het ’n aktiewe kern, wat as ’n Tipe 2-Seyfert geklassifiseer word, en die teenwoordigheid van ’n sentrale supermassiewe swartkolk is gedemonstreer deur die waarneming van radiogolflengtes van die rotasie van ’n skyf van molekulêre gas binne die binneste ligjaar van die swartkolk af.[1] NGC 4217 is ’n moontlike metgeselsterrestelsel van Messier 106.[2]

’n Tipe II-supernova is in Mei 2014 in M106 waargeneem.[3]

Eienskappe[wysig | wysig bron]

M106 het ’n waterdamp-megamaser (’n megamaser is mikrogolfversterking deur die gestimuleerde uitsending van straling op ’n galaktiese skaal) wat gesien kan word by die 22 GHz-lyn van orto-H2O, wat getuig van digte, warm molekulêre gas. Hierdie waterdamp gee M106 sy kenmerkende pers kleur.[4] Watermasers is nuttig om kernakkresieskywe in aktiewe sterrestelsels waar te neem. Die watermasers in M106 het gesorg vir die eerste direkte meting van die afstand na ’n sterrestelsel.[5][6]

M106 is een van die grootste en helderste sterrestelsels naby aan ons, en vergelyk in grootte en helderheid met die Andromeda-sterrestelsel.[7] Die supermassiewe swartkolk in die middel het ’n massa van 39 000 000±0,1 M.[8]

M106 het ook ’n belangrike rol gespeel in die opstel van die kosmiese afstandskaal (die metode waarvolgens wetenskaplikes die afstand van hemelliggame bepaal). Voorheen kon Cepheïedveranderlikes van ander sterrestelsels nie gebruik word in die meting van afstande nie omdat hulle omvang van metaalinhoud van Cepheïede in die Melkweg verskil. M106 bevat Cepheïedveranderlikes waarvan die metaalinhoud met dié in die Melkweg en ander sterrestelsels ooreenstem. Deur die afstand van Cepheïede met dieselfde metaalinhoud as in die Melkweg te meet, kan sterrekundiges die afstand van Cepheïede met ’n verskillende metaalinhoud ook meet, en dit verbeter die bepaling van die afstand na ander sterrestelsels in die heelal.[9]

Galery[wysig | wysig bron]

’n Amateurfoto van M106 (links bo) met sy moontlike metgesel, die spiraalstelsel NGC 4217, regs onder.
’n Amateurfoto van M106 (links bo) met sy moontlike metgesel, die spiraalstelsel NGC 4217, regs onder.
’n Amateurfoto van M106 (links bo) met sy moontlike metgesel, die spiraalstelsel NGC 4217, regs onder.  
’n Saamgestelde foto van X-strale (blou), radiogolwe (pers), sigbare lig (geel) en infrarooi (rooi).
’n Saamgestelde foto van X-strale (blou), radiogolwe (pers), sigbare lig (geel) en infrarooi (rooi).
’n Saamgestelde foto van X-strale (blou), radiogolwe (pers), sigbare lig (geel) en infrarooi (rooi).  

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Miyoshi, Makoto; et al. (12 Januarie 1995). "Evidence for a black hole from high rotation velocities in a sub-parsec region of NGC4258". Nature. 373 (6510): 127–129. Bibcode:1995Natur.373..127M. doi:10.1038/373127a0.
  2. "SIMBAD Astronomical Object Database". Results for Messier 106 (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Mei 2020. Besoek op 7 Desember 2006.
  3. "KAIT Prediscovery Detection of PS1-14xz in NGC 4258 (Messier 106)". The Astronomer's Telegram (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Oktober 2017. Besoek op 17 Augustus 2015.
  4. Kleurontleding van M106: http://www.bt-images.net/incredible-universe/
  5. JR Herrnstein; et al. (1999). "A geometric distance to the galaxy NGC 4258 from orbital motions in a nuclear gas disk". Nature. 400 (6744): 539–541. arXiv:astro-ph/9907013. Bibcode:1999Natur.400..539H. doi:10.1038/22972.
  6. Richard de Grijs (2011). An Introduction to Distance Measurement in Astronomy. Chichester: John Wiley & Sons. p. 109. ISBN 978-0-470-51180-0.
  7. Karachentsev, Igor D.; Karachentseva, Valentina E.; Huchtmeier, Walter K.; Makarov, Dmitry I. (2003). "A Catalog of Neighboring Galaxies". The Astronomical Journal. 127 (4): 2031–2068. Bibcode:2004AJ....127.2031K. doi:10.1086/382905.
  8. Graham, Alister W. (November 2008), "Populating the Galaxy Velocity Dispersion - Supermassive Black Hole Mass Diagram: A Catalogue of (Mbh, σ) Values", Publications of the Astronomical Society of Australia 25 (4): 167–175, doi:10.1071/AS08013, Bibcode2008PASA...25..167G. 
  9. Macri, L. M.; et al. (2006). "A New Cepheid Distance to the Maser-Host Galaxy NGC 4258 and Its Implications for the Hubble Constant". Astrophysical Journal. 652 (2): 1133–1149. arXiv:astro-ph/0608211. Bibcode:2006ApJ...652.1133M. doi:10.1086/508530.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Koördinate: Sky map 12h 18m 57.5s, +47° 18′ 14″