Dili

Dili Díli
'n Uitsig oor Dili
Kaart van die stad
Dili Die ligging van Dili in Oos-Timor
Koördinate: 8°34′S 125°34′O
Land	Oos-Timor
Distrik	Dili-distrik
Stigting	1520
Regering
- Burgemeester	Jaime Correia
Oppervlak
- Stad	48,268 km²  (18,636 vk m)
Hoogte	11 m (36 vt)
Bevolking (2010)
- Stad	193 563
- Digtheid	4 000/km² (10 000/vk m)
- Metrodigtheid	234 331/km² (606 914,5/vk m)
Tydsone	OTT (UTC+09:00)

Dili (Portugees: Díli) is die hoofstad, ekonomiese sentrum, belangrikste hawestad en grootste nedersetting in die eilandnasie van Oos-Timor. Die stad is aan die noordkus van die eiland Timor, die grootste en mees oostelike van die Klein Soenda-eilande, geleë. Die stad het 'n bevolking van 193 563 in 2010 gehad.

Geskiedenis

Dili is omstreeks 1520 deur die Portugese gestig. In 1596 word Dili die hoofstad van Portugees Timor. Dili is tydens die Tweede Wêreldoorlog deur Japan beset. Na die Tweede Wêreldoorlog het Oos-Timor hom op 28 November 1975 onafhanklik van Portugal verklaar. Hierdie onafhanklikheid het nie lank geduur nie, want nege dae later, op 7 Desember, het Indonesiese troepe Dili binnegeval. Indonesië het Oos-Timor op 17 Julie 1976 geannekseer. Oos-Timor het die provinsie van Timor Timur geword (algemeen bekend as Timtim) met Dili as hoofstad.

'n Deel van die bevolking van Oos-Timor het tussen 1975 en 1999 aanhou veg vir onafhanklikheid en op 12 November 1991 skiet Indonesiese soldate op betogers en dood meer as 250. Dit het wêreldnuus geword nadat Max Stahl opnames gemaak het. Hierdie opnames is aan 'n Nederlandse joernalis, Saskia Kouwenberg, gegee en is na Australië gesmokkel omdat die rolprentpersoneel op bevel van Indonesiese owerhede volledig deur die Australiese owerhede geïnspekteer is. In 1999 het Oos-Timor onder toesig van die Verenigde Nasies gekom. Uiteindelik, op 20 Mei 2002, word Dili die hoofstad van die onafhanklike staat Oos-Timor.

In 2006 was daar weer onluste as gevolg van meningsverskille in die Oos-Timorese weermag tussen soldate uit die weste en soldate uit die ooste van die land. In Maart is 581 westerse soldate uit die weermag ontslaan, gevolg deur 'n protesoptog op 24 April wat eindig op 'n aanval deur die voormalige soldate op 'n mark van inwoners uit die ooste van die land. Die onluste het 5 dae geduur, op 28 April het die weermag die voormalige westerse soldate aangeval en vuur op die skare geopen. Meer as 100 geboue is deur die weermag vernietig en 21 000 mense het die stad Dili gevlug. Nadat die vrede in die loop van 2006 teruggekeer het, het die VN tot 2012 in die land gebly.

Susterstede

• Canberra (Australië), sedert 2004
• Coimbra (Portugal)
• Darwin (Australië)
• Sydney (Australië)
• Lissabon(Portugal)
• Praia(Kaap Verde)
• Margão (Indië)
• Ambon (Indonesië)
• Macau (China)
• Okinawa (Japan)
• Barcelona (Spanië)
• Manila (Fillipyne)

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Dili.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.